سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک به مناسبت دهه کرامت. امام رضا علیه السلام از پدران بزرگوارش از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایتی را نقل می کنند: مَن کان مُسلِماً فلایَمکُر و لایَخدَع قال: فإنّی سمعتُ جبرئیل علیهالسلام یقول: إنّ المکرَ و الخدیعةَ فی النار. مسلمان در روابط خودش با دیگران اهل نیرنک و فریب نمی باشد و اهل مکر و فریب و نیرنگ اهل آتش است.
چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1.روابط بین انسانها در جامعۀ اسلامی باید بر اساس صداقت، رفاقت، دلسوزی و خیرخواهی باشد، نه بر اساس فریبکاری و اینکه بخواهند یکدیگر را فریب بدهند.
2.فریب و نیرنگ در معاملات و قراردادهای مالی مصادیق و روش های مختلفی دارد که به هر شکلی باشد حرام است بنابراین در جایی که خریدار به فروشنده اعتماد دارد که عیب کالا را مخفی نمی کند ولی فروشنده سوء استفاده می کند و عیب کالا را از مخفی می کند حرام است یا اینکه متاسفانه گاهی اوقات جنسی را بجای جنسی دیگر می فروشند مثل اینکه ریشه زعفران را رنگ می گنند و به عنوان زعفران می فروشند همه اینها فریب و نیرنگ و در معامله حرام است.
در پایان نکاتی را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم؛ آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم بهترین آداب و لباس را انتخاب کنیم، هنگام تشرف به زیارت امام رضا علیهالسلام، باید بدانیم که به مهمانی شخصیتی قدم گذاشته ایم، که بر اساس باور ما، امامی زنده، شاهد و ناظر بر ماست. لذا اینجا نیز:
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک به مناسبت دهه کرامت.وجود نازنین حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند:
مَن زارَنِی عَلَى بُعدِ دارِی ، أتَیتُهُ یَومَ القِیامَةِ فی ثلاثِ مَواطِنَ حتّى اُخَلِّصَهُ مِن أهوالِها : إذا تَطایَرَتِ الکُتُبُ یَمینا و شِمالاً ، و عِندَ الصِّراطِ و عِندَ المِیزانِ.
میفرماید: هر کس مزار مرا با وجود دوریِ راه زیارت کند، در روز قیامت در سه جا به عنوان پاسخ زیارتِ او به فریاد وی رسیده و او را از هراسها و سختیهاى آنها نجاتش مى دهم:
اول: وقتى که نامه هاى اعمال از راست و چپ پراکنده شوند. دوم: هنگام گذشتن از صراط و سوم: هنگام بازرسی اعمال.(خصال شیخ صدوق، باب الثلاثة، حدیث220)
نکته ای که درباره این روایت باید توجه شود این است که این روایت در فضیلت زیارت حضرت رضا(علیهالسلام) و ایجاد شوق در مردم است تا ارتباط خود را با روح مطهر حضرت رضا علیه السلام حفظ کنند تا در نتیجه در صراط مستقیم باقی بمانند و در زیارت جامعه کبیره خطاب به امام علیه السلام می خوانیم انتم الصراط الاقوم. شما درست ترین و استوارترین راه هستید. که انشا الله همه ما را از برکات زیارت حضرتش بهره مند بگرداند.
در پایان نکاتی را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم؛ آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم بهترین آداب و لباس را انتخاب کنیم، هنگام تشرف به زیارت امام رضا علیهالسلام، باید بدانیم که به مهمانی شخصیتی قدم گذاشته ایم، که بر اساس باور ما، امامی زنده، شاهد و ناظر بر ماست. لذا اینجا نیز:
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.ضمن عرض تبریک به مناسبت ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها و گرامیداشت روز دختر. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم بر اهمیت رسیدگی به خانواده تأکید زیادی دارند و در روایتی میفرمایند مَن دَخَلَ السّوقَ فَاشتَرى تُحفَةً ، فحَمَلَها إلى عِیالِهِ، کانَ کَحامِلِ صَدَقَةٍ إلى قَومٍ مَحاویجَ .
خریدن و تهیه وسایل و هدایا از بازار برای خانواده، از ارزش والایی برخوردار است و به مثابه انفاق در راه خدا محسوب می شود.
چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1. تهیه وسایل و هدایا برای خانواده و داشتن ثواب انفاق در راه خدا، به تقویت روابط خانوادگی کمک کرده و مردان را تشویق به توجه به نیازهای خانواده میکند.
2. پیامبر صلی الله علیه و آله در ادامه حدیث شریف به نکتهای تربیتی اشاره میکنند و توصیه میفرمایند که در صورت تهیه هدیه یا خوردنی برای فرزندان، ابتدا به دختران توجه شود، چرا که دختر محجوبتر و عاطفیتر است، و خوشحال کردن آنها معادل آزاد کردن بندهای از نسل اسماعیل است. البته پسرا هم ناراحت نشوند چرا که حضرت فرمودند: خوشحال کردن پسران نیز دارای پاداشی چون گریه از خشیت الهی است.
3. هدف از همه این توصیهها، ایجاد محیطی گرم و صمیمی در خانواده است، چرا که خانوادههای سالم و تربیتیافته میتوانند جامعهای رشید و فرهیخته بسازند و افرادی را پرورش دهند که در اجتماع اثرگذار و موفق باشند.
در پایان نکاتی را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم؛ آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم بهترین آداب و لباس را انتخاب کنیم، هنگام تشرف به زیارت امام رضا علیهالسلام، باید بدانیم که به مهمانی شخصیتی قدم گذاشته ایم، که بر اساس باور ما، امامی زنده، شاهد و ناظر بر ماست. لذا اینجا نیز:
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند:
•إنَّ اللّه َ یُحِبُّ العَبدَ أن یَطلُبَ إلَیهِ فی الجُرْمِ العظیمِ. خداوند بندگانی را که مرتکب گناهان بزرگ میشوند و سپس با احساس پشیمانی به سوی درگاه او بازمیگردند، دوست دارد. اگرچه گناه آنها بزرگ است، اما امیدشان به بخشش و کرم الهی نیز بزرگ میباشد.
در نقطه مقابل یُبغِضُ العَبدَ أن یَستَخِفَّ بالجُرمِ الیَسیرِ. الشافی صفحۀ 611.
در مقابل، بندهای که گناه کوچکی مرتکب میشود و پس از آن احساس نمیکند که نیاز به استغفار دارد و به سوی درگاه خداوند نمیرود، و گناه را کوچک میشمارد، مورد نفرت خداوند است.
• در مسائل عرفی نیز چنین است؛ اگر فردی که بزرگوار و شریف است و حقی بر گردن ما دارد از ما درخواست کوچکی داشته باشد و ما آن را نادیده بگیریم، بی احترامی به آن شخصیت محسوب می شود.
در پایان نکاتی را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم؛ آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم بهترین آداب و لباس را انتخاب کنیم، هنگام تشرف به زیارت امام رضا علیهالسلام، باید بدانیم که به مهمانی شخصیتی قدم گذاشته ایم، که بر اساس باور ما، امامی زنده، شاهد و ناظر بر ماست. لذا اینجا نیز:
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امیر المومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند: ضَعْ أَمْرَ أَخِیکَ عَلَى أَحْسَنِهِ
رفتار برادرت را به بهترین وجه آن تفسیر کن مگر اینکه کاری از او سر بزند که راه توجیه را بندد ، و هیچ گاه به سخنى که از دهان برادرت بیرون آید ، تا وقتى براى آن توجیه خوبى مى یابى ، گمان بد مبَر .
دو نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1. اگر مردم همین یک دستور و فرهنگ دینی را در معاشرتهای خانوادگی و اجتماعی رعایت کنند، بسیاری از دشمنی ها و شایعات در سطح جامعه شکل نمی گیرد.البته معنای این جمله این نیست که در هنگام بستن قراردادهای مالی مسامحه کرد و مستند و وثیقه ای گرفته نشود بلکه در این گونه امور طبق روش عقلایی و شرعی عمل شود.
2. یکی از اهداف تمامی دستورهای اخلاقی این است که با رعایت آنها پیوندهای میان افراد جامعه مستحکم بشود تا یکپارچگی جامعه حفظ شود و اگر جامعه ای بخواهد به هدف بزرگی برسد زمانی که میان افراد جامعه پیوند و یک دلی وجود دارد رسیدن به آن هدف امکان بیشتر دارد تا جامعه ای که در آن تشتت و اختلاف باشد.
در پایان نکاتی را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم؛ آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم بهترین آداب و لباس را انتخاب می کنیم، هنگامی که به زیارت امام رضا علیه السلام تشرف پیدا می کنیم، بدانیم که در مهمانیِ شخصیتی قدم گذاشتهایم، که طبق باورمان زنده و شاهد و ناظر بر ماست. لذا اینجا نیز:
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم .امیرالمومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند:هر کس چهار صفت را از خود دور کند،هیچگاه حادثه و واقعۀ ناخوشایندی متوجّه او نخواهد شد.
قِیلَ وَ مَا هُنَّ قَالَ: اَلْعَجَلَةُ
مورد اول را حضرت فرمودند عجله کردن یعنی فردی بدون فکر و دقّت، درباره کاری تصمیمگیری کند یا کاری را اجرا نماید، بنابراین عجله غیر از سرعت در عمل است.
مورد دوم:َ اَللَّجَاجَةُ. یکی از مسائل خطرناک و بلاهای دامنگیر، اصرار و پافشاری ناحق در مسألهای است که چون این حرف را گفته و یا چنین موضعی اتّخاذ کرده حاضر نیست عقبنشینی کند ولو خلاف آن ثابت شود.
مورد سوم: اَلْعُجْبُ. مغرورشدن و خودپسندی، که انسان نقصها و ضعفهای خود را ندیده علاوه بر این خوبی هایش را بزرگ شمارد.
مورد چهارم: اَلتَّوَانِی. کاهلی و سستی، کار امروز را به فردا افکندن و تأخیرانداختن.
تجربه های فراون ثابت کرده است که ضرر و زیانهایی که متوجّه جامعه شده است، در اثر دوری نکردن این امور بوده است.
در پایان نکاتی را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم بهترین آداب و لباس را انتخاب می کنیم، هنگامی که به زیارت امام رضا علیه السلام تشرف پیدا می کنیم، بدانیم که در مهمانیِ شخصیتی قدم گذاشتهایم، که طبق باورمان زنده و شاهد و ناظر بر ماست. لذا اینجا نیز:
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت. یکی از درخواستهایی که از خدا در دعاها داریم این است که خدا به ما یقین قلبی به خودش و قیامت بدهد، امام صادق علیه السلام در یک روایتی برای یقین قلبی و باطنی چند نشانه بیان می فرمایند که در این زمینه به چند مورد اشاره می کنم:
نشانه اول: أَنْ لَا تُرْضُوا النَّاسَ بِسَخَطِ اللَّهِ. اگر به خدا باور قلبی داریم نباید حرکتی که خلاف رضای الهی است برای خشنودی مردم انجام دهیم. چه اشتباهی است که کاری کنیم که موجب خشم خداست اما رضایت مردم؟؟ متاسفانه گاهی اوقات حرفی می زنیم که دیگران خوششان بیایید. در حالی که دروغ یا افترا یا غیبت یا موجب غلبه دشمن یا تشویق دشمن می شود، اینها موجب سخط الهی است.
نشانه دوم: به رزاقیت خدای متعال باور داشتم یعنی به همان مقداری که فرزند شما برای تامین معاشش به شما اعتماد دارد، ما هم به خدا اعتماد داشته باشیم و وظیفه خود را انجام دهیم و بدانیم که رزق می رسد و رزق مقدر شده را کسی نمی تواند مانع شود لذا امام صادق می فرمایند فَإِنَّ الرِّزْقَ لَا یَسُوقُهُ حِرْصُ حَرِیصٍ وَ لَا یَرُدُّهُ کُرْهُ کَارِهٍ،. انسان برای روزی باید تلاش کند ولی حریص نباشد چرا که همان رزق مقدر شده نصیب انسان می شود
در پایان نکتهای را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم مناسبت ترین لباس رو انتخاب کنیم و بهترین آداب را در آن مهمانی رعایت می کنیم، هنگامی که به زیارت امام رضا علیه السلام می آییم، با توجه به اینکه باور ما این است که امام زنده و شاهد و ناظر ماست، بدانیم که در مهمانیِ شخصیتی قدم گذاشتهایم که مظهر رفتار و آداب الهی است. لذا اینجا نیز پاکیزهترین و آراستهترین و خوشبوترین لباس را به تن کنیم؛ همچنین برای بهره مندی از برکات زیارت، با اخلاص محضر حضرت مشرف شویم و موازین شرعی را از جمله رعایت محرم و نامحرم و پوشش شرعی رادر همه مکانها خصوصا حریم قدس رضوی توجه شود.
و در هنگام زیارت از بلند کردن صدا اطراف ضریح هر چند به ذکر صلوات یا درخواست صلوات پرهیز شود تا ضمن حفظ ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائرین ایجاد نشود.
خداوند درک صحیح معارف دینی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات
متن اصلی:
فصل دوم: قواطع سفر؛ جلسه 245، 1396/7/25 ؛حدیث:عن ابی عبدِ الله جعفرِ بنِ محمدٍ«علیهماالسلام» قال: إنَّ مِن الیقین أن لاتُرضُوا الناسَ بِسَخَطِ الله. در روایات توصیه شده است، از خدای متعال یقین بخواهید! «و الیقینَ فی قلبی و الاخلاصَ فی عملی». یقین یک رویهها و وجوهِ ظاهری دارد؛ مانند: یقین به مبدأ، به معاد، به نبوّت. یقین در این جهات اعتقادی، معنایِ روشنی دارد، لکن یک بطون و ابعاد باطنی هم دارد، یکی از آنها همین است که: أن لاتُرضوا الناسَ بسخطِ الله. لازمۀ یقین این است که در صدد برنیایید که دلِ مردم را بدست بیاورید بوسیلۀ غضب و سخط الهی- العیاذُ بالله- یعنی یک حرکتِ خلاف رضای الهی انجام بدهید برای اینکه مردم راضی بشوند، برای اینکه دلِ مردم را بدست بیاورید. خیلی مهم است. ماها در معرض چنین اموری هستیم. برای جمعیتها حرف میزنیم، برای مردم صحبت میکنیم، منبر داریم، گاهی یک حرفی است که وقتی زدیم، مردم از این حرف خوششان میآید، راضی میشوند، اما این حرف موجب سَخط الهی است. یا دروغ است، یا افتراء است، یا غیبت است، یا تهمت است، یا اغراء به جهل است، یا موجب غلبۀ دشمن است، یا موجب تشویق دشمن است، اینها همهاش موجب سخط الهی است. این سخط الهی را ابلهانه به جان بخریم برای اینکه دلِ مردم راضی بشود! مگر رضای مردم مقابله میکند با رضای خدا؟! مگر سخط مردم مقابله میکند با سخط الهی؟! این چه اشتباهی است که گاهی ما میکنیم که یک حرفی میزنیم یا یک کاری میکنیم که دلِ زید و عمرو از ما راضی بشود، خوششان بیاید، اما خدا را ناخشنود میکنیم؟! خیلی کار خطرناکی است. رضای مردم هم اینطور نیست که همیشه بدست بیاید و بتوان دلِ همه را راضی کرد؛ گاهی چند نفر را راضی میکنید، چند نفر دیگر ناراضی میشوند! غالباً اینطور است. پس اگر ما یقین داریم، یعنی خود را در حضور خدای متعال میدانیم، یکی از علائمش این است که: أن لاتُرضُوا الناسَ بسخط الله. یکی دیگر: و لاتَکرَهوهم علی ما لمیؤتِکُمُ الله مِن فضله. گاهی میبینیم خدای متعال از فضل و لطف خود به یک نفری نعمتی داده یا نامِ نیکی داده یا زندگیِ نیکی داده یا پول و مقامی به او داده؛ کارِ خدا که بیحکمت نیست، لابد یک علّتی داشته که او اینطور متنعّم شده و ما نشدیم. ما از آن فرد ناراحت میشویم، بدمان میآید که او چرا این نعمت را دارد؟! این هم خلافِ یقین است
.اگر یقین به حکمت الهی و به توحید افعالی به معنای واقعی دارید، این کارِ خداست که او را به جهتی ترجیح داده؛ برادران یوسف گفتند: «قالوا تالله لقد آثرَک الله علینا»! یا آن جهت در خودِ اوست، یا علّت در دیگری است، یاامتحانِ برای اوست، بالاخره یک علتی دارد. این موجب نشود که دل شما به او ناصاف بشود و از او کراهت پیدا کنی؛ فإنّ الرزقَ لایَسوقُه حرصَ حریصٍ، اینطور نیست که اگر ما حرص بزنیم، راهِ رزق به سمتِ ما باز بشود. هیچکس با حرص، به رزق نمیرسد. و لایَرُدُّه کُرهُ کارهٍ، با بدآمدنِ من و شما هم رزق از کسی برنمیگردد. و لو أنَّ أحدَکم فَرَّ مِن رزقِه کما یَفِرُّ مِن الموت، اگر شما از رزقی که خدا برایتان مقدّر کرده فرار کنید آنطور که از مرگ فرار میکنید، لأدرَکَه کما یُدرِکُه الموت، این رزق شما را پیدا میکند همچنان که موت شما را پیدا میکند! واقعاً چه بیانات لطیف و حکیمانهای!![1] امالی شیخ طوسی، صفحۀ 61
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحیم .امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله بر بالین جوانی که در حالت احتضار بودند حاضر شدند، پیامبر به این جوان" لااله الا الله" را تلقین دادند زبانش بند آمد حضرت به مادرش فرمودند: آیا تو نسبت به این جوان ناراحتی؟ مادرش گفت شش سال است که با او صحبت نکردم .در این زمان حضرت درخواست کردند که از فرزندش راضی شود،مادرش قبول کرد، همین که مادر اظهار رضایت کرد. زبان جوان باز شد.
دو نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1. اهمیت رضایت پدر و مادر خصوصا مادر فوق العاده است، همه باید سعی کنند رضایت پدر و مادر را بدست بیاورند. اگر شخصی پدر و مادرش از دنیا رفته است، سعی کند با طلب مغفرت، با فرستادنِ خیرات برای او رضایت او را جلب کند.
2. طبق این حدیث شریف متوجه شدیم که ناراحتی مادر سبب گرفته شدن زبان جوان در هنگام احتضار شد و روشن است که عملکرد مثبت یا منفی در آینده انسان تاثیر گذار است. لذا تاثیرات دستورات شرعی و معارف و آداب شرع، در عملکرد انسان مورد توجه قرار بگیرد. مثلا گاهی اوقات فردی میخواهد یک کارِ خیری را انجام بدهد اما توفیقش بدست نمیآید. علّتش چیست؟ وقت دقت می شود می بیند، در جایی خطایی از او سرزده، آن است که نمیگذارد که انسان توفیق پیدا کند. بنابر این گاهی اوقات خطاها و اشتباهاتی از انسان سر میزند که مانع حرکت کردن در صراط مستقیم می شود.
در پایان نکتهای را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم مناسبت ترین لباس رو انتخاب کنیم و بهترین آداب را در آن مهمانی رعایت می کنیم، هنگامی که به زیارت امام رضا علیه السلام می آییم، با توجه به اینکه باور ما این است که امام زنده و شاهد و ناظر ماست، بدانیم که در مهمانیِ شخصیتی قدم گذاشتهایم که مظهر رفتار و آداب الهی است. لذا اینجا نیز پاکیزهترین و آراستهترین و خوشبوترین لباس را به تن کنیم؛ همچنین برای بهره مندی از برکات زیارت، با اخلاص محضر حضرت مشرف شویم و موازین شرعی را از جمله رعایت محرم و نامحرم و پوشش شرعی رادر همه مکانها خصوصا حریم قدس رضوی توجه شود.
و در هنگام زیارت از بلند کردن صدا اطراف ضریح هر چند به ذکر صلوات یا درخواست صلوات پرهیز شود تا ضمن حفظ ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائرین ایجاد نشود.
خداوند متعال توفیق قدر شناسی از مقام والدین برای همه ما روزی بفرماید به برکت صلوات
فصل دوم: قواطع سفر
جلسه 246، 1396/7/30
حدیث:
عن سعید بن یَسار قال: سمعتُ اباعبدالله جعفرَ بنَ محمدٍ«علیهماالسلام» یقول: إنَّ رسول الله«صلیاللهعلیهوآله» حَضَر شابّاً عند وفاتِه. میفرماید: جوانی در حال احتضار بود، پیغمبر اکرم«صلیاللهعلیهوآله» بر بالین او حاضر شدند. فقال له: قل «لا اله الّا الله»، پیغمبر به او فرمود کلمۀ توحید را بگو! فاعتَقَلَ لسانُه مِراراً، زبانش بند آمد، نتوانست بگوید. مراراً هم نشاندهندۀ این است که حضرت تکرار کردند، فرمودند: بگو لا اله الّا الله! بگو لا اله الّا الله! باز زبانش بند آمد، نتوانست بگوید. فقال لامرأةٍ عند رأسِه، بانویی بالای سرِ این جوان نشسته بود، حضرت به او فرمودند: هل لهذا امٌّ؟ آیا این جوان مادری دارد؟ قالت: نعم، أنا اُمُّه. بله، من مادرش هستم. قال: أفَساخطةٌ أنتِ علیه؟ حضرت به مادرش فرمودند: آیا تو نسبت به این جوان خشمگینی؟ از او ناراحتی؟ قالت: نعم، بله، من از او ناراحتم. ماکَلَّمتُه منذُ سِتَّ حِجَج، شش سال است با او حرف نزدم! محبت مادر یک طور دیگر است، ماها درست کیفیت و آن شورِ محبتِ مادری را نمیفهمیم. این جوان با مادرش چه کرده بوده که مادرش شش سال با او حرف نمیزده است! قال لها: إرضِی عنها، حضرت به او فرمودند: از فرزندت راضی شو! از او بگذر! قالت: رَضِیَ الله عنه یا رسولَ الله بِرِضاکَ عنه، قبول کرد، گفت: خدا از او راضی باشد حال که شما دلتان میخواهد که من راضی باشم، حرفی ندارم. به مجرّد اینکه این حرف را زد، فقال له رسولُ الله«صلیاللهعلیهوآله»، پیغمبر روی مبارک را به جوان محتضر نمودند و فرمودند: قل: لا اله الّا الله! فقالَها. این بار این جوان توانست کلمۀ توحید را بگوید. اهمیت رضایت مادر فوق العاده است، همه باید سعی کنند رضایت مادر را بدست بیاورند. اگر شخصی مادرش از دنیا رفته است، سعی کند با طلب مغفرت، با فرستادنِ خیرات برای او رضایت او را جلب کند. یک نکته هم این است که دستورات شرعی و معارف و آداب شرع، تأثیراتش در عملکرد انسان مورد توجه قرار بگیرد. ما گاهی اوقات میخواهیم یک کارِ خیری را انجام بدهیم اما توفیقش بدست نمیآید. علّتش چیست؟ نمیدانیم. ما چون متوجه کارهای خودمان نمیشویم، غالباً مراقبت نمیکنیم.
اگر در کار خود دقت کنیم و مراقبت کنیم، علّتش را پیدا میکنیم. یک جایی یک خطایی از ما سرزده، آن است که نمیگذارد که انسان توفیق پیدا کند. میخواهید تضرّع کنید، میخواهید دعا کنید، میخواهید متوسل بشوید، میخواهید نماز بخوانید، نمیشود! میخواهید سجده کنید، «فلایَستَطیعون»! در آیۀ شریفۀ قرآن. که بعد «خاشعةً (ظاهراً) ابصارُهم»، یک چیزی شبیهِ این. «و قد کانوا یُدعون الی السجود و هم سالمون»، یک وقتی بود که میتوانستند سجده کنند و سجده نکردند، فرصت را از دست دادند. به هر حال، این روایت در خصوص رفتار با مادر بود
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم . امام صادق علیه السلام در روایتی می فرمایند: آفة الدین: الحسد و العجب و الفخر.
اگر فرد یا جامعه ای دچار یکی از سه چیز شود دینداری فرد یا جامعه کم رنگ و افت زده می شود.
مورد اول: الحسد. : یعنی انسان بر نعمتی که دیگری از آن برخوردار است حسد بورزد و و از خدا بخواهد که آن نعمت را آن فرد از دست بدهد. این یک آفت بسیار بزرگ است. اما اگر انسان نعمتی را که به دیگری داده، آرزوی آن را داشته باشد حسد محسوب نمی شود و اشکالی ندارد.
حال چکار کنم حسادتم درمان شود: اولا حسود باید با تقویت اعتقاد و ایمان به عدل خداوند و حکمتش، حسادت خود را درمان کند. زیرا حسادت، ناشی از ضعف شخصیت و خواری نفس اوست. دوما: در مرحله عمل هم ولو با زحمت و تکلف با محبتکردن به شخص مورد حسادت و خوشرویی و تجلیل از او و ذکر نکات مثبتش، به نفس خودش بفهماند، نعمتی که نصیب فرد شده از ناحیه خداوند است و شاید بخاطر لطف و توفیقی بوده.
مورد دوم: العجب: یعنی خودشیفته. اینکه به سبب کمال ظاهری یا مادی یا معنوی که در خودش می بیند، خودش را بزرگ بشمارد. مثلا به جهت زیبایی افتخار کند و خودش را بزرگ بشمارد.
مورد سوم: الفخر: فخر این است که به دیگران فخرفروشی میکند و چیزهایی که در خودش هست - گاهی هم نیست - آنها را به چشم دیگران میکشد.
در پایان نکتهای را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم مناسبت ترین لباس رو انتخاب کنیم و بهترین آداب را در آن مهمانی رعایت می کنیم، هنگامی که به زیارت امام رضا علیه السلام می آییم، با توجه به اینکه باور ما این است که امام زنده و شاهد و ناظر ماست، بدانیم که در مهمانیِ شخصیتی قدم گذاشتهایم که مظهر رفتار و آداب الهی است. لذا اینجا نیز پاکیزهترین و آراستهترین و خوشبوترین لباس را به تن کنیم؛ همچنین برای بهره مندی از برکات زیارت، با اخلاص محضر حضرت مشرف شویم و موازین شرعی را از جمله رعایت محرم و نامحرم و پوشش شرعی رادر همه مکانها خصوصا حریم قدس رضوی توجه شود.
و در هنگام زیارت از بلند کردن صدا اطراف ضریح هر چند به ذکر صلوات یا درخواست صلوات پرهیز شود تا ضمن حفظ ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائرین ایجاد نشود.
خداوند به ما توفیق دوری از رذائل اخلاقی را عنایت فرماید به برکت صلوات
متن اصلی:
المسالة الثالثة العشرة: الغناء، جلسه 303، 1388/8/17
حدیث:فی الکافی، عن الصادق(علیهالسلام): آفة الدین: الحسد و العجب و الفخر.
این سه چیز را آفت دین انسان دانستند. یا به احتمال بیشتر، مراد، دین شخصی هر کسی است، که اگر این سه آفت پیدا شد، دینداری انسان مورد آفت قرار میگیرد، آفتزده میشود، یا فضای دینی جامعه است، که اگر چنانچه در بین مردم این صفات رذیله به وجود آمد، فضای دینداری در جامعه کمرنگ خواهد شد، آفتزده خواهد شد.
1- حسد: یعنی انسان بر نعمتی که دیگری از آن برخوردار است رشک بورزد و زوال آن را بخواهد. یک وقت شما آرزو میکنید که شما هم آن نعمت را که خدا به او داده، داشته باشید، این، عیبی ندارد، این حسد نیست، طالب زوال این نعمت از آن طرف مقابل نیستید. این، غَبطه است، اغتباط است. امّا یک وقت چون خود شما دستتان به آن نعمت نرسیده است، آرزو میکنید که از آن دیگری هم این زایل بشود! این، میشود حسد. این، آفت خیلی بزرگی است.
2- عجب. عجب یعنی خودشگفتی، انسان از آنچه که در خودش هست به شگفت دربیاید، این را بزرگ بشمارد، اعجاب بورزد. یا نیکوییهای ظاهری و مادّی است، مقام یا مالی که انسان دارد، یا چیزهای معنوی است؛ عبادتی انسان میکند، رقّت قلبی پیدا میکند، به انسان حالت خودشگفتی دست بدهد که این منم طاووس علیّین شده. این، خیلی چیز بدی است. همۀ این عبادات و تضرّعات و توسّلات برای این است که انسان آن بت درون خودش را بشکند، آن منیّت را از بین ببرد. خشوع در مقابل پروردگار، تذلّل در درون نفس برای همین است. ما در درون خودمان یک بتی داریم، یک طاغوتی داریم، که گاهی رشد میکند و بر همۀ وجود ما مسلّط میشود. آن را بایستی آرام کرد. آن را باید کنار زد. عبادات، مهمترین تأثیرش این است که انسان این حالت تذلّل را پیدا کند. عجب که آمد، همۀ اینها را خراب میکند. یعنی خود آن عجب، آن بت را دوباره رشد میدهد و بزرگ میکند. عجب باطل میکند عبادات را.
3- یکی هم فخر نسبت به دیگران است، تفاخرورزیدن. عجب این است که انسان پیش خودش، در نزد خودش بزرگ به نظر میآید، فخر این است که به دیگران فخرفروشی میکند و چیزهایی که در خودش هست - گاهی هم نیست - آنها را به چشم دیگران میکشد. الشافی صفحۀ 578.
در پایان نکتهای را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم مناسبت ترین لباس رو انتخاب کنیم و بهترین آداب را در آن مهمانی رعایت می کنیم، هنگامی که به زیارت امام رضا علیه السلام می آییم، با توجه به اینکه باور ما این است که امام زنده و شاهد و ناظر ماست، بدانیم که در مهمانیِ شخصیتی قدم گذاشتهایم که مظهر رفتار و آداب الهی است. لذا اینجا نیز پاکیزهترین و آراستهترین و خوشبوترین لباس را به تن کنیم؛ همچنین برای بهره مندی از برکات زیارت، با اخلاص محضر حضرت مشرف شویم و موازین شرعی را از جمله رعایت محرم و نامحرم و پوشش شرعی رادر همه مکانها خصوصا حریم قدس رضوی توجه شود.
و در هنگام زیارت از بلند کردن صدا اطراف ضریح هر چند به ذکر صلوات یا درخواست صلوات پرهیز شود تا ضمن حفظ ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائرین ایجاد نشود.
خداوند ما را به آداب الهی مزین گرداند به برکت صلوات
سلام علیکم
بسمالله الرحمن الرحیم امام حسن عسکری علیهالسلام در حدیثی نورانی میفرمایند: «اَلْغَضَبُ مِفتاحُ کُلِّ شَرّ»؛ خشم، کلید هر بدی و زشتی است. (تحفالعقول، ص ۴۸۸)
چند نکته کوتاه دربارهی این حدیث شریف:
۱. یکی از حالتهایی که در روایات بهشدت نکوهش شده حالت خشم و غضب است. بسیاری از جرائم، جنایتها و اختلافات خانوادگی از همین خشمهای مهارنشده ناشی میشود. البته باید توجه داشت که خشم در برابر دشمنان خدا، خشم شایستهای است.
۲. برای مهار خشم راهکارهایی بیان شده که میتوان آنها را برای مدیریت این حالت به کار بست:
الف) دوری از موقعیتهای خشمآفرین: زمانی که طرف مقابل - مانند همسر یا دوست - خسته یا بیحوصله است، زمان مناسبی برای انتقاد نیست.
ب) ترک موقعیت: چنانچه حس کردید شرایط برای عصبانیت در حال شکلگیری است، از آن مکان فاصله بگیرید. اگر امکان ترک محیط نبود، میتوان به توصیههای بعدی عمل کرد.
ج) تغییر حالت بدنی: یکی از سفارشهایی که در روایات برای فرو نشاندن خشم آمده، تغییر وضعیت بدنی است. برای نمونه، اگر ایستادهاید بنشینید و اگر نشستن کارساز نبود، دراز بکشید.
توجه به این نکته ضروری است که درمان ریشهای خشم، نیازمند اصلاح زمینههای روحی و اخلاقی آن است؛ چرا که عصبانیت ریشه در ویژگیهای درونی ما دارد. برای مثال، خودبرتربینی، زورگویی یا کوچک شمردن دیگران، از دلایل مهم بروز خشم هستند. (برگرفته از شرح چهل حدیث امام خمینی، ص ۱۴۱ و ۱۴۲)
در پایان نکتهای را درباره آداب زیارت خدمت شما خوبان یادآوری کنم آن هم این است که من و شما وقتی که به یک مهمانی مهمی دعوت میشویم سعی میکنیم مناسبت ترین لباس رو انتخاب کنیم و بهترین آداب را در آن مهمانی رعایت می کنیم، هنگامی که به زیارت امام رضا علیه السلام می آییم، با توجه به اینکه باور ما این است که امام زنده و شاهد و ناظر ماست، بدانیم که در مهمانیِ شخصیتی قدم گذاشتهایم که مظهر رفتار و آداب الهی است. لذا اینجا نیز پاکیزهترین و آراستهترین و خوشبوترین لباس را به تن کنیم؛ همچنین برای بهره مندی از برکات زیارت، با اخلاص محضر حضرت مشرف شویم و موازین شرعی را از جمله رعایت محرم و نامحرم و پوشش شرعی رادر همه مکانها خصوصا حریم قدس رضوی توجه شود.
و در هنگام زیارت از بلند کردن صدا اطراف ضریح هر چند به ذکر صلوات یا درخواست صلوات پرهیز شود تا ضمن حفظ ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائرین ایجاد نشود.
برای پیروزی نهایی جبهه مقاومت، لطفاً صلواتی نثار فرمایید
سلام علیکم . بسم الله الرحمن الرحمن الرحیم. یکی از اصحاب حضرت رضا علیه السلام از حضرتش سوال کرد: ما حد التوکل. فقالی لی : ان لاتخاف مع الله احدا وقال: قلت : ما حد التواضع؟ قال: أن تُعطِیَ الناس مِن نَفسِک ما تُحبّ أن یُعطوکَ مثلَه.
یکی از اصحاب حضرت رضا علیهالسلام از ایشان پرسید: «مرز توکل چیست؟»
حضرت فرمودند: «اینکه با وجود خدا از هیچکس و هیچ چیز نترسی.» بنابراین توجه داشته باشیم که آیات و روایات بسیاری دربارهی توکل به خدا وارد شده است. معنای آنها این است که وقتی خدا را در نظر میگیری، برای خدا کار میکنی و میدانی که خدا ناظر و پشتیبان توست، دیگر نباید از کسی بترسی. دیگر ترسی از دست دادنِ درآمد، آبرو، تندیِ دیگران یا چیزهایی شبیه به اینها نخواهی داشت.
از حضرت پرسیده شد: «مرز تواضع چیست؟»
ایشان فرمودند: «اینکه هر چه را دوست داری دیگران برایت انجام دهند، تو هم همان را برای آنها انجام دهی.»
مقصود این روایت آن است که:
برای خود امتیازی بالاتر از دیگران قائل نباشیم.
اگر ما دوست داریم دیگران به ما سلام کنند، ولی خودمان به کسی سلام نمیکنیم، یا از دیگران انتظار داریم پشت سر ما بد نگویند، اما خودمان غیبت دیگران را میکنیم، دلیلش آن است که ناخودآگاه خود را برتر از دیگران میدانیم.
این کار برخلاف تواضع و نشانهٔ تکبّر است. حتی اگر فردی لبخند بزند، با فروتنی رفتار کند و خود را کوچک نشان دهد، باز هم اگر دلش از تکبر پُر باشد، متواضع نیست.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم که بر اساس روایات، امام علیه السلام سخن ما را میشنوند و سلام ما را پاسخ میدهند. حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و سلامتی مراجع عظام خصوصا امام خامنه ای حفظه الله صلواتی عنایت بفرمایید.
متن اصلی:
ی طرق اثبات المسافة(خبر واحد)- درس 59
جلسه 59، دوشنبه 1393/12/18
حدیث:
عن الحسن بن الجهم[1] که ثقه و از اصحاب حضرت رضا«علیهالسلام» است. قال: سألتُ الرضا«علیهالسلام» فقلتُ له: جُعلتُ فداک! ما حَدُّ التوکّل؟ حدّ توکّل چیست؟ ظاهراً مراد از حدّ در اینجا معنای منطقی آن نیست که عبارت باشد از جنس و فصل، بلکه مراد، نهایتِ توکل است. حدّ توکل یعنی مرزی که مفهومِ و عنوان توکّل تا آنجا ادامه دارد. فقال لی: اَن لا تَخاف مع الله احداً. نهایت توکل این است که با وجود خدا، با توجه به ذات مقدس باری، از هیچ چیزی و از هیچ کسی نترسی. این ترسی که ماها داریم، یا ترس بخاطر جانمان است، یا بخاطر آبرویمان است، یا ترس بخاطر از دست دادن درآمدی، مالی است، یا ترس از قدرت است، ترس از تشر است. میفرماید: وقتی خدا را ملاحظه میکنی و برای خدا کار میکنی و خدا ناظر بر توست و پشت سر توست، از کسی نترسی. نهایتِ توکل این است. امام بزرگوار ما واقعاً اینطوری بود، دل به خدا داده بود، از هیچکس نمیترسید، این را انسان حس میکرد. خود امام«رضواناللهتعالیعلیه» برای بنده نقل کردند، گفتند: من از آقای کاشانی کسی را شجاعتر ندیدم! بعد سه قضیه نقل کردند که این سه قضیه نشان میدهد آقای کاشانی از هیچ چیز نمیترسید. حدّ توکل، این است. اگر این شد، انسان در میدانهای زندگی این ملاحظهکاریهایی که ما داریم، مبادا بدش بیاید، یا تشر بزند، سِمَت ما را از ما بگیرد، مبادا جان ما را به خطر بیندازد. اینها را کنار میگذارد. یَخشَونَه و لایَخشونَ أحداً الّا الله.
قال: قلتُ: فَما حدُّ التواضع؟ اندازۀ و مرز تواضع کجاست؟ قال: أن تُعطِیَ الناس مِن نَفسِک ما تُحبّ أن یُعطوکَ مثلَه. به انسانها، به غیر خودت آنچیزی را عطا کنی که توقع داری آنها آن چیز را به تو عطا کنند. یعنی برای خودت نسبت به دیگران، هیچ امتیازی قائل نباشی. این که توقع داریم به ما سلام کنند اما خودمان سلام نمیکنیم یا توقع داریم از ما بدگویی نکنند، اما خودمان از دیگران بدگویی میکنیم به خاطر این است که به طور ناخودآگاه امتیازی را برای خودمان قائلیم که برای دیگری قائل نیستیم. این، خلاف تواضع است، این، تکبّر است ولو به ظاهر انسان لبخند هم میزند، سرش را هم کج میکند، اظهار کوچکی هم پیش این و آن میکند امّا دل او متکبّر است! دل، برای خود
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. پیامبر خدا صلی الله علیه واله در روایتی می فرمایند الشدیدُ مَن غلب علی نفسِه.
شدید و قوی وپهلوان کسى است که بر نفْس خود چیره و غلبه کند.
چند نکته کوتاه پیرامون حدیث شریف:
1. کلمه شدید در این روایت یا در آیه قرآن که نسبت به مومنین تعبیر شده اشداء علی الکفار، مقصود چیه؟ مقصود از مومن شدید یعنی مومن سرسخت. مثل خاکریزی است که می تواند مقاومت کند و از خود و دیگران محافظت کند.لذا در مقابل فشار و ظلم و سختی ها توان مقاومت دارد.لذا اگر می گوییم فولاد و آهن سخت است یعنی در مقابل فشار مقاومت می کند.
2. خب از کجا می شود فهمید که من و شما فلزمان مستحکم است و مقاومتش بالاست؟ برای شناخت این خصوصیت باید در میدانهای مختلف مبارزه فلزوجودیمان را آزمایش کنیم که از مهمترین میدانهایی که می توانیم خودمان را بیازماییم در میدان مبارزه با نفس است.
3. اگر کسی در برابر خواستهای قوه غضب و شهوتش مقاومت می کند این پهلوان است این نشانه شدید بودن است و همان چیزی است که روایتی که می گویدو اگر کسی در برابر این خواسته های غضب و شهوت تسلیم می شود مثلا زمینه شهوترانی حرامی پیش میاد خودشو میبازه یا در عصبانت قدرت کنترل و مقاومت ندارد این نشانه شدت نیست و سستی و ضعف است.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال توفیق قدرت غلبه بر خواهش های نفسانی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات
متن اصلی:
جلسه 522، 1391/10/11حدیث:عن النبیّ(صلیاللهعلیهوآله): الشدیدُ مَن غلب علی نفسِه.(1)
شدید یعنی سخت، سختیِ در بافت روحیِ انسان و سختیِ در عمل انسان را میگویند شدّت. اشدّاءُ علی الکفار، یعنی در مقابل کفّار سختاند. مثل خاکریزهای استواری هستند که میتواند بایستد، مقاومت کند، میتواند از خود و دیگران حفاظت کند. این، معنای شدت است. بعضی فلزها نرم، منعطف و نفوذپذیرند، بعضی فلزها سختاند، ایستادگی دارند، در مقابل فشار مقاومت میکنند، در مقابل سختیها میایستند. این، معنای شدت است. که یکی از خصوصیات خوبِ انسان است که دارای فلز مستحکمی باشد. از کجا میشود فهمید که من و شما فلزمان مستحکم است؟ در میدانهای مختلف مبارزه، امّا میدان اصلیِ برای آزمایش سختیِ فلز انسان، میدان مبارزۀ با نفس است. این سخن پیغمبر(صلیاللهعلیهوآله)، این را به ما بیان میکند. اینطور نیست که در مقابل خواهشهای نفسانی قادر به مقاومت نباشید، تسلیم خواهشهای نفسانی و هوسها بشوید، در عین حال خیال کنید که فلز سختی دارید چون مثلاً در برخورد با زید و عمرو و بکر اوقاتتلخی میکنید. نه، اصل قضیه اینجاست: الشدیدُ مَن غلب علی نفسه، بر نفس خود غالب شدن یعنی: غلبه بر هوسها، بر قوۀ شهویه و غضبیه، غلبۀ بر اینها نشانۀ شدّت است. این معیاری است، پیش از اینکه بخواهیم دیگران را آزمایش کنیم، اگر بخواهیم خودمان را آزمایش کنیم، این، یک معیار روشنی است. 1- الشافی، صفحۀ828
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: «مَا زَارَنِی أَحَدُ مِنْ أَوْلِیَائِی عَارِفاً بِحَقِّی الَّا شُفِّعْتُ فِیهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ» ؛ یعنی هیچ یک از دوستانم مرا با آگاهی به حقم زیارت نمیکند مگر این که روز قیامت او را شفاعت خواهم کرد. (وسائل الشیعه ج10 ص434)
در این روایت شرط شفاعت را معرفت به حق امام معرفی می کند، سوال؛ معنای معرفت به حق امام چیست؟
در روایات شاخصه های معرفت به حق امام را معصومین بیان کرده اند که به برخی از آنها اشاره می شود:
شاخصه اول: اینکه امام معصوم را فردی بدانیم که اطاعت از او بر ما واجب است نه این که امام را عالمی در کنار دیگر دانشمندان جهان بدانیم.(... مَا عِرْفَانُ حَقِّهِ قَالَ: تَعْلَمَ أَنَّهُ مُفْتَرَضَ الطَّاعَةِ)
شاخصه دوم: اینکه زائر به آنچه امامان معصوم تاکید و ترغیب کرده اند، باور و تصدیق داشته باشد.(....فَمَن زارهم رَغْبة فی زِیارتهم و تَصْدیقاً بما رَغبوا فیه)
شاخصه سوم: اینکه زائر توجه داشته باشد که امام به احوال ما توجه دارد و امام شاهد و ناظر است. (أَشْهَدُ أَنَّکَ تَشْهَدُ مَقَامِی وَ تَسْمَعُ کَلاَمِی)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیلدرفرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف وسلامتی مراجععظامخاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد.
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در روایتی می فرمایند: چهار چیز است که دل را میمیراند، یعنی دل انسان نسبت به توجه به خدا و لذتی که از آن باید حاصل شود، بینشاط میگردد:
مورد اول: اَلذَّنْبُ عَلَى اَلذَّنْبِ. گناه روی گناه. توجه شود: انسان از خطا و گناه خالی نیست، لکن گاهی بعد از گناه، توبه و اظهار ندامت و پشیمانی مینماید اما گاهی از گناه توبه نمینماید و غفلت و لغزش محض میشود که در این صورت است که دل می میمرد.
مورد دوم: کَثْرَةُ مُنَاقَشَةِ اَلنِّسَاءِ یَعْنِی مُحَادَثَتَهُنَّ .گفتگوی زیاد با زنان بیگانه و نامحرم که خواه ناخواه خالی از لغزشهای جنسی نیست.
مورد سوم: مُمَارَاةُ اَلْأَحْمَقِ.بگو مگوی و مباحثه بی فایده با افراد نادان و احمق. و امیر المومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند: احمق کسی که هر دم به رنگى در مى آید یا اینکه عیبهاى دیگران را ببیند و آنها را زشت شمارد اما همان عیبها را در خود بپسندد. [ نهج البلاغة : الحکمة 349 . ]
مورد چهارم: مُجَالَسَةُ اَلْمَوْتَى. نشست و برخاست با مردگان. سؤال شد که مراد از مردگان چیست؟ حضرت فرمود: ثروتمندانی که غرق در مادیات و مفاسد ناشی از آن میباشند. (خصال شیخ صدوق، باب الاربعة، حدیث65)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور در پیشگاه امام علیه السلام اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر پرهیز شود حتی صلوات هم آهسته فرستاده شود تا ضمن حفظ احترام مقام امام علیه السلام و رعایت ادب حضور مزاحمتی برای حضور قلب زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
سلامتی همه مسافرین اسلام خصوصا زائرین امام رضا علیه السلام صلوات
(متن اصلی درس خارج حضرت آقا جهت مطالعه)
عن جعفر بن محمد، عن ابیه(علیهمالسلام) قال: قال رسول الله(صلیاللهعلیهوآله):
«أربع یمتن القلب: الذنب علی الذنب، و کثرة مناقشة النساء- یعنی محادثتهنّ- و مماراة الأحمق تقول و لایرجع الی خیر (أبداً)، و مجالسة الموتی، فقیل له: یا رسول الله! و ما الموتی؟ قال: کلّ غنی مترف».
(خصال شیخ صدوق، باب الاربعة، حدیث65)
چهار چیز است که دل را میمیراند، یعنی انسان نسبت به توجه به خدای متعال و ذکر او و لذّتی که از آن باید حاصل شود، بینشاط میگردد:
1- گناه روی گناه. انسان از خطا و گناه خالی نیست، لکن گاهی بعد از گناه، توبه و اظهار ندامت و پشیمانی مینماید اما گاهی از گناه توبه نمینماید و غفلت و لغزش محض میشود.
2- زیاد گفتگوکردن با زنان. البته مراد، گفتگو با همسر و دختران شخص نیست بلکه گفتگو با زنان بیگانه است که خواه ناخواه خالی از لغزشهای جنسی نیست.
3- مجادله و مباحثه با احمق. با افراد نادان که عقل و تصمیم بر اعمال و گفتار او حاکم نیست، بگومگو کردن فایدهای ندارد و نتیجۀ صحیحی بر آن مترتب نمیشود.
4- نشست و برخاست با مردگان. سؤال شد که مراد از مردگان چیست؟ حضرت فرمود: اغنیائی که غرق در مادیات و مفاسد ناشی از آن میباشند
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت حضرت حمزه و وفات حضرت عبدالعظیم علیهما السلام. یکی از شخصیتهایی که در دنیای اسلام، جزء شخصیتهای برجسته و اثرگذار هستند، حضرت حمزه علیه السلام می باشد که در این فرصت به جهت قدردانی و گرامیداشت از خدمات ارزشمند حضرت حمزه علیه السلام، چند نکته اشاره می کنم:
1. حضرت حمزه بسیار محبوب پیامبر صلی الله علیه و آله بود تا آنجا شخصی سوال کرد خدا به من فرزندی داده است اسم او چه بگذارم حضرت فرمودند: سَمِّهِ بِأَحَبِّ الأَسماءِ إلَیَ : حَمزَةَ. فرمود : «او را به محبوب ترین نام نزد من ، حمزه نام گذاری کن» . [ الکافی: ج6 ص19 ح9، تهذیب الأحکام: ج7 ص438 ح1749. ]
2. حضرت حمزه علیه السلام در جنگ احد به شهادت رسید و پیامبر صلی الله علیه و آله لقب سید الشهدا را به حضرت حمزه دادند و فرمودند: حمزه گریه کننده ای ندارد لذا همه مردم مدینه برای حضرت حمزه علیه السلام مشغول عزاداری شدند.
3. پیامبر صلی الله علیه و آله هنگامی که در کنار بدن قطعه قطعه شده جناب حمزه قرار گرفتند، بعد گریه های شدید پیامبر صلی الله علیه و آله بر عموی بزرگوارشان، سپس به دو خصوصیت مهم حضرت حمزه علیه السلام اشاره می کنند که باید برای ما مهم باشد و فرمودند اى عمو تو بسیار صله رحم بجا مىآوردى و بسیار کار خیر انجام مىدادى».معلوم می شود ارتباط با خویشان و صله رحم و انجام کارهای خیر، اهمیت ویژه ای در نظر پیامبر صلی الله علیه و آله دارد. ایت الله مکارم، پیام امام امیر المومنین(علیه السلام)ج 9 ص 399
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوندا توفیق عبادت و بندگی خودت را به ما عنایت بفرما.صلوات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم .رسول خدا صلی الله علیه و اله در روایتی می فرمایند:
عَجبٌ لِمَن یَحتَمِی مِن الطَّعام مَخافَةَ الداء. کَیف لایَحتَمی عن الذنوب مخافةَ النّار!
(یَحتَمی از حِمیَه است یعنی پرهیزکردن.) تعجب است از کسى که به خاطر ترس از بیمارى، از خوردن غذا پرهیز مى کند، مثلا سرماخوردگی دارد، غذائی که برای او ضرر دارد یا احتمال ضرر میدهد، نمیخورد، پرهیز میکند. برای اینکه مبادا بیمار بشود. چطور از گناهان پرهیز نمیکند از ترس عذاب الهی؟! فردی که در مورد جسمش اینقدر مراقب و مواظبت و پرهیز داردچطور نسبت به آن آیندۀ دشوار، سخت، عذاب الهی، چرا مراقبت نمیکند؟
نکته مهم: این غفلت و بیمبالاتی ناشی از ضعف اعتقاد به خدا و قیامت است.همه ما به خدا و قیامت معتقد هستیم اما باید باورمان به گونه ای باشد که ما را به عمل وادار کند. آن باوری اثرگذار است که در اعماق دلِ انسان ریشه دوانده باشد و انسان به معنای حقیقیِ کلمه از بُنِ دندان آنرا قبول کرده باشد.
حال سوال این است که با چه راهکاری می توان باور را تقویت کرد؟
در جواب عرض می شود: این هم با توسل و توجه به خدا و تدبّر در آیات خداشناسی و قیامت شناسی در قرآن حاصل میشود. قرآن آیاتِ عجیبی در باب خدا شناسی و قیامت دارد، همین آیاتِ آغاز رسالت پیغمبر، آیات مکّه، بسیاری از اینها در باب خدا شناسی و قیامت است. همینها دلها را تکان داد، جانها را به حرکت درآورد، کسانی را متوجه به عاقبتشان کرد. اگر این آیات را یک قدری با تدبّر بخوانیم، انشاءالله اثر خواهد کرد.[1]
در پایان نکته ای مهم درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوندا توفیق دوری از گناه را به همه عنایت بفرما. صلوات
متن اصلی:
ادلة وجوب القصر- درس 45
جلسه 45، یک شنبه 1393/11/12
حدیث:
عن اسماعیل بن مسلم، که همان اسماعیل بن ابی زیاد معروف به سکونی است، که از عامّه است و از اصحاب امام صادق است و به فرمایش شیخ طوسی، اصحاب به روایات او عمل کردند لکن از بعضی از نقلها استفاده میشود که ایشان شیعه بوده است و معتقد به ولایت ائمه«علیهمالسلام» بوده. "و الله العالم". عن الصادق جعفر بن محمد، عن ابیه، عن آبائه«علیهمالسلام» قال: قال رسول الله«صلیاللهعلیهوآله»: عَجبٌ لِمَن یَحتَمِی مِن الطَّعام مَخافَةَ الداء. یَحتَمی از حِمیَه است یعنی پرهیزکردن. و الحِمیةُ رأسُ کلِّ دَواء که در روایت وارد شده است، پرهیز غذائی است، میفرماید: شگفت است از کسی که از طعام پرهیز میکند، مَخافةَ الداء. سرماخوردگی دارد مثلاً، غذائی که برای او ضرر دارد یا احتمال ضرر میدهد، نمیخورد، پرهیز میکند. برای اینکه مبادا بیمار بشود. کَیف لایَحتَمی عن الذنوب مخافةَ النّار! چطور از گناهان پرهیز نمیکند از ترس عذاب الهی؟! شما که در مورد جسمتان اینقدر مراقبید، مواظبید، پرهیز میکنید، چطور نسبت به آن آیندۀ دشوار، سخت، عذاب الهی، چرا مراقبت نمیکنید؟ از گناه چرا پرهیز نمیکنید؟! البته این غفلت و بیمبالاتی ناشی از ضعف اعتقاد به قیامت است. ما از بعضی از بزرگان میشنیدیم در تعریف اشخاص پرهیزگاری، اشخاص مؤمنی، میگفتند: واقعاً به قیامت معتقد است. همهمان به قیامت معتقدیم، این، معنایش این است که باور قلبی در او آنچنان است که او را به حرکت و عمل وادار میکند. آن باوری اثرگذار است که در اعمال دلِ انسان ریشه دوانده باشد و انسان به معنای حقیقیِ کلمه از بُنِ دندان آنرا قبول کرده باشد. لذا در آن خطبۀ همّام، وقتی حضرت میفرمایند: کیف اصبحت؟ او میگوید: من کأنّه ناله و استغاثۀ اهل جهنّم را با گوشم میشنوم! یقینِ واقعی این است، باید سعی کرد این را در خودمان ایجاد کنیم. این هم با توسل و توجه و تدبّر در آیات قیامت در قرآن حاصل میشود. قرآن آیاتِ عجیبی در باب قیامت دارد، همین آیاتِ آغاز رسالت پیغمبر، آیات مکّه، بسیاری از اینها در باب قیامت است. همینها دلها را تکان داد، جانها را به حرکت درآورد، کسانی را متوجه به عاقبتشان کرد. اگر این آیات را یک قدری با تدبّر بخوانیم، انشاءالله اثر خواهد کرد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم.
شخصی به نام سفیان محضر امام صادق علیه السلام رسید و تقاضا کرد که حضرت او را موعظه و راهنمایی کنند، حضرت در پاسخ به درخواستش چند جمله نورانی فرموند:
اول: ثِقْ بِاللَّهِ تَکُنْ مُؤْمِناً. به خدا اعتماد کن، تا مؤمن باشى. وثوق و اطمینان به خدا مساوی با ایمان است. مؤمن واقعی کسی است که به وعدههای الهی که در قرآن آمده مثل اجابت دعا (ادعونی استجب لکم) و یاری کردن مومنان (و لینصرنّ الله من ینصره) اعتماد داشته باشد و اگر در موردی دعای او مستجاب نشد به وعدۀ پروردگار شک نکرده بلکه مانع استجابت را در خود جستجو کند.
دوم: اِرْضِ بِمَا قَسَمَ اَللَّهُ لَکَ تَکُنْ غَنِیّاً . به آنچه خدا به تو روزی داده راضی و خشنود باش تا بینیاز باشی یعنی احساس بینیازی کنی. البته این به آن معنا نیست که انسان در زندگی تلاش نکند بلکه باید با وجود تلاش و کوشش، به دادۀ الهی قانع بوده و حرص نورزد و چشمش به دنبال اموال دیگران نباشد.
سوم: أحسِنْ مُجاوَرَة مَن جاوَرَکَ تکن مسلما. با همجواران خود معاشرت نیکویی داشته باش تا مسلمان باشی (المسلم من سلم المسلمون من یده و لسانه)
چهارم: لَا تَصْحَبِ الْفَاجِرَ فَیُعْلِمَکَ مِنْ فُجُورِهِ. با افراد فاسق مصاحبت نکن تا فسق و فجور خود را به تو تعلیم ندهد. (خصال شیخ صدوق، باب الثلاثة، حدیث222)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند توفیق علم و عمل به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
جهت مطالعه متن اصلی:
«فی کیفیة استیفاء القصاص»
جلسه 285، 1382/10/16
... فقلت: یا ابن رسول الله! زدنی. فقال لی: « یَا سُفْیَانُ ثِقْ بِاللَّهِ تَکُنْ مُؤْمِناً وَ اِرْضَ بِمَا قَسَمَ اَللَّهُ لَکَ تَکُنْ غَنِیّاً وَ أَحْسِنْ مُجَاوَرَةَ مَنْ جَاوَرْتَهُ تَکُنْ مُسْلِماً وَ لاَ تَصْحَبِ اَلْفَاجِرَ فَیُعْلِمَکَ مِنْ فُجُورِهِ وَ شَاوِرْ فِی أَمْرِکَ اَلَّذِینَ یَخْشَوْنَ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ».
(خصال شیخ صدوق، باب الثلاثة، حدیث222)
وثوق و اطمینان به خدا مساوی با ایمان است. مؤمن واقعی کسی است که به وعدههای الهی که در قرآن آمده مثل اجابت دعا (ادعونی استجب لکم) و نصرت مؤمنین (و لینصرنّ الله من ینصره) اعتماد داشته باشد و اگر در موردی دعای او مستجاب نشد به وعدۀ پروردگار شک نکرده بلکه مانع استجابت را در خود جستجو کند. و به آنچه خدا به تو روزی داده راضی و خشنود باش تا بینیاز باشی یعنی احساس بینیازی کنی. و البته این به آن معنا نیست که انسان در زندگی تلاش نکند بلکه باید با وجود تلاش و کوشش، به دادۀ الهی قانع بوده و حرص نورزد و چشمش به دنبال اموال دیگران نباشد. و با همجواران خود معاشرت نیکویی داشته باش تا مسلمان باشی (المسلم من سلم المسلمون من یده و لسانه). و با افراد فاسق مصاحبت نکن تا فسق و فجور خود را به تو تعلیم ندهد. و هنگام معاشرت، با افراد متّقی که ترس از خدا دارند مشورت کن!
امیرالمومنین علیه السلام در روایتی می فرمایند: أَلصّاحِبُ کَالرُّقْعَةِ فِى الثَّوبِ فَاتَّخِذْهُ مُشاکِلاً.
همنشین و دوسـت، همانند وصله در لباس است، پس آن را همشکل انتخاب کن.
چند نکته کوتاه پیرامون این حدیث شریف عرض کنم:
1. درباره همنشین و دوست گاهی اوقات گفته می شود" هزار دوست کم است و یک دشمن بسیار یا گفته می شود انتخاب دوست، هنر است و هنر بزرگتر، نگهداشتن دوست است" اما از همه مهمتر معیار انتخاب دوست است چون گاهى صالح ترین افراد، قربانى معاشرت با دوستان ناباب مى شوند. گاهى هم انسانهاى خطاکار و آلوده، در اثر همجوارى با افرادى خود ساخته و پاک، از عطر صداقت و پاکى و دیندارى دوستان، معطر مى شوند و راهى نو در پیش مى گیرند.
2. به تعبیر مولایمان حضرت على علیه السلام، گزینش دوست، مثل وصله زدن بر جامه اى است که پاره شده است. عاقلانه آن است که وصله را از جنس و نوع و رنگ پارچه اى انتخاب کنیم که به هم بخورند و ترکیب ناهماهنگى پدید نیاورند، در انتخاب دوست هم بادی دوستانى انتخاب کنید که با فکر و فرهنگ و باورهاى دینى و سنتهاى ارزشمند مکتبى و ملى شما متناسب باشد، و گرنه چهره زندگى و اخلاق اجتماعى شما زشت و ناهماهنگ خواهد شد و کسى که به ایمان و اخلاق و تعهد شما آسیب برساند، «وصله ناجور» بر اندام شماست.
3. رفیق و دوستی که انسان می خواهد انتخاب کند به گونه ای باشد وقتی با او مینشیند، او را به خدا نزدیک کند. و منظور از نزدیک شدن به خدا یعنی اینکه همنشینی با رفیق باعث شود انسان با معارف الهی آشنا شود و در بعد عملی هم به آنچه مورد رضای خداست عمل کند. چنین رفیقی اگر دارای این خصوصیت باشد مطلوب و بهترین استفاده را به انسان می رساند.
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خداوند متعال توفیق انتخاب دوستانی که ما را به خدا نزدیک کنند عنایت بفرمایید به برکت صلواتی بر محمد وال محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم .امام باقر علیه السلام در روایتی می فرمایند: چهار خطاست که کیفرشان از هر گناهى زودتر به انسان مى رسد
مورد اول: رجُلٌ أحسَنتَ إلَیهِ و یُکافیکَ بالإحسانِ إلَیهِ إساءةً. فردی که تو به او خوبى کنى و او پاداش آن را به بدى دهد. لذا به همین جهت است اگر انسان نسبت به پدر و مادرش کوتاهی کند و بدی کند، سریع کیفرش را مشاهده میکند چرا که غالب پدر و مادرها به فرزند احسان می کنند.
مورد دوم: رجُلٌ لا تَبغِی علَیهِ و هو یَبغِی علَیکَ. فردی که تو به او ستم نکنى و او به تو ستم کند.توجه داشته باشیم ستم فقط سرقت اموال مردم نیست بلکه اگر آبروی کسی به ناحق ریخته شود یا مورد غیبت و استهزاء واقع شود، مصداق ستم و ظلم به دیگران هست.
مورد سوم: رجُلٌ عاهَدتَهُ على أمرٍ فَمِن أمرِکَ الوَفاءُ له و مِن أمرِهِ الغَدرُ بکَ. سى که در کارى با او پیمان بندى و تو به پیمانت وفادار مانى و او پیمان شکنى کند.
مورد چهارم: رجُلٌ یَصِلُ قرابَتَهُ و یَقطَعُونَهُ. خویشاوندی که تو با او ارتباط برقرار کنى و او ارتباط را قطع کند . الخصال : 230/71 .
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
خشنودی قلب نازنین حضرت زهرا سلام الله علیها و پیروزی نهایی جبهه مقاومت صلوات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: « مَا زَارَنِی أَحَدُ مِنْ أَوْلِیَائِی عَارِفاً بِحَقِّی الَّا شُفِّعْتُ فِیهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ» ؛ یعنی هیچ یک از دوستانم مرا با آگاهی به حقم زیارت نمیکند مگر این که روز قیامت او را شفاعت خواهم کرد (وسائل الشیعه ج10 ص434).
در این روایت شرط شفاعت را معرفت به حق امام معرفی می کند، سوال؛ معنای معرفت به حق امام چیست؟
در روایات شاخصه های معرفت به حق امام را معصومین بیان کرده اند که به برخی از آنها اشاره می شود:
شاخصه اول اینکه امام معصوم را فردی بدانیم که اطاعت از او بر ما واجب است نه اینکه امام را عالمی در کنار دیگر دانشمندان جهان بدانیم.(... مَا عِرْفَانُ حَقِّهِ قَالَ: تَعْلَمَ أَنَّهُ مُفْتَرَضَ الطَّاعَةِ)
شاخصه دوم اینکه زائر به آنچه امامان معصوم تاکید و ترغیب کرده اند، باور و تصدیق داشته باشد.( ....فَمَن زارهم رَغْبة فی زِیارتهم و تَصْدیقاً بما رَغبوا فیه )
شاخصه سوم اینکه زائر توجه داشته باشد که امام به احوال ما توجه دارد و امام شاهد و ناظر است.( أَشْهَدُ أَنَّکَ تَشْهَدُ مَقَامِی وَ تَسْمَعُ کَلاَمِی)
در پایان نکته ای مهم را درباره آداب زیارت یادآوری میکنم که لازم است زائران محترم توجه بیشتر نمایند ما در حرم مطهر در محضر ولی خدا هستیم ادب حضور اقتضاء میکند که از بلند کردن صدا در اطراف ضریح مطهر هر چند برای صلوات فرستادن یا درخواست صلوات پرهیز شود تا مزاحمتی برای حضور قلب دیگر زائران ایجاد نشود و همچنین همه زائران عزیز با لباس مناسب به حرم مطهر مشرف شوند و خواهران گرامی در همه مکانها خصوصاً حریم قدس رضوی با حجاب و پوشش کامل حضور پیدا کنند.
تعجیل در فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف وسلامتی مراجععظامخاصه امام خامنه ای حفظه الله صلوات بر محمد و آل محمد.