بیان بین الصلاتین
گمان در رکعات نماز 
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام صادق علیه السلام که میفرمایند: إِذَا صَلَّیْتَ صَلَاةً فَرِیضَةً فَصَلِّهَا لِوَقْتِهَا‌صَلَاةَ مُوَدِّعٍ
وقتی نماز می‌خوانید مانند کسی نماز بخوانید که می‌خواهد آخرین نماز عمرش را بخواند. (امالی صدوق، ص256)
توضیحات
اگر کسی در حال نماز خواندن نسبت به رکعات نماز تردیدی برایش پیش بیاید مثلا نمی داند رکعت اول است یا سوم وظیفه اش چیست؟
در جواب عرض می شود چنانچه انسان نسبت به رکعات نماز گمان داشته باشد، گمان در رکعات نماز، حکم یقین را دارد، مثلا اگر انسان در رکعات نماز نمی داند یک رکعت خوانده یا دو رکعت اما احتمال بیشتر بدهد که دو رکعت خوانده است ، در این صورت بنا می گذارد که دو رکعت خوانده است و در این حکم فرقی بین نمازهای دو رکعتی و سه رکعتی و چهار رکعتی ندارد. و همچنین فرقی ندارد در نمازهای واجب یومیه باشد یا در نمازهای واجب دیگر مثل نماز آیات. و چنانچه نسبت به رکعات نماز شک داشته باشد هر گاه انسان در رکعات نماز شک کرد نمی تواند بلافاصله نمازش را بهم بزند بلکه باید مقداری فکر کند تا شاید شکش برطرف شود و چنانچه مقداری فکر کرد و به یک طرف احتمال بیشتر بدهد بنا را بر همان طرف می گذارد. مثلا کسی که در نماز صبح شک کند که یک رکعت خوانده یا دو رکعت ، مقداری فکر می کند چنانچه احتمال بیشتر بدهد که دو رکعت خوانده بنا را بر همان رکعت دوم می گذارد. و چنانچه بعد از فکر کردن به یک طرف احتمال بیشتر ندهد در این صورت به احکام شک در رکعات نماز عمل می کند.(رساله مراجع م 1166. رساله مراجع م 1234)
خداوند متعال به همه ما توفیق حضور قلب در نماز را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
کسب حلال
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم شخصی به محضر رسول خدا صلی الله علیه و آله شرفیاب شد و به آن حضرت عرض کرد که دوست دارم دعایم مستجاب شود؛ چه کنم؟ پیامبر خدا صلی الله‌علیه و آله به او فرمود: طَهِّرْ مَأْکَلَکَ وَ لَا تُدْخِلْ بَطْنَکَ الْحَرَامَ
لقمه‌ات را پاککن [تا مبادا به حرامی آلوده باشد] و مراقب باش هیچ نوع حرامی را مصرف نکنی. (خوراک خود را پاکیزه کن و غذای حرام نخور) (وسائل الشیعة ؛ ج7 ؛ ص145)
توضیحات
چند نکته در رابطه با کسب روزی حلال:
1. خداوند متعال روزی انسانها را از راه حلال مقدر فرموده و کسبهای حلال در دین مقدس اسلام فراوان است و درامدی هم که بدست می‌آید را نیز شرعا باید در راه حلال خرج کرد و مصرف کردن مال در راه حرام، جایز نیست.طبق معارف دین روزی هر کسی بر عهده خداوند متعال است که البته با کار و تلاش به دست می آید و انسان وظیفه دارد روزیی را که خداوند برایش مقدر کرده از راه حلال کسب نماید و یکی از سوالات مهمی که در قیامت می پرسند از درآمد و ثروت انسان است که طبق روایتی از رسول اعظم صلی الله علیه و آله و سلم در قیامت نمی گذارند شخص قدم از قدم بردارد مگر اینکه به چند سوال پاسخ دهد که یکی از آن سوالات این است که اموالش را از چه راهی به دست آورده.
2. از نظر شرع مقدس اسلام برخی از کسب و کارها حرام است اما معامله باطل نیست و درآمدش حلال است (جهت اطلاع:مانند معامله غش دار) اما برخی از کسب و‌کار‌ها علاوه بر‌حرام بودن خود کار، معامله باطل و درامدش نیز‌‌حرام بوده و معنای حرام بودن درامد این است که انسان مالک وجهی که بین دو طرف انتقال می‌یابد، نمی شود و مدیون است و باید آن پول را به صاحبش برگرداند که به برخی از این کسبها اشاره میشود:
1. درامدی که از راه فروش سی دی و فیلم های مبتذل و خلاف عفت و حیا یا فروش شراب و مسکرات و مانند اینها بدست آید.
2. رامدی که از راه رشوه و قمار و ربا و دزدی و اداره مجالس گناه و از این قبیل موارد، بدست می آید.
3.پولی که از بیت المال بر خلاف مقررات و اجازه حاکم شرع برداشت شده است.
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال را به همه مومنین عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتگو با نامحرم
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قرآن کریم خطاب به همسران پیامبر میفرماید: فَلَا تَخضَعنَ بالقَولِ فَیَطمَعَ الَّذِی فِی قَلبِهِ مَرَضٌ وَ قُلنَ قَولاً مَعرُوفاً
با نرمی و نازکی سخن مگوئید تا آن کسی‌که دلش بیمار است طمع نورزد بلکه با گفتاری شایسته (ی یک زن مومنه) سخن بگویید.(احزاب، آیه 32.)
توضیحات
یکی از مسائل مهم دینی و اجتماعی مساله گفتگو با نامحرم است فرقی ندارد که در فضای درس و تحصیل باشد یا در فضای مجازی باشد یا در فضای کسب و کار، در هر صورت چنانچه ضوابط شرعی رعایت نشود آسیب های مختلف اجتماعی را به دنبال دارد لذا هر مومنی در هنگام گفتگو با نامحرم برای کسب رضای خدا و دور ماندن از آسیبهای فردی یا اجتماعی باید شرایطی را رعایت کند:
1. در هنگام صحبت یا چت کردن یا پیامک زدن به نامحرم، بکار بردن کلماتی که نامناسب بین دو نامحرم است مثل کلمات عاشقانه یا کلمات تحریک آمیز جایز نیست.
2. به قصد لذت شهوانی نباشد بنابراین چنانچه هنگام گفتگو با نامحرم احساس شود به سمت لذتهای شهوانی کشیده شده است شرعا حرام است و باید قطع ارتباط صورت بگیرد.
3. اگر مرد یا زنی ترس آن را داشته باشد که چنانچه با نامحرمى صحبت کند یا به صورت چت در شبکه‌های مجازی با او ارتباط پیدا کند ،آن زن یا مرد نامحرم او را به گناه آلوده خواهد کرد نباید با او صحبت کند و ارتباط برقرار کند. (سیستانی رساله جامع مساله1476و 1477 و1478) .
خداوند متعال توفیق ارتباط صحیح با بندگانش را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام سجاد علیه السلام که می فرمایند: مَنْ عَمِلَ بِمَا افْتَرَضَ اللَّهُ عَلَیْهِ فَهُوَ مِنْ أَعْبَدِ النَّاسِ.
هر کس به واجبات دینی اش عمل کند عابدترین مردم است. (الکافی / ج2 /ص83 )
توضیحات
چند نکته درباره غسل:
1. غسل چه واجب باشد مثل غسل جنابت و مس میت و چه مستحب باشد مانند غسل جمعه به دو قسم می شود انجام داد: ترتیبی و ارتماسی . کیفیت غسلهای واجب و مستحب به یک شکل است و انسان با یک غسل میتواند چند غسل واجب و مستحب را با هم نیت نماید. (م360)
2. در غسل ترتیبی به نیت غسل مثلا غسل جنابت اول سر و گردن بعد طرف راست و بعد طرف چپ بدن را شستشو می دهد، بنظر بعضی از مراجع عظام بعد از سر و گردن بدن را بشوید نیز کافی می باشد. (فتوی یا احتیاط واجب= مشهور و بنظر بعضی بعد از سروگردن بدن را بشوید: خوئی، تبریزی، سیستانی، زنجانی مکارم: ترتیب را مستحب می دانند)(م362)
3. اگر وقت برای غسل کردن به مقداری کم باشد که اگر غسل کند تمام نماز یا بخشی از نماز بعد از وقت خوانده می شود، در این صورت باید تیمم کند.( رساله مراجع مساله 379و 385و 386)
خداوند متعال توفیق انجام وظایف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت امام سجاد علیه السلام روایت شده که میفرمایند: ثَلَاثٌ مُنْجِیَاتٌ لِلْمُؤْمِنِ کَفُّ لِسَانِهِ عَنِ النَّاسِ وَ اغْتِیَابِهِمْ وَ إِشْغَالُهُ نَفْسَهُ بِمَا یَنْفَعُهُ لِآخِرَتِهِ وَ دُنْیَاهُ وَ طُولُ الْبُکَاءِ عَلَى خَطِیئَتِه.
سه چیز موجب نجات انسان مومن خواهد بود : نگهداری زبانش از حرف زدن درباره مردم و غیبت آنان،مشغول شدنش به خویشتن با کارهایی که برای آخرت و دنیایش مفید باشد.و بسیار گریستن بر اشتباهاتش. ( تحف العقول، النص، ص: 282)
توضیحات
و اما چند نکته در مورد غیبت:
1. یکی از گناهان کبیره غیبت است و غیبت به نظر اکثر مراجع یعنی انسان عیب پنهانی کسی را در غیاب و پشت سرش نزد دیگری بیان کند هر چند بیان عیب به قصد اهانت و پایین آوردن شخصیت آن فرد نباشد. ( نظر حضرت امام ره و مقام معظم رهبری مد ظله العالی : بیان عیب در صورتی غیبت است که به قصد تنقیص و عیب جویی باشد. بهجت: عیب به طوری باشد که چنانچه غیبت شونده، بشنود ناراحت می شود)
2. در حرام بودن عیب مخفی ، فرقی ندارد عیب در بدنش باشد یا آنکه در رفتار یا اخلاق یا سخنان و گفتارش باشد و همچنین فرقی نمی‌کند عیب طرف را‌‌بگوید یا بنویسد یا تصویر و فیلمش را پخش کند .( مشهور؛ استفتائات مکارم ج1 س 552، ج1 س 554، ج3 س 486)
3. همانطوری که غیبت کردن حرام است،چنانچه انسان غیبت را شنید‌در صورت شرایط نهی از منکر ، باید نهی از منکر کند یا صحبت دیگری به میان آورده شود تا غیبت قطع شود.
4. هر کسی مرتکب این گناه شده باید توبه کند و برخی از مراجع عظام (آیات عظام مقام معظم رهبری مرحوم آیت الله بهجت و آیه الله مکارم) میفرمایند: انسان از شخصی که از او غیبت نموده باید حلالیت بطلبد بشرطی که مفسده ای برآن مترتب نشود مثلا سبب کدورت نگردد و اگر حلالیت طلبیدن مفسده دارد همین که برای او از خدا طلب آمرزش کند کافی‌است. (استفتائات بهجت ج 4 ص 562 س6475 و توضیح المسانل مراجع ج 2ص833 م31 و خویی و تبریزی رساله 2824، استفتائات امام ج3 س59؛58 حضرات امام، استفتائات‌س9و 16و53؛ مکارم، استفتائات ج1س552؛ فاضل جامع الاحکام ج1س982،منهاج سیستانی ج1ص 17)
خداوند متعال به همه ما،توفیق ترک گناه و معصیت عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده است که میفرمایند: قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى الصَّوْمُ لِی وَ أَنَا أَجْزِی بِه
خداوند تبارک و تعالی می فرماید روزه براى من است و من پاداش آن را مى دهم. (من لا یحضره الفقیه ج 2، ص 75 ، ح 1773)
توضیحات
چند نکته درباره روزه:
1. در تمام سال روزه گرفتن مستحب است الا روزهای خاص ، اما بعضی از ایام استحباب خاصی دارد که یکی از این ایام به نظر عده ای از مراجع، 3 روز بعد از عید فطر به مدت 6 روز است و کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد و همچنین مسافری که نمازش شکسته است نمی تواند روزه بگیرد مگر نذر که با رعایت شرایط خاصی استثناء شده است.
2. وقت نیت روزه قضا تا قبل از اذان ظهر است و در روزه مستحبی تا قبل از اذان مغرب، بشرط اینکه تا آن موقع مبطلات روزه را انجام نداده باشد مثلا چیزی نخورده باشد.
3. اگر انسان عمدا و از روی اختیار کاری که روزه را باطل میکند مثل خوردن و آشامیدن، انجام دهد روزه را باطل میکند و اگر بسبب فراموشی و غفلت باشد روزه باطل نمی‌شود و فرقی بین روزه اداء ،قضا ، واجب و مستحب نیست. (رساله مراجع مساله1575,1553و1565 عروه الوثقی کتاب الصوم فصل فی النیه م 11)
خداوند متعال به همه ما توفیق عمل به وظایفمان را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که می فرمایند: و َاللّه ُ‌لَحَدیثٌ تُصیبُهُ مِن صادِقٍ فى حَلالٍ و َحَرامٍ خَیرٌ لَکَ مِمّا طَلَعَت عَلَیهِ الشَّمسُ حَتّى تَغرُبَ
به خدا قسم اگر از شخصى راستگو حدیثى درباره حلال و حرام بشنوى، از آنچه که آفتاب بر آن طلوع و غروب مى کند براى تو بهتر است. ( کافی (ط- الاسلامیه)مقدمه ص7؛محاسن ص227، ح157)
توضیحات
یکی از موارد بندگی خدای متعال این است که کیفیت عبادتش و همچنین انجام معاملات شرعیش بر اساس دستورات خدا باشد لذا عبادت انسان مثل نماز یا قراردادهای شرعیش مانند اجاره و خرید و فروش باید با دستور الهی مطابقت کامل داشته باشد.
یکی از سوالاتی که مومنین می پرسند این است که اگر کسی منزل یا مغازه اش را بخواهد رهن و اجاره بدهد روش صحیحش به چه صورتی است؟
روش صحیح به این صورت است که ابتدا قرارداد اجاره ای با مبلغ و مدت مشخص بسته شود و در ضمن قرار داد اجاره شرط قرض الحسنه شود مثلا صاحب خانه به مستاجر بگوید: خانه را به شما یکساله، ماهی 50 هزار‌ت ومان اجاره می‌دهم به شرط اینکه مبلغ ده میلیون تومان یکساله به‌من قرض دهید که در این صورت مبلغ قرض به عنوان شرط ضمن قرارداد اجاره قرار می گیرد که صحیح است. اما آنچه به اصطلاح مردم رهن کامل است یا اینکه مستاجر بگوید من رهن می‌دهم بشرط اینکه اجاره را کم کنید ، صحیح نیست .( اکثر مراجع ) (مسائل جدید ج1 ص 87؛ اجوبه س 1662؛ و‌جامع‌المسائل ج1س 1107 و س 1201 اجاره تبریزی؛ رساله مکارم مساله 1975،3 )
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب و روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که میفرمایند : الْکَمَالُ کُلُّ الْکَمَالِ التَّفَقُّهُ فِی الدِّینِ وَ الصَّبْرُ عَلَى النَّائِبَةِ وَ تَقْدِیرُ الْمَعِیشَةِ.
تمام کمالات معنوی و مادّی انسان در فقاهت و شناخت دقیق و صحیح مسائل دین و معارف الهی است و صبر و شکیبائی در مقابل ناملایمات، و نیز زندگی را با تدبّر و مدیریّت برنامه ریزی کردن می باشد . (کافی (ط- الإسلامیة) ؛ ج1 ؛ ص32)
توضیحات
چند نکته در مورد تقلید:
1. عقیده مسلمان به اصول دین باید از روی دلیل باشد ولی در احکام و مسائل شرعی چنانچه خودش مجتهد نباشد و احتیاط نکند باید به گفته مجتهد اعلم عمل کند. ( رساله مراجع ج1 م1)
2. رجوع به متخصص دینی یک امر عقلائی است و همچون دیگر امور زندگی اگر فرد تخصص ندارد در آن به مختصص مراجعه می نماید؛ گاهی فردمی گوید من متخصص و مجتهد نیستم، احتیاط هم نمی کنم و تقلید نمی کنم! در پاسخ عرض می شود فرد مسلمانی که وظایف شرعی اش را انجام می دهد خواسته با ناخواسته اگر مجتهد و محتاط نباشد، در دیگران تقلید نموده، مثلا نمازش را مانند پدر یا معلم خود می خواند، که در عمل تقلید کرده اما این تقلید او نادرست است چون از کسی تقلید کرده که متخصص نیست.
3. یکی از شرایط مرجع تقلید این است که اعلم مراجع باشد یعنی در استنباط احکام شرعی تخصص بیشتری از دیگر مراجع داشته باشد. (رساله مراجع ج2 م2؛ عروه الوثقی م 17 )
4. بعد از فوت مرجع تقلید باید انسان به مرجع زنده اعلم رجوع کند و در مسئله ی بقای بر میت، طبق نظر مرجع زنده‌ی اعلم عمل نمایند. (رساله مراجع ج1 م9؛ عروه الوثقی ج1 ، الاجتهاد و التقلید م15 )
5. کسانی که به فتوای مرجع زنده بر تقلید از مرجع فوت شده باقی مانده‌اند لازم است در پرداخت وجوهات و مسائل جدید به مرجع تقلید زنده مراجعه کنند.( توضیح المسائل مراجع ج2 ص2268 و تحریر کتاب الوکاله م23 )
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام، سلامتی مراجع عظام، خاصه امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد .
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام باقر علیه السلام که میفرمایند: عالِمٌ یُنْتَفَعُ بِعِلْمِهِ اَفْضَلُ مِنْ اَلْفِ عابِدٍ
عالمی که از علمش بهره برده شود، برتر از هزار عابد است. (اصول کافی ج 1 باب فضیلت علم و عالم ص 91)
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره تعلیم و یاد دادن مسائل شرعی:
1. اگر فردی در موردی بی اطّلاع از حکم شرعی باشد و به علّت ندانستن مسأله شرعی، واجبی را ترک و یا حرامی را مرتکب گردد، در صورتی که فرد جاهل، در صدد تعلّم و فراگیری است و احتمال تأثیر نیز وجود داشته باشد، ارشاد وی و یاد دادن مسأله شرعی به او واجب است؛ که به اصطلاح ارشاد جاهل گفته میشود و این کار را امر به معروف و نهی از منکر نمی‌گویند. بنابراین کسی که نمی‌داند استفاده از انگشتر طلا بر مرد حرام است یا گوش دادن به موسیقی لهوی و غنا حرام است یا پوشش قدم پای زن در مقابل نامحرم واجب است و به علّت جهل به حکم شرعی و ندانستن مسائل محلّ ابتلایش،این موارد را رعایت نمی‌کند، ارشاد او با وجود شرایط واجب است.
2. اگر کسی حکم شرعی را می‌داند و از روی اشتباه و فراموشی موضوعی را به نادرستی مرتکب شده است در این صورت تذکر دادن واجب نیست مثلا کسی که می داند خوردن و اشامیدن روزه را باطل میکند و از روی فراموشی اقدام به خوردن میکند در این مورد تذکر دادن به او واجب نیست یا اگر کسی از روی اشتباه، قبله را رعایت نکرده است تذکر دادن واجب نیست. البته اگر موضوع از موضوعات بسیار مهم باشد تذکر دادن لازم است مثلا فردی از روی اشتباه بخواهد مرتکب قتل شخصی شود که در این صورت ارشاد و راهنمایی واجب است.
خداوند متعال همه مارا از عاملین امر به معروف و نهی از منکر قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: الْغِنَاءُ عُشُّ النِّفَاق
غناء و موسیقی ، لانه نفاق و دوروئی است. (وسائل الشیعه، ج ۱۲، ص ۲۲۷ )
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره موسیقی:
1. هر موسیقی و آهنگی که انسان تشخیص‌دهد نزد عرف، لهوی و مناسب با مجالس گناه باشد مثلا آهنگی رقص آور باشد یا تحریک کننده شهوت باشد؛ حرام‌است . هر چند برای خود شنونده رقص آور یا محرک شهوت نباشد ( صرفا جهت اطلاع بیان کننده: معیار در موسیقی حرام فقط لهوی بودن است = خوئی، وحید ،سیستانی،مکارم ، تبریزی)
2. در موسیقی حرام فرقی بین کلاسیک یا سنتی، محلی، ایرانی و غیره نیست و همچنین پخش شدن از صدا و سیما یا مجوز داشتن دلیل بر حلال بودن موسیقی نیست. (اکثر مراجع، اجوبه س1128؛ 1129؛ 1141)
3. حضور در مجلس گناه که عرفا تایید آن میشود حرام است و اگر اتفاقا در مجلس حرام قرار گرفت باید با وجود شرایط نهی از منکر کند گر چه به خارج شدن از مجلس گناه باشد. (استفتائات مکارم ج2 س719؛ اجوبه س 1155)
4. انسان حق ندارد مال را در امور حرام مثل موسیقی حرام صرف نماید که در این صورت گناه کرده و باید توبه نموده و علاوه برآن خمس آن مال را نیز ادا نماید و کسب در آمد از راه موسیقی گناه، حرام است.
خداوند متعال توفیق ترک گناه و معصیت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت امام علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: اَلبَرَکَةُ فى مالِ مَن آتَى الزَّکاةَ وَ واسَى المُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاقرَبینَ
برکت در مال کسى است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یارى رساند و به خویشاوندان کمک نماید. ( تحف العقول ص 172)
توضیحات
چند نکته درباره فطریه:
1. اگر کسی که در نماز عید شرکت کرده تا قبل از نماز عید فطر و کسی که در نماز عید فطر شرکت نکرده تا اذان ظهر روز عید زکات فطریه را نپرداخته و کنارهم نگذاشته اکنون هر چه سریعتر باید زکات فطره را پرداخت کند ولی نیت ادا و قضا نکند. (آیات عظام خوئی، بهجت، زنجانی: واجب نیست؛ رساله مراجع مساله 2030 ،2031 ،2029 ، 2032؛ العروه الوثقی، زکات الفطره، وقت وجوبها و العروة الوثقى؛ ج2؛ زکات فطره)
2. انسان با وجود غرض عقلایی مثل اینکه بخواهد زکات فطره را به فقیر خاصی بپردازد ، میتواند پرداخت زکات فطره را به تاخیر بیندازد اما باید انرا در وقت وجوب زکات کنار بگذارد.(امام. گلپایگانی.صافی: میتواند پرداخت زکات فطره را به تاخیر بیندازد مخصوصا با وجود برخی از مرجحات)(رهیافت احکام فطریه ونماز و عیدین چاپ 1393 ص 32و 33)
3. کسی که پول فطریه را کنار بگذارد باید همان را پرداخت نماید و نمیتواند آن را جابجا یا عوض کند. (اگرمستحقین راضی باشند جایز است. آیت الله بهجت)رساله مراجع,ج2,م2032؛ عروه الوثقی, ج2؛ الزکات,فصل فی وقت وجوبها ,م6 استفتائات , ج2, س3354)
خداوند متعال عیدی ما را استجابت همه دعاها بویژه فرج امام زمان علیه السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت امام علی علیه السلام روایت شده که می فرمایند: وَ حَقُّ الوَلَدِ عَلَى الوالِدِ أن یُحَسِّنَ اِسمَهُ وَ یُحَسِّنَ اَدَبَهُ، و یُعَلِّمَهُ القُرآنَ
حقّ فرزند بر پدر، آن است که نام خوب بر او بگذارد و او را خوب تربیت کند و قرآن به او بیاموزد.(نهج البلاغة (صبحی صالح) ص546 ، ح 399)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره وظایف والدین و فرزندان:
1. واجب است فرزندان در برابر والدین از رفتار و گفتاری که باعث بی احترامی میشود پرهیز نمایند هر چند پدر و مادر در حق فرزند ظلم کرده باشد و چنانچه فقیر باشند نیاز مادی پدر ومادر را در حد متعارف وشان شان تامین کنند.
2. اگر پدر و مادر دستوری بدهند که گناه نباشد و مخالفت با دستور شان سبب اذیت و ناراحتی ایشان شود اطاعت لازم است. ( از روی دلسوزی به فرزند: امام خمینی، سیستانی).
3. بر والدین هم واجب است که فرزندانشان را تربیت دینی کنند لذا چنانچه پدر و مادر نسبت به دوری از نامحرم و حجاب دخترشان یا احترام به حقوق واجب دیگران از کودکی کوتاهی کنند و فرزند در زمان بلوغ رعایت نکند شرعا مسئول خواهند بود. لذا والدین باید مراقب حجاب و اعمال دینی فرزندانشان باشند. (استفتاءات (بهجت)، ج4، س5041, ص:131؛ استفتاءات (امام‌خمینى) ،ج3، حقوق والیدین ,س78و85 و82,ص: 596؛ رساله مراجع م 1295)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرجمن الرحیم با تبریک عید سعید فطر در روایت است از امام صادق علیه السلام که میفرمایند: مَن صامَ و لَم یُؤَدِّ الزَّکاةَ فلا صَومَ لَهُ إذا تَرَکَها مُتَعَمِّدا.
اگر کسى روزه بگیرد و زکات فطره را عمدا ندهد، از ثواب روزه بى بهره است. ( من لا‌یحضر الفقیه ج2، ص183؛ وسائل الشیعه، ج 9، ص 318 )
توضیحات
چند نکته درباره فطریه:
1. اگر کسی که در نماز عید شرکت کرده تا قبل از نماز عید فطر و کسی که در نماز عید فطر شرکت نکرده تا اذان ظهر روز عید زکات فطریه را نپرداخته و کنارهم نگذاشته اکنون هر چه سریعتر باید زکات فطره را پرداخت کند ولی نیت ادا و قضا نکند. (آیات عظام خوئی، بهجت، زنجانی: واجب نیست ؛ رساله مراجع مساله 2030 ،2031 ،2029 ، 2032 العروه الوثقی، زکات الفطره، وقت وجوبها و العروة الوثقى؛ ج2؛ زکات فطره)
2. انسان با وجود غرض عقلایی مثل اینکه بخواهد زکات فطره را به فقیر خاصی بپردازد ، میتواند پرداخت زکات فطره را به تاخیر بیندازد اما باید انرا در وقت وجوب زکات کنار بگذارد. (امام. گلپایگانی.صافی: میتواند پرداخت زکات فطره را به تاخیر بیندازد مخصوصا با وجود برخی از مرجحات)(رهیافت احکام فطریه و نماز و عیدین چاپ 1393 ص 32و 33)
3. کسی که پول فطریه را کنار بگذارد باید همان را پرداخت نماید و نمیتواند آن را جابجا یا عوض کند. (اگر مستحقین راضی باشند جایز است . آیت الله بهجت )رساله مراجع , ج2,م 2032؛ عروه الوثقی , ج2, الزکات ,فصل فی وقت وجوبها ,م6 استفتائات , ج2, س3354)
خداوند متعال عیدی ما را استجابت همه دعاها بویژه فرج امام زمان علیه السلام قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم با تبریک عید سعید فطر ،حضرت امیر المومنین علیه السلام در مورد عید فطر میفرمایند: إِنَّمَا هُوَ عِیدٌ لِمَنْ قَبِلَ اللَّهُ صِیَامَهُ وَ شَکَرَ قِیَامَه
امروز تنها عید کسی است که خداوند روزهاش را پذیرفته و شب زنده داری اش را سپاس گزارده است. ( نهج البلاغة (للصبحی صالح) ؛ ص551 )
توضیحات
1. زمان خواندن نماز عید فطر از اول آفتاب روز عید است تا ظهر آن. (مراجع 1517)
2. اگر شخصی نماز عید فطر را نخوانده باشد ، خواندن قضای آن در شرع مقدس ثابت نیست. (عروه کتاب الصلاه فصل فی صلوات المرقبات فصل فص صلاه العیدین و اجوبه س 636)
3. نماز عید فطر در زمان غیبت امام زمان علیه السلام مستحب میباشد و حتی به فتوای بعضی مستحب موکد میباشد. (مظاهری) (مراجع ج1 م 1407و 1516 ج2 مسائل متفرقه م 17)
4. نماز عید در زمان ظهور امام زمان علیه السلام باید به جماعت خوانده شود اما در عصر غیبت میتوان به دو صورت جماعت و فرادی خواند (آیات عظام امام صافی :اگر به جماعت میخوانند به قصد رجاء باشد.شبیری :بنا بر احتیاط به جماعت نخوانند.)(امام خامنه ای توسط نمایندگان ولی فقیه و ائمه جمعه به جماعت خواندن اشکال ندارد اما در غیر این صورت احوط فرادی خواندن است و اگر قرار شد به جماعت خوانده شود نیت رجاء شود))
5. در هیچ یک از نمازهای غیر یومیه از جمله نماز عید فطر گفتن اذان و اقامه وارد نشده است بلکه مستحب است قبل از نماز عید سه مرتبه کلمه الصلاه گفته شود.(آیات عظام سیستانی و وحید:در صورتی که با جماعت بخوانند مستحب است سه مرتبه الصلاه بگویند) (مراجع م 1916)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم که می فرمایند: فَإِذَا کَانَتْ لَیْلَةُ الْفِطْرِ وَ هِیَ تُسَمَّى لَیْلَةَ الْجَوَائِزِ أَعْطَى اللَّهُ الْعَالَمِینَ أَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسَاب
و چون شب عید فطر که شب جوائز نام دارد؛ فرا رسد، خداوند متعال پاداش عمل کنندگان را بدون حساب و شمارش عطا فرماید.( الأمالی (للمفید)، النص، ص: 232)
توضیحات
چند نکته درباره فطریه:
1. مقدار فطریه ای که برای هر نفر واجب است سه کیلو از غذای معمول شهر است مانند سه کیلو گندم یا برنج یا قیمت اینها می باشد که محل مصرف آن هم همان مصارف هشت گانه زکات مانند فقیر، بدهکار، امور عام المنفعه است، هر چند به نظر تعدادی از مراجع احتیاطا باید به فقیر متدین پرداخت شود.(رساله مراجع مساله 2014؛ احتیاط واجب فقیر متدین : سیستانی، مکارم، گلپایگانی، صافی، بهجت)
2. افرادی که در نماز عید شرکت می کنند قبل از نماز عید فطر، فطریه خود را پرداخت نمایند و کسانی که در نماز عید فطر شرکت نمی کنند تا اذان ظهر روز عید، فطریه خود را پرداخت نمایند. (آیات عظام خوئی، بهجت، زنجانی: واجب نیست؛ رساله مراجع مساله 2030 ،2031 ،2029 ، 2032 العروه الوثقی، زکات الفطره، وقت وجوبها)
3. انسان با وجود غرض عقلایی مثل اینکه بخواهد زکات فطره را به فقیر خاصی بپردازد ،میتواند پرداخت زکات فطره را به تاخیر بیندازد اما باید انرا در وقت وجوب زکات کنار بگذارد.(آیات عظام حضرت امام. گلپایگانی.صافی: میتواند پرداخت زکات فطره را به تاخیر بیندازد مخصوصا با وجود برخی از مرجحات)(رهیافت احکام فطریه و نماز و عیدین چاپ 1393 ص 32و 33)
خداوند متعال همه عبادات بویژه نماز و روزه همه ما را قبول فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: عَلَى الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَةٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ فَمَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَهُوَ خَیْرٌ لَهُ.
و بر کسانى که طاقت و توانایی روزه را ندارند ، لازم است کفّاره اى بدهند، مسکینى را اطعام کنند و هر کس به میل خود بیشتر نیکى کند (و بیش از مقدار واجب، طعام بدهد)، براى او بهتر است. (سوره بقره آیه 184)
توضیحات
طبق این آیه شریفه، دستور خداوند متعال به اطعام فقرا در متن احکام روزه ،نشان از اهمیت توجه و رسیدگی به فقرا را دارد.
اما چند نکته درباره کفاره:
1. اگر کسی در ماه رمضان بواسطه مریضی روزه نگیرد چنانچه قضای روزه را تا رمضان آینده نگیرد باید برای هر روز یک مد طعام که 750 گرم نان یا گندم یا برنج غذای دیگر به فقیر پرداخت کند و چنانچه فرد نتواند به جهت مریضی تا سال آینده قضای روزه را بگیرد قضای روزه از ساقط است.
2. آنچیزی که در پرداخت کفاره لازم است این است که برای هر روز 750 گرم نان یا گندم و برنج و مانند اینها به فقیر پرداخت شود و پرداخت پول صحیح نیست مگر اینکه پرداخت کننده مطمئن باشد که فقیر پول دریافتی را به مصرف همان غذای محاسبه شده می رساند. بنابراین اگر فقیر پول ده کیلو نان را گرفته اما با آن مثلا سه کیلو برنج بگیرد کافی نیست.
3. کفاره را به کسی که خرجیش بر عهده انسان واجب است مانند فرزند و پدر و مادر فقیر نمی‌توان پرداخت کرد ولی به برادر یا خواهر فقیر و دیگر خویشان اشکال ندارد.
خداوند متعال همه مشکلات مومنین را برطرف فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام صادق علیه السلام‌که میفرمایند: إنَّ مِنْ تَمَامِ الصَّوْمِ إعْطَاءُ الزَّکَاةِ.
کامل شدن روزه با دادن فطریه است. (من‌لا یحضر الفقیه ج2 ، ص183 ؛ وسائل الشیعه، ج 9، ص 318)
توضیحات
چند نکته درباره احکام فطریه :
1. انسان باید فطریه کسانی را که در شب عید فطر نان خور او حساب می شوند بدهد هر چند زن و فرزند انسان نباشد یا نان خور انسان در شهر دیگری باشد.
2. بچه‌ای که به دنیا نیامده فطریه ندارد.
3. به فتوای اکثر مراجع عظام مهمان اگر برای شب عید فطر فقط برای افطاری آمده و شب را نمی ماند فطریه به عهده خودش است (بجز آیات عظام :بهجت،گلپایگانی، صافی و اراکی) ولی اگر مهمان چند روز مهمان بوده و نانخور صاحب خانه محسوب شود در این صورت به نظر همه مراجع عظام فطریه اش بر عهده میزبان است. (رساله مراجع م1993)
خداوند متعال توفیق بندگی و عمل صالح به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: سِتَّةٌ تَلْحَقُ الْمُؤْمِنَ بَعْدَ مَوْتِهِ ، وَلَدٌ یَسْتَغْفِرُ لَهُ وَ مُصْحَفٌ یُخَلِّفُهُ وَ غَرْسٌ یَغْرِسُهُ وَ قَلِیبٌ یَحْفِرُهُ وَ صَدَقَةٌ یُجْرِیهَا وَ سُنَّةٌ یُؤْخَذُ بِهَا مِنْ بَعْدِه.
شش چیز است که شخص مؤمن بعد از مرگ خود از آنها سود و نفع می برد: فرزند شایسته ای که برای او استغفار کند؛ قرآنی ( در بعضی از تعابیر {کتابی} ) که از او مانده باشد، خوانده شود؛ چاه آبی که حفر کرده باشد؛ درختی که کاشته باشد؛ آبی که جاری کرده باشد و سنت و روش نیکی که پس از او مردم به آن عمل می کنند. ( وسائل الشیعة، ج19، ص: 173)
توضیحات
اما چند نکته کوتاه درباره وقف:
1. خداوند متعال به انسان ها فرصت داده تا بتوانند با اموال و برخی عملکردها به عمرشان برکت دهند و اجر و ثواب اعمالشان را چندین برابر کنند؛ با فوت، دست انسان از مال و اموال دنیا کوتاه می شود اما می تواند قبل از فوت به گونه ای عمل کندکه برکات اموالش تا سالیان سال به وی برسد، یکی از این فرصت ها وقف کردن است،که صدقه جاریه محسوب می شود یعنی ثواب آن بعد از فوت نیز ادامه می یابد.
2. وقف آن است که انسان مالی را بصورت مخصوص به موارد و مصارف معینی مثل‌مسجد، مدرسه، حرمهای معصومین علیهم السلام یا فقرا....اختصاص دهد .
3. اگر کسی چیزی را وقف کند از ملک او خارج میشود و خود او و دیگران نمی توانند آن راببخشند یا بفروشند یا حتی جهت و مصرف وقف را تغییر دهند البته در مواردی نادر مثل خرابی وقف با شرایط خاصی که دارد تغییر و فروش وقف جایز است که برای اگاهی از شرایط و احکامش با کارشناس مسائل دینی مشورت شود.
4. بیرون بردن اموالی که مخصوص مسجد یا حسینیه یا مکان دیگری است حتی برای مدت کوتاه نیز حرام است ( تحریر الوسیله امام ،ج،2 م3 و 4 ،ص6؛ استفتائات مقام معظم رهبری س 1995و 1998 ص 489 هدایه العباد آیت الله صافی ج2 ص 180هدایه العباد آیت الله گلپایکانی ج2 ص140و آیت الله اراکی توضیح المسائل مراجع ج2 ذیل مساله 2677)
خداوند متعال به همه ما توفیق کارهای خیر را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت امام علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: اَلبَرَکَةُ فى مالِ مَن آتَى الزَّکاةَ وَ واسَى المُؤمِنینَ وَ وَصَلَ الاقرَبینَ
برکت در مال کسى است که زکات بپردازد، به مؤمنان مدد و یارى رساند و به خویشاوندان کمک نماید.تحف العقول ص 172
توضیحات
دو نکته درباره زمان پرداخت کفاره و فدیه:
1. برخی از افراد بلافاصله در ماه رمضان یا بعد از اتمام ماه مبارک رمضان می توانند فدیه خود را پرداخت کنند و لازم نیست تا رمضان سال آینده صبر کنند مانند مرد و زن کهنسالی که روزه گرفتن برایشان مشقت دارد و همچنین خانم باردار وشیردهی که روزه برای فرزندش ضرر داشته که طبق نظر اکثر مراجع فدیه واجب شده و برای پرداخت لازم نیست تا رمضان آینده صبر کند (مشهور بجز آیت الله فاضل شیرده و باردار در صورت ضرر بر خودش فدیه دارد)
2. برخی از افرادی که روزه نگرفته اند، چنانچه تا رمضان سال آینده قضای روزه را بگیرند کفاره ای بر آنها واجب نمی شود و چنانچه قضای روزه را نگیرند باید کفاره بدهند ، مانند مریض یا مسافر یا خانمی که عذر شرعی داشته.البته باید توجه داشته باشیم که فدیه همان مد طعام یعنی 750 گرم نان یا غذای دیگر است.
خداوند متعال توفیق انجام وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: یَا أیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِأزوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ المُؤمِنِینَ یُدنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أدنَی أن یُعرَفنَ فَلَا یُؤذَینَ.
ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنه بگو پوشش سر خود را بلند گیرند ( تا تمام بدنشان را بپوشاند ) این برای آن است که (به عفت) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند. (آیه 59 سوره احزاب)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره پوشش و لباس یک فردمسلمان:
1. حفظ پوشش شرعی یکی از مسلمات و ضروریات دینی می باشد؛ که هدف از حجاب و پوشش، گسترش حیا و عفت در جامعه و جلوگیری از فساد و همچنین برای استحکام و گرم شدن کانون خانواده است و فقدان حجاب سبب معاشرت‌های نادرست میان زن و مرد و سست شدن کانون خانواده میشود لذا هم بر مردان و هم بر زنان واجب است حجاب شرعی را رعایت کنند و مردان مراقب حجاب دختران و همسرانشان باشند و عموم مردم هم نسبت به نهی از منکر در صورت وجود شرایط نهی از منکر نسبت به افراد متخلف، کوتاهی نکنند.
2. لباس از عوامل فرهنگ ساز است لذا نباید کیفیت پوشش و لباس سبب ترویج فرهنگ ضد دینی باشد مثلا نباید روی لباس تصاویر یا نوشته هایی باشد که تبلیغ فرقه های منحرف و ضد دینی باشد.
3. رعایت پوشش شرعی در برابر هر نامحرمی واجب است، فرقی بین فامیل و همکار و دکتر (در غیر موارد اضطرار ) و بیگانه ندارد و همچنین تفاوتی میان مکانهای زیارتی و مجالس عروسی یا عزاداری نمی‌باشد.
خداوند متعال به مردان ما غیرت و به زنان ما عفت عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
