بیان بین الصلاتین
غش 
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است شخصی که آرد فروش بود نزد امام صادق علیه السّلام آمد، حضرت به او فرمودند: إِیَّاکَ وَ الْغِشَ فَإِنَّ مَنْ غَشَ غُشَ فِی مَالِهِ فَإِنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ مَالٌ غُشَ فِی أَهْلِهِ.
به تو سفارش مى‌کنم غش نکنى؛ چون هرکس به دیگرى چیز ناخالصى را بفروشد، دیگران نیز مال ناخالص و مغشوش به او مى‌فروشند، و اگر ثروتى نداشته باشد در مورد خانواده‌اش با او غش و خیانت مى‌شود. ( کافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج5 ؛ ص160)
توضیحات
نکاتی درباره غش در معامله:
غِشّ در معامله حرام است و غش آن است، در کالایی که داد و ستد می شود فریبی بکار برود ،که دارای مصادیقی است:
1. مخلوط کردن جنس خوب با جنس بد به طوری که مشتری متوجه نشود، مثل مخلوط نمودن برنج درجه یک و درجه سه یا گردوی پارسالی با امسالی
2. مخلوط کردن جنس با چیز دیگری غیر از آن جنس مانند مخلوط کردن شیر با آب یا عسل با شیره نبات .
3. صورت ظاهری خوبی به جنس دادن مانند آب زدن به سبزی کهنه که تازه جلوه کند.
4. مخفی کردن عیب جنس در صورتی که مشتری به فروشنده اعتماد داشته باشد که از او مخفی نمی دارد.
5. جنسی را به عنوان جنس دیگر فروختن مثل فروش بدلیجات به عنوان طلا. که در این صورت اخیر علاوه بر حرام بودن، معامله باطل نیز می باشد.(مسأله 2055 مراجع و تحریر ج2 مسأله 17 کتاب مکاسب)
خداوند متعال روزی حلال و با برکت به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
خمس
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت رضا علیه السلام روایت شده که فرمودند: إنَّ ٱلْخُمْسَ عَوْنُنَا عَلَی دِینِنَا...فَلَا تَزْوَوْهُ عَنَّا وَ لَا تُحَرِّمُوا أنْفُسَکُمْ دُعَائَنَا.
پرداخت خمس کمکی در (تبلیغ) دینمان است پس از آن دریغ نکنید و خودتان را از دعای ما محروم نسازید. (الکافی، ج 1، ص 548)
توضیحات
چند نکته درباره احکام خمس:
1. در اعتقاد شخص مسلمان رازق و روزی دهنده خدای متعال است و روزی را خداوند متعال به انسان مرحمت می فرماید البته بایدکار و تلاش باشد و بدون اسباب ،روزی به انسان نمی رسد اما اصل مطلب و اول و آخر خداست؛ لذا اگر فرد نقش خدا را پررنگتر ببیند و اینکه بدون خواست و اراده الهی انسان به هیچ چیز نمی رسد در این حالت دادن مال خدا در راهی که خدا امر کرده آسان می شود خصوصا اینکه ائمه اطهار علیهم السلام دادن خمس را کلید روزی بیان نموده اند.
2. یکی از واجبات مالی پرداخت خمس است و هر فردی که دارای درآمدی است و هر مقداری از درامدش که در بین سال خمسی صرف نیازهای زندگی شده که مطابق شأن فرد بوده مانند خوراک و پوشاک و مسکن و اثاثیه منزل، خمس ندارد اما آنچه از درآمد در سر‌رسید سال خمسی باقی می‌ماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمیکند آنچه باقی مانده پول پس انداز شده و یا مواد غذایی داخل منزل باشد.
3. در برخی موارد با اینکه انسان بدهی دارد باز هم خمس واجب میشود لذا اینکه می‌گوید من بدهی دارم پس خمس به من واجب نمیباشد در بعضی از موارد صحیح نیست مثلا فردی که بابت توسعه در کار و کسب درامد بیشتر از نیاز زندگی، بدهکار باشد این بدهی سبب نمی‌شود که خمس درامدی که از سال خمسیش زیاد آمده پرداخت نکند.
4. کنار گذاشتن پول خمس در گوشه منزل یا جای دیگر کافی نیست و باید آن را به‌دفتر مرجع تقلیدش تحویل دهد ،البته خمس احکام دقیقی دارد که بهترین راه برای بررسی و پرداخت آن دفتر مرجع تقلید است. ( رساله مراجع مساله 1765و1790و1791و 1792 . (اجوبه س924؛ تبریزی س882؛ جامع المسائل فاضل ج1 س902؛ جامع الاحکام صافی ج1 س773 - 774؛ امام تحریر الوسیله کتاب الخمس، نوری م1748؛ احکام الواضحه فاضل ص303 ؛ هدایه العباد صافی م1620؛ مناج سیستانی ج1/392 خویی، وحید منهاج ج1/348 و جامع المسائل ج1 س645)
خداوند متعال دلبستگی به دنیا را از دلهای همه ما خارج فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
ابزار مشترک
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت امام حسین علیه السلام که میفرمایند:مَنْ حَاوَلَ امْرَأً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه میترسد به سراغش می‌آید. (تحف‌العقول ص 177)
توضیحات
چند نکته درباره استفاده از وسایل مشترک:
1. اگر وسیله‌ای دارای استفاده حلال و حرام باشد مانند موبایل و کامپیوتر در صورتی استفاده از این وسایل جایز است که در مسیر حلال استفاده شود. لذا موبایل و وسایلی که قابلیت نصب نرم افزار‌های مختلف و یا اتصال به شبکه های اجتماعی یا اینترنت را دارا می باشد. چنانچه کسی ترس این را داشته باشد که با خرید این وسایل به گناه می افتد یا سبب تضعیف عقاید و ایمانش یا ایمان فرزند یا خانواده می شود نمی تواند این وسیله را خریداری کند یا نرم افزار این امکانات را در گوشی همراه یا کامپیوتر خود بارگزاری نماید.
2. باید توجه داشت استفاده از موبایل و کامپیوتر در جهت نگهداری و نشر و دیدن فیلم و عکسهای مبتذل و مستهجن یا رد و بدل کردن کلمات تحریک آمیز یا ارتباط‌های نادرست میان افراد نامحرم و یا لطیفه‌هایی که توهین به‌یک شخص و یا گروه خاصی باشد از جمله گناهانی است که در هنگام استفاده از موبایل و کامپیوتر باید از آن پرهیز کرد.
خداوند متعال توفیق استفاده صحیح از نعمتهایش را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند: یَا عَلِیُّ مَنْ أتَى ٱللهَ بِمَا ٱفْتَرَضَ ٱللهُ عَلَیْهِ فَهُوَ مِنْ أعْبَدِ ٱلنَّاسِ.
یا علی! عابد ترین مردم کسی است که به آنچه خداوندمتعال بر او واجب نموده عمل نماید. (خصال صدوق ص 125)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره احکام تیمم:
1. تیمم بر سنگ، خاک، ریگ و کلوخ صحیح است و تیمم بر خاک از بقیه بهتر است. (رساله مراجع م6842)
2. کیفیت تیمم: ابتدا نیت کند و دستها را به زمین بزند و به نظر اکثر فقها صرف گذاشتن دستها بر زمین کافی نیست و سپس از جایی که مو روئیده با تمام دو کف دست پیشانی و همچنین دو طرف پیشانی و روی ابروها را (بنابراحتیاط) مسح کند و سپس با کف دست چپ تمام پشت دست راست را از مچ تا سر انگشتان مسح شود و سپس باکف دست راست تمام پشت دست چپ مسح شود.هر چند طبق نظر برخی مراجع عظام مانند امام خامنه ای احتیاط این است که دومرتبه دست را به زمین زده و به پشت دستها کشیده شود. ( رساله مراجع م 700 الی707: صافی و اقای گلپایگانی تمام کف دست چپ را بر تمام پشت دست راست ... مقام معظم رهبری: و احتیاط واجب این است که بار دیگر دستها را به زمین بزند و سپس کف دست چپ را بر پشت دست راست و کف دست راست را بر پشت دست چپ بکشد. سایت امام خامنه ای)
خداوند متعال همه ما را آشنا به دستورات دین فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قرآن مجید می‌فرماید: وَ أَنکِحُوا الْأَیَامَى مِنکُمْ وَ الصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِکُمْ وَ إِمَائِکُمْ إِن یَکُونُوا فُقَرَاء یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ.
مضمون آیه شریفه این است که :مردان و زنان بی همسر را همسر دهید ، که اگر فقیر و تنگدست باشند خداوند آنان را از فضل خود بی نیاز میسازد، خداوند واسع و آگاه است. (سوره نور، آیه 32)
توضیحات
یکی از مسائل مهم در دین مقدس اسلام بحث رعایت حدود الهی در رابطه با افراد نامحرم است لذا حضرت علی علیه السلام در باره سخن گفتن با زن نامحرم فرموده اند:ای بندگان خدا! بدانید که... گفتگو و اختلاط مردان با زنان نامحرم سبب نزول بلا و بدبختی خواهد شد و دلها را منحرف می سازد و پیوسته به زنان چشم دوختن؛ نورانیت معنوی را از دل انسان می برد و همچنین با گوشه چشم به نامحرم نگاه کردن از حیله و دام های شیطان است. (بحارالانوار ج 74 ص 291 )
اما چند نکته درباره احکام محرمیت :
1. محرمیت میان زن و مرد از سه طریق حاصل میشود:
راه اول: از طریق ولادت که بواسطه آن افرادی همچون عمو، عمه، خاله و دایی خود انسان و یا عمه و عمو و خاله و دایی پدر و مادر انسان محرم هستند.
راه دوم: شیر خوردن چنانچه با شرایطش انجام شود همانند محرمیتی است که از راه ولادت حاصل می شود.
راه سوم: از طریق ازدواج که بواسطه آن افرادی مثل پدر و مادرِ همسر، پدر بزرگ و مادر بزرگِ همسر به انسان محرم می‌شوند.
2. غیر از این سه راه، راه دیگری برای محرمیت وجود ندارد و سایر افراد جامعه نامحرم محسوب می‌شوند حتی اگر از اقوام نزدیک یا همکار باشند لذا به واسطه ازدواج برادر شوهر یا دائی و عموی شوهر به خانم محرم نمی شوند و همچنین خواهر زن یا عمه و خاله زن به مرد محرم نمی شوند، لذا دست دادن به آنها ولو بدون قصد لذت حرام و گناه می باشد.
خداوند متعال توفیق یادگیری و عمل به دستورات دین را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: یَا أیُّهَا‌النَّبِیُّ قُل لِأزوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ المُؤمِنِینَ یُدنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أدنَی أن یُعرَفنَ فَلَا یُؤذَینَ.
ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنه بگو جلبابها (روسری های بلند) خود را بر خویش فرو افکنند (تا تمام بدنشان را بپوشاند). این برای آن است که (به عفت) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند. (سوره احزاب آیه 59)
توضیحات
چند نکته درباره نگاه و پوشش:
1. رعایت نگاه و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکانهای زیارتی و مجالس عروسی یا عزاداری نمی باشد.
2. بر زن واجب است موی سر و بدن و پا و زیر چانه خود را از‌مرد نامحرم بپوشاند، آنچه‌که از پوشش بانوان در مقابل نامحرم استثنا شده گردی صورت و دستها تا مچ است نپوشاندن دست و صورت در صورتی جایز است که زینت و آرایش نداشته و مفسده‌ای نداشته باشد مثلا خودش یا دیگران به گناه نیفتند. (مخالف آیت الله مکارم پوشش روی پا را فی نفسه لازم نمی دانند)
3. نگاه کردن مرد به بدن زنان نامحرم و همچنین نگاه کردن به موی آنان ،چه با‌قصد لذت باشد چه بدون آن ،حرام است و نگاه کردن به صورت آنان و دستهایشان تا مچ نیز، اگر با قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد، حرام است. ( مشهور مراجع مساله 2433؛ صرفا جهت اطلاع: خوئی، تبریزی، گلپایگانی، صافی: حتی پوشاندن صورت و دستها تا مچ را لازم می دانند به فتوی یا بنا بر احتیاط؛ اجوبه س 1221؛ برداشت از العروه الوثقی، النکاح م 31؛ التحریر الوسیله، النکاح 182سیستانی،رساله جامع ج 2م 1455،1446)
خداوند متعال به مردان ما غیرت و به زنان ما عفت و حیاء عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم امام باقر علیه السلام در روایتی میفرمایند: مَنْ نَهَى عَنِ الْمُنْکَرِ أَرْغَمَ أَنْفَ الْمُنَافِقِ وَ أَمِنَ کَیْدَه
هر کس نهى از منکر نماید بینى منافق را به خاک مالیده و از مکر او در امان مى ماند. (کافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج2 ؛ ص51)
توضیحات
دو نکته درباره امر به معروف و نهی از منکر:
1. یکی از بزرگترین و مهمترین واجبات دینی ما امر به معروف و نهی از منکر است و ترک کردن آن بدون عذر شرعی معصیت است و امر به معروف یا نهی از منکر در خواست عمومی جامعه را می‌طلبد و افراد نمی‌توانند در برابر این فریضه الهی ساکت بنشینند.
2. برای امر به معروف و نهی از منکر مراتبی است:
الف. اینکه با شخص معصیت کار طوری رفتار شود که معصیت کار بفهمد که به جهت گناهی که کرده چنین رفتار شده است.
ب. اینکه با زبان امر و نهی کند و اگر احتمال بدهد که با موعظه و نصحیت و حسن خلق و کلام نیکو ، معصیت را ترک می کند لازم است که اکتفا به آن کند.
ج. اینکه اگر برای امر به معروف و نهی از منکر لازم شود که متوسل به زور یا اقدام عملی گردد در این صورت کسی بدون اجازه حاکم شرع و مسئولین ذی ربط حق اقدام ندارد. ( با کمی اختلاف تعابیر و نظرات مراجع) بنابراین با توجه به اینکه هدف از امر به معروف و نهی از منکر ترک گناه است لذا اگر با مرتبه پایین حاصل شود نمی توان به مراتب بالاتر عمل کرد.
خداوند متعال همه ما را جزء آمرین به معروف قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قران مجید می فرماید: کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفینَ
از نعمتهاى الهى بخورید و بیاشامید ولى اسراف نکنید که خداوند متعال، اسراف کاران را دوست ندارد.(اعراف 31)
توضیحات
اقتصاد به معنای میانه روی است که در همه امور زندگی توصیه دین خدا و عقل سلیم است حتی در عبادت لازم است که انسان میانه روی را رعایت کند و افراط و تفریط ننماید. اقتصاد در معیشت در دو بعد «کسب و درآمد» و در «مصرف» مطرح می شود و در روایات معصومین علیهم السلام به مصرف کردن اموال در راه صحیح و پرهیز از اسراف و تبذیر بسیار سفارش شده، اینکه مومن نباید نعمت خدا و مالی را که خدا در اختیار او قرار داده را در گناه مصرف نماید و باید از اسراف و تبذیر دوری کند.
اما چند نکته درباره احکام اسراف و تبذیر:
1. اسراف و تبذیر از گناهان کبیره است و باید از آن پرهیز شود،مصرف کردن مال بیش ازحد و اندازه نیاز و زیاده روی را اسراف میگویند و مصرف کردن مال در کار بیهوده و ناشایست را تبذیر مینامند.
2. بعضی از مصادیق اسراف و تبذیر: مثل اسراف در تجملات و تزئینیات ، مراسم عروسی، تاج گلهای گران قیمت در مراسم عزا که بعضی مواقع بخاطر چشم وهم چشمی می باشد، دور انداختن میوه یا غذا اگر مقداری از میوه یا غذا باقى مانده باشد، کوتاهی در نگهداری نان که منجر به هدر رفتن نان می شود و اسراف در مصرف آب، برق و گاز، لباس و…
3. بستن شیر آب در هنگام وضو گرفتن اشکالی ندارد و برای اینکه در وضو گرفتن نیز دچار اسراف نشویم و همچنین برای اینکه وضوی عزیزان دچار اشکال نشود ،می‌توانند به این صورت عمل کنند که بعد از ریختن آب روی دست یا صورت، ابتدا شیر آب بسته شود و سپس روی دست و صورت، دست کشیده شود.(صافی جامع الاحکام ج 1/20 5 س 736؛ مکارم استفتائات ج1/101 س316؛ بهجت سوال 3810؛ استفتائات تبریزی ج2 سوال1024) توضیح المسائل (محشى. امام خمینى) ؛ ج2،ص:607. (آیت الله سیستانی، مسائل منتخبه‌ص16ش(30(رساله وحید م2077)
خداوند متعال همه ما را از شاکرین نعمت هایش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق علیه السلام چنین روایت شده است که می فرمایند: لَا تَدَعْ طَلَبَ الرِّزْقِ مِنْ حِلِّهِ فَاِنَّهُ عَوْنٌ لَکَ عَلَی دِینِکَ
طلب روزی حلال را رها نکن (ترک نکن)، که روزی حلال تو را در دینداری کمک می‌کند. (امالی شیخ طوسی ص 193)
توضیحات
چند نکته کوتاه در مورد بعضی از قراردادهای کاری:
1. در قراردادهای کاری کسی که نیروی کار می گیرد نسبت به پرداخت حقوق کارمندش نباید کوتاهی و سهل انگاری کند و در صورت داشتن توانایی ، چنانچه در پرداخت حقوق کوتاهی کند ظالم و معصیت کار است.
2. کارگر هم نباید در انجام کار کم کاری یا کوتاهی کند مثلا کارگری که قرار است که زمان خاصی مثلا از ساعت 8 صبح تا ساعت 2 بعد‌ازظهر کاری مانند خیاطی، بنایی، کارگری یا خدمت اداری انجام دهد ،نباید در آن زمان،کارهای شخصی، کم‌کاری و یا بدون اجازه محل کار را ترک نماید. و گرنه نمیتواند حقوق و اجرت کامل را دریافت کند یا مثلا کارمندى که به طور معمول و در حد توان مثلا به ده پرونده و یا به امور ده مراجعه کننده مى‌تواند رسیدگى کند، اگر به خاطر سهل انگارى و کم کارى به مقدار کمتر رسیدگی کند، گنهکار است و نباید برای مقداری که کم کاری نموده مزدی دریافت نماید .
3. اگر تا الان بخاطر ندانستن مساله یا خدائی نکرده عمدا کم کاری یا کوتاهی کرده و بابتش پولی دریافت نموده باید به همان اداره یا صاحب کار برگرداند و اگر در ادارات دولتی مکان یا حسابی در خصوص پرداخت بدهی نباشد به خزانه کل دولت واریز کند. (استفتائات‌مقام معظم رهبری س 1955)
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند: مَنْ أَعَانَ مُؤْمِناً مُسَافِراً فَرَّجَ اللَّهُ عَنْهُ ثَلَاثاً وَ سَبْعِینَ کُرْبَةً وَ أَجَارَهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ مِنَ الْغَمِّ وَ الْهَمِّ.
کسی که یک مسافر مؤمنی را کند خداوند هفتاد و سه گرفتاری او را رفع می‌کند و در دنیا و آخرت وی را از همّ و غمّ محفوظ خواهد داشت. (وسائل، ج ۸، ص ۳۱۴)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام نماز مسافر:
1. مسافری که در سفر نمازش شکسته است چنانچه در سفر نماز را به صورت شکسته بخواند و سپس به وطنش برگردد، همان نمازی که در سفر خوانده کافی است هر چند هنوز وقت برای نماز خواندن در وطن وجود داشته باشد.
2. اگر مسافر هنگام اول وقت نماز در مسافرت بوده مثلا هنگام اذان در سفری بوده که نماز شکسته بوده است و نمازش را نخواند اما تا قبل از تمام شدن وقت نماز، در وطنش باشد و هنگامی که به وطن رسید باز هم نماز را با اینکه وقت بوده به صورت کامل نخواند و نمازش قضا شود، چنین فردی بعدا نمازش را باید به صورت کامل قضا کند. هر چند اول وقت در مسافرت بوده است. (توضیح المسائل مراجع با استفاده از م 1367)
3. کسی که می‌داند نماز مسافر شکسته است و باید نماز را شکسته بخواند چنانچه بدون توجه و از روی عادت نمازش را تمام بخواند اگر داخل وقت متوجه شود باید دو مرتبه بخواند و اگر خارج وقت متوجه شد نیز به نظر برخی از مراجع عظام تقلید باید نماز را دو مرتبه به صورت شکسته بخواند. (مخالف: وحید اگر سهوا تمام بخواند بعد از وقت متوجه شود قضا ندارد، گلپایگانی و صافی اگر غفلت کند و بعد از وقت بفهمد قضا ندارد، )(توضیح المسائل مراجع م 1358)
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام خصوصا زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم روایت شده از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم که آن حضرت از یاران خود سوال فرمودند: لَوْ کَانَ عَلَى بَابِ دَارِ أَحَدِکُمْ نَهَرٌ فَاغْتَسَلَ فِی کُلِّ یَوْمٍ مِنْهُ خَمْسَ مَرَّاتٍ أَکَانَ یَبْقَى فِی جَسَدِهِ مِنَ الدَّرَنِ شَیْءٌ قُلْنَا لَا قَالَ فَإِنَّ مَثَلَ الصَّلَاةِ کَمَثَلِ نَهَرِ الْجَارِی کُلَّمَا صَلَّى صَلَاةً کَفَّرَتْ مَا بَیْنَهُمَا مِنَ الذُّنُوبِ.
اگر بر در خانه یکى از شما نهرى از آب صاف و پاکیزه باشد، و در هر روز، پنج بار خود را در آن شستشو دهد، آیا چیزى از آلودگى و کثافت در بدن او مى ماند؟ در پاسخ عرض کردند: خیر، سپس حضرتش فرمودند: نماز درست همانند این آب جارى است، هر زمان که انسان نمازى مى خواند، گناهانى که در میان دو نمازانجام شده است از میان مى رود. (وسائل الشیعة ؛ ج4 ؛ ص12)
توضیحات
یکی از مسائل مهم در بحث نماز ،مکان و جایی است که انسان در آن جا نماز می خواند، لذا یکی از شاهدان اعمال در روز قیامت نیز همین مکان و زمین است و در حدیثی می‌خوانیم که رسول خدا صلی الله علیه و آله در هر منطقه‌ای دو رکعت نماز به جا می‌آورد و می‌فرمود این مکان بر نماز ما شهادت میدهد:مَا مِنْ رَجُلٍ یَجْعَلُ جَبْهَتَهُ فِی بُقْعَةٍ مِنْ بِقَاعِ الْأَرْضِ إِلَّا شَهِدَتْ لَهُ بِهَا یَوْمَ الْقِیَامَة. هر انسانی که پیشانی خود را برای سجده بر قطعه ای از زمین بگذارد، آن زمین در روز قیامت به نفع او شهادت خواهد داد. (وسائل الشیعه، ج 3، ص .474 مستدرک الوسائل ، ج 1، ص 175)
اما از نظر شرع مقدس اسلام به نظر اکثر مراجع عظام تقلید یکی از شرائط مکان نماز گزار این است که غصبی نباشد (مشهور: فتوی، احتیاط واجب: سیستانی، مکارم، احتیاط مستحب: زنجانی) (رساله مراجع مساله 886)
به همین مناسبت دو نکته را خدمتتان عرض می کنم:
1. اگر در ملکی یا روی فرشی که غصبی است، نماز خوانده شود، نماز باطل است، پس بنابراین اگر دو یا چند نفر که در ملکى با یکدیگر شریک هستند مثلا خانه ای که به چند نفر ارث رسیده اگر سهم او جدا نباشد، بدون اجازه یا رضایت دیگر ورثه نمىتواند در آن ملک تصرف کند و نماز خواندن نیز باطل است. (رساله مراجع مساله ٨٧٢)
2. اگر در جایى که نمىداند غصبى است، نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد، یا در جایى که غصبى بودن آن را فراموش کرده، نماز بخواند، و بعد از نماز یادش بیاید، نماز او صحیح است (جهت اطلاع: مگر آنکه خودش غصب کرده باشد، که در این صورت به احتیاط واجب، نمازش باطل است. رساله مراجع مساله 869)
خداوند متعال همه ما را از نمازگزاران واقعی قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام باقر علیه السلام که می فرمایند: إِنَّ الْعَبْدَ لَیَکُونُ بَارّ اً‌بِوَالِدَیْهِ فِی حَیَاتِهِمَا ثُمَّ یَمُوتَانِ فَلَا یَقْضِی عَنْهُمَا دُیُونَهُمَا وَ لَا یَسْتَغْفِرُ لَهُمَا فَیَکْتُبُهُ اللَّهُ‌عَاقّا
به درستی چه بسابنده در زمان حیات پدر و مادر نسبت به آنها نیکوکار می باشد، سپس والدینش وفات می یابند و همان بنده دیون و بدهی های آن ها را نمی پردازد و برای آن ها استغفار نمیکند و خداوند او را از عاق‌شده ها می نویسد. (کافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج2 ؛ ص163)
توضیحات
چند نکته در مورد نماز قضای پدر و مادر:
1. یکی از نمازهای واجب، نماز قضای پدر است و به نظر تعدادی از مراجع نماز قضای مادر نیز بر پسر بزرگتر واجب است. البته اگر فرزندان دیگر یا هر فرد دیگری برای میت نماز بخواند یا روزه بگیرد صحیح است و میت بری الذمه می شود. (پدر اتفاقی است ولی مادر:،گلپایگانی،اراکی ؛مکارم، نوری (:فتوی)، مقام معظم رهبری فاضل؛ صافی (احتیاط واجب)
2. اگر پسر بزرگتر شک دارد که پدر نماز و روزه قضا داشته یا نه، چیزی بر او واجب نیست. (رساله مراجع مساله1391)
3. اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر و مادر را بخواند باید در آهسته و بلند‌خواندن به تکلیف خود عمل کند مثلا حمد و سوره قضای نماز‌صبح و مغرب و عشای مادرش را بلند بخواند . (رساله مراجع مساله1395)
خداوند متعال والدین همه مومنین را مورد عنایت خاص امام رضا علیه السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم با تسلیت سالروز تخریب قبور ائمه بقیع علیهم السلام از حضرت رضا علیه السلام روایت شده که فرمودند: تَصَدَّقْ بِالشَّیْءِ وَ إِنْ قَلَّ فَإِنَّ کُلَ شَیْءٍ یُرَادُبِهِ اللَّهُ وَ إِنْ قَلَّ بَعْدَ أَنْ تَصْدُقَ النِّیَّةُ فِیهِ عَظِیم .
صدقه بده هر چند کم باشد، زیرا هر کار کوچکی که صادقانه برای خدا انجام شود بزرگ است.(وسائل الشیعة ؛ ج1 ؛ ص115)
توضیحات
چند نکته درباره نذر:
1. نذر نوعی توسل بوسیله انجام امور خیر به درگاه الهی به حساب می‌آید و نوعی درخواست از خداوند متعال و میتواند باعث تغییر قضای الهی شود مثل صدقه و صله رحم که در دفع و رفع بلا موثرند،در نذر انسان متعهد می شود که برای کسب خشنودی و رضای الهی کار خوبی را انجام دهد.
2. نذر زمانی بر انسان واجب میباشد که شرائطش را داشته باشد .
3. یکی از شرائط وجوب نذر خواندن صیغه نذر است لذا اگر کسی صیغه نذر را بر زبان جاری نکرده و فقط از دل گذارنده است یا اصلا صیغه نذر را نمی دانسته عمل به ان نذر برای انسان واجب نمی باشد.
4. یکی دیگر از شرائط وجوب نذر این است که انسان عملی را که نذر می کند قدرت بر انجام آن را داشته باشد و اگر در زمان نذر کردن قدرت بر عمل را داشته اما در زمان عمل به نذر توانائی عمل به ان را ندارد چیزی بر او واجب نمی باشد و کفاره‌ای هم ندارد مثلا اگر نذر کرده که در روز تخریب قبور ائمه بقیع علیهم السلام مجلس عزا بگیرد و اطعامی هم بدهد ولی در زمان عمل به نذر مالی ندارد تا بتواند مجلس عزا را اقامه کند برگزار کردن مجلس بر او واجب نمی باشد و اگر عمل نکرد کفاره نذر هم بر او واجب نمی باشد.اما اگر در زمان نذر کردن قدرت عمل به نذر را نداشته باشد ولی در زمان نذر بتواند به نذرش عمل کند واجب است به نذرش عمل کند. (توضیح المسائل مراجع مساله 2647و2641)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم با عرض تسلیت سالروز تخریب قبور ائمه بقیع علیهم السلام خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: وَ مَنْ یُعَظِّمَ شعائِرَ اللّه فَإنَّها مِن تَقْوی القلوب.
هرکس شعائر الهی را بزرگ دارد، این کار نشانه ی تقوای دلها (ی آنها ) است. (حج 32)
توضیحات
چندنکته درباره تعظیم شعائر:
1. یکی از اموری که قران و اسلام به ان سفارش فراوان کرده است تعظیم شعائر دین می باشد از مصادیق تعظیم شعائر دین زیارت ائمه علیهم السلام ، تعمیر و اباد کردن قبور و باشکوهتر قرار دادن حرم مطهر اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام می باشد و در مقابل هر کاری که در نظر مردم هتک حرمت و بی احترامی و تحقیر معصومین علیهم السلام باشد حرام می باشد مانند تخریب قبور انها که در نظر مردم هتک حرمت بی احترامی و تحقیر معصومین علیهم السلام آنها می باشد.
2. کسى که مى‌خواهد به زیارت رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم یا ائمه هدى علیهم السلام مشرّف شود مستحب است لباسهاى پاک و پاکیزه بر تن کند، و قدمها را کوتاه بردارد، و با وقار و آرامش به طرف قبر رسول خدا صلى الله علیه و آله وسلم یا قبور ائمۀ بقیع علیهم السلام حرکت کند، و در وقت رفتن به این اماکن مقدّس زبان خود را به ذکر و صلوات مشغول کند.
3. کسانی که عذر شرعی دارند ( جنب و حائض) می‌توانند به صحنها و رواقهای حرم مشرف شوند اما توقف زیر گنبد مطهر و در مساجد حرم مثل مسجد گوهرشاد و صحن آن حرام است. (مشهور: توقف حرام است؛ زنجانی(فتوی)، گلپایگانی، صافی و بهجت (بنابر احتیاط): ورود حرام است) (توضیح المسائل مراجع مساله 355)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. امام رضا علیه السلام در روایتی میفرمایند: إنَّ ٱلْخُمْسَ عَوْنُنَا عَلَی دِینِنَا ... فَلَا تَزْوَوْهُ عَنَّا وَ لَا تُحَرِّمُوا أنْفُسَکُمْ دُعَائَنَا
پرداخت خمس کمکی در (تبلیغ) دینمان است پس از آن‌دریغ نکنید و خودتان را از دعای ما محروم نسازید. (وسائل، ج9، ص 538 )
توضیحات
چند نکته درباره خمس:
1. یکی از واجبات مالی پرداخت خمس است و هر فردی که دارای درآمدی است هر مقداری از درامدش که در بین سال خمسی صرف نیازها و مخارج حلال زندگی شده که مطابق شأن فرد بوده مانند خوراک و پوشاک و مسکن و اثاثیه منزل، خمس‌ندارد اما آنچه از درآمد در سر‌رسید سال خمسی باقی می‌ماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمیکند آنچه باقی مانده پول پس انداز شده یا مواد غذایی داخل منزل باشد.
2. داشتن بدهکاری یا قسط بانکی نمیتواند بهانه ای برای پرداخت نکردن خمس باشد چرا که برخی از افراد هر چند بدهکار باشند با توجه به مختلف بودن بدهکاری ها و احکامش، باید خمس موجودی خود را پرداخت کنند. مثلا فردی که بابت خرید مغازه بدهکار باشد این بدهی سبب نمی شود ،خمس درآمدی که از سال خمسی اش زیاد آمده پرداخت نکند. (رساله مراجع مساله 1765و1790و1791و1792 (اجوبه س924؛ تبریزی س882؛ جامع المسائل فاضل ج1 س902؛ جامع الاحکام صافی ج1 س773- 774؛ امام تحریر الوسیله کتاب الخمس، نوری م1748؛ احکام الواضحه فاضل ص303 ؛ هدایه العباد صافی م1620؛ مناج سیستانی ج1/392 خویی، وحید منهاج ج1/348 و جامع المسائل ج1 س645)
خداوند متعال محبت دنیا را از دلها خارج فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق علیه السلام روایت شده که آن حضرت فرموده اند: تَسبیحُ فاطِمَةَ علیهاالسلام فى کُلِّ یَومٍ فى دَبرِ کُلِّ صَلاةٍ اَحَبُّ اِلَىَّ مِن صَلاةِ اَلفِ رَکعَةٍ فى کُلِّ یَومٍ
تسبیحات فاطمه زهرا علیها سلام در هر روز پس از هر نماز نزد من محبوب تر از هزار رکعت نماز در هر روز است. (کافى(ط- الاسلامیه) ج 3، ص 343)
توضیحات
نکاتی در مورد تعقیبات نمار خصوصا تسبیحات حضرت زهرا علیها السلام:
1.مستحب است انسان بعد از نماز مقداری مشغول تعقیب یعنی خواندن دعا و ذکر و قرآن شود و تعقیبات لازم نیست به عربی باشد و اختصاص به نمازهای واجب ندارد و بعد از نمازهای مستحبّی نیز مستحب است.
2. یکی از تعقیبات با فضلیت تسبیحات حضرت زهرا می باشد و تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها در غیر حال تعقیبات مثلا هنگام خوابیدن نیز مستحب است.
3. اگر فرد در تعداد ذکرهای تسبیحات شک کند بنا را بر مقدار کمتر می گذارد مثلا شک کند سی و سی مرتبه گفته یا سی و دو مرتبه چنانچه وارد ذکر بعدی نشده بنا را بر تعداد کمتر بگذارد و چنانچه وارد ذکر بعدی شده دیگر توجهی نکند و اگر فرد سهواً تعداد اذکار را زیادتر از عدد تعییین شده در تسبیحات گفته باشد تسبیحاتش صحیح است و از مقدار زیادی صرف نظر کند. (عروة الوثقی تعقیب م 19و 20)
خداوند متعال توفیق بندگی و عبادت را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم أمیر المومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند: لَا یَقعُدَنَّ فِی السُّوقِ إلَّا مَن یَعقِلُ الشّرَاءَ وَ البَیعَ.
در بازار ننشیند (شروع به کسب نکند ) مگر کسی که قبلا آداب و احکام خرید و فروش را آموخته باشد.الکافی,ج5,154
توضیحات
چند نکته درباره وام و تسهیلات:
1. اگر به کسی پولی داده شود و در مقابل شرط اضافی و سود کند ربا و حرام است و فرقی بین بانک و غیر بانک نمیباشد و اگر گرفتن سود بر اساس یک معامله شرعی مثل خرید و فروش نسیه و یا شراکت صحیح و مانند این دو باشد، اشکال ندارد. مثلا فردی نیاز به ماشین دارد به نظر تعدادی زیادی از مراجع میتواند با مراجعه به بانک با گرفتن تسهیلات خودرو هم صاحب ماشین شود و هم سود پرداختی صحیح است به این صورت که مشتری وجه وام را به وکالت از بانک، ماشینی را نقدا برای بانک خریداری کند و هنگامی که ماشین را خریداری کرد از طرف بانک همان ماشین را به صورت نسیه با سود مشخص برای خودش بردارد.(مخالف :ایت الله سیستانی بین بانک دولتی و مشترک و بین غیر دولتی فرق می گذارند و برخی از مراجع مانند ایت الله بهجت وام دریافتی را صحیح نمی دانند مگر اینکه در برابر سود معامله ای با بانک انجام گیرد. سیستانی استفتائات س 357رساله دانشجویی ج16 ص360 )
2. اگر در قرارداد های شرعی مثل شرکت،مضاربه و وکالت مصرف خاصی معین شده باشد مثل خرید خانه یا ماشین و... باید پول در همان مورد معین شده، مصرف شود تا اینکه پرداخت سود مبتلا به مشکل شرعی نشود. ( استفتائات بهجت بانکها و موسسات دولتی و اعتباری‌س3990 و3997؛ جامع المسائل فاضل ج2،س 1015؛ مقام‌معظم‌رهبری اجوبه س1924مسائل جدید ج4 ص1553 )
خداوند توفیق کسب روزی حلال را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: إنَّ لِکُلِّ إمَام عَهْداً فِی عُنُق أَوْلیَائه وَ شیعَتهِ وَ إنَّ منْ تَمَام الْوَفَاء بالْعَهْد زیَارَةَ قُبُورهِمْ.
هر امام و رهبری، عهد و میثاقی بر پیروان و دوستدارانش دارد و همانا یکی از اعمالی که نمایانگر وفاداری و ادای میثاق است،زیارت قبور (مرقد مطهر) آنان است. (وسائل الشیعه ، ج 14 ، ص 322 .)
توضیحات
چند نکته درباره زیارت:
1. از مستحباتی که سفارش شده و فضیلت زیادی دارد زیارت معصومین علیهم السلام است و حداقل زیارت این است که انسان نزد قبر امام معصوم علیه السلام‌حاضر شود و به ساحت امام خوبی‌ها سلامی عرض کند. هر چند زیارت نامه‌ای خوانده نشود اما بهتر است در هنگام زیارت؛ زیارت نامه‌های معتبر مانند زیارت امین الله و‌جامعه‌کبیره خوانده شود.
2. در هنگام زیارت و ازدحام جمعیت باید زائرین عزیز به گونه‌ای رفتار کنند که زیارت و مناجات خود را همراه با گناهانی همچون اذیت دیگران آلوده نکنند.
3. بانوان با حجاب کامل تشرف یابند و برادران زائر مواظب حجاب و عفاف همسران و دختران خود در این مکانهای مقدس و بلکه در هر زمان و مکان دیگر باشند.چرا که رعایت نکردن دستورات دین محروم شدن از برکات و الطاف خداوند و معصومین علیهم السلام را در پی دارد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از امام کاظم علیه السلام روایت شده است که میفرمایند: اَفضَلُ ما یتَقَرَّبُ به العَبدُ اِلی اللهِ بَعدِ المَعرِفَةِ به،الصَلوةُ .
بهترین چیزى که بنده بعد از شناخت خدا به وسیله آن به درگاه الهى تقرب پیدا مى کند، نماز است. (تحف العقول ص455)
توضیحات
در بیان معصومین علیهم السلام نماز رکن دین است که دیگر امور با آن سنجیده می شود (ان قبلت قبلت ما سواها و ان ردت ردت ما سواها) در بیان دیگر می فرمایند نماز معراج مومن است؛ بهترین حالتی که انسان می تواند به خدا توجه کند و تقرب بجوید نماز است؛ اگر نماز با آداب و شرایط اقامه شود طبق بیان قرآن مجید (ان الصلاه تنها عن الفحشاء و المنکر) انسان را از گناهان و بدی ها دور می کند و موجب سعادت انسان است.
اما چند نکته درباره احکام تکبیره الاحرام:
1. یکی از ارکان نماز تکبیرة الاحرام است که ترک عمدی و سهوی آن نماز را باطل می‌کند (اکثر مراجع؛ آیت الله زنجانی: گفتن «اللّه أکبر» در اول هر نماز واجب است، ولى ظاهراً رکن نیست، پس اگر آن را فراموش کند و در رکوع یا بعد از آن متوجه شود نمازش صحیح است)( رساله مراجع مساله948)
2. شکستن نماز از روی اختیار و بدون مجوز شرعی، بعد از گفتن تکبیره الاحرام جائز نیست. رساله مراجع مساله 1159،(خویی، سیستانی، مکارم: شکستن نماز از روی اختیار بنابر احتیاط واجب جایز نیست)
3. هنگام گفتن تکبیره الاحرام بدن باید آرامش داشته باشد اما حرکت دستها در هنگام گفتن تکبیره الاحرام اشکال ندارد بلکه مستحب است با شروع تکبیره الاحرام، دستها را بالا بیاورد.( رساله مراجع مساله951)
4. تمام تکبیرهای نماز غیر از تکبیره الاحرام،مستحب است و تمامی تکبیرهای مستحبی را چنانچه به نیت تکبیر وارد شده در نماز بگوید به نظر اکثر مراجع عظام (فتوی: گلپایگانی، صافی بنا بر احتیاط واجب:امام خمینی، زنجانی، سیستانی، نوری، فاضل، وحید، ، احتیاط مستحب: خوئی، تبریزی،) باید در‌حال آرامش بدن گفته شود. اجوبه س434، رساله مراجع مساله965، عروة الوثقی کتاب الصلاة القیام مساله29)
خداوند متعال توجه و حضور قلب در نماز را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم که می فرمایند:صَلاةُ مُتَطَیِّبٍ أَفضَلُ مِن سَبعینَ صَلاةً بِغَیرِ طیبٍ
یک نماز با عطر بهتر از هفتاد نماز بدون عطر است. (کافى(ط- الاسلامیه) ج6، ص511، ح7 )
توضیحات
چند نکته درباره استفاده از عطر:
1. استعمال عطر در اسلام سفارش شده است و منحصر به ایام خاصی نمی باشد البته در برخی از زمانها سفارش بیشتری شده است مانند روز جمعه و همچنین برای روزه دار استعمال عطر مستحب می باشد.
2. مستحب است نمازگزار با لباس و بدن پاکیزه و معطر نماز بخواند و مکروه است با لباس و بدن کثیف نماز بخوانند.
3. استعمال عطر برای بانوان در جائی که مردان حضور ندارند اشکالی ندارد .
4. عطر و ادکلنی که در آنها الکل وجود دارد اگر یقین به نجس بودن الکل استفاده شده در آن را ندارد به نظر بیشتر مراجع عظام پاک می باشد.(رساله مراجع م 111تا 114) خداوند متعال توفیق علم و عمل به همه ما عنایت فرماید صلوات بر محمد و آل محمد
