بیان بین الصلاتین
آثار دنیوی صدقه و انفاق 
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: «خُذْ مِنْ أمْوالِهِم صَدَقة تُطَهِّرُهُم وَ تُزَّکیهم بِها...»(توبه/ 103) «از اموال آنها صدقه‌ای بگیر تا به وسیله آن، آنها را پاک سازی و پرورش دهی.
در روایات آثار دنیوی فراوانی برای صدقه دادن نقل شده است که به برخی اشاره میکنیم:
1. دفع بلا و دوری از مرگ بد: امام باقر (علیه السلام ) میفرماید: «صدقه هفتاد بلا را از انسان دور می‌کند و نیز مرگ سوء را از انسان دور می‌نماید؛ چرا که صاحب صدقه هرگز با مرگ سوء از دنیا نمی‌رود. (بحار،ج96،ص132)
2. بخشش گناهان: امام على علیه السلام : فرمود: با صدقه و صله رحم، گناهان خود را پاک کنید و خود را محبوب پروردگارتان گردانید.(تصنیف غررالحکم ، ص 395 )
3. شفای مریض: از دیگر آثار مهم صدقه و انفاق، شفای مریض است. در روایات آمده است: «بیمارانِ خود را به وسیله صدقه درمان کنید..(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 66 ) و در حدیث دیگری می‌خوانیم که مستحب است مریض با دست خود صدقه بدهد.(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 66 )
4. دورکننده فقر: امام باقر علیه السلام فرمودند: کار خیر و صدقه، فقر را مى بَرند، بر عمر مى افزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور مى کنند..(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 66 )
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
دعبل خزاعی از امام رضا علیه السلام نقل می‌کند: لاَ تَنْقَضِی اَلْأَیَّامُ وَ اَللَّیَالِی حَتَّى تَصِیرَ طُوسُ مُخْتَلَفَ شِیعَتِی وَ زُوَّارِی أَلاَ فَمَنْ زَارَنِی فِی غُرْبَتِی بِطُوسَ، کَانَ مَعِی فِی دَرَجَتِی یَوْمَ اَلْقِیَامَةِ مَغْفُوراً لَهُ.
. روزها و شبها نمیگذرد تا این که طوس جایگاه رفت و آمد شیعیان و زائرانم میشود؛ بدانید کسی که مرا در غربتم در طوس زیارت کند، روز قیامت با گناهان آمرزیده هم درجهی من خواهد بود. (وسائل الشیعة، 438 /10)
توضیحات
چند نکته شرعی در باب زیارت:
1. آداب زیارت متعدد است، مثل وضو، پوشیدن لباس تمیز و مرتب با پوشش کامل شرعی، مشغول ذکر بودن، خواندن زیارتنامه های مستند (مثل زیارت امین الله و زیارت جامعه کبیره) و نماز زیارت.
2. یکی از آداب زیارت، غسل زیارت است (1) که به فتوای بسیاری از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای این غسل مستحب است ولی کفایت از وضو نمی کند. (2)
3. تمامی غسل های واجب و مستحب به یک شکل انجام می‌شوند و تفاوت غسل ها فقط در نیت آنها است البته به زبان آوردن نیت لازم نیست و چنانچه انسان چند غسل به گردن داشته باشد، می تواند همه غسل ها را نیت کند و یک غسل انجام دهد و غسل را می توان به دو روش ترتیبی و ارتماسی انجام داد. (3)
4. اگر کسی غسل زیارت کند و بعد از آن از اموری که وضو را باطل می کند از او سر بزند غسل زیارتش باطل است چنانچه بخواهد زیارتش با غسل محسوب شود باید مجددا غسل کند. (4)
خداوند متعال به آبروی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را قبول کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) نکته: اما غسل برای ورود به حرم امامان معصوم علیهم السلام به فتوای اکثر مراجع تقلید مستحب نیست. آیات عظام صافی، بهجت، فاضل: غسل ورود به حرم مستحب است. (رساله مراجع م 645)
(2) سیستانی، زنجانی: غسل زیارت باید رجاءً انجام شود. (رساله مراجع م 646 ؛ تحریر الوسیله، غسل های مستحبی، غسل های فعلیه ؛ رهبری، سایت ادمین، شماره استفتاء 750647 ، تاریخ 2/1/1396 ؛ رساله جامع مساله 464 ؛ توضیح المسائل مکارم م609 و استفتائات سایت مکارم، غسل های مستحب)
(3) سیستانی: در غسل هایی که به سبب کاری که مکلف انجام داده بر او مستحب شده، مثل غسل کسی که جایی از بدنش را به بدن میتی که غسل داده شده رسانده باشد که در این گونه غسل ها احتیاط واجب آن است که برای چند سبب مختلف به یک غسل اکتفا نکند. (رساله مراجع م 389 و م 360 ؛ توضیح المسائل جامع م 466)
(4) عروه الوثقی، فصل فی اغسال المندوبه، فصل فی اغسال الفعلیه، م 3)
فرزند آوری در اسلام
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
1. در قرآن ، فرزند یک «نعمت الهی» است که انبیای الهی آن را عاجزانه از خداوند درخواست کرده‌اند، و فرموده اند: رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً : «خداوندا! از طرف خود، فرزند پاکیزه‌ای به من عطا بفرما(آیه 38 آل عمران)
2. در روایات نیز توصیه به فرزندآوری شده است؛ مثلاً پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «فرزند زیاد داشته باشید که من فردا [ى قیامت] به زیادى شما بر امتهای دیگر، مباهات مىکنم»( منلایحضرهالفقیه، ج3، ص 481)
3. در نگاه توحیدی، همه چیز دست خداست، همان خدایی که یک نفر را روزی میدهد، روزی چند نفر را هم می‌رساند. بنابراین، کسی که بخاطر ترس از فقر، ازدواج نمی‌کند یا بیش از این بچه نمی‌آورد، در حقیقت، در رزاقیت و قدرت خدا شک دارد.
در جاهیلت، برخی به بهانه ترس فقر، فرزندان خود را می‌کشتند که امروزه به شکل سقط جنین درآمده است. قرآن با این کار مخالفت نموده و فرموده: «فرزندان خود را بخاطر ترس از افتادن به فقر، نکشید، این ما هستیم که هم آنها و هم شما را روزی می‌دهیم؛ کشتن آنها، گناه بزرگی است».(آیه 31 اسراء)
شخصی به امام کاظم (علیه السلام) نوشت که: پنج سال است بخاطر ترس از فقر، بچه‌دار نشده‌ام؛ حضرت فرمودند: «بچه بخواه، چرا که خداوند به آنها روزی میدهد»( کافی،ج6،ص3)
4. باید سبک زندگی را تغییر داد؛ و از اسراف و راحت طلبی اجتناب کنیم و بجای آن، فرهنگ قناعت و تلاش را جایگزین کنیم.
البته اینها به این معنا نیست که در خانه بنشینیم تا از آسمان، روزی برسد؛ خیر، باید تلاش کرد. بلکه خود حرکت و فعالیت ما نیز یک روزی و نعمتی از جانب خداست.
خداوند فرزند صالح به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
دین مقدس اسلام تاکید زیادی نسبت به امانتداری کرده است، از حضرت امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: ... ألا فَمَن کان مِنّا فَلیَقتَدِ بنا و إنَّ مِن شَأنِنا أداءَ الأمانة ...
آگاه باشید که هر کس می خواهد از ما اهل بیت باشد باید در رفتار و کردار به ما اقتدا کند و یکی از خصلتهای ما أمانتداری است. (شیخ مفید، الاختصاص، ص 241)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره امانتداری:
1. اگر مالی برای حفظ و نگهداری به کسی سپرده شود شرعا امانت محسوب شده و امانتدار نمی تواند از آن استفاده کند؛ مثلا اگر پولی به شخصی داده شده تا آن را برای صاحبش نگهداری کند حق خرج کردن آن را ندارد یا نمی تواند از آن قرضی بردارد مگر آنکه از مالکش اجازه بگیرد یا بداند مالک راضی است.
2. کسى که امانت را قبول مىکند، اگر براى آن، جاى مناسبى ندارد، باید جاى مناسب تهیه نماید و طورى آن را نگهدارى کند که مردم نگویند در امانت خیانت کرده و در نگهدارى آن کوتاهى نموده است و اگر در جایى که مناسب نیست بگذارد و که از بین برود یا خسارت ببیند مدیون است. (1)
3. اگر امانت دهنده و صاحب مال فوت کند، امانت دار باید مال را فورا به وراث او برساند، یا به ایشان خبر دهد و چنانچه کوتاهى کند و آن مال از بین رود علاوه بر اینکه گنهکار است، ضامن نیز می باشد. (2)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2334)
(2) (رساله مراجع م 2339)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: أن خَلَقَ لکُم مِن أنفسکُم أزواجاً لتسکُنُوا إلیها وَ جَعَل بینَکُم مَوَدَّه وَ رَحمَهً : از جنس خودتان همسرانی برای شما آفرید تا در کنار آنان سکون و آرامش یابید و بین شما رحمت و صمیمیت قرار داد(آیه 21 روم)
یکی از اهداف اصلی اسلام سلامت جامعه است، و ازدواج فواید فردی و اجتماعی زیادی دارد که به برخی اشاره میشود:
1. ایجاد سکون و آرامش واقعی: امام سجاد (علیه السلام) می فرمایند: «حق همسر، این است که بدانی خدا، او را مایه آرامش و انس تو قرار داده و بدانی که این خود نعمتی است از جانب خداوند به تو است. پس او را گرامی بدار و با او مهربان باش.» (بحار، ج 74، ص 5)
2. افزایش ایمان: به عقیده بزرگان دین، کسی که ازدواج می کند ایمانش افزایش می یابد. امام صادق (علیه السلام): دو رکعت نمازی که متأهل بخواند برتر از هفتاد رکعتی است که فرد بی‌همسر اقامه کند. (تهذیب، ج7، ص239)
3. تکامل فرد و تکمیل دین : پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمودند: « هر کس در ابتدای جوانی ازدواج کند شیطان فریاد میزند: فریاد از او، فریاد از او، دو سوم دینش را از دستبرد من نگاه داشت.» (وسائل، ج 20، ص 17)
زمانی که افراد ازدواج می کنند از بسیاری از انحرافات و فسادهای اخلاقی در امان می مانند. همین امر آنها را در رسیدن به تکامل روحی و حفظ دین یاری می رساند.
4. افزایش روزی : پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند: «هرکس ازدواج را از ترس فقر و تنگدستی ترک کند به خدا سوءظن برده است، زیرا خداوند می فرماید: اگر(زن و شوهر) فقیر باشند، خدا هرکدام را از کرم خود بی نیاز می کند. » ( وسائل، ج20، ص28)
5. تداوم نسل: پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند: «ازدواج کنید که فردای قیامت به فراوانی شما بر دیگر امت ها افتخار کنم.» (مستدرک الوسایل، ج 14، ص149)
خدواند اسباب ازدواج را برای جوانان فراهم نماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خدمت به مسافر فضیلت بسیار زیادی دارد تا آنجا که نقل شده است:
امام سجاد علیه السلام برای اینکه راحتتر بتوانند به همسفران خدمت کنند (و کسی معذّب نباشد) با گروهی سفر می کردند که ایشان را نمی شناختند و یَشتَرِطُ عَلَیهم أَن یَکونَ مِن خُداّمِ الرِّفقَةِ فیما یحتاجونَ اِلیه
و با ایشان شرط می کردند که در نیازمندی های افراد خدمتگزار کاروان باشند. (وسائل، ج ٨، ص ٣١٥)
توضیحات
چند نکته درباره نماز و روزه مسافر:
1. مسافری‌که نمازش شکسته است اگر تصمیم قطعی داشته باشد یا اینکه بداند حداقل 10 روز کامل در شهر یا روستایی می ماند باید نمازش را کامل بخواند و روزه اش نیز در آنجا صحیح است؛ البته اگر اقامتش قطعی نیست و در تردید است که ده روز کامل بماند یا نه نمازش شکسته بوده و روزه صحیح نیست. (1)
2. اما کیفیت محاسبه ده روز: اگر کسی در بین روز وارد شهر یا روستای محل اقامت شود چنانچه بتواند حداقل ده شبانه روز کامل یعنی240 ساعت در آنجا بماند نمازش تمام است مثلا اگر کسی ساعت10 صبح وارد مشهد شود در صورتی که حداقل تا ساعت10روز یازدهم در مشهد می ماند نمازش کامل است. اما اگر کسی شب وارد شهر یا روستای محل اقامت شود و حداقل تا غروب روز دهم آنجا بماند قصد ده روز او صحیح است مثلا اگر کسی ساعت 12 شب وارد شهر مشهد شده همین که قصد ماندن تا غروب روز دهم را داشته باشد کافی است هر چند که کمتر از 240 ساعت می شود.
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام بویژه زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی‌‌خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1335)
(2) (رساله مراجع م 1336 ؛ عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، فصل فی قواطع السفر، الثانی)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درقرآن یکی از ویژگی‌های برجسته پیامبران را یاد مرگ می‌داند و میفرماید:«إِنَّا أَخْلَصْنَاهُمْ بِخَالِصَةٍ ذِکْرَى الدَّارِ»«ما آنها را با خلوص ویژه‌ای خالص کردیم و آن یادآوری سرای آخرت بود( آیه 46 سوره ص)
در روایات اثرات فراوانی برای یادآوری مرگ و قیامت ذکر شده است که به برخی اشاره می کنیم:
1- مانع انجام دادن کارهاى زشت میشود: «مرگ برهم زننده لذت ها، تیره کننده شهوت ها و نابودکننده آرزوها را به یاد آرید؛ آن گاه که به کارهاى زشت شتاب مى آرید»(نهج البلاغه ،خطبه ۹۹)
2- موجب انجام دادن اعمال و کردار نیک مى شود: «آن که مرگ را چشم داشت، در کارهاى نیک پاى پیش گذاشت(نهج البلاغه، کلمات قصار ۳۱)
3-کاهش دوستی دنیا: پیامبر:« مرگ را بسیار یاد کنید؛ زیرا یاد مرگ از میل و رغبت به دنیا می کاهد».
4-رضایت به مقدار کم دنیا: امام علی: کسی که بسیار یاد مرگ کند، به مقدار کمی از دنیا راضی می شود(نهج البلاغه، کلمات قصار ۳۴۹)
چون حکایت دنیابه فرموده حضرت عیسی مثل : حکایت کسی است که از آب دریا می نوشد. هر چه بیشتر بنوشد، بر عطش او افزوده شود تا او را بکشد».
خداوند حب و دوستی دنیا را از دلهای همه برطرف بفرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده: یَحْشُرُ اللَّهُ أُمَّتِی یَوْمَ الْقِیَامَةِ بَیْنَ الْأُمَمِ غُرّاً مُحَجَّلِینَ مِنْ آثَارِ الْوُضُوء
. فردای قیامت خدای متعال امّت منِ را بین بقیّه ی امّت ها در حالی محشور می کند که به خاطر وضویی که در دنیا گرفتند روسپیدند و نورانی اند. (مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ج 1 ص 357)
توضیحات
وضو و غسل در پاره ای از احکام با یکدیگر مشترکند مثلا در هر دو مورد نبودن مانع در اعضاء شرط است؛ در عین حال این دو طهارت تفاوتهایی نیز با هم دارند که به برخی موارد اشاره می کنیم:
1. در وضو صورت و دستها را باید از بالا به پایین شست ولی در غسل لازم نیست اعضای غسل را از بالا به پایین بشوییم بلکه می توان مثلا سمت راست بدن را از پایین به بالا شست. (1)
2. در وضو محل مسح سر و پا باید خشک باشد البته اگر محل مسح مانند سر به حد کمی مرطوب باشد که رطوبت دست هنگام مسح بر آن غلبه کند اشکالی ندارد اما در غسل خشک بودن هیچ یک از اعضاء قبل از غسل لازم نیست. (2)
3. در وضو واجب است که کارهای وضو را با رعایت موالات (یعنی پی در پی) انجام دهد اما رعایت موالات در غسل شرط نیست. این تفاوت دو ثمره دارد:
الف) اگر بعد از شستن سر و گردن را به نیت غسل آب قطع شود و به همین دلیل یک ساعت بعد سمت راست بدن را بشوید مانعی ندارد ولی اگر در بین وضو آب قطع شود به نحوی که موالات به هم بخورد باید وضو را از سر گیرد.
ب) اگر مکلف بعد از وضو مثلا مانعی در دست چپش ببیند وضویش باطل بوده و لازم است دو مرتبه وضو بگیرد ولی در غسل اینگونه نیست و در فرض مذکور که مانع در سمت چپ بدن است به نظر همه مراجع با برطرف کردن مانع و شستن همان قسمت به نیت غسل به تکلیفش عمل کرده است؛ البته اگر با این حالت نمازی خوانده است باید اعاده یا قضا کند.(3)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) بهجت: در غسل ترتیبی بنابر احتیاط بدن را از بالا به پایین بشوید. (مشهور م380)
(2) (رساله مراجع ج1 م 256)
(3) سیستانی: اگر از غسل ترتیبی به غسل ارتماسی یا از غسل ارتماسی به ترتیبی عدول کند لازم نیست وضو بگیرد. خوئی: غسل باطل است و باید غسل دیگری انجام دهد. بهجت: بنابر احتیاط واجب به قصد وظیفه واقعیه غسل را دوباره از سر شروع کند و بنابر احتیاط برای نماز و کاری که وضو لازم دارد وضو بگیرد. وحید: بنابر احتیاط واجب غسل را تمام کند و اعاده نماید و وضو هم ضمیمه نماید مگر اینکه از غسل ترتیبی به غسل ارتماسی عدول کند.) (توضیح المسائل مراجع، م 283 و م 380 و م 386)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از مسائل مهم در روابط اجتماعی رعایت احکام محرم و نامحرم است که رعایت آن موجب امنیت اخلاقی در جامعه و همچنین تحکیم نظام خانواده است و از آثار بی اهمیتی به آن سستی بنیان خانواده و انحطاط اخلاقی در جامعه اسلامی خواهد بود.
اما مسأله شرعی:
یک مسلمان در ارتباط گیری با نامحرم به صورت حضوری و همچنین غیرحضوری از قبیل گفتگوی تلفنی و پیامکی و یا چت صوتی یا تصویری اینترنتی باید حدود شرعی را رعایت کند که به مواردی از آن اشاره می شود:
الف) ارتباط نباید همراه با عمل حرامی باشد (مانند نگاه و لمس حرام) بنابراین دست دادن به نامحرم شرعا حرام است هر چند در برخی شهرها حین احوال پرسی مرسوم باشد و ترک آن موجب ناراحتی طرف مقابل شود. چراکه از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده: مَنْ صَافَحَ امْرَأَةً حراماً جَاءَ یَوْمَ الْقیَامَة مَغْلُولًا ثُمَّ یُؤْمَرُ بِهِ إِلَى النَّارِ... . هر کس با زن نامحرمی دست دهد، روز قیامت در حالی که در غل و زنجیر است محشور می شود. (1)
ب) نباید با قصد لذت باشد (مثلا به بهانه خریدکردن یا پرسیدن سوال از نامحرم صرفا قصدش ارتباط گیری است)
ج) ترس افتادن در گناه در بین نباشد (مثلا شروع ارتباط و گفتگو در مغازه، اداره و ... عادی بوده است ولی در ادامه احتمال گناه می دهد).
د) در صحبت و همچنین چت باید در استخدام کلمات دقت شود و از به کاربردن اصطلاحات و کلمات نامناسب بین دو نامحرم جدا پرهیز شود (مثل اینکه به نامحرم ابراز علاقه کند و یا از کلمات تحریک آمیز استفاده کند)، و در همین زمینه از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نقل است که: ... کسی که با زن نامحرمی شوخی و مزاح کند، خداوند به ازای هر کلمه ای که در دنیا با او تکلم نموده است، هزار سال او را حبس می کند. (2)
خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) العروه الوثقی، ج2، کتاب نکاح، م40. (وسائل الشیعه، ج 20، ص 198)
(2) (تحریرالوسیله، کتاب النکاح م29 ؛ سایت لیدر، احکام حجاب و عفاف؛ منهاج الصالحین ج3 م29 ؛ استفتائات سیستانی س 226 ؛ سایت مکارم، استفتائات، احکام حجاب، احکام موازین ارتباط با نامحرم ؛ توضیح المسائل مکارم م2092) (وسائل الشیعه، ج 20، ص 198)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
چرا برخی از مرگ می ترسند؟
1-جهل :از امام جواد(علیه السلام)، سوال شد چرا مردم مرگ را دوست ندارند؟ حضرت فرمود :زیرا به حقیقت مرگ جاهل اند، اگر بدانند مرگ چیست و از دوستان خدا باشند مرگ را دوست خواهند داشت . سپس حضرت رو به سوال کننده کرد و فرمود: چرا کودک از خوردن دارو امتناع مى کند با اینکه دارو درد او را کاهش مى دهد و او را از بیمارى مى رهاند؟ آن شخص جواب داد: زیرا کودک فایده خوردن دارو را نمى داند. امام فرمود: به خدا سوگند! مرگ براى کسى که آمادگى دارد از آن داروى شفا دهنده مفیدتر است ... (معانی الاخبار، ص290)
2.ترس از حسابرسی اعمال:یکی دیگر از علل ترس از مرگ، بیم از حسابرسی اعمال است.این عامل به آن گروه از انسانها اختصاص دارد که از یک سو به معاد اعتقاد دارند و از سوی دیگر از اعمال خویش راضی نیستند.بدیهی است که این دسته از گنهکاران به شدت از مرگ می‌ترسند، شخصی از امام مجتبی(علیه السلام) پرسید: به چه دلیل ما مرگ را ناخوشایند می‌دانیم؟ امام(علیه السلام) پاسخ دادند:«زیرا شما آخرت خویش را (به دلیل گناهان و اعمال زشت) ویران ساختید و دنیای خود را آباد کردید و دوست نمی‌دارید که از آبادی به ویرانی روید.»( بحارالانوار، ج6، ص129)
3- .دلبستگی شدید به دنیا:یکی دیگر از عوامل مهم ترس از مرگ، دلبستگی شدید به دنیاست به گونه‌ای که از آخرت خویش کاملا غافل گردد و حیات دنیوی را هدف نهایی خود قرار دهد
امیرالمومنین على(علیه السلام) مى فرماید: مَنْ کانَتِ الدُّنْیا هِمَّتَهُ اِشْتَدَّ حَسْرَتُهُ عِنْدَ فِراقِها ... هر کس دنیا نهایت همتش شود هنگام جدایى از آن سخت حسرت مى خورد(من لا یحضره الفقیه، ج۴ ،ص ۳۸۲)
4- فراهم نساختن ره توشه آخرت: حضرت على (علیه السلام) در یکى از فرمایشات حکمت آمیزشان مى فرماید: (آه مِنْ قِلَّةِ الزّادِ وَ طُولِ الطَّریقِ وَ بُعْدِ السَّفَرِ وَ عَظیمِ الْمُورِدِ(نهج البلاغة صبحی صالح ،ص 481)آه از کـمـى تـوشـه [ى راه آخرت ] و طولانى بودن راه و دور بودن سفر و بزرگ بودن مقصد و محلّ ورود.
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
احتکار به معنای ذخیره و نگهداری کالای کمیاب در بازار و مورد نیاز مردم، به انتظار گران شدن بهای آن است.( لسان العرب،ذیل مادهٔ حکر)
در روایات احتکار به شدت نهی شده است که به برخی اشاره میشود:
1- پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:هر کس بیش از چهل روز احتکار کند، بوى بهشت ، که از مسافت پانصد سال به مشام مى رسد ، بى تردید بر او حرام است(میزان الحکمه،ج3،ص172)و محتکر ملعون است (کافی، ج 10، ص 60)
2-بدتر از دزدی: امام موسی کاظم(علیه السلام) از پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) روایت می کند: «... اگر بنده ای به عنوان دزد، به نزد خدا رود، در نظر من بهتر است تا به عنوان «محتکر»، که چهل روز ارزاق را احتکار کرده باشد(من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 159)
3-بدترین مکانهای جهنم :پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: «نگاهی به دوزخ افکندم، درّه ای دیدم که می جوشید، (به مالک دوزخ) گفتم: ای مالک! این درّه جای کیست؟ گفت: جای سه گروه: محتکران، اشخاص دایم الخمر، و دلّالان زنا(وسائل الشیعة، ج 17، ص 426)
4-منکر کتاب خدا شدن:پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید: آنانکه به بازار ما چیزی وارد می‌کنند، مانند کسی است که در راه خدا جهاد می‌کند و آنکه در بازار احتکار می‌نماید، مانند کسی است که در کتاب خدا کافر به شمار می‌آید.( نهج الفصاحه، ص 278)
5-بیزاری خدا از محتکر: پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید: هر کس ارزاق عمومی را به مدت چهل روز احتکار نماید، از خداوند بیزاری جسته و خداوند هم از وی بیزار است.( طب النبی صلّی الله علیه و آله ؛ ج 1 , ص 22)
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایات نسبت به صدقه دادن بسیار سفارش شده؛ از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده: الصَّدَقَةُ تَدْفَعُ الْبَلَاءَ الْمُبْرَمَ فَدَاوُوا مَرْضَاکُمْ بِالصَّدَقَةِ
صدقه بلای قطعی را دفع می‌کند، پس بیمارانتان را با صدقه درمان کنید. (وسائل الشیعة ؛ ج2 ؛ ص433)
توضیحات
برخی سوال می کنند آیا می توان به جای پرداخت خمس به فقرا کمک کنیم؟ و به صورت دقیق محاسبه خمس نداشته باشیم؟
در پاسخ به دو نکته اشاره می کنیم:
1. درست است که صدقه و انفاق مستحبی ثواب زیادی دارد لکن هیچ گاه این کمکهای مالی مستحبی جای واجبات مالی را نمی گیرند بنابراین اگر بر عهده کسی خمس واجب باشد هر مقدار که اطعام و رسیدگی به فقرا داشته باشد کفایت از خمس نمی کند. (1)
2. نکته دوم مربوط به محل مصرف هر کدام از دستورات مالی است که در شریعت اسلام برای مصرف هر کدام از آنها (خمس، زکات، کفاره، و ...) شرایط و جزئیات دقیقی مطرح است که لازم است در پرداخت و هزینه کردن آن مورد توجه باشد و الا کفایت نمی کند. به عنوان نمونه نسبت به مصرف خمس که موضوع سوال است مراجع تقلید فتوا داده اند: خمس دو قسم می شود: یک قسمت آن سهم سادات فقیر است و نصف دیگر، سهم امام زمان علیه السلام؛ که در دوران غیبت حضرتش باید آن را به دفتر مرجع تقلید تحویل داد یا به مصرفی رساند که او اجازه میدهد. (2)
بنابراین در جواب سوال باید گفت صدقات مستحبی جای خمس را نمی گیرد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) اقتباس از مساله 820 رساله مراجع تقلید
(2) توضیح المسائل مراجع، م۱۸۳۴؛ امام خامنه‌ای، اجوبة الاستفتائات، س۱۰۰۵؛ سیدعلی سیستانی، منهاج الصالحین، م۱۲۵۹ و ۱۲۶۴ و ۱۲۶۵.
برخی سوال می کنند آیا می توان به جای پرداخت خمس به فقرا کمک کنیم؟ و به صورت دقیق محاسبه خمس نداشته باشیم؟
در پاسخ به دو نکته اشاره می کنیم:
1. درست است که صدقه و انفاق مستحبی ثواب زیادی دارد لکن هیچ گاه این کمکهای مالی مستحبی جای واجبات مالی را نمی گیرند بنابراین اگر بر عهده کسی خمس واجب باشد هر مقدار که اطعام و رسیدگی به فقرا داشته باشد کفایت از خمس نمی کند. (1)
2. نکته دوم مربوط به محل مصرف هر کدام از دستورات مالی است که در شریعت اسلام برای مصرف هر کدام از آنها (خمس، زکات، کفاره، و ...) شرایط و جزئیات دقیقی مطرح است که لازم است در پرداخت و هزینه کردن آن مورد توجه باشد و الا کفایت نمی کند. به عنوان نمونه نسبت به مصرف خمس که موضوع سوال است مراجع تقلید فتوا داده اند: خمس دو قسم می شود: یک قسمت آن سهم سادات فقیر است و نصف دیگر، سهم امام زمان علیه السلام؛ که در دوران غیبت حضرتش باید آن را به دفتر مرجع تقلید تحویل داد یا به مصرفی رساند که او اجازه میدهد. (2)
بنابراین در جواب سوال باید گفت صدقات مستحبی جای خمس را نمی گیرد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) اقتباس از مساله 820 رساله مراجع تقلید
(2) توضیح المسائل مراجع، م۱۸۳۴؛ امام خامنه‌ای، اجوبة الاستفتائات، س۱۰۰۵؛ سیدعلی سیستانی، منهاج الصالحین، م۱۲۵۹ و ۱۲۶۴ و ۱۲۶۵.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام حسین علیه السلام نقل شده است: مَنْ حَاوَلَ أمْرَاً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه می ترسد زودتر به سراغش می‌آید. (تحف العقول ص 177)
توضیحات
اما مسئل امروز: پرسیده می شود که آیا خرید و فروش چک از لحاظ شرع اسلام جایز است یا حرام؟
مسئله دو صورت دارد:
1. اگر انسان بابت طلبکاریش چک مدت داری گرفته مثلا بابت فروش کالایی یا قرضی که داده است چکی شش ماهه دریافت کرده است چنانچه بخواهد زودتر از موعد سررسید چک، آن را به شخص دیگری غیر از صاحب چک بفروشد، به نظر بیشتر مراجع از جمله امام خامنه ای جایز است مثلا ماشینی را چکی به 100 میلیون تومان می فروشد و تاریخ چک 6 ماه دیگر است او می تواند آن دین را به مبلغ کمتر به شخص دیگری بفروشد؛ و مقداری که بابت نقد کردن چک محاسبه می شود از لحاظ شرعی محدودیت نداشته و به توافق خریدار و فروشنده بستگی دارد. (1)
2. اما حالت دوم مسأله آن است که اگر چک واقعی نباشد یعنی در قبال معامله و یا بدهی نوشته نشده است بلکه مثلا کسی دسته چک خودش را برداشته و مبلغی را در آن مشخص کرده است در این صورت حکم آن است که فروش آن به کمتر از مبلغ چک ربا و حرام است. (2)
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب و روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام: فروش چک به شخص ثالث جایز نیست. وحید، بهجت: احتیاط واجب جایز نیست. (استفتائات حضرت امام ج2 س 225 ؛ توضیح المسائل وحید م2869)
(2) صرفا جهت اطلاع: فاضل، سیستانی، مکارم، صافی. (مسائل جدید ج 1ص 99 ؛ مکارم رساله م 2429 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 2168 و 2288 ؛ اجوبة الاستفتائات س 1950)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم -بسم اله الرحمن الرحیم
عوامل فقر و تنگدستی در روایات عبارتند از:
1-کفران نعمت : از عوامل کاهش روزی، کفران نعمت‌های الهی است، قرآن کریم در این باره میفرماید: خداوند قریه‌ای را به عنوان مثال مطرح می نماید که دارای امنیت و آسایش بودند و روزی فراوانی به ایشان می‌رسید، آنان نسبت به نعمت‌های الهی کفران ورزیدند، از این رو خداوند لباس گرسنگی و ترس را بر آنان پوشاند(ثواب الاعمال، ص 42)
کفرنعمت فقط به زبان نیست و خلاف امر خدا؛ از نعمت استفاده کردن نیز کفر نعمت است.
2-اسراف :یعنی خارج شدن از مسیر طبیعی، هنگامی که نعمت‌ها را در غیر مسیر آن به کار بگیریم رشد نمی‌کند، بلکه به سوی زوال پیش می رود.امیرالمؤمنین (علیه السلام) می فرمایند:« اسراف سبب فقر و نیازمندی است و میانه روی باعث بی نیازی می شود.(کافی،ج 4، ص 54)
3-احتکار:پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: «هرکس کالای مسلمانان را احتکار کند خدا او را به مرض جذام (خوره) و به ورشکستگی مبتلا می‌کند.» (طب النبی صلّی الله علیه و آله ؛ ج 1 , ص 22)
4-دروغ: قسم دروغ به عادتی همیشگی برای آنان تبدیل می شود، آنان دروغ می‌گویند تا به اهداف خویش دست یابند، اما غافل از آن که کارگردان عالم وجود، خیر و برکت را در صدق و راستی قرار داده است.رسول خدا (صلی الله علیه وآله) می فرمایند: «الکذب ینقص الرزق» (نهج الفصاحه ص 373 ، ح 1087)؛ دروغ گفتن روزی انسان را کم می‌کند.
5-تحقیر نعمت‌ها :نباید به کوچک بودن و کم بودن نعمت نگاه کرد، بلکه باید به فرستنده و عطاکننده‌ی آن نگریست، چه بسا نعمت‌های کوچکی که سبب و راهی به نعمت‌های بزرگ میشود و بی توجهی و بی ارزش دانستن آنها محرومیت می‌آورد.
امام رضا(علیه السلام) می‌فرمایند: رزق و روزی کم راناچیز مشمارید، زیرا این کار شما را از نعمت‌های فراوان محروم می سازد.( بحارالانوار، ج 7، ص 347)
خداوند توفیق زیارت با معرفت خانه خودش را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: الصَّلَاةُ مِیزَانٌ، مَنْ وَفَّى اسْتَوْفَى.
نماز میزان و وسیله سنجش است، هر کس آن را کامل انجام دهد پاداش کامل دریافت می کند. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج3 ؛ ص267)
توضیحات
چند نکته درباره سوره در نماز:
1. مطابق نظر اکثر مراجع تقلید در رکعت اول و دوم نمازهای واجب یومیه انسان باید اول حمد و بعد از آن یک سوره کامل بخواند و نمی تواند (به فتوی یا احتیاط) فقط قسمتی از یک سوره مثل آیة الکرسی را بخواند. لکن در نماز مستحبی خواندن خواندن سوره واجب نیست؛ البته در بعضی از نمازهای مستحبی مثل نماز لیلةالدفن که سوره مخصوصی دارد، اگر بخواهد به دستور آن نماز رفتار کرده باشد، باید همان سوره خاص را بخواند. (1)
2. انتخاب هر سوره ای (غیر از سوره های سجده دار) در نماز مانعی ندارد لکن مستحب است در تمام نمازها در رکعت اول بعد از حمد سوره قدر و رکعت دوم بعد از حمد سوره توحید بخواند؛ و مکروه است نمازگزار در تمام نمازهای شبانه روز اصلا سوره توحید نخواند. (2)
3. سوال این است که آیا بر نمازگزار لازم است قبل از شروع به بسم الله الرحمن الرحیم سوره ای را که می خواهد بخواند معین کند یا اینکه می تواند بسم الله را بگوید و بعد سوره اش را انتخاب کند؟ مطابق نظر برخی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای لازم نیست و می تواند بعد از اتمام بسم الله تازه تصمیم بگیرد کدام سوره را بخواند. (3)
انشالله خداوند توفیق به جا اوردن نماز کامل به همه ما مرحمت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) توضیح المسائل مراجع م986 و 978. شبیری زنجانی: خواندن سوره در نمازهای واجب مستحب موکد است.
(2) توضیح المسائل مراجع م 1019 و 1018.
(3) العروة الوثقی القول فی القرآئة م11، تحریرالوسیله، القول فی القرائه، م7 ، سایت ادمین امام خامنه ای، شماره استفتاء: 812678؛ تاریخ استفتاء: 1396/07/27 آیت الله سیستانی، منهاچ الصالحین، م603. باید قبل از شروع بسم الله الرحمن الرحیم ، سوره معین شود، و در صورتی که نمازگزار بعد از گفتن بسم الله فراموش کرد که قصد کدام سوره داشته است واجب است بسم الله را با سوره معینی تکرار کند. (حضرت امام، آیت الله خویی)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
اسلام به ازدواج عنایت و تأکید فوق العاده ای دارد؛ به طوری که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) می فرمایند:
«ما بُنی بِناءً فی الإسلام أحبّ إلی الله عزّوجلّ من التّزویج (وسایل الشیعه؛ج 14، ص 3)هیچ چیزی نزد خداوند محبوبتر از ازدواج نیست».
1-مباهات پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم)به ازدواج: رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود:« ازدواج کنید و تشکیل خانواده بدهید و تولید نسل نمایید، که من در روز قیامت به شما مباهات می کنم، حتی به طفل کوچکی که سقط شده باشد.»( معانی الأخبار ؛ ج 1 ، ص 291)
2-خروج از سنت پیامبر با ترک ازدواج : النکاح سنتى فمن رغبتى عن سنتى فلیس منى: ازدواج سنت و آیین من است و هر که به سنت من پشت کند از من نیست(جامع الأخبار، ص 101)
3- عامل تکمیل دین: ازدواج غیر از ایجاد نظم در زندگی، وسیله ای برای حفظ و تکمیل دین است. بدان دلیل، ازدواج تکمیل کننده ایمان است که به وسیله آن، بسیاری از گناهان از وجود آدمی ریشه کن می شود و راه برای سعادتمندی او از هر سو فراهم می گردد. لذا، رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: هر کس ازدواج کند نیمی از دینش را باز یافته است(أمالی طوسی ؛ ج 1 ، ص 518)
4- عامل حفظ پاک دامنی و کسب اخلاق نیک: ازدواج از نظر اسلام وسیله ای برای پاک دامنی و پاک دامن زیستن است. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: ازدواج کن تا پاک دامن باشی(وسائل،ج 20، ص 35)و در سخنی دیگر، فرمودند: مردان را زن دهید تا خدا اخلاقشان را نیکو، ارزاقشان را وسیع و جوانمردیشان را زیاد گرداند) بحارالانوار، ج 103، ص 222(
خداوند زمینه ازدواج جوانان را فراهم بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که فرمودند: مَنْ زَوَّجَ أَعْزَباً کَانَ مِمَّنْ یَنْظُرُ اللَّهُ عز و جل إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.
. کسى که مجردى را تزویج کند (امکان ازدواج او را فراهم نماید) از کسانى است که در قیامت خداوند به آنان نظر لطف مى کند. (وسائل الشیعه، ج20، ص: 45)
توضیحات
سالروز ازدواج حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها چند نکته شرعی در رابطه با ازدواج بیان می کنم:
1. امر ازدواج به خودی خود مستحب است و سنت رسول خدا صلی الله علیه و آله می باشد؛ اما اگر جوانی به سبب ازدواج نکردن به گناه آلوده میشود واجب است که ازدواج کند. و بر اساس آموزه های دین، انسان نباید به خاطر مشکل مالی و اقتصادی از ازدواج منصرف شود زیرا در روایات متعددی که وجود دارد و نیز حتی قرآن کریم، امر ازدواج، باعث وسعت رزق و روزی انسان می شود. البته چنانچه شرایط ازدواج برای شخصی مهیا نباشد باید در مقابل گناه صبر کرد و هیچ عذری برای انجام نافرمانی پروردگار پذیرفته نیست. (1)
2. شایسته است بزرگترها نسبت به امر ازدواج آسان گیری کنند و چنانچه با تحقیق از تدین و اخلاق دختر و پسر مطمئن شدند نسبت به تشریفات ازدواج و مهریه سخت گیری نکنند. (2)
3. خانمی که دوشیزه است چنانچه بخواهد ازدواج کند برای صحیح بودن عقدش به نظر اکثر فقهای شیعه نیاز به اجازه پدر یا پدر بزرگ پدری دارد و اجازه برادر یا مادر کافی نیست. (3)
4. جوانان عزیز باید دقت کنند که تا قبل از خوانده شدن صیغه عقد ازدواج، دختر و پسر با یکدیگر نامحرم هستند و اینکه در برخی از مناطق کشور زمانی را قبل از عقد محرمیت به عنوان نامزد با هم ارتباط صمیمی و عاطفی دارند عمل صحیحی نبوده و منجر به امور حرام می شود و قصد ازدواج نمی تواند حکم این ارتباط نامشروع را تغییر دهد.
خداوند متعال شرایط ازدواج آسان همه جوانان را مهیا فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، ابتدای کتاب نکاح و م 4 ؛ رساله مراجع م 2443) عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ «وَ لْیَسْتَعْفِفِ الَّذِینَ لا یَجِدُونَ نِکاحاً حَتَّى یُغْنِییَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ» قَالَ یَتَزَوَّجُوا حَتَّى یُغْنِیَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ. (عروه الوثقی، ابتدای کتاب النکاح ؛ سوره مبارکه نور، آیه 33 ؛ وسائل الشیعه، ج20 ص: 43 )
(2) (عروه الوثقی، ابتدای کتاب النکاح م17)
(3) (توضیح المسائل مراجع، ج2 م 2376)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
اسلام به ازدواج عنایت و تأکید فوق العاده ای دارد؛ به طوری که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
«ما بُنی بِناءً فی الإسلام أحبّ إلی الله عزّوجلّ من التّزویج (وسایل الشیعه؛ج 14، ص 3) هیچ چیزی نزد خداوند محبوبتر از ازدواج نیست».
1. مباهات پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به ازدواج: رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:« ازدواج کنید و تشکیل خانواده بدهید و تولید نسل نمایید، که من در روز قیامت به شما مباهات می کنم، حتی به طفل کوچکی که سقط شده باشد.»( معانی الأخبار ؛ ج 1 ، ص 291)
2. خروج از سنت پیامبر با ترک ازدواج : النکاح سنتى فمن رغبتى عن سنتى فلیس منى: ازدواج سنت و آیین من است و هر که به سنت من پشت کند از من نیست. (جامع الأخبار، ص 101)
3. عامل تکمیل دین: ازدواج غیر از ایجاد نظم در زندگی، وسیله ای برای حفظ و تکمیل دین است. بدان دلیل، ازدواج تکمیل کننده ایمان است که به وسیله آن، بسیاری از گناهان از وجود آدمی ریشه کن می شود و راه برای سعادتمندی او از هر سو فراهم می گردد. لذا، رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: هر کس ازدواج کند نیمی از دینش را باز یافته است. (أمالی طوسی ؛ ج 1 ، ص 518)
4. عامل حفظ پاک دامنی و کسب اخلاق نیک: ازدواج از نظر اسلام وسیله ای برای پاک دامنی و پاک دامن زیستن است. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: ازدواج کن تا پاک دامن باشی (وسائل،ج 20، ص 35)و در سخنی دیگر، فرمودند: مردان را زن دهید تا خدا اخلاقشان را نیکو، ارزاقشان را وسیع و جوانمردیشان را زیاد گرداند. ( بحارالانوار، ج 103، ص 222 )
خداوند زمینه ازدواج جوانان را فراهم بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
قرآن کریم، امت اسلام را امت میانه و وسط ومتعادل می نامد و می فرماید: «کَذَٰلِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَکُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ :این چنین شما را امتی میانه (معتدل) ساختیم تا بر مردمان گواه باشید(آیه 143 بقره)
ترجمه فارسی اعتدال «میانه روی» است که بر پرهیز از افراط و تفریط در هر کاری اطلاق میشود واز این جهت در اسلام از افراط و تفریط برحذر داشته است امام علی(علیه السلام) می فرمایند: جاهل را نمی بینی، مگر این که یا افراط می کند و یا تفریط(بحار، ج 71، ص 212)
از نظر اسلام تعادل و اعتدال، یکی از دوست داشتنی ترین و بهترین امور محسوب می شود. رسول اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: (خیار الامور اوسطها)(مستدرک الوسائل، ج 8، ص 255.)
تعادل باید در همه امور باشد،مثلا درکار ؛ استراحت ؛ عبادت؛انفاق و...
امیرالمؤمنین به کسی برخورد کرد که زن و زندگی و خانه و همه چیز را کنار گذاشته بود و به عبادت پرداخته بود؛ فرمود: «یا عدّی نفسه»، ای دشمن کوچک خویشتن! با خودت داری دشمنی می کنی؛ خدا این را از تو نخواسته.(نهج البلاغه، خ ۲۰۹) بنابراین تعادل دنیا و آخرت و نگاه به دنیا و آخرت - هم در برنامه ریزی، هم در عمل شخصی و هم در اداره ی کشور - لازم است
تعادل در مخارج زندگی موجب می شود که بسیاری از مشکلات ساختگی انسان ها برطرف شود؛پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: میانه روی در خرج کردن، نیمی از زندگی است(نهج الفصاحه، حدیث 1057)
خداوند ما را از افراط و تفریط دور بدارد به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم در روایتی نورانی می فرمایند: مَا مِنْ أَیَّامٍ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِیهَا أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَیَّامِ الْعَشْرِ یَعْنِی عَشْرَ ذِی الْحِجَّةِ...
. انجام عمل خیر و عبادت در هیچ ایامی نزد خداوند متعال محبوب تر از دهه اول ذی الحجه نیست. (وسائل الشیعة، ج14، ص: 273)
توضیحات
یکی از با برکت ترین ماههای سال ماه ذی الحجه می باشد خصوصا دهه اول آن؛ برای دهه اول ذی الحجه اعمالی سفارش شده است:
1. روزه گرفتن نُه روز اول این ماه خصوصا روزه روز اول این دهه و کسی که این دهه را روزه بگیرد ثوابش طبق نقل برخی روایات ثواب تمام عمر را دارد. البته کسانی که روزه قضا دارند نمی توانند روزه مستحبی نیت کنند و همچنین مسافرینی که نمازشان شکسته هست نمی توانند در سفر روزه بگیرند. (روزه روز دهم (عید قربان) حرام است) (1)
2. در تمام ده شب اول دهه ذی الحجه دو رکعت نماز بین نماز مغرب و عشا وارد شده است و کسی که این دو رکعت را بخواند بر اساس برخی از روایات با ثواب حاجیان شریک خواهد شد و کیفیت این دو رکعت این گونه است که در هر رکعت بعد از خواندن سوره حمد، یک مرتبه سوره توحید را بخواند و سپس آیه 142 سوره اعراف (و واعدنا) را تلاوت کند. (2)
نکته: با توجه به اینکه این نماز برنامه مذهبی کشور است و در حرم مطهر و مساجد نیز اقامه می شود باید توجه داشت که این نماز، نماز مستحبی است و نماز مستحبی را نمی شود به جماعت خواند و فقط به صورت جمعی خوانده می شود؛ لذا باید خود افراد حمد را قرائت کنند و به جهت اینکه ممکن است بعضی از مؤمنین آیه و واعدنا را حفظ نباشند مکبر محترم این آیه را قرائت می کند که مؤمنین نیز باید تکرار کنند.
تعجیل در فرج امام عصر و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1563 ؛ عروه الوثقی، فصل فی شرائط صحه الصوم، الخامس)
(2) (مفاتیح الجنان، اعمال ماه ذی الحجه)
