بیان بین الصلاتین
استخاره 
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از حضرت علی علیه السلام که‌می‌فرمایند: لَا مُظَاهَرَةَ أَوْثَقُ مِنَ الْمُشَاوَرَةِ ِ.
ِهیچ پشتیبانى مطمئن تر از مشورت کردن نیست. ( وسائل الشیعة ؛ ج12 ؛ ص39)
توضیحات
چند نکته درباره استخاره:
1. استخاره در لغت به معنای طلب خیر نمودن است و مستحب است انسان برای هر کار مهمی دعا کند که خداوند خیرش را در آن قرار دهد. انسان نسبت به تصمیم‌گیری در امور مختلف مثل سفر، خرید و فروش ابتدا فکر و تحقیق و دقت و مشورت با افراد مطمئن و با تجربه داشته باشد و هنگامی که به خوب یا بد بودن آن مطمئن شد عمل کند و اگر با مشورت و تحقیق به نتیجه ای نرسید و متحیر باقی ماند می‌تواند استخاره کند، ولی در هر صورت عمل کردن به استخاره واجب نیست .
2. استخاره برای برخی از کارها صحیح نیست:
1. برای پیش بینی آینده مثلا آیا مسافر از سفر برمی گردد یا نه؛ یا اینکه در امتحانش موفق می شود یا نه .
2. برای انجام کار حرام مثلا برای خودکشی یا سقط جنین.
3. برای ترک واجب مثلا قطع رحم و یا قهر کردن با والدین.
4. استخاره برای پیدا کردن گم شده. ( العروه الوثقی، کتاب حج آداب سفر، مفاتیح نوین ص1111،مسائل جدیدج4 ص161)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
رهن و اجاره
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام باقر علیه السلام روایت شده که فرمودند: مَن طَلَبَ الدُّنیا اِستِعْفافاً عَنِ النّاسِ وَ سَعْیاً عَلی اَهْلِهِ وَ تَعَطٌّفاً عَلی جارِهِ لَقَی اللهَ عَزَّوَجَلَّ یَوْمَ الْقِیامَـﺔِ وَ وَجْهُهُ مِثلُ القَمَرِ لَیْلَـﺔَ الْبَدْرِ.
هر کس دنیا را طلب کند به قصد این که آبروی خود را از مردم حفظ، رفاه خانواده‌اش را تأمین و به همسایه‌اش کمک کند، وقتی با خدا دیدار کند، چهره‌اش همانند ماه شب بدر می‌درخشد. ( وسائل الشیعة، ج17، ص: 21چاپ قم)
توضیحات
یکی از موارد بندگی خدای متعال این‌است که کیفیت عبادتش و همچنین انجام معاملات شرعیش بر اساس دستورات خدا باشد لذا عبادت انسان مثل نماز یا قراردادهای شرعیش مانند اجاره و خرید و فروش باید با دستور الهی مطابقت کامل داشته باشد. یکی از سوالات که مومنین می پرسند این است که اگر کسی منزل یا مغازه اش را بخواهد رهن و اجاره بدهد روش صحیحش به چه صورتی است؟
در جواب باید عرض کنیم، روش صحیح به این صورت است که ابتدا قرارداد اجاره ای با مبلغ و مدت مشخص بسته شود و در ضمن قرارداد اجاره شرط قرض الحسنه شود مثلا صاحب خانه به مستاجر بگوید: خانه را به شما یکساله، ماهی 50 هزار تومان اجاره می‌دهم به شرط اینکه مبلغ ده میلیون تومان یکساله به من قرض دهید که در این صورت مبلغ قرض به عنوان شرط ضمن قرارداد اجاره قرار می گیرد که صحیح است. اما آنچه به اصطلاح مردم رهن کامل است یا اینکه مستاجر بگوید من رهن می‌دهم بشرط اینکه اجاره را کم کنید، صحیح نیست. (اکثر مراجع ) (مسائل جدید ج1 ص 87؛ اجوبه س 1662؛ و‌جامع‌المسائل‌ج1س 1107 و س 1201 اجاره تبریزی )
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
واجبات سجده
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است که مردی خدمت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم رسید و عرض کرد از خداوند بخواه که مرا وارد بهشت کند. فَقَالَ لَهُ أَعِنِّی بِکَثْرَةِ السُّجُود
حضرت فرمود (اگر بهشت می خواهی ) با زیاد سجده کردن برای خداوند مرا یاری کن. (وسائل الشیعة ؛ ج4 ؛ ص44)
توضیحات
چند نکته درباره واجبات سجده:
1. سجده باید بر زمین مانند خاک و سنگ و آنچه از زمین می روید و خوراکی و پوشاک نیست، مانند چوب درخت و برگ بسیاری از درختان باشد.
2. ذکر سجده باید بعد از قرار گرفتن پیشانی بر مهر و در حال آرامش بدن گفته شود و اگر عمدا ذکر واجب را در حال حرکت بگوید نماز باطل است.
3. واجب است بین دو سجده انسان بنشیند و بعد از آرامش بدن سجده دوم را انجام دهد.
4. اگر نماز گزار بعد از سجده شک کند که یک سجده بجا اورده یا دوتا، در صورتی که هنوز وارد عمل بعدی نشده است باید یک سجده دیگر بجا بیاورد و درصورتی که وارد عمل بعدی شده مثلا وارد تشهد شده است به شک خود اعتنا نمی کند. (رساله مراجع احکام سجده توضیح المسائل مراجع م 1051و 1052)
خداوند متعال توفیق بندگی خالصانه را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام رضا علیه السلام که می فرمایند: اِعْلَمْ أَنَّه مَنِ اسْتَدانَ دَیْنا وَ نَوى قَضاءَهُ، فَهُوَ فى أَمانِ اللّه حَتّى یَقْضیَهُ، فَإنْ لَمْ یَنْوِ قَضاءَهُ فَهُوَ سارِقٌ
کسى که قرض بگیرد در صورتى که تصمیم داشته باشد آن را پس دهد در امان خداست تا آن را اداء کند ولى اگر تصمیم نداشته باشد آن را به صاحبش برگرداند، دزد محسوب مى شود.( فقه الرضا ص 268)
توضیحات
در روایات معصومین علیهم السلام بدهکار بودن و قرض گرفتن مکروه است و مذمت شده مگر در موارد خاص و اضطرار و در روایتی نقل است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم میفرمایند:
إِیَّاکُمْ وَ الدَّیْنَ فَإِنَّهُ هَمٌّ بِاللَّیْلِ وَ ذُلٌّ بِالنَّهَار؛ بپرهیزید از قرض گرفتن، زیرا قرض گرفتن، غصه شب و ذلّت روز است. مومن می بایست عزت خود را حفظ کند و قناعت کردن و درخواست نکردن از دیگران باعث عزت می شود و خود این حالت باعث جلب رضای خدا و وسعت رزق است.
اما چند نکته در مورد احکام اداء دین و بدهی:
1. اگر طلبکار طلب خود را که وقت آن رسیده ،طلب کند، چنانچه بدهکار بتواند بدهى خود را بدهد باید فورا آن را بپردازد و اگر تاخیر بیندازد گناهکار است.
2. اگر بدهکار مال و اموالی ندارد یا اگر مالی هم دارد منحصر به خانهاى است که در آن نشسته و اثاثیه منزل و چیزهاى دیگرى که از لوازم ضروری زندگی است و به آنها احتیاج دارد، طلبکار نمی تواند طلب خود را از او مطالبه نماید بلکه باید به بدهکار مهلت دهد و نمى‌تواند او را مجبور کند که چیزهاى‌که از ضروریات زندگی است را بفروشد، امّا بدهکار نیز نباید در پرداخت بدهی کوتاهی کند و باید براى پرداخت بدهى خود در صورت توان تلاش کند و از طریق کسب و کار چیزى بدست آورده و بدهى خود را بپردازد.
3. کسى که دسترسى به طلبکار خود ندارد، چنانچه امید نداشته باشد که او را پیدا کند به نظر اکثر فقها باید ( فتوی یا احتیاط) با اجازه حاکم شرع طلب او را به فقیر بدهد و شرط نیست در فقیر که سید نباشد. (فاضل، اراکی، گلپایگانی، صافی: احتیاط واجب این است که اگر طلبکار سید نیست به سید ندهد. .( مساله٢٢٧٦رساله مراجع مساله٢٢٧٧)رساله مراجع مساله ٢٢٧٩)
خداوند متعال ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. از پیامبر اکرم صلی علیه و آله و سلم روایت است که میفرمایند: سَوُّوا بَینَ صُفُوفِکُم وَ حَاذُوا بَینَ مَنَاکِبِکُم لَایَستَحوِذ عَلَیکُمُ الشَّیطَانُ.
صف‌های نماز جماعت را منظم کنید، شانه‌هایتان را برابر شانه‌های همدیگر قرار دهید تا شیطان بر شما مسلط نشود. (وسائل، ج8،423)
توضیحات
دو نکته درباره احکام نماز جماعت:
1. افرادی که به امام جماعت اقتدا می کنند باید در افعال نماز از امام جماعت محترم تبعیت کنند یعنی کارهاى نماز مانند رکوع و سجود را کمى بعد از امام و یا همزمان با امام جماعت به جا آورند لذا باید نماز‌گزاران تا امام به رکوع نرفته زودتر از امام جماعت به رکوع نروند و زودتر بلند نشوند یا تا امام جماعت به سجده نرفته زودتر از امام جماعت به سجده نروند و زودتر سر بر ندارند.( رساله مراجع مساله 1470)
2. هر یک از نمازهای واجب یومیه را می توان به نماز واجب یومیه اقتدا کرد و به جماعت خواند و فرق ندارد مثل هم باشند یا نه مثلا نماز قضای صبح را می‌توان به نماز ادای ظهر اقتدا کرد ولی نمازهای مستحبی را نمی توان به جماعت خواند، مگر نماز باران و نماز عید فطر و قربان لذا نماز زیارت را نمی توان به جماعت خواند. (العروه الوثقی جلد1 فصل فی الجماعه مساله3، رساله مراجع مساله 1405)
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام باقر علیه السلام روایت شده که می فرمایند : لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله و سلم ...رَجُلًا یَحْتَاجُ النَّاسُ إِلَى نَفْعِهِ فَسَأَلَهُمُ الرِّشْوَةَ
َ رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم افرادی را نفرین فرمودند، از جمله کسی که برای رفع مشکل مردم از آنها رشوه درخواست نماید. (الکافی (ط- الإسلامیة) ؛ ج5 ؛ ص559 )
توضیحات
رشوه با توجه به آثار سوئی که برای اجتماع و نظام اسلامی دارد از محرمات و گناهان بزرگ بشمار می آید و دارای اقسامی است:
1. رشوه خواری در قضاوت، مطلقاً حرام و از گناهان کبیره است و رشوه در قضاوت آن است به این معنا که به قاضی چیزی می‌بدهند تا به نفعِ رشوه دهنده، حکم کند.
2. رشوه دادن برای انجام کار حرام مانند برنامه ریزی برای توطئه علیه نظام اسلامی و یا خیانت در امانت یا از بین بردن حق دیگری.
3. رشوه گرفتن در قبال انجام وظیفه، که علاوه بر اینکه باعث تضعیف نظام اسلامی و بدبینی مردم به نظام میشود از نظر شرعی هم مرتکب عمل حرام شده است و مالک مالی که از طریق رشوه بدست امده است نیز نمیشود مثلا کارمند دولت یا شرکت در مقابل کاری که وظیفه‌اش می‌باشد مطالبه پول نماید فروض مختلفی دارد و پرداخت پول هم چون خلاف قانون است جایز نمی‌باشد.
4. تغییر نام رشوه به عناوینی مثل شیرینی، انعام، هدیه، بخشش یا هر عنوان دیگری سبب حلال شدن آن نمیشود و کسی که رشوه گرفته باید آن مال را به صاحبش برگرداند. ( مقام معظم رهبری، س 1246 سیستانی، رساله جامع ج1م2761)
خداوند متعال به همه ی ما توفیق خدمت خالصانه به نظام اسلامی و کسب روزی حلال عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت جواد علیه سلام روایت است که می فرمایند: ثَلاثٌ یَبْلُغَنَّ بِالْعَبْدِ رِضْوانَ اللهِ تَعالى: کَثْرَةُ الاِْسْتِغْفارِ، وَ لینُ الْجانِبِ، وَ کَثْرَةُ الصَّدَقَةِ
سه چیز است که بنده را به رضوان و خشنودی خداوند متعال میرساند: 1. زیادی استغفار 2 . نرمخویی 3. صدقه بسیار دادن. ( سند الامام الجواد، ص 247 )
توضیحات
چند نکته درباره انفاق و صدقه:
1. در روایات نسبت به صدقه مستحبی و کمک مالی به دیگران سفارش زیادی شده، به خصوص در مورد پدر و مادر و سایر نزدیکان و همسایه ها.
2. پرداخت صدقه مستحبی به سادات به گونه ای که رعایت حرمت سیادت حفظ شود مثلا به صورت هدیه و کادو اشکال‌ندارد. (مشهور مراجع)
3. اما آنچه لازم است رعایت شود این است که کسانی که سید نیستند نمی‌توانند زکات مال و فطریه را به سید بدهند. ( تحریر الوسیله, القول فی الصدقه م3؛ منهاج خوئی، وحید ج3)
4. صدقه‌ای که از مال خود انسان بوده و کنار گذاشته یا در قلک یا صندوق شخصی جمع‌‌آوری نموده تا وقتی به فقیر تحویل نداده در اختیار خودش است و می‌تواند عوض کرده و به هر مصرفی می‌خواهد برساند اما بعد از انداختن پول به صندوقهای مربوط به موسسات خیریه یا کمیته امداد امام خمینی ره، احتیاط آن است که به آنها دست نزند و باید آن را به همان مؤسسه و خیریه تحویل دهد. ( به نظر اکثر مراجع معظم تقلید) ( تحریر الوسیله، القول فی الصدقه م1و 2؛ منهاج سیستانی ج2 م1605؛ آیت الله مکارم شیرازی، استفتاآت ج3 سوال343، استفتاء خصوصی وحید احتیاط این است که بر ندارد. رهبری: اگر صندوق در اختیار شما باشد مانع ندارد.مکارم: اشکال ندارد، ولی باید باز گرداند. جزوه کاوشی در احکام ص94).
5. صدقه مستحبی را پنهانی پرداخت کردن ثواب و فضیلت بیشتری دارد ولی اگر آشکارا پرداخت کردن صدقه باعث میشود دیگران یاد بگیرند و تشویق و ترغیب شوند این‌کار فضیلت بیشتری دارد. (تحریر الوسیله, القول فی الصدقه م6 و م2 منهاج سیستانی ج2 م1608؛ بهجت ج3 س4541؛ بخلاف آقای وحید: منهاج)
خداوند متعال توفیق انفاق در راهش را به همه ما عطا فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام سجاد علیه السلام روایت است که میفرمایند: الذنوبُ التی تَهتِکُ العِصَمَ شربُ الخمرِ و اللَّعبُ بالقِمار.
از گناهانی که سبب پرده دری ( و بی حیایی ) میشود، شرابخواری و قمار بازی است. ( الوسائل ج11: ص520)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام شرط بندی:
1. هر گونه بازی با وسایل قمار مانند پاسور حتی بدون شرط‌بندی اگر چه برای تفریح یا سرگرمی باشد، حرام است.
2. بازی با غیر وسایل قمار هم در صورتی که بازی همراه بر دو باخت و شرط بندی باشد، شرط بندی و درآمد حاصل از آن حرام است. مثلاً چند نفر در خوردن یا انجام دادن کاری یا در فوتبال با هم مسابقه می‌دهند به شرط اینکه بازنده پول یا شیرینی یا مال دیگری به برنده بدهد یا بازنده کاری را انجام بدهد،مثل اینکه شرط کند که بازنده ، برنده را رایگان به سفر ببرد و یا امثال اینها صحیح نیست.
3. در چند مورد شرط بندی اشکال ندارد مثل 1. مسابقه سوارکاری. 2. مسابقه تیراندازی با اسلحه جنگی، در صورتی که شرط بندی بین افراد مسابقه دهنده باشد نه تماشاچی ها (اجوبه س1117،1122، 1123، منهاج سیستانی ج2؛ مکاسب محرمه مسأله 22، امام ج2 س 15 ،17،18؛ فاضل ج1س953، بهجت ج4 س6436 بهجت ج4 س6452؛ مکارم ج2 س727 ،735 ج3 س471 جامع المسائل فاضل ج1 س 1564؛ رساله جامع سیستانی ص 635 م 2259)
خداوند متعال توفیق ترک گناه و معصیت را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم‌الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام صادق علیه السلام که می فرمایند: إِنَّ مَلَکَ الْمَوْتِ یَدْفَعُ الشَّیْطَانَ عَنِ الْمُحَافِظِ عَلَى الصَّلَاةِ وَ یُلَقِّنُهُ ... فِی تِلْکَ الْحَالَةِ الْعَظِیمَةِ
همانا "ملک الموت " در لحظه مرگ، شیطان را از کسی که به نمازهایش اهمیت میداده، دور می کند و (شهادتین را) در آن لحظه سخت به او تلقین میدهد. ( وسائل الشیعه ، ج 3، ص 19 )
توضیحات
دو نکته کوتاه در مورد کثیر الشک:
1. کثیر الشک کسی است که زیاد در نماز شک می کند و ملاک تشخیص کثیرالشک عرف است ،مانند کسی که در سه نماز پشت سر هم، در هر نمازی حداقل یک مرتبه شک کند مثلا در نماز صبح و ظهر و عصر هر کدام یک مرتبه شک کند، کثیر الشک است.
2. کسی که در رکعات یا افعال نماز کثیرالشک است و زیاد شک می کند نباید به شک خودش اعتنا کند و وظیفه اش در زمانی که شکی برایش پیدا شد این است که به آن طرفی که به نفع اوست عمل کند مثلا اگر شک می کند رکوع را بجا آورده یا نه بگوید بجا آورده ام یا اگر در نماز صبح شک می کند دو رکعت خوانده یا سه رکعت در این صورت بگوید دو رکعت خوانده ام.(رساله مراجع م 1184)
3. کسى که در کارهاى وضو و غسل مانند درست شستن و شرایط آن، مانند پاک بودن آب و غصبى نبودن آن، زیاد شک مى‌کند، باید به شک خود اعتنا نکند.(توضیح المسائل مراجع م 299، و استفتاءات (امام خمینى)، ج1، ص: 64 س 141)
خداوند متعال توفیق نماز با اخلاص و حضور قلب به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از حضرت علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: إغْتَنِمُوا الدُّعاءَ عِنْدَ اربع مَواطِنَ: عِنْدَ قِرائَهِ الْقُرْآنِ، وَ عِنْدَ الاْذانِ، وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَیْثِ، وَ عِنْدَ الْتِقاءِ الصَفَّیْنِ لِلشَّهادَهِ.
در چهار زمان دعا را غنیمت شمارید: هنگام قرائت قرآن .هنگام اذان، هنگام نزول باران، هنگام رو به رو شدن دو لشگر مؤ منین و کفار براى جنگ. ( وسائل الشیعة، ج7، ص: 64)
توضیحات
فضل بن شاذان درباره حکمت اذان از امام رضا علیه السلام روایت میکند که در قسمتی از فرمایشات حضرت آمده است که: اینکه مردم به اذان دستور داده شدهاند، علل و حکمتهای زیادی دارد، از آن جمله اینکه یادآوری برای فراموش کاران وبیداری برای غافلان باشد و کسانی را که وقت نماز را نمیدانند یا مشغول کار دیگری شدهاند، با وقت نماز آشنا گرداند. مؤذن با اذان خود مردم را به عبادت آفریدگار فرا میخواند و آنان را به پرستش خداوند تشویق میکند و با اقرار به توحید، ایمان و اسلام خود را آشکار و اعلان مینماید و برای فراموش کاران، فرا رسیدن وقت نماز را اعلام میدارد. مؤذن که به این نام، نامیده شده است بدین جهت است که او با اذان خود، نماز را اعلام میکند.
اما چند نکته در مورد اهمیت و احکام اذان و اقامه:
1. مستحب موکد است که انسان پیش از نمازهاى شبانه روزی (یومیه) چه ادائی باشد و چه قضایی اذان و اقامه بگوید، ولی سائر نمازها اذان و اقامه ندارد.( عروه، فصل فی الاذان و الاقامه، رساله مراجع م916)
2. شکستن نماز در حال عادی جایز نیست اما اگر پیش از آنکه به اندازه رکوع خم شود یادش بیاید که اذان و اقامه را فراموش کرده، چنانچه وقت نماز وسعت دارد مستحب است براى گفتن آنها نماز را بشکند ( سیستانی: بلکه اگر پیش از تمام شدن نماز یادش بیاید که آنها را فراموش کرده ، مستحب است براى گفتن آنها نماز را بشکند رساله مراجع مساله 1164)
3. در همه مواردى که نمازگزار، پشت سر هم نماز مىخواند ، اگر براى نماز اول اذان گفته باشد ، اذان از نماز بعدى ساقط است ، بشرط اینکه بین دو نماز فاصله نشده باشد. (امام خمینی، بهجت، فاضل، گلپایگانی، زنجانی ، صافی، نوری، :نافله فاصله میشود. سیستانی، مکارم،:نافله فاصله نمیشود.تحریر الوسیله المقدمه الخامسه فی الاذان والاقامه مساله2، عروه الوثقی الاذان و الاقامه م1، رساله مراجع مساله922، هدایه العباد فصل فی الاذان و الاقامه، منهاج الصالحین فصل فی الاذان و الاقامه، )
4. یکی از مواردی که اذان و اقامه ساقط میشود و نباید گفته شود (فتوا واحتیاط) اینست که ماموم در نماز جماعتی شرکت کند که امام اذان و اقامه را گفته است هر چند که این ماموم آنها را نشنیده باشد و یا در وقت گفتن اذان و اقامه در آنجا حضور نداشته باشد. (عروه اذان و اقامه م 3)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند: مَنْ زَوَّجَ أَعْزَباً کَانَ مِمَّنْ یَنْظُرُ اللَّهُ إِلَیْهِ یَوْمَ الْقِیَامَة.
کسى که مجردى را تزویج کند ( امکان ازدواج او را فراهم نماید) از کسانى است که در قیامت خداوند به آنان نظر لطف مى‌کند. (وسائل الشیعه، ج ۲۰، ص ۴۵)
توضیحات
دو نکته درباره ازدواج و صفات همسر شایسته:
1. ازدواج نمودن و واسطه شدن برای ازدواج دو نفر مستحب است و مجرد ماندن کراهت دارد و کسی که به سبب نداشتن همسر به حرام می افتد، مثلا به نامحرم نگاه حرام می کند، واجب است ازدواج کند. سزاوار است انسان به صفات کسی که می خواهد با او ازدواج کند توجه داشته و فقط به زیبایی و مال او اکتفا نکند که این مکروه است.
2. برخی از صفات همسر شایسته: با محبت باشد، عفیف و پاکدامن و صالحه باشد که شوهر را در امور دنیوی و اخروی کمک نماید، در میان خانواده خود عزیز باشد، نسبت به شوهرش متواضع باشد،فقط برای شوهر خود زینت و آرایش کند، از شوهر خود اطاعت نماید. برخی از صفاتی که اگر در کسی باشد ازدواج با او مکروه است: حسود و کینه توز باشد، بی تقوا باشد، برای دیگران آرایش کند، از شوهر اطاعت نکند، همچنین ازدواج با مرد بد اخلاق یا فاسق یا شربخوار مکروه است. (عروه الوثقی، کتاب النکاح و آدابه آموزش فقه)
خدواند متعال موانع اشتغال و ازدواج جوانان عزیز را با عافیت برطرف فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق علیه السلام روایت شده که میفرمایند: مَنْ بَاتَ عَلَى طُهْرٍ فَکَأَنَّمَا أَحْیَا اللَّیْل
هر کس با وضو (طهارت) بخوابد، گویی شب را به عبادت گذرانده است. ( وسائل الشیعة ؛ ج1 ؛ ص379)
توضیحات
یکی از واجبات وضو مسح سر می‌باشد؛ لذا‌چند نکته باید رعایت شود :
1. یک قسمت از چهار قسمت سر که مقابل پیشانی است جای مسح سر است.
2. محل مسح باید خشک باشد.و اگر محل مسح دارای رطوبت کمی است، که هنگام مسح کشیدن، رطوبت دست بر آن تاثیر می گذارد و بر آن رطوبت کم غلبه میکند، مانعی ندارد.البته باید یقین کند که رطوبت دست بر آن رطوبت کم تاثیر و غلبه داشته است. (عروه الوثقی مستحبات وضو م 26)
3. مسح سر لازم نیست که بر پوست سر انجام گیرد بلکه بر موی جلو سر هم صحیح است اما اگر موهای انسان به قدری بلند باشد که به صورت می ریزد یا موهای قسمتهای دیگر سر، چنانچه جلو سر جمع شود مسح بر آنها صحیح نیست.
خداوند توفیق بندگی به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از حضرت علی علیه السلام که می فرمایند: ضَمِنتُ لِسِتَّهٍ اَلجَنَّهَ مِنهُم رَجُلٌ خَرَجَ اِلیَ الجُمُعَهِ فَماتَ فَلَهُ الجَنَهُ
براى شش نفر بهشت را ضامن هستم که خداوند به آن ها عطا کند، یکی از آن شش گروه مردى است که در راه رفتن به نماز جمعه بمیرد. (وسائل الشیعه، ج 5، ص 11).
توضیحات
چند نکته درباره احکام نماز جمعه:
1. یکی از با فضیلت ترین اعمال روز جمعه شرکت در نماز جمعه است و به نظر اکثر مراجع در زمان غیبت امام زمان علیه السلام کسی که نماز جمعه می خواند بجای نماز ظهر کافی است و دیگر نیازی به خواندن نماز ظهر جمعه نیست و می تواند بجای نماز جمعه نماز ظهر را بخواند که مستحب است همان اول وقت بخواند و شخصی که مسافر است می تواند در نماز جمعه شرکت کند و نماز جمعه اش صحیح است. ( نماز ظهر نیز بنا بر احتیاط خوانده شود: صافی،گلپایگانی،)
2. کسی که در نماز جمعه شرکت کرده ( بنا بر احتیاط: سیستانی، مکارم، خوئی) واجب است به خطبه‌ها گوش کند و همچنین باید از هر کاری که باعث از بین رفتن فایده خطبه‌ها یا گوش ندادن میشود مانند صحبت کردن با دیگران پرهیز کند.
3. کسی که به خطبه‌ها نرسیده می تواند در نماز جمعه شرکت کند و به نظر اکثر مراجع عظام کفایت از نماز ظهر نیز میکند حتی اگر در رکعت دوم قبل از رکوع برسد نیز به نظر اکثر مراجع عظام کافی است و رکعت دوم را فرادا انجام دهد. (رساله مراجع ص852 مساله 38 و‌صفحه 858 و 847 ،842،862)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله و سلم روایت شده که میفرمایند: مَنْ آذَى جَارَهُ حَرَّمَ اللَّهُ عَلَیْهِ رِیحَ الْجَنَّةِ وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِیر.
هر کس همسایه خود را آزار دهد، خداوند بوى بهشت را بر او حرام مى‌فرماید و جایگاه او دوزخ است،که چه بد جایگاهى است. ( الأمالی( صدوق) ؛ النص ؛ ص428 )
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره حقوق همسایگان:
یکی از مسائل مهم اجتماعی، کیفیت معاشرت با همسایگان می باشد و در اسلام نسبت به حقوق همسایه سفارش شده است، که به برخی از حقوق واجب اشاره می شود:
1. دوری از آزار و اذیت همسایگان، که به عنوان یکی از محرمات الهی بشمار می‌رود و به عنوان نمونه به برخی از مصادیق ازار و اذیت اشاره می شود:
مورد اول: پارک کردن اتومبیل مقابل درب منزل همسایگان در صورتی که مانع عبور و مرور آنان شود حرام‌است. (استفتائات ایت الله سیستانی ص 399)
مورد دوم: برگزاری مجالس اعم از‌مجالس شادی یا عزاداری باید به گونه ای باشد که سر و صدا یا پذیرایی از مهمانان، سبب اذیت و آزار همسایگان نشود.
2. احترام به مالکیت یکدیگر، که باز هم به دو نمونه اشاره می شود:
مورد اول: استفاده از میوه های درخت همسایه جایز نیست مگر اینکه با اجازه یا رضایت همسایه باشد .
مورد دوم: در آپارتمانها یا در مجتمع ها، مکانهایی که مشترک است، استفاده و هر گونه دخل و تصرف باید با رضایت همه اعضا باشد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن بزرگداشت سالروز شهادت شهید بهشتی و 72 تن از یاران امام ره از امام زمان علیه السلام روایت شده که می فرمایند: و أمّا الحوادثُ الواقعةُ فَارجِعُوا فیها إلى رُواةِ حَدیثِنا فإنّهُم حُجَّتی علیکم و أنا حُجّةُ اللهِ عَلیهم.
در حوادثی که پیش می‌آید، به کسانی مراجعه کنید که حدیث ما را نقل می‌کنند، بدرستی که آنها حجت من بر شما و من حجت خداوند بر آنها هستم. ( وسائل الشیعه ج18 ص101)
توضیحات
چند نکته درمورد ولایت فقیه:
1. ولایت فقیه یعنی حکومت و اداره‌‌ى جامعه اسلامى، توسط مجتهد جامع الشرایط.
2. فقیه در سه مورد دارای ولایت و صاحب اختیارمی باشد: 1. قضاوت 2. فتوا دادن و استخراج حکم خداوند از منابع فقهی مثل: آیات و احادیث 3. اجرا دستورات الهی و اداره امور جامعه.
3. اطاعت از دستورات حکومتی ولی امر مسلمین بر هر مکلفی ولو فقیه باشد واجب است، اما در مسائلی که مربوط به اداره امور جامعه نبوده و مربوط به مسائل فردی می باشد مثل نماز و روزه و خمس ، هر مکلفى باید از فتواى مرجع تقلیدش پیروى نماید. ( اجوبه الاستفتائات س56و 62و 63و 65و 59، فاضل ج1 ص225س913و910 و 911 و 912؛ مکارم استفتائات ج3 ص19 صحیفه امام ج10ص58). بهجت استفتاآت ج1 س57، اجوبه الاستفتاآت س52،عروة الوثقی الاجتهاد و التقلید م57،تبریزی استفتاآت ج2 س48؛ منهاج مساله 26تقلید)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم با گرامیداشت سالروز شهادت شهید بهشتی و 72 تن از یاران ایشان، از أمیر المومنین علیه السلام روایت شده که فرمودند : أُوصِیکُمَا وَ جَمِیعَ أهْلِی وَ وُلْدِی وَ مَنْ بَلَغَهُ کِتَابِی بِتَقْوَی اللهِ وَ نَظْمِ أمْرِکُم
شما را ( ای حسن و حسین ) و همه خانواده و فرزندانم و هر‌کس را که نوشته من به او می‌رسد، به تقوای‌الهی و نظم در کارهایتان سفارش‌می‌کنم. (نهج البلاغه، فیض،نامه 47، ص 977.)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره قوانین:
1. قوانینی که تخلف از آن سبب اختلال در نظام جامعه شود مانند قاچاق کالا یا قوانین راهنمایی و رانندگی یا سد معبر و یا اگر موجب ضرر به بیت المال و اموال عمومی یا اشخاص شود شرعا واجب است که رعایت شود. ( بنا بر فتوی یا احتیاط واجب) (آیه الله سیستانی: فقه برای غرب نشینان س235؛.برگرفته از قوانین دولتی؛ اجوبه الاستفتاآت ،س1983و‌س1987،1989؛ مسائل جدید جلد 3ص63. تبریزی:مخالفت با‌مقررات که مخل به نظام باشد‌جایز نیست، استفتائات ج2 ص499 و س1039)
2. به نظر اکثر مراجع عظام تخلف از قوانین و مقررات و دستورات دولت اسلامى که به طور مستقیم توسط مجلس شوراى اسلامى تصویب شده‌است و مورد تأیید شوراى نگهبان قرار گرفته اند، براى هیچکس جایز نیست؛ که در این زمینه حضرت امام ره میفرمایند مجلس اگر رای داد و شورای نگهبان هم آن رای را پذیرفت ، هیچ کس حق ندارد یک کلمه راجع به این بگوید. (صحیفه امام ج14ص370)
3. در برخی از موارد علاوه بر این که کاری مخالفت قانون است و جایز نیست ، بلکه فرد شرعا بدهکار و مدیون هم می شود مانند کم کاری و رشوه گرفتن و استفاده غیر قانونی از بیت المال و همچنین استفاده غیر قانونی از اموال عمومی مثل آب و برق و گاز ( آیه الله سیستانی: فقه برای غرب نشینان س235؛ برگرفته از قوانین دولتی؛ اجوبه الاستفتاآت، س1983و س1987 ،1989؛ مسائل جدید جلد 3 ص63؛ تبریزی: مخالفت با مقررات که مخل به نظام باشد جایز نیست، استفتائات ج2 ص499 و س 1039) ( اجوبه الاستفتائات س1249) مکارم استفتاآت ج3س 1797و 1798و 1801و 1161و1583 بهجت استفتاآت ج4 س6513،فاضل جامع المسائل ج1س917)
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: أَلاَ فَاصْدُقُوا فَإِنَّ اَللَّهَ مَعَ مَنْ صَدَقَ وَ جَانِبُوا اَلْکَذِبَ فَإِنَّ اَلْکَذِبَ یُجَانِبُ اَلْإِیمَانَ أَلاَ وَ إِنَّ اَلصَّادِقَ عَلَى شَفَا نَجَاةٍ وَ کَرَامَةٍ.
توجه نمایید که راستگو باشیدکه خدا با راستگویان است، از دروغ دورى کنید که دروغ ایمان را کنار مى‌زند، راستگو بر لبۀ نجات و کرامات است. (الزهد , ج 1 , ص 13)
توضیحات
چند نکته درباره احکام دروغ:
1. دروغ یکی از گناهان بزرگ است هر چند به صورت شوخی خبر دروغ را بگوید و در حرام بودن دروغ فرقی نمی کند بین اینکه به زبان بگوید یا به قلم بنویسد یا ( بواسطه شعر باشد) به اشاره بفهماند و همچنین تفاوتی ندارد به همسر و فرزند یا به شخص دیگری دروغ بگوید.
2. یکی از مصادیق دروغ این است که افراد در زمان غیبت امام زمان ادعاء ارتباط خاص با حضرت ولی عصر علیه السلام داشته باشند و همچنین تعیین وقت خاص برای ظهور امام زمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف به هیچ وجه صحیح نیست.
3. در برخی موارد نادر دروغ جایز است: مثل آشتی دادن بین دو نفر یا چند نفر در جایی که با سخن راست میسر نباشد و همچنین نجات جان انسان محترم، در صورتی که تنها راه، دروغ گفتن باشد. (امام خمینی استفتاآت ج1 ص485 س11 ج2 ص612 س1و2، منهاج الصالحین خوئی و وحید ج 3 م 35 و منهاج الصالحین سیستانی ج2 م 38،تبریزی استفتاآت ج2 س 1026 و 1028 و1035،مکارم استفتاآت ج3س490 و1661،اجوبه الاستفتاآت س1976)
خداوند متعال به همه ما توفیق ترک گناه و معصیت عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قران مجید میفرماید: إِنَّ رَحْمَتَ اللَّهِ قَرِیبٌ مِنَ الْمُحْسِنِینَ
رحمت خدا به نیکوکاران نزدیک است .(سوره اعراف ایه 56)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره وقف:
1. وقف از مصادیق صدقه جاریه است یعنی ثواب آن بعد از فوت نیز ادامه می یابد و فرصت مناسبی است که مومنین می توانند برای ذخیره آخرتشان استفاده کنند.
2. وقف آن است که انسان مالی را بصورت مخصوص به موارد و مصارف معینی مثل مسجد، مدرسه، حرمهای معصومین علیهم السلام، مجالس عزای اهل بیت علیهم السلام یا فقرا....با رعایت شرایطی اختصاص دهند.
3. وقف کردن به صورت شراکتی هم صحیح است یعنی چند نفر به صورت مشترک مثلا مکان یا وسیله ای (مثل بخاری برای مسجد یا مدرسه) را خریداری کنند و انرا در جهت خاصی وقف کنند.
4. اگر کسی چیزی را وقف کند از ملک او خارج میشود و خود او و دیگران نمی توانند آن را ببخشند یا بفروشند یا حتی جهت و مصرف وقف را تغییر دهند البته در مواردی نادر مثل خرابی وقف با شرایط خاصی که دارد تغییر و فروش وقف جایز است که برای اگاهی از شرایط و احکامش با کارشناس مسائل دینی مشورت شود. (جهت اطلاع :به دفاتر مشاوره وقف درحرم مطهر اشاره شود) (تحریر الوسیله امام ،ج ،2 م 3 و 4 ،ص60؛ استفتائات مقام معظم رهبری س 1995و 1998ص489 هدایه العباد آیت الله صافی ج2 ص180هدایه العباد آیت الله گلپایکانی ج2 ص140و آیت الله اراکی توضیح المسائل مراجع ج2 ذیل مساله 2677)
خداوند متعال به همه ما توفیق کارهای خیر را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از حضرت رضا علیه السلام که می فرمایند: إذَا وَعَدتُم الصِّبیَانَ فَفُوا لَهُم فَإنَّهُم یَرَونَ أنَّکُم تَرزُقُونَهُم.
چون به کودکان وعده‌ای می‌دهید وفا کنید چرا که به گمان آنها شما روزی ده آنها هستید. ( الکافی، ج 6، ص 50.)
توضیحات
فرزندان ادامه حیات پدر و مادر محسوب می شوند؛ در روایات معصومین علیهم السلام فرزندان را یکی از باقیات الصالحات و چیزهایی که باعث می شود بعد از فوت همچنان پرونده انسان باز بماند و امور خوب و نیک برایشان ثبت شود،معرفی و بیان فرموده اند.
اما چند نکته در مورد کودکان:
1. شایسته است که والدین به فرزندانشان برخی از آموزشها مثل نماز و احترام به والدین و حقوق دیگران را تعلیم دهند تا تربیت دینی شوند لذا تمرین دادنِ کودکی که خوب و بد را میفهمد بر نماز و سایر عبادات مستحب است. ( عروه الوثقی شرائط صحت صوم مساله2)
2. بر ولیَ کودک واجب است که او را از آنچه موجب فساد اخلاق و عقائدش میشود حفظ نماید مانند دیدن فیلم و کتابهای گمراه کننده یا مدارسی که در آنها معلمان فاسدی می باشند و همچنین والدین موظّف‌اند دختر را از کودکی به رعایت حجاب و دوری از نامحرم عادت دهند و اگر در این امر کوتاهی کنند و دختر را نسبت به نامحرم بی تفاوت نمایند و این امر موجب شود که دختر پس از رسیدن به سنّ تکلیف در رعایتِ حجاب و عفّت و برخورد با نامحرم سهل انگار گردد، شرعاً مسئول‌خواهند بود. (سیستانی رساله جامع م 1466.)
3. کتک زدن کودک جایز نیست حتی به جهت تربیت فرزند؛ چرا که زدن، غالبا نتیجه معکوس دارد و فقط در صورتی که کار حرامی مرتکب شده یا سبب آزار یا ضرر رساندن به دیگران شده است و تنها راه تآدیب منحصر به زدن باشد؛ ولیَ کودک ( پدر یا جد پدری ) یا کسی که از طرف او مجاز است می تواند به حدی که بدنش سرخ نشود به صورت آهسته به قصد تربیت نه خنک شدن دل بزند. (بیش از سه ضربه نزند) و چنانچه سرخ شود باید دیه بدهد.( سیستانی؛ رساله جامع م 2690بهجت؛ رساله م 1609مرحوم امام:آیا تنبیه بدنى در مورد کودکان در خانه یا مراکز آموزشى مجاز است یا خیر؟ ج- تأدیب به نحو متعارف به طورى که بدن را سرخ یا کبود یا مجروح نکند مانع ندارد. مجمع المسائل (للگلبایگانی)؛ ج3، ص: 266:تنبیه بدنى همسر و کودکان به منظور تأدیب جایز است یا نه؟ در غیر تعزیر و حدّ که اجراء آن وظیفۀ حاکم شرع است زدن زن یا طفل جایز نیست مگر موارد‌مخصوصه که شرعا اجازه داده شده مثل موردى که امر بمعروف یا نهى از منکر موقوف به آن باشد یا بعض مراتب نشوز زن که بر شوهر جایز است تأدیب یا در تمرین طفل به نماز در ده سالگى و امثال آنها و در موردى که شرعا اجازه داده شده نباید طورى بزند که موجب دیه شود مثلا رنگ پوست بدن سرخ شود.)
4. بر فرزندان واجب است که احترام پدر و مادر را رعایت کنند و با آنها در گفتار و رفتار کمال ادب را داشته باشند هر چند پدر و مادر نسبت به حقوق فرزندان کوتاهی کرده باشند.
خداوند متعال توفیق تربیت فرزندانی صالح رابه همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام رضا علیه السلام که می فرمایند: أوَّلُ ما یُحاسَبُ الْعَبْدُ عَلَیْهِ الصَّلاهُ، فَإنْ صَحَّتْ لَهُ الصَّلاهُ صَحَّ ماسِواها،وَ إنْ رُدَّتْ رُدَّ ماسِواها.
اوّلین عملى که از انسان مورد محاسبه و بررسى قرارمى گیرد نماز است، چنانچه صحیح و مقبول واقع شود، بقیه اعمال و عبادات نیز قبول مى گردد و گرنه باقی اعمال نیز مردود خواهد شد. ( مستدرک الوسائل: ج3 ،ص 25ح 4. بحار الأنوار (ط- بیروت)، ج 80،ص: 21)
توضیحات
چند نکته درباره احکام واجبات نماز :
1. واجبات نماز بر دو قسم است؛ واجبات رکنی و واجبات غیر رکنی و معنای واجب رکنی این است که اگر عمدا یا سهوا ( غیر از تکبیره الاحرام که اگر سهوا اضافه بشود نماز باطل نمی شود: آیت الله مکارم شیرازی، ) کم یا زیاد شود نماز باطل است. اما واجب غیر رکنی در صورتی که عمدا ترک یا زیاد شود نماز باطل است مثلا یک سجده را عمدا کم یا زیاد کند.
2. یکی از واجبات رکنی ایستادن در هنگام تکبیره الاحرام و ایستادن قبل از رکوع است که اصطلاحا قیام متصل به رکوع گفته می شود.
3. انسان تا وقتی که بتواند ایستاده نماز بخواند هر چند با تکیه بر دیوار یا به کمک عصا، باید نماز را ایستاده بخواند و نباید نشسته نماز بخواند. حتی اگر بتواند حداقل تکبیره الاحرام را ایستاده بگوید باید تکبیر را ایستاده بگوید.
4. اگر نمازگزار چنانچه بایستد مریض می شود یا ضرر قابل توجهی به او می رسد باید نشسته بخواند و در صورتی که نمازگزاری توانایی ایستادن داشته باشد ولی نمازش را نشسته می خواند به خاطر ترک قیامهای رکنی نمازش باطل است و قضا دارد ،به عنوان مثال کسانی که تمام نماز را روی صندلی می‌خوانند در حالی که توانایی ایستادن را دارند و با این حال روی صندلی نماز می خوانند نمازشان باطل است و قضا دارد. (اگر بخاطر جهل به مساله باشد نمازش صحیح است. آیت الله مکارم) (مراجع م 958 و 975 عروه الوثقی فصل فی القیام م 17 )
خداوند متعال توفیق نماز اول وقت و با حضور قلب را به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
