بیان بین الصلاتین
امر به معروف و نهی از منکر 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی امام حسین علیه السلام در مورد امر به معروف و نهی از منکر می‌فرمایند: ...إِذَا أُدِّیَتْ وَ أُقِیمَتِ اسْتَقَامَتِ الْفَرَائِضُ‌کُلُّهَا هَیِّنُهَا وَ صَعْبُهَا... .
اگر حقّ این دو مطلب ادا شده و تحقّق پذیرد و برپا ماند، تمامى واجبات چه آسان و چه مشکلش پایدار و استوار مى گردد. (وسائل الشیعة ج16 ص 130)
توضیحات
دو نکته درباره امر به معروف و نهی از منکر:
1. تکالیف شرعی برخی از آنها قالب و شکل ثابتی دارند مثل نماز اما برخی از تکالیف مثل امر به معروف و نهی از منکر با توجه به اینکه هدف تاثیر گذاری است لذا به هر روش مشروعی که بتوانیم تاثیرگذاری داشته باشیم باید انتخاب نمود مثلا ممکن است برای تاثیر گذاری در شخص گنهکار از خواهش و استدعا استفاده کرد یا از تکرار امر به معروف و یا هر شیوه دیگری که بتوان تاثیر گذاری داشته باشد، واجب است همان شیوه را انتخاب نمود. مثلا اگر فردی غیبت می کند چنانچه در تذکر دسته جمعی احتمال تاثیر وجود دارد بر همه افراد واجب است که تذکر بدهند. یا اگر مثلا نسبت به دختر خانمی که حجاب شرعی خودش را رعایت نکرده، چنانچه با خواهش کردن نسبت به رعایت حجاب احتمال تاثیر وجود دارد، واجب است همین شیوه را انتخاب کرد.
2. با توجه به اینکه هدف از این فریضه ریشه کردن فساد است لذا اگر کسی بدون قصد قربت این فریضه را انجام دهد باز هم به تکلیف شرعی‌خودش عمل کرده است هر چند اجر و ثواب منوط به این است که قصد قربت داشته باشد. (تحریر ج2 کتاب امر به معروف، اقسام امر به معروف م13 ؛ رساله جامع ج 1م2216)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: « صُنْعَ اللَّهِ الَّذی أَتْقَنَ کُلَّ شَیْءٍ»:( این کار ) صنع و آفرینش خداوندی است که هر چیزی را محکم و استوار آفریده است(آیه 88 نمل)
از بررسی آیات و روایات به دست می‌آید، که اکثر قوانین اسلام بر اساس محکم‌کاری و استاندارد، پایه‌ریزی شده‌اند که به برخی از آنها اشاره میشود:
1. محکم کاری در اعتقادات: اگر اعتقادات بر مبنای باطل و مسایل خرافی پایه ریزی شود، باعث رشد و ترقی نمی شود؛ از این جهت در رساله های علمیه آمده است که اصول دین و اعتقادات اصلی با عقل و دلیل مشخص میشود و باید فرد به یقین برسد.
2. مسائل علمی: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم می‌فرماید:«قَیدُوا العِلمَ بِالکِتَابه؛دانش را با نوشتن در بند کشید.» (أعلامالدین، ص82)
بشر امروز هر چه دارد از کتاب و نوشتن است و همه ذخایر علمی گذشتگان در نوشته‌های او جمع است؛ وگرنه هیچ‌گاه ممکن نبود علوم گذشتگان به آیندگان منتقل شود.
3. امور اجتماعی: در قرض و بقیه معاملات دستور اسلام بر نوشتن و محکم کاری است تا بعدا به مشکل نخورد. خداوند در بزرگ‌ترین آیه قرآن می‌فرماید: إِذَا تَدَاینْتُمْ بِدَینٍ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَاکْتُبُوهُ (هنگامی که بدهی مدّت‌داری به یکدیگر پیدا کنید، آن را بنویسید و باید نویسنده‌ای از روی عدالت،(سندرا)در میان شما بنویسد.» (آیه 282 بقره)
4. ساختمان سازی: امام صادق علیه السلام دربارة استحکام بنا می فرماید: « هر که ساختمانی بسازد و از آن کم بگذارد، ا جری ندارد (المحاسن، ج2، ص608)
تأکید این روایت بر این است که نباید به خاطر ارزان‌سازی، از نکات ایمنی و استحکام بنا کاست.
خداوند استحکام در دین و دنیا به ما عنایت بفرماید به برکت صلوت بر محمد و آل محمد
نماز جماعت
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که فرمودند: فَمَا مِنْ مُؤْمِنٍ مَشَى إِلَى الْجَمَاعَةِ إِلَّا خَفَّفَ اللَّهُ عَلَیْهِ أَهْوَالَ یَوْمِ الْقِیَامَة.
هیچ مؤمنی نیست که در راه نماز جماعت قدم بردارد مگر این که خداوند تبارک و تعالی ترس و هراس روز قیامت را برای او سبک می‌گیرد. (وسائل الشیعه، ج 8 ص: 288)
توضیحات
چند نکته درباره احکام نماز جماعت:
1. نمازگزار در افعال نماز باید از امام جماعت تبعیت کند. (رساله مراجع م 1470)
2. نمازگزار در حال قرائت حمد و سوره امام جماعت می تواند، ذکر خداوند را مثل الحمد یا سبحان الله یا ما شاء الله، لاحول و لاقوه الا بالله را بگوید. (رساله مراجع م 1466 ؛ عروه الوثقی، فصل فی احکام الجماعه، م 1)
3. اگر نمازگزار موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و پیش از آن که به اندازه رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد چنانچه نیت فرادا کند و حمد و سوره را شروع کند و نمازش را به صورت فرادا تمام کند به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای نمازش به صورت فرادا صحیح است. البته به نظر حضرت امام و امام خامنه ای (و آیات عظام فاضل، بهجت) همچنین می تواند در حال ایستاده صبر کند تا امام برای رکعت بعد برخیزد و بعد از بلند شدن امام جماعت برای رکعت بعدی، نمازگزار همان را رکعت اول نماز خودش حساب کند بشرط اینکه برخاستن امام طولانی نشود.(حضرت امام، امام خامنه ای، آیت الله فاضل) (رساله مراجع م 1429)
خداوند متعال توفیق شرکت در نماز جماعت به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام : اِنَ فِی الجَنَه مَنزِلَهً لَا یَبلُغُهَا عَبدٌ اِلَا بِالِابتِلَاء فِی جَسَدِهِ:در بهشت مقام و منزلتی وجود دارد که هیچ بنده ای به آن نرسد ، مگر به درد و بیماری ای که در بدنش حادث شود (کافی، ج2 ،ص255)
فلسفه و علت بلاهای مومنین عبارتند از:
1. بخشش گناهان:امام صادق (علیه السلام):«هنگامی که گناهان بنده زیاد می شود و اعمالی ندارد که آن را جبران کند خداوند او را به حزنی دچار می کند تا آمرزیده شود.»( کافی،ج 2، ص 444)
2. ترفیع درجه و مقام: امام صادق (علیه السلام):هر اندازه که ایمان بنده افزون گردد، تنگ دستی اش بیشتر و زندگی اش سخت تر شود.(کافی، ج2 ، ص261)
3. تکامل: سختی ها موجب رشد و تکامل فرد میشود.. امام علی (علیه السلام) می فرمایند: «درختان بیابانی (که از مراقبت و رسیدگی باغبان محرومند) چوب محکم تر و دوام بیشتری دارند و درختان باغتان (که دائماً مراقبت شده اند) نازک پوست و بی دوام ترند( نهج البلاغه، نامه 45)
4. ازفوایدبلا این است که غرور را از انسان دور می کند (نهج البلاغه، خطبه 238) و از طرفی باعث تذکر و یادآوری نعمت های الهی می شود(سوره اعراف،آیه 30)
البته برخی بلاها و مصائب آثار و نتیجه اعمال خود انسان هاست؛ مثلا بدون تعقل و مشورت ازدواج می کند که به مشکل می خورد و این مشکلاتی که برایش اتفاق می افتد تقصیر خودش است. «خود کرده را تدبیر نیست.»
خداوند صبر در بلاها را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از حضرت باقر علیه السلام روایت شده که حضرت فرمودند: آیات آسمانی و زمینی از نشانه های قیامت می باشند و در ادامه فرمودند: فَإِذَا رَأَیْتُمْ شَیْئاً مِنْ ذَلِکَ فَتَذَکَّرُوا قِیَامَ السَّاعَةِ.
بنابر این هنگامی که یکی از اینها را مشاهده کردید روز قیامت را یاد کنید. (وسائل الشیعة؛ ج7، ص: 487)
توضیحات
با توجه به خورشید گرفتگی که فردا صبح با فاصله ای کم بعد از طلوع خورشید در تمام کشورمان رخ می دهد، چند نکته درباره نماز آیات عرض می شود:
1. یکی از مواردی که به سبب آن نماز آیات واجب می شود، خورشید گرفتگی است هر چند که قسمتی از آن بگیرد و نسبت به وقت نماز در کسوف حکم این است که از وقتى که خورشید شروع به گرفتن می کند وقت نماز آیات هم شروع می شود و اگر مکلفین تا قبل از آنکه گرفتگی شروع به باز شدن کند نماز آیات را اقامه کنند به نظر همه مراجع به تکلیف خویش عمل کرده اند. (رساله مراجع م 1495)
2. از آنجایی که خورشید گرفتگی فردا به صورت کامل نیست اگر کسی قبل یا زمان رخداد خورشید گرفتگی از آن اطلاع پیدا نکند و بعد از اتمام کسوف بفهمد که خورشید گرفته بوده، لازم نیست قضای نماز آیات را بجا آورد ولی اگر شخصی قبل از کسوف اطلاع یافت، لازم است خود را برای انجام این تکلیف الهی آماده کند. (مثلا اگر خوابیده بیدار شود.) (رساله مراجع م 1499)
3. نماز آیات دو رکعت است که در هر رکعتی پنج رکوع دارد و آسان ترین روش خواندن نماز آیات این است که انسان در رکعت اول بعد از نیت و تکبیر و خواندن حمد، یک سوره کامل بخواند و آن را به پنج قسمت تقسیم کند و بعد از هر قسمتی به رکوع رود (امام خامنه ای، سیستانی : به احتیاط واجب به بسم الله الرحمن الرحیم اکتفا نکند) و سر بردارد و بدون این که حمد بخواند قسمت دوم همان سوره را بخواند و به رکوع رود و همین طور تا پیش از رکوع پنجم سوره را تمام نماید. (مثلا اگر کسی سوره قدر را انتخاب کرد (که علاوه بر بسم الله 5 آیه دارد) بعد از خواندن بسم الله و آیه اول به رکوع رود و ...) و رکعت دوم هم به همین صورت خوانده می شود و سپس تشهد و سلام را می گوید. (رساله مراجع م 1507 و 1508 ؛ عروه الوثقی فصل فی صلاه الایات م1 )
خداوند متعال ما را اهل توجه به آیاتش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: (فَلَمّا نَسوا ما ذُکّروا بِهِ فَتَحنا عَلَیهِم اَبوَاب کُلِّ شَیءٍ):پس هنگامی که فراموش کردند آنچه را به آن تذکر داده شده اند(مثل خدا و قیامت)، درهای همه چیز را به روی آنها گشودیم.(آیه 44 انعام)
خداوند در موردبرخورد با مردم به شیوه ها و سنتهای مختلف برخورد میکند، یکی از سنتها این است که به کفار و افرادی که گناه زیادی می کنند مهلت میدهد و نعمت فراوان میدهد تا آنها یاد خدا را فراموش کنند و با گناه بیشتر در قیامت عذاب بیشتری شوند.
در روایتی از امام صادق علیه السلام نقل شده است که شخصی از امام معنای (سنستدرجهم من حیث لایعلمون 182 اعراف) پرسید. امام در جواب فرمود: این در باره بنده ای است که گناه می کند و در اثر آن نعمتهای تازه ای به او رو می آورد، واین نعمتها او را از استغفار از گناهش باز می دارد. (کافی ،ج2،ص452)
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «زمانی که بنده‌ای هرچه درخواست انجام دهد و خداوند نیز به او عطا کند، در حالی که آن بنده بر انجام گناه پایبند است؛ این استدراج برای آن بنده است»( کافی، ج۲، ص۹۷)
فلسفه مهلت دادن به کفار و گنهکاران سرکش؛ ازدیاد در گناه و عذاب الهی است. خداوند می فرماید: «وَ لا یَحْسَبَنَّ الَّذینَ کَفَرُوا أَنَّما نُمْلی لَهُمْ خَیْرٌ ِلأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیَزْدادُوا إِثْمًا وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهینٌ؛ و البته نباید کسانی که کافر شده اند تصور کنند این که به ایشان مهلت می دهیم برای آنان نیکوست، ما فقط به ایشان مهلت می دهیم تا بر گناه خود بیفزایند و آنگاه عذابی خفت آور خواهند داشت.»( آل عمران، آیه 178 ) یعنی خداوند به کفار مهلت می دهد و این مهلت در حقیقت یک بستر آزمایشی است که انها خود را در آن محک بزنند. اما آنها به سوء اختیار خود راه گمراهی را بر می گزینند و فریب امهال الهی را می خورند و غرق در گناه می شوند. به بیان دیگر این ازدیاد گناه، نتیجه و عاقبت غفلت آنها از هشدارهای خداوند است.
خداوند ما را به خودمان وانگذارد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام صادق علیه السلام که فرمودند: ...وَ اعْلَمْ أَنَّهُ لَا وَرَعَ أَنْفَعُ مِنْ تَجَنُّبِ مَحَارِمِ اللَّه... .
بدان که هیچ پرهیزگاریی، سودمندتر از پرهیز از حرام های الهی نیست. (تحف العقول ؛ النص ؛ ص360)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره حکم استفاده از ماهواره:
1. ماهواره از ابزار و وسائلی است که به خودی خود دارای استفاده حلال و حرام است، چرا که ماهواره همانطوری که دارای استفاده حلال است، موارد خلاف شرع در ماهواره کم نیست مثل آموزش افکار گمراه کننده و تحریف حقایق و فساد اخلاق و ترویج لهو و لعب و پخش موسیقی لهوی و رقص‌آور یا تصاویر و فیلمهای خلاف عفّت و حیاء، لذا اگر انسان بداند یا ترس داشته باشد که خودش یا خانواده اش با تهیه این وسیله به گناه آلوده می شود، نباید ماهواره را تهیه کند.
2. نکته قابل توجه درباره استفاده ماهواره در کشورمان این است که اگر فردی مطمئن باشد که خود یا خانواده اش در گناه واقع نمی شوند باز هم با توجه به اینکه استفاده از ماهواره برای عموم افراد منع قانونی وجود دارد، استفاده از آن بدون مجوز قانونی به نظر اکثر مراجع جایز نیست..( اجوبه س 1213 ، 1214 ؛ مکارم استفتائات ج3 س 1711 ؛ استفتائات بهجت ج3 س: 4087 ؛ فاضل، جامع المسائل فارسی، ج1 س1001 ؛ تبریزی، استفتائات جدید، ج1 س: 1605 ؛ صافی، جامع الاحکام ج1 س: 976 )
خداوند توفیق ترک گناه به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
با تبریک ولادت حضرت عیسی علیه السلام
در مورد وجه شباهت بین امام جواد و عیسی نبی علیه السلام باید گفت: خدا به عیسی علیه السلام در حالی که طفل شیرخواره ای بیش نبود کتاب و نبوت داد و او در گهواره سخن گفت (مریم،31) خداوند به همین گونه در خردسالی به امام جواد علیه السلام امامت بخشید و او با مردم به کلام حکما و علما سخن می گفت در حالی که در سن کودکی قرار داشت.
- در جریان حضرت عیسی بن مریم با نبوّت او تهمت از حضرت مریم زدوده شد، در جریان حضرت جواد علیه السلام هم امام رضای ما در اوج مظلومیت و غربت بود و متهم بود به اینکه او امام نیست و ادّعای امامت میکند.
دلیل آنها هم این بود امام باید نسل داشته باشد و چون خدا دیر این فرزند را به امام رضا علیه السّلام داده بود، از این جهت سختترین تهمتها را فامیلهای خودش به او میزدند و واقفیه که یک جریان انحرافی بود ، افکار را علیه امام قرار داده بودند و حضرت رضا علیه السّلام هم میگفتند من صاحب فرزند خواهم شد. حضرت جواد علیه السّلام که آمد مشکل حل شد.
خداوند ما را جزء یاران حقیقی معصومین قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام صادق علیه السلام، که خداوند متعال به پیامبری از پیامبرانش وحی فرمود که به مؤمنان بگو: لَا یَلْبَسُوا لِبَاسَ أَعْدَائِی و َ‌لَا‌یَطْعَمُوا مَطَاعِمَ أَعْدَائِی وَ لَا یَسْلُکُوا مَسَالِکَ أَعْدَائِی فَیَکُونُوا أَعْدَائِی کَمَا هُمْ أَعْدَائِی
(به مؤمنان بگو ) لباس (خاص) دشمنان مرا نپوشند و طعام دشمنان مرا نخورند و راه‌های دشمنان مرا نپیمایند و گرنه در زمره دشمنان من به شمار خواهند رفت. (من لا‌یحضره الفقیه، ج1، ص:253)
توضیحات
فرهنگ اسلامی در واقع توسعه دانش و بینش و فراگیری تقوا در جامعه است؛ فرق اساسی جامعه دینی با جامعه غیر دینی رعایت فرهنگ و آداب دینی در جامعه است لذا اگر جامعه در امور مختلف، فرهنگ دینی را رعایت نکند به مرور بینش افراد و در نتیجه عملکرد و هویت ایشان هم تغییر می کند؛ یکی از مسائلی که مضمون آیات و روایات، مسلمانان را از آن برحذر داشته پرهیز از ترویج فرهنگ غیر دینی است.
اما دو نکته درباره نشر فرهنگ غربی:
1. یکی از محرمات و گناهان، ترویج و تبلیغ فرهنگ غربی است یعنی فرهنگی که معارض و دشمن فرهنگ اسلامی است و شخص مسلمان نباید تحت تاثیر چنین فرهنگی قرار بگیرد، بی شک لباس و پوشش افراد یک جامعه و کیفیت زندگی افراد، از عوامل فرهنگ ساز و وسیله تبلیغ فرهنگ آن جامعه است لذا در جامعه اسلامی پوشیدن لباسهایی که با حجاب و پوشش شرعی منافات دارد، یا پوشیدن لباسی که بر روی آن تصاویر و عکسهای مبتذل و مستهجن وجود داشته باشد حرام است و همچنین ترویج نگهداری سگ و گربه در منزل و بازی با آن و همراه داشتن آن در ماشینها و خیابانها که هر یک بگونه ای ترویج فرهنگ غربی می باشد نیز اشکال دارد.( اجوبه س1373 و 1374و 1375 و استفتائات مکارم ج3 س1840)
2. خرید و فروش هر چیزی که منجر به انحراف جوانان و فساد آنان و یا باعث پیدایش جو فرهنگی فاسد می شود جایز نیست و واجب است از آنها اجتناب شود.( استفتائات تبریزی ج1س2229 و 2228؛ استفتائات مکارم ج1 س1663؛ اجوبه س1361و1364)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام، سلامتی مراجع عظام تقلید ، خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
با تبریک ولادت حضرت عیسی علیه السلام
خداوند در قرآن در رد خدا دانستن مسیح می فرماید: یَا أَهْلَ الْکِتَابِ لَا تَغْلُوا فِی دِینِکُمْ وَلَا تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ إِلَّا الْحَقَّ ۚ إِنَّمَا الْمَسِیحُ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ رَسُولُ اللَّهِ وَکَلِمَتُهُ :
ای اهل کتاب! در دین خود، غلوّ (و زیاده روی) نکنید! و در باره خدا، غیر از حق نگویید! مسیح عیسی بن مریم فقط فرستاده خدا، و کلمه (و مخلوق) اوست، که او را به مریم القا نمود؛ و روحی (شایسته) از طرف او بود. بنابر این، به خدا و پیامبران او، ایمان بیاورید! و نگویید: «(خداوند) سه‌گانه است!»(آیه 171 نساء)
مسیحیان حضرت عیسی علیه السلام را خدا میدانند که این عمل غلط را قرآن به شدت رد میکند و در مناظرات امام رضا علیه السلام با بزرگان مسیحی نیز رد شده است: ( رد دلایل خدا دانستن حضرت مسیح):
1. بدنیاآمدن بدون پدر: مسیحیان حضرت مسیح را خدامیدانند چون بدون پدر بدنیاآمده است که قرآن در جواب می گوید: اگر چنین باشد باید حضرت آدم را نیز خدا بدانید، چون نه پدر و نه مادر دارد( مَثَلَ عِیسى عِنْدَ اللَّهِ کَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ 59آل عمران)
2. زنده کردن مردگان توسط حضرت عیسی علیه السلام : مسیحیان گویند چون عیسی علیه السلام چند بار ،چند مرده را زنده کرده است،پس خداست،در صورتی که در مناظره امام رضا علیه السلام با مسیحیان گفتند اگر چنین باشد حضرت حزقیل نیز طبق کتاب مقدس مسیحیان (حزقیال ۳۷:۱-۱۴)و (وآیه 243 بقره) چندبرابر حضرت عیسی مرده زنده کرده است،پس او نیز باید خداباشد،درصورتی که پیامبران به اذن خدا مرده زنده می کرد .
3. عبادت کردن حضرت مسیح: امام رضا علیه السلام در مقابل دانشمند مسیحی از جدل استفاده نمود و فرمود: «حضرت عیسی علیه السلام همه صفاتش خوب بود فقط یک نقص داشت و آن اینکه به عبادت علاقه ای نداشت.» دانشمند مسیحی گفت: «این چه سخنی است!؟ او عبادتش از همه مردم بیشتر بود.» امام رضا علیه السلام فرمود: «پس اگر عبادت می کرد بنده خدا بود نه فرزند خدا زیرا عبادت یعنی بندگی.»( عیون اخبار الرضا، ج 1، ص 154-178)
خداوند ما را عالم و عامل به دین قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که می‌فرمایند: اَلْعِبادَةُ سَبْعُونَ جُزْءً اَفْضَلُها طَلَبُ الْحَلالِ.
عبادت هفتاد جزء است که برترین آنها کسب روزی حلال است. (الکافی، ج5، ص:78)
توضیحات
در برخی موارد خریدار یا فروشنده یا هر دو می توانند قرارداد انجام شده را بر هم بزنند که برخی آن موارد عبارتند از:
1. اگر پیش از قرارداد در جنس یا عوض آن عیبی باشد و نمی دانسته و پس از قرارداد متوجه شود می تواند قرارداد را فسخ کند و یا تفاوت قیمت معیوب با سالم را بگیرد.
2. در صورتی که خریدار یا فروشنده (فریب خورده) جنس را بدون اطلاع از قیمت معمولی به مقداری که مردم به آن اهمیت می‌دهند ارزان‌تر از قیمت آن فروخته و یا گرانتر خریده، می تواند قرارداد را فسخ کند.
3. اگر فروشنده یا خریدار شرط کند که طرف مقابل کاری انجام دهد یا شرط کند که مالی را که می دهد به طور مخصوصی باشد مثلا خانه را رنگ کرده تحویل دهد و آن شخص به شرط عمل نکند می تواند قرارداد را فسخ کند.
4. در صورتی که در زمان قرارداد قرار بگذارند تا مدت معینی مثلا تا یک هفته هر دو یا یکی حق فسخ و بر هم زدن قرارداد را داشته باشد. (رساله مراجع م2124 )
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب روزی حلال را عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره گناهان کبیره و صغیره می فرماید: یَا وَیْلَتَنَا مَالِ هَٰذَا الْکِتَابِ لَا یُغَادِرُ صَغِیرَةً وَلَا کَبِیرَةً إِلَّا أَحْصَاهَا:گنهکاران در قیامت می‌گویند: «ای وای بر ما! این چه کتابی است که هیچ عمل(گناه) کوچک و بزرگی را فرونگذاشته مگر اینکه آن را به شمار آورده است؟!(آیه 49 کهف)
همه گناهان از جهت انجام در برابر عظمت خدا بزرگ هستند، ولی در مقایسه با همدیگر برخی بزرگتر و برخی کوچکتر هستند.
برای شناخت گناهان کبیره چند معیار بیان کرده‌اند :
1. هر گناهی که در قرآن و حدیث بر کبیره بودن آن تصریح شده باشد؛مثل ربا که در حکم جنگ با خداست.
2. هر معصیتی که در قرآن یا روایات وعده آتش بر ارتکاب آن رسیده باشد،مثل قتل مومن.
3. هر گناهی که در قرآن یا حدیث از گناهی که کبیره بودنش مسلم است بزرگتر شمرده شود؛مثل ترک نماز و شرابخواری.
4. هر گناهی که نزد متدینین بزرگ شمرده شود به گونه‌ای که یقین حاصل شود در زمان معصومان نیز مؤمنان این گناه را کبیره می‌دانستند.
5. هر گناهى که در قرآن و سنّت، انجام دهنده آن، شدیداً تهدید شده است مثل کم فروشی.
6. تکرار گناهان صغیره.
خداوند توفیق ترک گناه را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. حضرت امیر المومنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: أَعْظَمُ الْخَطَایَا اقْتِطَاعُ مَالِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِغَیْرِ حَق.
عظیم‌ترین گناهان، خوردنِ به ناحق مال یک مسلمان است. (تحف العقول، ص 216)
توضیحات
برخی اوقات انسان نسبت به برخی اموال ضامن است و باید جبران کند که به دو مورد اشاره می شود:
مورد اول: اگر انسان کالا یا وسیله ای را از فروشنده بگیرد تا آنرا ببیند یا مدتی نزد خودش نگه دارد تا در صورت پسندیدن کالا، آن کالا را خریداری کند چنانچه در همین فاصله کالا مثلا از دستش بیفتد و از بین برود یا به هر صورت دیگری تلف شود، فردی که وسیله را گرفته به نظر اکثر فقها ضامن است و باید عوض آنرا به صاحبش بدهد. (توضیح المسائل مراجع م م 2563)
مورد دوم: اگر انسان کالا یا وسیله ای را خریداری کند و متوجه شود که کالا غصبی یا سرقتی بوده، باید کالا را فورا به صاحبش برگرداند و چنانچه بخواهد استفاده کند باید رضایت مالک اصلی را بگیرد و بدون رضایت نمی تواند در این مال تصرف و استفاده کند و چنانچه به صاحبش دسترسی ندارد و از پیدا شدن صاحبش ناامید است باید کالا یا مبلغ کالا را از طرف مالک اصلی صدقه و رد مظالم بدهد و به نظر اکثر مراجع احتیاط آن است که برای پرداخت رد مظالم از مرجع تقلید یا نماینده او اجازه گرفته شود. (امام خامنه ای: بنابر احتیاط مستحب اجازه در رد مظالم معتبر است. آیت الله مکارم فتوی در اذن گرفتن دارند) و خریدار هم می تواند به فروشنده کلاهبردار مراجعه کند و پولش را پس بگیرد. (تحریر الوسیله کتاب الغصب م 53 آیت الله سیستانی منهاج الصالحین ج 2 مساله 843،)
خداوند متعال توفیق انجام وظایف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره سرکشی و طغیان در برابر خدا می فرماید: فَأَمّٰا مَنْ طَغىٰ `وَ آثَرَ اَلْحَیٰاةَ اَلدُّنْیٰا فَإِنَّ الْجَحِیمَ هِیَ الْمَأْوَى: اما آنها که طغیان کردند و زندگى دنیا را مقدم شمردند، بی گمان جایگاهشان دوزخ است؛بنابراین طغیان باعث تبدیل گناه به کبیره و جهنمی شدن فرد میشود.(آیه37 نازعات)
برخی از عواملی که باعث میشود گناه صغیره به کبیره تبدیل شود عبارتند از:
1. تجاهر به گناه: چون آشکار نمودن گناه حاکى از تجرّى و بى باکى بیشتر گنهکار است، و موجب آلوده کردن جامعه، و عادى نمودن گناه مى‌گردد.
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: کسى که گناه کند و در آن حال خندان باشد وارد آتش دوزخ مى‌شود در حالى که گریان است. ( غرر الحکم، ج 1 ص 151)
2. راضى شمردن خدا بر گناه :در صورتى که عدم مجازات سریع خداوند را در برابر گناه خود دلیل بر رضایت خدا بشمرد و خود را مصون از مجازات و یا محبوب در نزد خدا بداند، چنان که آیه 8 سوره «مجادله»از زبان بعضى از گنهکاران مغرور نقل مى کند که آنها در پیش خود مى گویند: «چرا خداوند ما را مجازات نمى کند» و سپس قرآن اضافه مى کند که: «آتش دوزخ براى آنها کافى است».
3. موقعیت ممتاز اجتماعی: کسی که در جامعه موقعیت ممتاز دارد، اگر به گونه مرتکب گناه شود که دیگران ببینند، گناهش بزرگ میشود، مثلاً عالمی که با قدرتمندان معاشرت میکند و از اموال حرام و شبهه‌ناک آنها می‌خورد یا به غیبت و عیب‌جویی دیگران زبان می‌گشاید، گناهش بس بزرگ است، چرا که مردم از او پیروی می‌کنند.
خداوند توفیق ترک گناه را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال‌در قرآن مجید می فرماید: إِنَّمَا یُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَن یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء فِی الْخَمْرِ وَ الْمَیْسِرِ وَ یَصُدَّکُمْ عَن ذِکْرِ اللّهِ وَ عَنِ الصَّلاَةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ.
جز این نیست که شیطان مىخواهد با شراب و قمار، میان شما دشمنى و کینه افکند و از یاد خدا و از نماز بازتان دارد. پس آیا دست بردار هستید؟ (سوره مائده 91 )
توضیحات
چند نکته درباره الکل:
1. الکل سفید و طبی که به صورت شیمیایی و صنعتی تهیه می شود و مصرف پزشکی و ضد عفونی دارد و در مراکز درمانی استفاده میشود و یا در عطر و ادکلن به کار می‌رود پاک است؛ مگر اینکه مکلف بداند از مایع مست کننده گرفته شده است که در این صورت به نظر برخی از مراجع مانند امام خامنه ای حفظه الله نجس است (یعنی به صورت تخمیر تهیه شده باشد.) (اکثر مراجع به فتوی یا احتیاط. مخالف: بهجت: الکل مطلقا مورد احتیاط در نجاست است، مگر به گونه ای به دست بیاید که از ابتدا مسموم کننده باشد نه مست کننده. مکارم: الکلهایى که به صورت فعلى قابل شرب نیست و باید آن را رقیق کرد نجس نمی باشد ولى اگر به صورت کنونیشان قابل شرب باشد نجس است (بنابر احتیاط واجب) و اگر مشکوک باشد آن نیز پاک است. فاضل، وحید، سیستانی: الکل مطلقا پاک است.) (استفتائات سایت آیت الله مکارم، الکل طبی و صنعتی، آیت الله بهجت، استفتائات ج1 ص:105 س: 348)
2. مقدار بسیار کمی الکل که در مواد خوراکی مانند آدامس ، شکلات، شربت یا دارو و مانند اینها وجود دارد چنانچه به مقداری باشد که مست کننده باشد خوردن چنین خوارکی حرام است اما اگر الکل مورد نظر مست کننده نباشد یا شک داشته باشد، خوردن خوراکی حلال است.
3. عطر و ادکلن که مشتمل بر الکل می‌باشد پاک است و عطر و ادکلنی که غیر مسلمان ساخته است ولی معلوم نیست که با بدن وی تماس داشته یا نه؛ پاک است. (رساله مراجع م94 و 111 و 112 و 113)
خداوند متعال توفیق علم و عمل به ما عنایت فرماید صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن درباره گناهان کبیره می فرماید: اِنْ تَجْتَنِبُوا کَباِئَر ماتُنْهَؤنَ عَنْهُ نُکَفرِّعَنْکُمْ سَیئاتِکُم : اگر از گناهان کبیره‌ای که از آن نهی شده اید، اجتناب کنید، گناهان کوچک شما را می‌پوشانیم و شما را در جایگاه خوبی وارد می‌سازیم)آیه 31 نساء)
گناهان صغیره در شرایط خاص به گناهان کبیره تبدیل می شوند. برخی از این شرایط عبارتند از:
1. اصرار بر گناه : در روایتی از امام صادق علیه السلام می خوانیم ؛ «لاصغیرة مع الاصرار ؛ هیچ گناهی با تکرار صغیره نیست( کافی، ج ۲، ص ۲۸۸) و امام باقر (ع) فرمودند: اصرار بر گناه این است که: کسى گناه کند و آمرزش نخواهد و در فکر توبه نباشد، این است اصرار بر گناه». (کافی،ج2، ص288)
2. کوچک شمردن گناه : امام باقر علیه السلام فرمودند: از گناهانى که آمرزیده نمى شود این است که گناه کند و بگوید: اى کاش مجازات نمى شدم مگر به خاطر این گناه. (اینکه گناه مهمی نیست)(کافى، ج15، ص313)
اگر کسى سنگى به سوى ما پرتاب کند، ولى بعداً پشیمان شده و عذرخواهى کند، ممکن است او را ببخشیم، ولى اگر سنگ ریزه‌اى به ما بزند، و در مقابلِ اعتراض بگوید: این که چیزى نیست، بى خیالش. او را نمى‌بخشیم، زیرا این کار، از روح استکبارى او پرده برمى‌دارد و بیانگر آن است که او گناهش را کوچک مى‌شمرد.
3. خوشحالی از گناه : امام زین العابدین علیه السلام فرمود: «از شادمانی به گناه بپرهیز؛ زیرا شاد شدن از گناه بدتر از ارتکاب آن است .»( بحار، ج 78 ،ص 159)
خداوند توفیق ترک گناه را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام می فرمایند: ...مَنْ رَضِیَ بِالْقَلِیلِ مِنَ الرِّزْقِ قَبِلَ اللَّهُ مِنْهُ الْیَسِیرَ مِنَ الْعَمَل... .
هر کس به روزی کم راضی باشد، خداوند متعال عمل کم او را می پذیرد. ( الکافی (ط-الاسلامیه) ج8 ص: 347)
توضیحات
سوالی که بسیاری از مومنین می پرسند این است که کالاهای خود را با چه مقدار سود شرعا مجاز به فروش هستیم؟
در جواب عرض می شود:
اولا: اگر حکومت اسلامى مطابق قانون نرخ خاصّى را برای کالا تعیین کرده باشد باید طبق قانون عمل شود و آنچه طبق برخی منابع دینی سفارش شده مستحب آن است که فروشنده به آن مقدار سودی که هزینه هایش را تأمین می کند، اکتفا کند.
دوما: اگر برای مقدار سود کالا از جهت قانونی مقدار خاصی را مشخص نکرده باشد مقدار سود به توافق و رضایت طرفین بستگی دارد البته اگر مقدار سود اجحاف و ظلم به طرف مقابل محسوب شود، حرام است هر چند معامله صحیح است. (اجوبه الاستفتائات س:1611 ؛ استفتائات حضرت امام، ج2 ص: 62 س: 171 ؛ استفتائات سایت مکارم، نرخ سود کالا و خدمات ؛ جامع الاحکام-صافی- ج2 ص:122 س: 1569 مجمع المسائل- گلپایگانی- ج1 ص: 535 م: 2 ؛ استفتائات بهجت ج3 ص: 253 س: 4202)
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال به همه عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
در قرآن برخی آیات تکرار میشود که حکمتهایی دارد که بیان میشود:
1. تکرار، گاهی برای تذکر و یادآوری نعمت های گوناگون است. نظیر تکرار آیه « فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ
2. گاهی برای هشدار و تهدید خلافکاران است. نظیر تکرار آیه « وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِلْمُکَذِّبِینَ (آیه 15 مرسلات)
3. گاهی برای فرهنگ سازی است. نظیر تکرار «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» در آغاز هر سوره.
4. گاهی برای اتمام حجّت است. نظیر تکرار آیه : وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ (آیه 17 قمر)
5. گاهی برای انس بیشتر و نهادینه شدن است. نظیر تکرار آیه : اذْکُرُوا اللَّهَ ذِکْراً کَثِیراً (آیه 41 احزاب)
6. تکرار نماز در هر شبانه روز، برای آن است که هر روز گامی به خداوند نزدیک شویم. کسی که از پله های نردبان بالا می رود، در ظاهر، پای او کاری تکراری انجام می دهد ولی در واقع در هر حرکت گامی رو به بالا می گذارد. کسی که برای حفر چاه کلنگ می زند، در ظاهر کاری تکراری می کند، ولی در واقع با هر حرکت، عمق چاه بیشتر می شود.
7. بقای زندگی با تنفس مکرر است و کمالات، در صورت تکرار حاصل می شود. با یک بار انفاق و رشادت، ملکه سخاوت و شجاعت در انسان پیدا نمی شود، همان گونه که رذائل در صورت تکرار، در روح انسان ماندگار می شوند.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از حضرت باقر علیه السلام روایت است که می‌فرمایند: مَن اَتَمَّ رُکوعَهُ لَم تَدخُلهُ وَحشَةٌ فی القَبر.
هر‌کس رکوع نمازش را کامل انجام دهد هیچ ترس و وحشتی در قبر به سراغش نمی آید. (کافی (ط-الاسلامیه) ج 3 ، ص 321 ، ح 7)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام رکوع در نماز:
1. یکی از واجبات رکوع ذکر گفتن است که واجب است تمام ذکر رکوع در حال آرامش بدن گفته شود و اگر در موقعی که انسان مشغول ذکر واجب است کسی به او تنه بزند، یا به علت دیگری بدن از آرامش بیرون رود، به نظر اکثر مراجع (مخالف: آیات عظام خویی، سیستانی: بهتر این است که بعد از آرام گرفتن بدن دوباره ذکر را بگوید) باید بعد از آرام گرفتن دوباره ذکر را بگوید، ولی حرکات مختصر اشکال ندارد. (توضیح المسائل مراجع م 1031)
2. یکی از واجبات رکوع قیام متصل به رکوع است یعنی اینکه نمازگزار از حالت ایستاده به رکوع برود بنابراین اگر رکوع را فراموش کند و پیش از آن که به سجده برسد، یادش بیاید، باید بایستد بعد به رکوع رود و چنانچه به حالت خمیدگی به رکوع برگردد، نمازش باطل است. (توضیح المسائل مراجع م 1041)
3. کسی که نشسته نماز می خواند چه در نماز واجب و چه نماز مستحبی برای رکوع باید به قدری خم شود که صورتش مقابل زانوهایش برسد.(عروه الوثقی کتاب الصلاه رکوع م 25، توضیح المسانل مراجع مسأله 1027)
خداوند به همه ما توفیق عبادت و بندگی عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند درباره اسراف کنندگان می فرماید: و لا تطیعوا امر المسرفین: اطاعت فرمان مسرفان نکنید.(آیه 151 شعراء)
اسرافکار، علاوه بر زیانهای اقتصادی که بر جامعه و ملت تحمیل می کند، برای خود نیز زیانهای جبران ناپذیری به بار می آورد:
1. خشم الهی: اسرافکار چون تعادل و توازن اقتصادی جامعه را برهم می زند، از رحمت خدا بدور و گرفتار خشم خدا می شود، همان گونه که در قرآن مجید آمده است: «انه لایحب المسرفین (آیه 14 انعام)) خداوند اسرافکاران را دوست نمی دارد، و امام صادق ( علیه السلام ) فرمود: اسراف مورد غضب خداست ( کافی، ج 2، ص 275)
2. محرومیت از هدایت: خدای متعال که همواره درهای رحمتش بر بندگان گشوده است خود را «غافر الذنب و قابل التوب (آیه 3 غافر) معرفی کرده است لکن نسبت به اسرافکاران می فرماید: «ان الله لا یهدی من هو مسرف کذاب (آیه 28 مومن) همانا خداوند کسی را که اسرافکار و دروغگوست هدایت نمی کند.
3. فقر: روشن ترین اثر اقتصادی اسراف، فقر است، زیرا که اسرافکار در اثر مصرف ناروای خود هم جامعه را به ورطه فقر می کشاند و هم خود دچار فقر می شود. حضرت علی ( علیه السلام ) می فرمایند: (اقتصاد و میانه روی باعث توانگری و اسراف و ولخرجی مایه فقر و تنگدستی است. (وسائل الشیعه 15/285.)
4. هلاکت: اسراف از هر نوعی که باشد انسان را به نابودی می کشد. قرآن مجید این حقیقت را چنین بیان می فرماید: ما مسرفان و ستمگران را هلاک کردیم (آیه 90 انبیا) و نیز حضرت علی علیه السلام می فرماید: اسرافکاری زیاد انسان را به هلاکت می کشاند. (فهرست غررالحکم، ص 159)
5. جهنمی شدن: کیفر کسانی که از حدود الهی تجاوز کرده و اوامر و نواهی خدا را نادیده گرفته باشند، تنها فقر و تنگدستی در دنیا نیست بلکه عذاب اخروی نیز در انتظار آنان است. قرآن مجید در این باره می فرماید: «ان المسرفین هم اصحاب النار» براستی که مسرفان اهل دوزخند(آیه 43 غافر)
خداوند ما را از شر اسراف کاری نجات بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
