سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که می فرمایند: الصَّدَقَةُ تَدْفَعُ الْبَلَاءَ الْمُبْرَمَ فَدَاوُوا مَرْضَاکُمْ بِالصَّدَقَةِ
صدقه بلای قطعی را دفع میکند، پس بیمارانتان را با صدقه درمان کنید.(وسائل الشیعة ؛ ج2 ؛ ص433)
چند نکته درباره احکام صدقه:
1.یکی از مستحباتی که سفارش شده صدقه مستحبی و کمک مالی به دیگران است و از آداب مهم سفر این است که انسان در ابتدای سفرش صدقه بدهد. (عروه الوثقی کتاب الحج اداب سفر)
2.در مصرف صدقه مستحبی فقیر بودن یا سید نبودن شرط نیست بلکه می توان صدقه مستحبی را به فقیر یا ثروتمند یا سادات با حفظ احترام پرداخت کرد. اما سعی شود صدقات را به فقرایی که متدین و عفیف هستند پرداخت شود.(اجوبه س 1822ومنهاج ج 2 م 1607)
3.صدقهای که از مال خود انسان بوده و کنار گذاشته یا در قلک یا صندوق شخصی جمع آوری نموده تا وقتی به فقیر تحویل نداده در اختیار خودش است و میتواند عوض کرده و به هر مصرفی میخواهد برساند اما بعد از انداختن پول به صندوقهای مربوط به موسسات خیریه یا کمیته امداد امام خمینی ره، احتیاط آن است که به آنها دست نزند و باید آن را به همان مؤسسه و خیریه تحویل دهد. (به نظر اکثر مراجع معظم تقلید) ( تحریر الوسیله، القول فی الصدقه م1و2- منهاج سیستانی ج2 م1605؛آیتالله مکارمشیرازی، استفتاآت ج3 سوال343، استفتاء خصوصی وحید احتیاط این است که بر ندارد. رهبری:اگر صندوقدر اختیار شما باشدمانع ندارد.مکارم:اشکال ندارد.جزوه کاوشی در احکام ص94).
خداوند متعال توفیق انفاق در راهش را به همه ما عطا فرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت امام محمد باقر علیه السلام که میفرمایند: إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیَ عَنِ الْمُنْکَرِ فَرِیضَةٌ عَظِیمَةٌ بِهَا تُقَامُ الْفَرَائِضُ
امر به معروف و نهى از منکر دو واجب بزرگ الهى مىباشند که سایر واجبات با آنها برپا مىمانند .(وسایل الشیعه ج 16 ، ص119 ، ح 21132)
با توجه به اهمیت امر به معروف و نهی از منکر در دین دو نکته در این باره خدمتتان عرض میشود:
1.یکی از مهمترین واجبات امر به معروف و نهی از منکر است که دارای شرایطی می باشد که یکی از شرایط این است که مفسده نداشته باشد یعنی در صورتی که امر به معروف و نهی از منکر دارای ضرر جانی یا آبرویی و یا مالی به مقدار قابل توجّه، برای شخص امر کننده به معروف و نهی کننده از منکر باشد یا اگر سبب ضرر به دیگر مسلمانان باشد یا موجب مشقّت و دشواری غیر قابل تحمّل گردد، امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست اما اگر ضرر مختصر و غیر قابل توجه باشد سبب سقوط تکلیف نمی شود.
2.اگر کار معروف و منکر به قدری نزد خدای متعال، مهمّ باشد که باید در راه آن، ضررها و دشواریها را تحمّل نمود؛مثلا اصل دین در خطر باشد و جلوگیری از منکر متوقف بر بذل جان و مال باشد در این صورت بذل جان و مال واجب است و از همین قبیل است شهادت حضرت سید الشهداء علیه السلام که برای حفظ دین، جان خود را فدای دین فرمودند.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام صادق علیه السلام که می فرمایند: إذَا صَلَّیتَ صَلَاةَ فَرِیضَةٍ فَصَلِّهَا لِوَقتِهَا صَلَاةَ مُوَدِّعٍ.
وقتی نماز واجب میخوانی آن را در وقتش بخوان،مانند کسی که میخواهد آخرین نماز عمرش را بخواند. (امالی صدوق، ص212)
در بیان معصومین علیهم السلام نماز رکن دین است که دیگر امور با آن سنجیده می شود (ان قبلت قبلت ما سواها و ان ردت ردت ما سواها ) در بیان دیگر می فرمایند نماز معراج مومن است؛ بهترین حالتی که انسان می تواند در آن حال به خدا توجه کند و تقرب بجوید حال نماز است؛ اگر نماز با آداب و شرایط اقامه شود طبق بیان قرآن مجید (ان الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر) انسان را از گناهان و بدی ها دور می کند و موجب سعادت انسان است.
اما چند نکته درباره احکام نماز قضا:
1-اگر کسی عمدا حتی یک رکعت نمازش را در وقت نخواند و یا کوتاهی کند تا نمازش قضا شود گناه کبیره انجام داده و باید فورا توبه کرده و در خواندن آن کوتاهی نکند ولی واجب نیست فورا آن را بجا بیاورد .
2-کسی که خودش نماز قضا دارد می تواند نمازهای مستحبی بخواند و همچنین می تواند نماز قضا به نیابت از میت بخواند مانند نماز قضای پدر یا مادر مرحومش را.
3-کسی که نماز قضا بر عهده اش است ولی تعدادش را نمی داند مثلا چند نماز صبح از او قضا شده، نمی داند سه یا چهار یا پنج نماز بوده است،چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است.
4-خواندن نماز های قضا در هر ساعتی از شبانه روز صحیح است و کسی هم که مسافر است می تواند نمازی که در وطن قضا شده، در سفر بخواند البته نمازی که به صورت کامل فوت شده، در سفر هم باید به صورت کامل قضا شود.
5- نماز در هیچ حالتی از انسان ساقط نمیشود حتی اگر انسان در حال مریضی است یا داخل وسایل نقلیهاست و نماز درحال قضا شدن است باید نماز را با رعایت شرائطی که مقدور است، بخواند و امثال این موارد بهانهای برای ترک نماز نمی شود.
خداوند متعال توفیق عمل به وظایف و دستورات الهی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد وال محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی امیر المومنین علیه السلام برای زمان گرفتاری و سختی که نباید ذلت را پذیرفت بلکه باید با صبر و تدبیر این مرحله را پشت سرگذاشت، چنین می فرمایند: اَلْمَنیَّةُ وَ لاَ الدَّنِیَّةُ، التَّقَلُّلُ وَ لاَ التَّوسُّلُ....
مرگ آرى، زبونی هرگز، فقر آرى، وابستگی هرگز! نهج البلاغة (للصبحی صالح) ؛ ص546
چند نکته در مورد خرید و فروش و اقتصاد مقاومتی:
عزیزان یکی از اموری که بسیار مهم اقتصاد میباشد که وابسته به اهمیت دادن به اموری از جمله کار و تولید داخلی است به همین جهت به نکاتی در این زمینه اشاره می شود:
1. هر کاری که باعث وارد شدن ضرر اقتصادی به کشور اسلامی گردد دارای اشکال است و حتی در بعضی از موارد حرام میباشد.
2. قاچاق کالا و خرید و فروش کالای قاچاق اگر خلاف قانون دولت اسلامی باشد به نظر مراجع عظام (فتوی یا احتیاط) جایز نمی باشد.
3. ساخت و خرید کالاهای مرغوب ایرانی باعث تقویت اقتصادی کشور و ایجاد شغل برای جوانان کشور عزیزمان میشود و این یک امری خدا پسندانه می باشد و در مقابل خرید کالاهای کشورهای که دشمن اسلام میباشند اگر باعث تقویت اقتصاد آنان براى استعمار و استثمار سرزمین هاى اسلامى شود جایز نمی باشد و توجیهاتی از قبیل کیفیت یا مرغوبیت یا زیبابودن مجوزی برای این عمل نمی باشد.
4. یکی از راههای دیگر احترام بکار و کارگر که مورد تایید اسلام است و همچنین یکی از راههای تقویت اقتصاد کشورمان و جلوگیری از بیکاری کارگران و مفاسد ناشی از بیکاری، خرید کالای ایرانیست که هم کمک به سر بلندی کشور و هم آینده ای بهتر برای فرزندانمان می باشد. اجوبه الاستفتائات مساله1376، استفتاءات جدید (مکارم)، ج3، ص: 620 سوال 1779.
خداوند متعال مشکلات اقتصادی مردم را با رحمت خودش بر طرف فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است که پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم در وصیت به حضرت علی علیه السلام فرمودند: ثَلَاثٌ کَفَّارَاتٌ إِفْشَاءُ السَّلَامِ وَ إِطْعَامُ الطَّعَامِ وَ الصَّلَاةُ بِاللَّیْلِ وَ النَّاسُ نِیَام
یا علی سه چیز کفاره گناهان است؛ آشکارا سلام کردن، طعام دادن و خواندن نماز شب. (وسائل الشیعة، ج12، ص: 59)
چند نکته درباره احکام سلام کردن:
1. شروع کردن به سلام مستحب است اما نمازگزار نمی تواند شروع کننده به سلام باشد.(رساله مراجع مساله1137)
2. جواب سلام واجب فوری است چه سلام کننده زن باشد یا مرد یا بچه ممیز ،حتی در نماز ، یعنی باید بلافاصله پاسخ داده شود ،البته نماز گزار باید در پاسخ سلام ، کلمه سلام را مقدم کند.(رساله مراجع مساله1138و1141).
3. اگر به جمعی سلام شود وقتی یک نفر جواب دهد از بقیه ساقط است و در صورتی فرد نماز گزار باید جواب دهد که کسی دیگر پاسخ ندهد. (رساله مراجع مساله 1146)
4. چند جا سلام کردن کراهت دارد مثل سلام کردن به شخص نماز گزار؛ سلام کردن مرد به زن نامحرم مخصوصا به بانوان جوان کراهت دارد. (تبریزی استفتائات ج2س1993؛ فاضل, احکام جوانان م482؛ بهجت س5287؛ مکارم رساله جوانان م465؛ صافی, احکام نوجوانان463- عروه النکاح وآدابه م41)
خداوند متعال همه ما را از عمل کنندگان به دستورات دین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد .
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت است که میفرمایند: سَوُّوا بَینَ صُفُوفِکُم وَ حَاذُوا بَینَ مَنَاکِبِکُم لَایَستَحوِذ عَلَیکُمُ الشَّیطَانُ.
صفهای نماز جماعت را منظم کنید،شانههایتان را برابر شانههای همدیگر قرار دهید تا شیطان بر شما مسلط نشود. (وسائل،ج8،423)
نماز جماعت از عبادت هایی است که آثار و برکات زیادی دارد، بسیاری از این اثار برای ما نامعلوم است، در روایتی که قرآئت شد رسول خدا صلی الله و علیه و آله فرمودند نظم در صفوف جماعت مانع تسلط شیطان است .
همچنین در روایتی دیگر حضرت در آثار نماز جماعت فرمودند هر کس چهل روز نمازهای خود را به صورت کامل یعنی از اول تکبیره الاحرام اقتدا کند و نمازش را با جماعت بخواند از نفاق (دورویی و بی ایمانی) و همچنین از آتش دوزخ رهایی می یابد: (مَنْ صَلَّى لِلهِ أَربَعینَ یَومَاً فی جَمَاعَةٍ یُدْرِکُ التَّکْبیرَةَ الأُوَّلى کُتِبَ لَهُ بَرَاءَتَانِ: بَرَاءَةٌ مِنَ النَّارِ، وَبَرَاءَةٌ مِنَ النِّفَاقِ) (محجة البیضاء/ج 1/ص 344)
چند نکته درباره نماز جماعت:
1.مستحب است مومنین نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند و حاضر نشدن به جماعت از روی بی اعتنایی جایز نیست.
2.نماز جماعتی که مختصر بخواند از نماز فرادایی که آن را طول بدهد بهتر است.
3.تبعیت کردن از امام جماعت در افعال نماز واجب است یعنی کارهاى نماز مانند رکوع و سجود را کمى بعد از امام و یا همزمان با امام جماعت به جا آورد لذا باید نمازگزاران تا امام به رکوع نرفته زودتر از امام جماعت به رکوع نروند و زودتر بلند نشوند یا تا امام جماعت به سجده نرفته زودتر از امام جماعت به سجده نروند و زودتر سر بر ندارند.
4.گفتن اذکار بطوری که امام بشنود مکروه است.
5.هر یک از نمازهای واجب یومیه را می توان به نماز واجب یومیه اقتدا کرد و به جماعت خواند و فرق ندارد مثل هم باشند یا نه مثلا نماز قضای صبح را میتوان به نماز ادای ظهر اقتدا کرد ولی نمازهای مستحبی را نمی توان به جماعت خواند، مگر نماز باران و نماز عید فطر و قربان لذا نماز زیارت را نمی توان به جماعت خواند. (العروه الوثقی جلد1 فصل فی الجماعه مساله3، رساله مراجع مساله 1468، 1469 ،1489،1470 1470،1405)
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قرآن کریم خطاب به همسران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم میفرماید: فَلَا تَخضَعنَ بالقَولِ فَیَطمَعَ الَّذِی فِی قَلبِهِ مَرَضٌ وَ قُلنَ قَولاً مَعرُوفاً
با نرمی و نازکی سخن مگوئید تا آن کسی که دلش بیمار است، طمع نورزد بلکه با گفتاری شایسته (ی یک زن مومنه) سخن بگویید.(احزاب، آیه 32.)
یکی از مسائل مهم دینی و اجتماعی مساله گفتگو با نامحرم است فرقی ندارد که در فضای درس و تحصیل باشد یا در فضای مجازی باشد یا در فضای کسب و کار، در هر صورت چنانچه ضوابط شرعی رعایت نشود آسیب های مختلف اجتماعی را به دنبال دارد لذا هر مومنی در هنگام گفتگو با نامحرم برای کسب رضای خدا و دور ماندن از آسیبهای فردی یا اجتماعی باید شرایطی را رعایت کند:
1.در هنگام صحبت یا چت کردن یا پیامک زدن به نامحرم، بکار بردن کلماتی که نامناسب بین دو نامحرم است مثل کلمات عاشقانه یا کلمات تحریک آمیز جایز نیست.
2.به قصد لذت شهوانی نباشد بنابراین چنانچه هنگام گفتگو با نامحرم احساس شود به سمت لذتهای شهوانی کشیده شده است شرعا حرام است و باید قطع ارتباط صورت بگیرد.
3- اگر مرد یا زنی ترس آن را داشته باشد که چنانچه با نامحرمى صحبت کند یا به صورت چت در شبکههای مجازی با او ارتباط پیدا کند ،آن زن یا مرد نامحرم او را به گناه آلودهخواهد کرد نباید با اوصحبت کند و ارتباط برقرار کند .(سیستانیرسالهجامعمساله1476و 1477 و1478) .
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام وسلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. با تسلیت وفات حضرت ام البنین سلام الله علیها . از حضرت رضا علیه السلام روایت شده که فرمودند: تَصَدَّقْ بِالشَّیْءِ وَ إِنْ قَلَّ فَإِنَّ کُلَ شَیْءٍ یُرَادُ بِهِ اللَّهُ وَ إِنْ قَلَّ بَعْدَ أَنْ تَصْدُقَ النِّیَّةُ فِیهِ عَظِیم
صدقه بده هر چند کم باشد، زیرا هر کار کوچکی که صادقانه برای خدا انجام شود، بزرگ است.(وسائل الشیعة ؛ ج1 ؛ ص115)
چند نکته درباره نذر:
1- نذر نوعی توسل بوسیله انجام امور خیر به درگاه الهی به حساب میآید و نوعی درخواست از خداوند متعال و میتواند باعث تغییر قضای الهی شود مثل صدقه و صله رحم که در دفع و رفع بلا موثرند،در نذر انسان متعهد می شود که برای کسب خشنودی و رضای الهی کار خوبی را انجام دهد.
2-نذر زمانی بر انسان واجب میباشد که شرائطش را داشته باشد .
3-یکی از شرائط وجوب نذر خواندن صیغه نذر است لذا اگرکسی صیغه نذر را بر زبان جاری نکرده و فقط از دل گذارنده است یا اصلا صیغه نذر را نمی دانسته عمل به ان نذر برای انسان واجب نمی باشد.
4- یکی دیگر از شرائط وجوب نذر این است که انسان عملی را که نذر می کند قدرت بر انجام آن را داشته باشد و اگر در زمان نذر کردن قدرت بر عمل را داشته اما در زمان عمل به نذر توانائی عمل به ان را ندارد چیزی بر او واجب نمی باشد و کفارهای هم ندارد مثلا اگر نذر کرده که در روز میلاد حضرت ام البنین علیها السلام مجلس عزا داری برپا کند و اطعامی هم بدهد ولی در زمان عمل به نذر مالی ندارد تا بتواند اطعام بدهد، اطعام دادن بر او واجب نمی باشد و اگر عمل نکرد کفاره نذر هم بر او واجب نمی باشد.اما اگر در زمان نذر کردن قدرت عمل به نذر را نداشته باشد ولی در زمان نذر بتواند به نذرش عمل کند واجب است به نذرش عمل کند. (توضیح المسائل مراجع مساله 2647و2641)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. با عرض تسلیت وفات حضرت ام البنین سلام الله علیها. از حضرت علی علیه السلام روایت شده که می فرمایند: وَ حَقُّ الوَلَدِ عَلَى الوالِدِ أن یُحَسِّنَ اِسمَهُ وَ یُحَسِّنَ اَدَبَهُ، و یُعَلِّمَهُ القُرآنَ
حقّ فرزند بر پدر، آن است که نام خوب بر او بگذارد و او را خوب تربیت کند و قرآن به او بیاموزد .(نهج البلاغة(صبحی صالح) ص546 ، ح 399)
چند نکته کوتاه درباره وظایف واجب والدین و فرزندان:
1. واجب است فرزندان در برابر والدین از رفتار و گفتاری که باعث بی احترامی میشود پرهیز نمایند هر چند پدر و مادر در حق فرزند ظلم کرده باشد و چنانچه فقیر باشند نیاز مادی پدر و مادر را در حد متعارف و شانشان تامین کنند.
2. اگر پدر و مادر دستوری بدهند که گناه نباشد و مخالفت با دستورشان سبب اذیت و ناراحتی ایشان شود اطاعت لازم است.( از روی دلسوزی به فرزند: امام خمینی، سیستانی).
3- بر والدین هم واجب است که فرزندانشان را تربیت دینی کنند لذا چنانچه پدر و مادر نسبت به دوری از نامحرم و حجاب دخترشان یا احترام به حقوق واجب دیگران از کودکی کوتاهی کنند و فرزند در زمان بلوغ رعایت نکند شرعا مسئول خواهند بود. لذا والدین باید مراقب حجاب و اعمال دینی فرزندانشان باشند. (استفتاءات (بهجت)، ج4، س5041, ص:131؛استفتاءات (امامخمینى) ،ج3،حقوقوالیدین ,س78و85 و82,ص: 596؛ رساله مراجع م 1295)
تعجیل درفرج امام زمان علیه السلام وسلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم . در روایت است از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند: یَا أنَسُ! أکْثِرْ مِنَ ٱلطَّهُورِ یَزِدِ ٱللهُ فِی عُمُرِکَ.
ای انس! تا میتوانی با طهارت باش چرا که در این صورت خداوند بر عمر تو میافزاید. (مکارم الأخلاق طبرسی 40و امالی شیخمفیدص60)
دو نکته در باره احکام وضو و غسل:
1-در اعضاء وضو و غسل مانعی از رسیدن آب نباشد و در صورت وجود مانع باید برطرف شود هر چند برطرف کردن آن هزینه داشته باشد.
2- اگر در اعضا وضو چیزی چسبیده باشد مانند چسب و رنگ یا ناخن و مژه مصنوعی چنانچه برطرف کردن اینها هر چند با هزینه کردن امکان نداشته باشد یا سختی غیر قابل تحملی داشته باشد در صورتی که برای وضو و غسل علاوه بر غسل و وضوی جبیره ای ، یعنی به صورت معمولی وضو یا غسل کرده و دست مرطوب بر روی مانع بکشد، تیمم هم انجام شود به نظر همه مراجع مکلف به وظیفه خودش عمل کرده است. (جهت اطلاع سیستانى: وظیفهاش تیمّم است مگر آن که آن چیز در مواضع تیمّم باشد که در این صورت لازم است بین وضو و تیمّم جمع کند و اگر آن چیزى که چسبیده دوا باشد، حکم جبیره را دارد.خوئى، تبریزى زنجانی: وظیفهاش تیمّم است، (تبریزى: مگر در صورتى که در جاى تیمم هم چسبیده باشد که در این صورت، وضو یا غسل کافى است).امام خمینی،فاضل، مکارم، بهجت، نوری،: وضوی جبیره بگیرد.گلپایگانى، صافى: و بنا بر احتیاط واجب اگر تمام یا بعض محلّ تیمّم بىمانع باشد، تیمّم هم بنماید.رساله مراجع مساله 338،).
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم در حال عبور رسیدند به کنار قبری که روز گذشته شخصی را در آن دفن کرده بودند، بستگان و فامیل سر قبر جمع شده بودند برای تعزیت و فاتحه خوانی ، حضرت وقتی چشمشان افتاد این جمله را فرمودند: لَرَکْعَتَانِ خَفِیفَتَانِ مِمَّا تَحْتَقِرُونَ أَحَبُّ إِلَى صَاحِبِ هَذَا الْقَبْرِ مِنْ دُنْیَاکُمْ کُلِّهَا.
دو رکعت نماز مختصر که شما اقامه میکنید و آن را کوچک وحقیر می شمرید در نزد این میت از همه دنیا ی شما بهتر است . (مجموعه ورام، ج2، ص225)
چند نکته کوتاه درباره زیارت اهل قبور:
1. زیارت اهل قبور در تمام ایام سفارش شده و در صبح روز شنبه و روز دوشنبه و پنجشنبه و خصوصا عصر پنجشنبه بیشتر سفارش شده است.
2. مستحب است انسان دست را روی قبر بگذارد و رو به قبله هفت مرتبه سوره قدر بخواند همچنین قرائت سوره های یس ، حمد ، معوذتین (سوره های ناس و فلق) و آیه الکرسی مستحب است .
3. همچنین دعاکردن و حاجت خواستن نزد قبر پدر و مادر مستحب است و باید توجه داشته باشیم که بهترین راه احسان به اموات ، انجام واجباتی است که از آنها قضا شده مثل نماز و روزه، دادن بدهکاریهای میت و پرداخت رد مظالم که ردمظالم در جایی است که می دانیم به کسی بدهکار بوده ولی به طلبکار دسترسی نداریم و بعد از انجام واجبات میت، انجام خیرات مثل ساختن مسجد ، مدرسه علمیه ، بیمارستان و وقفیات ... که باقی می ماند از کارهای بسیار خوب است. (العروه الوثقی، مستحبات الدفن 35 و احکام الاموات مساله2 ؛ رساله مراجع م 2719 و 272-2722)
خداوند متعال همه اموات را مورد رحمت و مغفرت خودش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم حضرت امیر المومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند: وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ کُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَرِ إِلَّا کَنَفْثَةٍ فِی بَحْرٍ لُجِّی.
تمام کارهای نیکو و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چونان قطرهای در برابر دریای پهناور است. (وسائل الشیعة، ج16، ص: 134حدیث21170)
دو نکته درباره امر به معروف و نهی از منکر :
1.واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی دارای اهمیت بیشتری است؛بنابراین اگر شخصی در خانواده و نزدیکان فرد میباشد که نسبت به واجبات دینی، از قبیل نماز، روزه، خمس، حجاب و ... بیتوجّه است و آنها را سبک میشمارد یا نسبت به ارتکاب حرامها از قبیل ربا، غیبت، دروغ، گوش دادن به غناو موسیقی لهوی و... بی مبالات و بیباک میباشد، باید با اهمّیّت بیشتری با مراعات مراتب سه گانه امر به معروفو نهی از منکر جلوی کارهای حرام وی را بگیرد و او را به انجام کارهای واجب و ترک حرام دعوت نماید.
2- اگر کسی بخواهد فرزند بالغ خود را تربیت دینی کند یا او را نسبت به مسائل دینی راهنمایی کند فقط در قالب مراتب و شرایط امر به معروف باید انجام دهد و اگر تنها راه امر به معروف و نهی از منکر متوقف بر تنبیه بدنی باشد بدون اجازه حاکم شرع چنین حقی ندارد.
تعجیل درفرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت امام حسین علیه السلام که میفرمایند:مَنْ حَاوَلَ امْرَأً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِمایَحْذَرُ
هرشخصی که پیگیر کاری از مسیرحرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه میترسد بهسراغشمیآید. (تحفالعقول ص 177)
چند نکته کوتاه درباره خرید و فروش چک:
1- اگر انسان بابت طلبکاریش چک مدت داری گرفته مثلا بابت فروش کالایی یا قرضی که داده است یا برای کسی کاری که کرده است و چکی مثلا ششماه دریافتکرده است چنانچه بخواهد زودتر از موعد سر رسید چک، چک را بفروشد، به نظر اکثر مراجع جایز است البته قابل به ذکر است انچه در حقیقت خرید و فروش می شود برگه چک نیست بلکه همان طلب ودین، خرید و فروش می شود.
2- مقداری که بابت نقد کردن چک محاسبه می شود به توافق خریدار و فروشنده بستگی دارد.
3 - اگر چک صوری و جعلی باشد و بابت طلبکاری دریافت نشده است فرقی نمیکند چک مدت دار از خود انسان باشد یا دوستانه از کسی گرفته شده است، خرید و فروش چنین چکی حرام و باطل است.( صرفا جهت اطلاع .فاضل، سیستانی، مکارم، صافی) .مسائل جدید ج1ص 99. مکارم رسالهم2429، رساله مراجعذیلمساله2288،اجوبةالاستفتاآتس1950)
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: مَنْ مَشَى إِلَى الْمَسَاجِدِ لَمْ یَضَعْ رِجْلَهُ عَلَى رَطْبٍ وَ لَا یَابِسٍ إِلَّا سَبَّحَتْ لَهُ الْأَرْضُ إِلَى الْأَرَضِینَ السَّابِعَةِ.
کسى که به مسجد برود پاهایش را روى هیچ خشک و ترى نمى گذارد، مگر اینکه آن زمین تا زمین هفتم براى او خداوند را تسبیح مى کنند. ( وسائل الشیعه، ج5 ، ص200 )
چند نکته درباره احکام مسجد:
1.خارج کردن اموال مسجد، مثل: قرآن، مهر، مفاتیح ، فرش؛ ظروف مسجد ولو به قصد تبرک جایز نیست و اگر کسی وسیله ای را عمدا یا سهوا از مسجدی بیرون برده است باید خودش یا به کمک واسطه فورا به همان مسجد برگرداند و اگر هم امکان برگرداندن وجود نداشته باشد در مسجد دیگری قرار بدهد.
2. برگزاری مراسماتی مثل عزاداری امام حسین علیه السلام یا تعزیه در مسجد اگر مانع نماز خواندن نشود، اشکالندارد. (رساله جامع 1088)
3. نجس کردن مسجد حرام است و هر کس بفهمد که مسجد نجس شده ( باید خوئی، سیستانی، تبریزی:اگر بقاء نجاست هتک حرمت باشد) فورا تطهیر کرده و اگر نتواند خودش تطهیر کند، باید به دیگران اطلاع دهد (مشهور؛ رساله مراجع مساله 900و901؛ امام، سیستانی: اگر نتواند و بی احترامی باشد)
4. نسبت به مسجد برخی امور مستحب است مانند تمیز کردن مسجد، و در هنگام رفتن به مسجد خود را خوشبو کردن و لباس پاکیزه پوشیدن و در هنگام وارد شدن به مسجد اول پای راست و موقع بیرون امدن اول پایچپ را بگذارد.
5. فروختن در و پنجره و چیزهاى دیگر مسجدحرام است و اگر مسجد خراب شود، باید اینها را صرف تعمیر همان مسجد کنند و چنانچه آن مسجد نیازی به آنها ندارد، باید در مسجد دیگر مصرف شود، ولى اگر به درد مسجدهاى دیگر هم نخورد،مىتوانند آن را بفروشند و پول آن را اگر ممکن است صرف تعمیر همان مسجد و گرنه صرف تعمیر مسجد دیگر نمایند.(مشهور؛رساله مراجع مساله909 و 910).
خداوندمتعال توفیق حضور بیشتر در مساجد را به همه ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم . در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: لَیْسَ مِنِّی مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلاتِهِ، لا یَرِدُ عَلَیَّ الْحَوْضَ لا وَاللهِ
آن که نمازش را سبک بشمارد از من نیست ، به خدا سوگند در قیامت کنار حوض [کوثر] بر من وارد نمیشود. (من لا یحضره الفقیه، ج 1،ص206 )
سوال میشود که زن اگر مساوی یا جلوتر از مرد برای نماز بایستد حکمش چیست؟
در جواب باید عرض کنیم که :زن و مرد محرم باشند یا نا محرم و نماز مستحب باشد یا واجب اگر هر دو مشغول نماز باشند و مانع یا فاصله نباشد و زن برابر یا جلوتر از مرد باشد بفتوای اکثر مراجع عظام کراهت دارد (رهبری، خوئی، تبریزی، وحید: فاصله باید اقلا مقدار یک وجب باشد) و برخی از مراجع عظام (فاضل، مکارم، فتوای؛ سیستانی : احتیاط واجب) میفرمایند زن باید عقب تر از مرد بایستد مگر بین زن و مرد حائل و مانعی مثل درب و دیوار باشد ، یا فاصله بین زن و مرد حدود 5 متر باشد و یا فقط یک نفرشان مشغول نماز باشد اگر چه زن جلوتر باشد اشکالی ندارد. (مراجع م 8، 886).
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام رضا علیه السلام می فرمایند: یَا اَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا اللهَ فِی نِعَمِ اللهِ عَلَیْکُمْ فَلاتُنْفِرُوهَا عَنْکُمْ بِمَعَاصِیهِ
ای مردم تقوا را درباره ی نعمت های الهی را رعایت کنید و نعمت ها را به گناه و معصیت از خود مرانید. (عیون اخبار الرضا علیه السلام / جلد2/ صفحه 169 )
دو نکته کوتاه درباره سرگرمی و بازیها:
1- در شرع مقدس اسلامی بسیاری از سرگرمی ها و بازیها حلال است مانند شنا کردن یا کوهنوردی یا تفریح کردن در طبیعت اما برخی از سرگرمی ها به جهت مفاسدی که داردحرام است از جمله بازی کردن با وسایلی که در عرف ،وسیله قمار شناخته می شود که به تصریح برخی از مراجع عظام تقلید، پاسور و تخته نرد از وسایل قمار محسوب می شود.
2.بازی با غیر وسایل قمار هم در صورتی که همراه با شرط بندی باشد، شرعا ممنوع و گناه است مثلاً چند نفر در مسابقه فوتبال با هم مسابقه میدهند به شرط اینکه بازنده پول یا شیرینی یا مال دیگری به برنده بدهد یا کاری برای برنده انجام دهد.که همه این موارد شرعا گناه است.( اجوبه س1117،11221123،منهاج سیستانی ج2؛ مکاسب محرمه مسأله 22، امام ج2 س 15-17-18-فاضل ج1س953، بهجت ج4س6436 بهجت ج4س6452- مکارمج2س727،735ج3س471 جامع المسائل فاضل ج1 س 1564- رساله جامع سیستانی ص 635 م 2259)
خداوند متعال توفیق ترک گناه به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم روایت استکه میفرمایند: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَعَنَ آکِلَ الرِّبَا وَ مُؤْکِلَهُ وَ کَاتِبَهُ وَ شَاهِدَیْهِ
خداى عزوجل ربا خوار و ربا دهنده و نویسنده وشاهد برآن را لعنتکردهاست .( من لا یحضره الفقیه ج4،ص8 ،ح4968- امالى(صدوق)ص425،ح1)
ربا یکی از گناهان کبیره است. ربا و درآمد حرام در زندگی و فرزندان انسان اثر می گذارد و انسان را از راه حق دور میکند. ربا شرایطی دارد و اینگونه نیست که هر سودی ربا باشد بلکه در دین مبین اسلام راه ها و قرار داده های متعددی برای کسب درآمد وسود حلال وجود دارد. یک نکته مهم این است که انسان در کارهای خودش باید دقت کامل داشته باشد و بعد از شناخت حکم خدا اقدام به کارهای مالی و قرار داد نماید. اما نسبت به کارهای دیگران تا وقتی از جزئیات کارهایشان خبر ندارد باید حمل بر صحت و درستی و حلال بودن مالشان داشته باشد.
چند نکته درباره احکام ربا:
1. ربا انواع و اقسامی دارد و همه آن اقسام حرام و گناه است.
2. ربای قرضی یعنی قرض دادن مشروط به سود، حرام و گناه کبیره است حتی اگر معین نکند چه مقدار سود بدهد و بگوید هرچه دوست داری بده باز هم رباست؛ و فرق ندارد سود، پول باشد یا انجام کاری مثل اینکه به خیاط بگوید قرض میدهم به شرط اینکه پیراهن من را رایگان بدوزی. (استفتائات بهجت ج3 سوال 4381؛ مراجع م2283؛ اجوبه الاستفتاآت سوال 1630)
3. به نظر اکثر مراجع عظام تقلید.در چند مورد ربا گرفتن حرام نیست: ازجمله یک: ربا گرفتن پدر و فرزند از یکدیگر، فرقی بین پسر و دختر نیست اما بین مادر و فرزند یا بین خواهر و برادر جایز نیست؛ دوم: ربا گرفتن زن و شوهر از یکدیگر . (:زنجانی(رباگرفتن پدر از پسر و شوهر از زن حرام نیست اما بنا بر احتیاط واجب پسر از پدر و زن از شوهر ربا نگیرد)؛ خوئی و تبریزی (: ربا گرفتن بنا براحتیاط واجب در مواردفوق جایز نیست)؛ نکته: زن دائم اتفاقی و در موقت نیز بنا بر مشهور ربا جایز است مخالف: وحید. مسأله مراجع 2080؛ رساله آیه الله وحید 2108).
خداوند متعال محبت دنیا را از دل همه مومنین بیرون فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است از امام صادق علیه السلام که فرمودند: مَنِ اسْتَدَانَ دَیْناً فَلَمْ یَنْوِ قَضَاهُ کَانَ بِمَنْزِلَةِ السَّارِقِ.
اگر کسى قرض بگیرد و تصمیم نداشته باشد آن را به صاحبش برگرداند، به منزله دزد محسوب مى شود.( الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج5 ؛ ص99)
چند نکته در مورد اداء دین و بدهی:
1- اگر طلبکار طلب خود را مطالبه کند، چنانچه بدهکار بتواند بدهى خود را بدهد باید فورا آن را بپردازد و اگر تاخیر بیندازد گناهکار است.
2. اگر بدهکار غیر از خانهاى که در آن نشسته و اثاثیه منزل و چیزهاى دیگرى که به آنها احتیاج دارد، چیزى نداشته باشد طلبکار نمىتواند طلب خود را از او مطالبه نماید بلکه باید صبر کند و نمىتواند او را مجبور کند که چیزهاى مورد احتیاجش را بفروشد، امّا بدهکار باید براى پرداخت بدهى خود در صورت توان تلاشکند و ازطریق کسب و کار چیزى بدست آورده و بدهىخود را بپردازد
3.کسى که دسترسى به طلبکار خود ندارد، چنانچه امید نداشته باشد که او را پیدا کندبه نظر اکثر فقها باید(فتوی یا احتیاط) با اجازه حاکم شرع طلب او را به فقیر بدهد، و فرقی ندارد که فقیر سید بدهد یا غیر سید.(فاضل، اراکی، گلپایگانی،صافی: احتیاط واجب این است که اگر طلبکار سید نیست به سید ندهد. .( مساله٢٢٧٦رساله مراجع مساله٢٢٧٧)رساله مراجع مساله ٢٢٧٩)
خداوند متعال ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت امام على علیه السلام که میفرمایند: اَلنَّظیفُ مِنَ الثِّیابِ یُذهِبُ الهَمَّ وَ الحُزنَ و َهُوَ طَهورٌ لِلصَّلاةِ
لباس پاکیزه غم و اندوه را بر طرف مىکند و باعث پاکیزگى نماز است. (کافى(ط-الاسلامیه) ج6، ص444، ح14)
دو نکته کوتاه درباره کیفیت تطهیر فرش و لباس:
1. اگر فرش و یا لباس با غیر ادرار نجس شود مثلا خونی شده باشد چنانچه با آب کر یا آب قلیل بعد از برطرف کردن عین نجاست یک مرتبه شسته شود و باقی مانده آب بوسیله فشار یا جمع کردن با پارچه خارج شود پاک می شود و نیازی به چند بار شستن نیست البته به نظر تعداد زیادی از مراجع اگر با آب کر آب کشی صورت بگیرد نیازی به فشار دادن و خارج کردن آب نیست هر چند خارج کردن آب مطابق با احتیاط است .(صرفا جهت اطلاع: رساله مراجع مساله 159: به فتوای آیات عظام: گلپایگانی، صافی، اراکی، سیستانی، بهجت و زنجانی و...در آب کر فشارلازم نیست؛ خویی و تبریزی و وحید و امام (احتیاط) و مکارم (فشار یا حرکت تا آب خارج شود):فشار دادن لازم است )
2. اگر لباس یا فرش با ادرار نجس شود اگر فردی بخواهد آنرا با آب قلیل تطهیر نماید طبق نظر اکثر مراجع دو مرتبه شسته شود و در هر بار آب بوسیله فشار یا جمع کردن خارج شود و آب خارج شده از لباس یا فرش،(بنا بر فتوا یا احتیاط) در مرتبه اول نجس بوده و در مرتبه دوم نیز طبق نظر اکثر مراجع نجس میباشد. (نسبت به غساله دوم: غسالهدوم گلپایگانی، صافی،خوئی، تبریزی، پاک است؛ آیت الله مکارم یک مرتبه شستشو کافی است: (رساله مراجع مساله 160و م27 و نسبت به دفعات شستن: سیستانی: فقط لباس و بدن احتیاطا دوبار شسته شود؛ خوئئ و تبریزی در صورتی که متنجس به بول باشد دوبار شستن لازم است .
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: إغْتَنِمُوا الدُّعاءَ عِنْدَ اربع مَواطِنَ: عِنْدَ قِرائَهِ الْقُرْآنِ، وَ عِنْدَ الاْذانِ، وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَیْثِ، وَ عِنْدَ الْتِقاءِ الصَفَّیْنِ لِلشَّهادَهِ.
در چهار زمان دعا را غنیمت شمارید: هنگام قرائت قرآن .هنگام اذان، هنگام نزول باران، هنگام رو به رو شدن دو لشگر مؤ منین و کفار براى جنگ.( وسائل الشیعة، ج7، ص: 64)
فضل بن شاذان درباره حکمت اذان از امام رضا علیه السلام روایت میکند که در قسمتی از فرمایشات حضرت آمده است که: اینکه مردم به اذان دستور داده شدهاند، علل و حکمتهای زیادی دارد، از آن جمله اینکه یادآوری برای فراموش کاران و بیداری برای غافلان باشد و کسانی را که وقت نماز را نمیدانند یا مشغول کار دیگری شدهاند، با وقت نماز آشنا گرداند. مؤذن با اذان خود مردم را به عبادت آفریدگار فرا میخواند و آنان را به پرستش خداوند تشویق میکند و با اقرار به توحید، ایمان و اسلام خود را آشکار و اعلان مینماید و برای فراموش کاران، فرا رسیدن وقت نماز را اعلام میدارد. مؤذن که به این نام، نامیده شده است بدین جهت است که او با اذان خود، نماز را اعلام میکند.
اما چند نکته در مورد اهمیت و احکام اذان و اقامه:
1-مستحب موکد است که انسان پیش از نمازهاى شبانه روزی (یومیه) چه ادائی باشد و چه قضایی اذان و اقامه بگوید، ولی سائر نمازها اذان و اقامه ندارد. (عروه، فصل فی الاذان و الاقامه،رساله مراجع م916)
2.شکستن نماز درحال عادی جایز نیست اما اگر پیش از آنکه به اندازه رکوع خم شود یادش بیاید که اذان و اقامه را فراموش کرده، چنانچه وقت نماز وسعت دارد مستحب است براى گفتن آنها نماز را بشکند (سیستانی: بلکه اگر پیش از تمام شدن نماز یادش بیاید که آنها را فراموش کرده ، مستحب است براى گفتن آنها نماز را بشکند رسالهمراجع مساله 1164)
3.در همه مواردى که نمازگزار، پشت سر هم نماز مىخواند ، اگر براى نماز اول اذان گفته باشد ،اذان از نماز بعدى ساقط است ، بشرط اینکه بین دو نماز فاصلهنشدهباشد (امام خمینی،بهجت،فاضل،گلپایگانی،زنجانی ، صافی، نوری، :نافله فاصله میشود.سیستانی، مکارم،:نافله فاصله نمیشود.تحریر الوسیله المقدمه الخامسه فی الاذان والاقامه مساله2،عروه الوثقی الاذان والاقامه م1، رساله مراجع مساله922، هدایه العباد فصل فی الاذان و الاقامه، منهاج الصالحین فصل فی الاذان و الاقامه، )
4-یکی از مواردی که اذان و اقامه ساقط میشود و نباید گفته شود (فتوا واحتیاط) اینست که ماموم در نماز جماعتی شرکت کند که امام اذان و اقامه را گفته است هر چند که این ماموم آنها را نشنیده باشد و یا در وقت گفتن اذان و اقامه در آنجا حضور نداشته باشد. (عروه اذان و اقامه م 3)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.