بیان بین الصلاتین
امر به معروف و نهی از منکر 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از رسول خدا صلی‌الله و علیه و آله و سلم که می فرمایند : إِذَا لَمْ یَأْمُرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ لَمْ یَنْهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ لَمْ یَتَّبِعُوا الْأَخْیَارَ مِنْ أَهْلِ بَیْتِی سَلَّطَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ شِرَارَهُمْ فَیَدْعُوا خِیَارُهُمْ فَلَا یُسْتَجَابُ لَهُمْ.
هرگاه (مردم) امر به معروف و نهى از منکر نکنند، و از نیکان خاندان من پیروى ننمایند، خداوند بدانشان را بر آنان مسلّط گرداند و نیکانشان دعا کنند امّا دعایشان مستجاب نشود.
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره امر به معروف و نهی از منکر :
1. واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی دارای اهمیت بیشتری است؛ بنابراین اگر شخصی در خانواده و نزدیکان فرد می‌باشد که نسبت به واجبات دینی، از قبیل نماز، روزه، خمس، حجاب و ... بی‌توجّه است و آنها را سبک می‌شمارد یا نسبت به ارتکاب حرام‌ها از قبیل ربا، غیبت، دروغ، گوش دادن به غنا و موسیقی لهوی و... بی‌مبالات و بی‌باک می‌باشد، باید با اهمّیّت بیشتری با مراعات مراتب سه گانه امر به معروف و نهی از منکر جلوی کارهای حرام وی را بگیرد و او را به انجام کارهای واجب و ترک حرام دعوت نماید.
2-اگر کسی بخواهد بچه بالغ خود را تربیت دینی کند یا او را نسبت به مسائل دینی راهنمایی کند فقط در قالب مراتب و شرایط امر به معروف باید انجام دهد و اگر تنها راه امر به معروف و نهی از منکر متوقف بر تنبیه بدنی باشد بدون اجازه حاکم شرع چنین حقی ندارد.
تعجیل درفرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
اذان و اقامه
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از حضرت علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: إغْتَنِمُوا الدُّعاءَ عِنْدَ اربع مَواطِنَ: عِنْدَ قِرائَهِ الْقُرْآنِ، وَ عِنْدَ الاْذانِ، وَ عِنْدَ نُزُولِ الْغَیْثِ، وَ عِنْدَ الْتِقاءِ الصَفَّیْنِ لِلشَّهادَهِ.
در چهار زمان دعا را غنیمت شمارید: هنگام قرائت قرآن، هنگام اذان، هنگام نزول باران و هنگام رو به رو شدن دو لشگر مؤمنین و کفار براى جنگ.
توضیحات
فضل بن شاذان درباره حکمت اذان از امام رضا‌علیه السلام روایت می‌کند که در قسمتی از فرمایشات حضرت آمده است که: اینکه مردم به اذان دستور داده شدهاند، علل و حکمتهای زیادی دارد، از آن جمله اینکه یادآوری برای فراموش کاران و بیداری برای غافلان باشد و کسانی را که وقت نماز را نمیدانند یا مشغول کار دیگری شدهاند، با وقت نماز آشنا گرداند. مؤذن با اذان خود مردم را به عبادت آفریدگار فرا میخواند و آنان را به پرستش خداوند تشویق می‌کند و با اقرار به توحید، ایمان و اسلام خود را آشکار و اعلان مینماید و برای فراموش کاران، فرارسیدن وقت نماز را اعلام میدارد. مؤذن که به این نام، نامیده شده است بدین جهت است که او با اذان خود، نماز را اعلام می‌کند.
اما چند نکته در مورد اهمیت و احکام اذان و اقامه:
1-مستحب موکد است که انسان پیش از نمازهاى شبانه‌روزی (یومیه) چه ادائی باشد و چه قضایی اذان و اقامه بگوید، ولی سائر نمازها اذان و اقامه ندارد. (عروه،فصل‌فی‌الاذان‌و‌الاقامه،رساله مراجع م916)
2.شکستن نماز در‌حال عادی جایز نیست اما اگر پیش از آنکه به اندازه رکوع خم شود یادش بیاید که اذان و اقامه را فراموش کرده، چنانچه وقت نماز وسعت دارد مستحب است براى گفتن آنها نماز را بشکند (سیستانی: بلکه اگر پیش از تمام شدن نماز یادش بیاید که آنها را فراموش کرده ، مستحب است براى گفتن آنها نماز را بشکند رساله مراجع مساله 1164)
3.در همه مواردى که نمازگزار، پشت سر هم نماز مى خواند ، اگر براى نماز اول اذان گفته باشد ، اذان از نماز بعدى ساقط است، بشرط اینکه بین دو نماز فاصله نشده باشد (امام خمینی، بهجت، فاضل،گلپایگانی،زنجانی ، صافی، نوری، :نافله فاصله می شود.سیستانی، مکارم،:نافله فاصله نمی شود. تحریر الوسیله المقدمه الخامسه فی الاذان والاقامه مساله2،عروه الوثقی الاذان والاقامه م1، رساله مراجع مساله922، هدایه العباد فصل فی الاذان و الاقامه، منهاج الصالحین فصل فی الاذان و الاقامه، )
4-یکی از مواردی که اذان و اقامه ساقط می شود و نباید گفته شود (فتوا واحتیاط) اینست که ماموم در نماز جماعتی شرکت کند که امام اذان و اقامه را گفته است هر چند که این ماموم آنها را نشنیده باشد و یا در وقت گفتن اذان و اقامه در آنجا حضور نداشته باشد. (عروه اذان و اقامه م 3)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم روایت است که می‌فرمایند: وَ مَنْ صَافَحَ امْرَأَةً حَرَاماً جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَغْلُولًا ثُمَّ یُؤْمَرُ بِهِ إِلَى النَّار.
هر کس با زن نامحرمى دست دهد، در روز قیامت بسته در غل و زنجیر بیاید و سپس دستور آید که او را به آتش ببرند.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام محرمیت:
1-محرمیت میان زن و مرد از سه طریق حاصل می‌شود:
راه اول: از طریق ولادت که بواسطه آن افرادی همچون عمو، عمه، خاله، عمه خود انسان یا از طرف پدر و مادر انسان باشد محرم هستند.
راه دوم: شیر خوردن چنانچه با شرایطش انجام شود همانند محرمیتی است که از راه ولادت حاصل می شود.
راه سوم: از طریق ازدواج که بواسطه آن افرادی مثل پدر و مادرِ همسر، پدربزرگ و‌مادر‌بزرگِ همسر به انسان محرم می‌شوند.
2- غیر از این سه راه، راه دیگری برای محرمیت وجود ندارد و سایر افراد جامعه نامحرم محسوب می‌شوند حتی اگر از اقوام نزدیک یا همکار باشند لذا به واسطه ازدواج برادر شوهر یا دائی و عموی شوهر به خانم محرم نمی شوند و همچنین خواهر زن یا عمه و خاله زن به مرد محرم نمی شوند، لذا دست دادن به آنها ولو بدون قصد لذت حرام و گناه می باشد.
خداوند متعال توفیق یادگیری و عمل به دستورات دین را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
خرید و فروش
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت است که می‌فرمایند : أیُّمَا مُسْلِمٍ أقَالَ مُسْلِماً بَیْعَ نَدَامَةٍ أقَالَهُ ٱللهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَثْرَتَهُ یَوْمَ ٱلْقِیَامَةِ.
هر مسلمانی که پشیمانی مسلمانی را در خرید و فروش بپذیرد خداوند روز قیامت پشیمانی او را از گناهانش می‌پذیرد.
توضیحات
دو نکته کوتاه درباره احکام خرید و فروش:
1- در برخی موارد خریدار یا فروشنده یا هر دو می توانند قرار داد انجام شده را بر هم بزنند مثل اینکه در معامله ای خریدار کالای معینی را با شرط وصف خاصی بخرد و بعد از خرید آن متوجه شود که آن وصف را ندارد در این صورت خریدار می تواند قرارداد را فسخ کند و پولش را پس بگیرد مانند اینکه ماشینی بخرد که تصادفی نباشد ولی بعد از خرید متوجه شود که ماشین تصادف داشته است می تواند معامله را فسخ کرده و پول خود را پس بگیرد.
2- اگر خریدار یا فروشنده شرعا حق بهم زدن معامله را نداشته باشند مستحب است در صورتی که یک طرف تقاضای بهم زدن معامله را داشت، طرف دیگر بپذیرد و معامله را فسخ کند که به این کار اصطلاحا اقاله گفته می شود البته اگر بخواهند طرفین اقاله کنند و معامله را به هم بزنند باید با همان مبلغ و کالایی که صورت گرفته، انجام گیرد؛ و گرنه اقاله باطل است به این معنا که هنوز جنس مال مشتری است و پول مال فروشنده است. (سیستانی منهاج الصالحین القول فی الاقاله م304، رساله مراجع مساله2051، تحریر الوسیله القول فی الاقاله م1؛ خویی،منهاج ج3 م307)
خداوند متعال توفیق فراگیری دستورات دین و عمل به آنها را به همه مومنین عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است یکى از تجار فارس به امام رضا علیه السلام نامه نوشت و اذن در خمس را درخواست کرد (حضرت خمس مالش را به او ببخشد)، حضرت در جوابش مرقوم فرمودند: إنَّ ٱلْخُمْسَ عَوْنُنَا عَلَی دِینِنَا ... فَلَا تَزْوَوْهُ عَنَّا وَ لَا تُحَرِّمُوا أنْفُسَکُمْ دُعَائَنَا.
پرداخت خمس کمکی در (تبلیغ) دینمان است (در ادامه حضرت فرمودند) پس از آن دریغ نکنید و خودتان را از دعای ما محروم نسازید.
توضیحات
خمس یکی از عبادت های مالی است که باید به قصد قربت و انجام دستور خداوند متعال انجام شود. ادای خمس آثار و برکاتی دارد و یکی از برکات خمس این است که مشمول دعای ائمه اطهار علیهم السلام می شویم. در برخی از روایات خمس باعث پاک شدن اموال ذکر شده است و بالعکس کوتاهی در ادای خمس مال را ناپاک می کند که مصرف آن گناه است و جایز نیست (نظر مشهور فقهاء).
اما دو نکته درباره احکام خمس:
1.یکی از واجبات مالی پرداخت خمس است و هر فردی که دارای درآمدی است هر مقداری از درامدش که در بین سال خمسی صرف نیازها و مخارج حلال زندگی شده که مطابق شأن فرد بوده مانند خوراک و پوشاک و مسکن و اثاثیه منزل، خمس ندارد اما آنچه از درآمد در سر‌‌رسید سال خمسی باقی می‌ماند باید یک پنجم را به عنوان خمس بدهد؛ فرقی نمی کند آنچه باقی مانده پول پس‌انداز شده یا مواد غذایی داخل منزل باشد.
2.داشتن بدهکاری یا قسط بانکی نمی‌تواند بهانه‌ای برای پرداخت نکردن خمس باشد چرا که برخی از افراد هر چند بدهکار باشند با توجه به مختلف بودن بدهکاری‌ها و احکامش، باید خمس موجودی خود را پرداخت کنند، مثلا فردی که بابت توسعه در کار و کسب درامد بیشتر از نیاز زندگی بدهکار باشد این بدهی سبب نمی‌شود که خمس درامدی که از سال خمسیش زیاد آمده پرداخت نکند. (رساله مراجع مساله 1765و1790و1791و1792، .(اجوبه س924- تبریزی س882- جامع المسائل فاضل ج1 س902- جامع الاحکام صافی ج1 س773-774؛ امام تحریر الوسیله کتاب الخمس– نوری م1748- احکام الواضحه فاضل ص303 – هدایه العباد صافی م1620- مناج سیستانی ج1/392 خویی، وحید منهاج ج1/348 و جامع المسائل ج1 س645)
خداوند متعال محبت دنیا را از دلها خارج بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام صادق علیه السلام که می‌فرمایند: إِذَا صَلَّیْتَصَلَاةً فَرِیضَةً فَصَلِّهَا لِوَقْتِهَا صَلَاةَ مُوَدِّعٍ.
وقتی نماز می‌خوانید مانند کسی نماز بخوانید که می‌خواهد آخرین نماز عمرش را بخواند.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره گمانِ در رکعات نماز:
1-حکم گمان، در رکعات نماز، حکم یقین را دارد، مثلا اگر انسان در رکعات نماز نمی داند یک رکعت خوانده یا دو رکعت اما احتمال بیشتر بدهد که دو رکعت خوانده است،در این صورت بنا می گذارد که دو رکعت خوانده است و در این حکم فرقی‌بین‌نمازهای دو رکعتی و سه رکعتی و چهار رکعتی ندارد و همچنین فرقی ندارد در نمازهای واجب یومیه باشد یا در نمازهای واجب دیگر مثل نماز آیات. (رساله مراجع م 1234)
2-هر گاه انسان در رکعات نماز شک کرد نمی تواند بلافاصله نمازش را بهم بزند بلکه باید مقداری فکر کند تا شاید شکش برطرف شود و چنانچه مقداری فکر کرد و به یک طرف احتمال بیشتر بدهد بنا را بر همان طرف می گذارد. مثلا کسی که در نماز صبح شک کند که یک رکعت خوانده یا دو رکعت ، مقداری فکرمی کند چنانچه احتمال بیشتر بدهد که دو رکعت خوانده بنا را بر همان رکعت دو م می گذارد. و چنانچه بعد از فکر کردن به یک طرف احتمال بیشتر ندهد در این صورت به احکام شک در رکعات نماز عمل‌می‌کند. (رساله مراجع م 1166)
خداوند متعال به همه ما حضور قلب در نماز را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام صادق علیه السلام روایت است که می‌فرمایند: مَنْ تَطَهَّرَ ثُمَ أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ بَاتَ وَ فِرَاشُهُ کَمَسْجِدِه .
هر کس با طهارت (با وضو) بخوابد، گویا آن شب را تا صبح به عبادت پرداخته است.
توضیحات
دو نکته در باره احکام وضو و غسل:
1.در اعضاء وضو و غسل مانعی از رسیدن آب نباشد و در صورت وجود مانع باید برطرف شود هر چند برطرف کردن آن هزینه داشته باشد.
2.اگر در اعضا وضو چیزی چسبیده باشد مانند چسب یا رنگ یا ناخن و مژه مصنوعی چنانچه برطرف کردن اینها هر چند با هزینه کردن امکان نداشته باشد یا سختی غیر‌قابل تحملی داشته باشد اگر علاوه بر غسل و وضوی جبیره ای ،تیمم هم انجام شود به نظر همه مراجع مکلف به وظیفه خودش عمل کرده است و وضوی جبیره است این است که فرد به صورت معمولی وضو بگیرد و هنگامی که به مانع می رسد دست خیس روی مانع بکشد.(جهت اطلاع سیستانى: وظیفه‌اش تیمّم است مگر آن که آن چیز در مواضع تیمّم باشد که در این صورت لازم است بین وضو و تیمّم جمع کند و اگر آن چیزى که چسبیده دوا باشد، حکم جبیره را دارد. خوئى، تبریزى زنجانی: وظیفه‌اش تیمّم است، (تبریزى:مگر در صورتى که در جاى تیمم هم چسبیده باشد که در این صورت، وضو یا غسل کافى است). امام خمینی،فاضل، مکارم، بهجت، نوری،: وضوی جبیره بگیرد.گلپایگانى، صافى: و بنا بر احتیاط واجب اگر تمام یا بعض محلّ تیمّم بى‌مانع باشد، تیمّم هم بنماید.رساله مراجع مساله 338،)
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام عسگری علیه السلام روایت شده که می‌فرمایند: اَمّا مَنْ کَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِیْنِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِیْعاً لِاَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِ أَنْ یُقَلِّدُوْهُ.
از بین فقهاء آنان که خویشتندار و پرهیزکار هستند و با هوای نفس مبارزه می‌کنند و مطیع اوامر مولایشان می‌باشند، بر دیگران لازم است که از آنان تقلید کنند.
توضیحات
چند نکته در مورد تقلید:
1. یکی از نقاط قوت دین اسلام و مذهب شیعه این است که اصول و مبانی اعتقادی را با عقل و دلیل اثبات می کند و آن را وظیفه هر مسلمانی می شمرد که در اعتقادات تحقیق کند و با دلیل ایمان بیاورد؛ بخلاف برخی ادیان (مثل مسیحیت) که گاهی می گویند عقل را بگذار کنار، لذا‌مراجع عظام تقلید در اولین مساله رساله می فرمایند؛ عقیده مسلمان به اصول دین باید از روی دلیل باشد ولی در احکام و مسائل شرعی چنانچه خودش مجتهد نباشد باید به گفته مجتهد اعلم عمل کند.(رساله مراجع ج1 م1)
2.رجوع به متخصص دینی یک امر عقلائی است و باید از مرجعی تبعیت و پیروی کرد که اعلم مراجع باشد یعنی در استنباط احکام شرعی تخصص بیشتری از دیگر مراجع داشته باشد.(رساله مراجع ج2 م2- عروه الوثقی م 17)
3.بعد از فوت مرجع تقلید باید انسان به مرجع زنده اعلم رجوع کند و در مسئله ی بقای بر میت، طبق نظر مرجع زنده‌ی اعلم عمل نمایند. (رساله‌مراجع‌ج1م9- عروه الوثقی ج1 ، الاجتهاد والتقلید م15)
4.کسانی که به فتوای مرجع زنده بر تقلید از مرجع فوت شده باقی مانده‌اند لازم است در پرداخت وجوهات و مسائل جدید به مرجع تقلید زنده مراجعه کنند.(توضیح‌المسائل‌مراجع‌ج2 ص2268 و‌تحریر کتاب الوکاله م23)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام، خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. از امام زمان علیه السلام روایت شده که فرمودند: و أمّا الحوادثُ الواقعةُ فَارجِعُوا فیها إلى رُواةِ حَدیثِنا فإنّهُم حُجَّتی علیکم و أنا حُجّةُ اللهِ عَلیهم.
در حوادثی که پیش می‌آید، به کسانی مراجعه کنید که حدیث ما را نقل می‌کنند، بدرستی که آنها حجت من بر شما و من حجت خداوند بر آنها هستم.
توضیحات
چند نکته در مورد ولایت فقیه:
1.ولایت فقیه یعنی حکومت و اداره‌‌ى جامعه اسلامى، توسط مجتهد جامع الشرایط.
2.فقیه در سه مورد دارای ولایت و صاحب اختیارمی باشد:1. قضاوت 2. فتوا دادن و استخراج حکم خداوند از منابع فقهی مثل: آیات و احادیث 3. اجرا دستورات الهی واداره امور جامعه.
3.اطاعت از دستورات حکومتی ولی امر مسلمین بر هر مکلفی ولو فقیه باشد واجب است، اما در مسائلی که مربوط به اداره امور جامعه نبوده و مربوط به مسائل فردی می باشد مثل نماز و روزه و خمس، هر مکلفى باید از فتواى مرجع تقلیدش پیروى نماید. (اجوبه الاستفتائات س56و62و63و65و59، فاضل ج1 ص225 س913 و910 و 911 و912-مکارم استفتائات ج3ص19 صحیفه امام ج10ص58). بهجت استفتاآت ج1 س57،اجوبه الاستفتاآت س52، عروةالوثقی الاجتهاد والتقلید م57،تبریزی استفتاآت ج2س48 منهاج مساله26تقلید)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با عرض تسلیت شهادت امام حسن عسگری علیه السلام خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: یَا أیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِأزوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ المُؤمِنِینَ یُدنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أدنَی أن یُعرَفنَ فَلَا یُؤذَینَ.
ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنه بگو پوشش سر خود را بلند گیرند (تا تمام بدن شان را بپوشاند). این برای آن است که (به عفت) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام حجاب و پوشش:
1.یکی از واجبات ضروری دین حجاب است که بی‌اعتنایی به آن گناه است، زن به خاطر ارزش و کرامتی که دارد باید محفوظ بماند.
2.بر زن واجب است موی سر و بدن وپا و زیر چانه خود را از مرد نامحرم چه فامیل و چه غیر فامیل بپوشاند ، آنچه که از پوشش بانوان در مقابل نامحرم استثنا شده گردی صورت و دست ها تا مچ است نپوشاندن دست و صورت در صورتی جایز است که زینت و آرایش نداشته و مفسده ای نداشته باشد مثلا خودش یا دیگران به گناه نیفتند.
3.رعایت حجاب و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکان های زیارتی و مجالس عروسی یا عزاداری نمی باشد.(مشهور مراجع مساله 2433؛ صرفا جهت اطلاع: خوئی، تبریزی، گلپایگانی، صافی: حتی پوشاندن صورت و دست ها تا مچ را لازم می‌دانند به فتوی یا بنابر احتیاط؛ اجوبه س 1221؛ برداشت از العروه الوثقی، النکاح م 31؛ التحریر الوسیله،النکاح182سیستانی،رساله جامع ج 2م 1455،1446)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با عرض تسلیت شهادت امام حسن عسگری علیه السلام خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: وَ مَن ْیُعَظِّمْ شعائِرَاللّه فَإنَّهامِن تَقْوی القلوب.
هر کس شعائر الهی را بزرگ دارد، این کار نشانه‌ی تقوای دلها (ی‌آنها) است.
توضیحات
چند نکته درباره عزاداری:
1.تعظیم شعائر اهمیت زیادی دارد و در دین سفارش زیادی شده، بزرگداشت آنها نشان تقوا و بی احترامی نسبت به آنها گناه است؛ از مصادیق بارز آن نماز جماعت، حج، حجاب، زیارت اهل البیت علیهم السلام و برگزاری و شرکت در مجالس عزا و روضه خوانی ائمه اطهار علیهم السلام است. و پوشیدن لباس سیاه در ایام عزای اهل بیت علیهم السلام از موارد تعظیم شعائر است و رحجان دارد.
2.بهترین شیوه برای مجالس عزادرای این است که احکام حلال و حرام خدا نیز بیان شود، همراه معرفت و افزایش بینش شیعیان باشد و اعتقادات ایشان تقویت گردد و محبت شان به ائمه علیهم السلام مستحکم گردد.
3.در ایام عزاداری انجام گناه و هر کاری که عرفا بی‌احترامی به اهل البیت علیهم السلام باشد حرام است مثل پخش موسیقی لهوی یا حضور در مجالس مختلط، که اینها همیشه حرام اما در ایام عزای اهل البیت علیهم السلام گناهش بیشتر است.
4.عزاداران محترم باید از هر عملی که باعث اذیت دیگران می شود پرهیز نمایند مانند بلند کردن صدای بلندگوها که سبب مزاحمت برای همسایه‌ها می شود.
خداوند متعال به همه ما توفیق عزاداری با معرفت را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با عرض تسلیت شهادت امام حسن عسگری علیه السلام حضرتش در روایتی می فرمایند: جُعِلَتِ الْخَبَائِثُ کُلُّهَا فِی بَیْتٍ وَ جُعِلَ مِفْتَاحُهَا الْکَذِب.
تمام بدی ها و زشتی ها در خانه‌ای قرار داده شده و کلید آن دروغگویی است.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام دروغ:
1.دروغ یکی از گناهان بزرگ است هر چند به صورت شوخی خبر دروغ را بگوید و یکی از مصادیق دروغ وعده دروغین است یعنی وعده‌ای که انسان همان ابتدای کار می داند که نمی تواند به این وعده عمل کند.(مشهور؛ مخالف مقام معظم رهبری: دروغ به خداوند و پیامبر از گناهان کبیره است و موارد دیگر از گناهان کبیره نمی باشد.)
2.در حرام بودن دروغ فرقی نمی کند بین اینکه به زبان بگوید یا به قلم بنویسد یا (بواسطه شعر باشد) به اشاره بفهماند و همچنین تفاوتی ندارد به همسر و فرزند یا به شخص دیگری دروغ بگوید.
3.در برخی موارد نادر دروغ جایز است: مثل آشتی دادن بین دو نفر یا چند نفر در جایی که با سخن راست میسر نباشد و همچنین نجات جان انسان محترم، در صورتی که تنها راه، دروغ گفتن باشد.(امام خمینی استفتاآت ج1ص485س11وج2 ص612 س 1 و2، منهاج‌الصالحین خوئی و وحید ج 3م35ومنهاج الصالحین سیستانی ج2 م 38،تبریزی استفتاآت ج2س 1026و 1028و1035،مکارم استفتاآت ج3س490و1661،اجوبه الاستفتاآت س1976)
خداوند متعال به همه ما توفیق ترک گناه و معصیت عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با گرامیداشت روز بسیج مستضعفین خداوند متعال در قرآن مجیدمی فرماید: وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَر،
باید از میان شما جمعی دعوت به خیر و امر به معروف و نهی از منکر کنند.
توضیحات
چند نکته درباره احکام امر به معروف و نهی از منکر:
1.یکی از مهمترین واجبات امر به معروف و نهی از منکر است که دارای شرایطی می باشد که یکی از‌شرایط این است که امر به معروف و نهی از منکر، برای کسی که امر به معروف و نهی از منکر می‌کند مفسده نداشته باشد یعنی در صورتی که امر به معروف و نهی از منکر دارای ضرر جانی یا آبرویی و یا مالی به مقدار قابل‌توجّه، برای شخص امر‌کننده به معروف و نهی کننده از منکر باشد یا اگر سبب تهدید دیگر مسلمانان باشد یا موجب مشقّت و دشواری غیر قابل تحمّل گردد، امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست اما اگر ضرر مختصر و قابل توجه نباشد سبب سقوط تکلیف نمی شود.
2.اگر کار معروف و منکر به قدری نزد خدای متعال، مهمّ باشد که باید در راه آن، ضررها و دشواری‌ها را تحمّل نمود؛مثلا اصل دین در خطر باشد و جلوگیری از منکر متوقف بر بذل جان و مال باشد در این صورت بذل جان و مال واجب است و از همین قبیل است شهادت حضرت سید‌الشهداء علیه السلام که برای حفظ دین، جان خود را فدای دین فرمودند.
3. امر به معروف و نهی از منکر ، بسیج عمومی و همگانی است برای ریشه کن کردن فساد و تامین سلامت و امنیت جامعه. تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام صادق علیه السلام، که خداوند متعال به پیامبری از پیامبرانش وحی فرمود که به مؤمنان بگو: لَا یَلْبَسُو ا‌‌لِبَاسَ أَعْدَائِی و َ‌لَا‌یَطْعَمُوا مَطَاعِمَ أَعْدَائِی وَ لَا یَسْلُکُوا مَسَالِکَ أَعْدَائِی فَیَکُونُوا أَعْدَائِی کَمَا هُمْ أَعْدَائِی.
(به مؤمنان بگو) لباس دشمنان مرا نپوشند و طعام دشمنان مرا نخورند و راه‌های دشمنان مرا نپیمایند وگرنه در زمره دشمنان من به شمار خواهند رفت.
توضیحات
فرهنگ اسلامی در واقع توسعه دانش و بینش و فراگیری تقوا در جامعه است؛ فرق اساسی جامعه دینی با جامعه غیردینی رعایت فرهنگ و آداب دینی در جامعه است لذا اگر جامعه در امور مختلف فرهنگ دینی را رعایت نکند به مرور بینش افراد و در نتیجه عملکرد و هویت ایشان هم تغییر می کند؛ یکی از مسائلی که مضمون آیات و روایات، مسلمانان را از آن برحذر داشته پرهیز از ترویج فرهنگ غیر دینی است.
اما دو نکته درباره نشر فرهنگ غربی:
1-یکی از محرمات و گناهان، ترویج و تبلیغ فرهنگ غربی است یعنی فرهنگی که معارض و دشمن فرهنگ اسلامی است و شخص مسلمان نباید تحت تاثیر چنین فرهنگی قرار بگیرد، بی شک لباس و پوشش افراد یک جامعه و کیفیت زندگی افراد، از‌عوامل فرهنگ ساز و وسیله تبلیغ فرهنگ آن جامعه است لذا در جامعه اسلامی پوشیدن لباس هایی که با حجاب و پوشش شرعی منافات دارد، یا پوشیدن لباسی که بر روی آن تصاویر و عکس های مبتذل و مستهجن وجود داشته باشد حرام است و همچنین ترویج نگهداری سگ در منزل و بازی با آن و همراه داشتن آن در ماشین ها و خیابان ها که هر یک بگونه ای ترویج فرهنگ غربی می باشد نیز اشکال دارد.
2.خرید و فروش چیزی که منجر به انحراف جوانان و فساد آنان و یا باعث پیدایش جو فرهنگی فاسد می شود جایز نیست و واجب است از آنها اجتناب شود. (استفتاءات تبریزی ج1س2229و2228– استفتائات مکارم‌ج3س1840-اجوبه‌س1361)
خداوند متعال به همه ما توفیق ترویج فرهنگ اسلامی را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن‌الرحیم. با تبریک هفته بسیج از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که فرمودند: أَسْرَعُ الْأَشْیَاءِ عُقُوبَةً رَجُلٌ عَاهَدْتَهُ فَمِنْ شَأْنِکَ الْوَفَاءُ لَهُ وَمِنْ شَأْنِهِ أَنْ یَکْذِبَک،
یکی از اموری که خیلی سریع به واسطه آن عقاب و عذاب می شود این است که فردی با او پیمان ببندی و تو بخواهی وفا کنی و او بخواهد به دروغ با تو رفتار کند.
توضیحات
چند نکته در مورد احکام ضمانت:
1. یکی از اقسام ضمانت این است که فردی ضامن دیگری می شود به این منظور که اگر بدهکار در دادن بدهی کوتاهی کرد یا نتوانست آن را بپردازد، طلبکار طلب خود را از ضامن بگیرد که به نظر اکثر مراجع عظام تقلید چنین ضمانتی صحیح بوده و در صورت عدم پرداخت بدهکار، ضامن باید بدهی بدهکار را بپردازد مثل غالب ضمانت های بانکی و غیر بانکی. (سیستانی، مکارم، زنجانی، خوئی: صحیح است- مساله 2310-2312-عروه الوثقی، ضمان،شرط هفتم) اجوبه الاستفتاآت ص391س1683 )
2.چنانچه ضمانت به درخواست یا با اجازه بدهکار باشد، ضامن می تواند بعد از اداء دین مقدار مالی را که داده پس بگیرد و گرنه چنانچه انسان دین شخصی را بدون اجازه اش ادا کند بعد از ادا دین نمی تواند مقدار مالی را که داده پس بگیرد.مثل این که پدری دین فرزندش را بدون اجازه فرزند ادا کند نمی‌تواند مقدار پرداختی دین را از فرزند دریافت کند مگر اینکه فرزند با رضایت خاطر باز هم پرداخت کند.
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب روزی حلال عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و‌آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. با تبریک هفته بسیج از امام صادق علیه السلام روایت شده که حضرت فرموده‌اند: مردى خدمت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم آمد و عرض کرد: گناهانم زیاد شده و اعمالم سست و اندک گشته؟ حضرت فرمودند: أکثِرِ السُّجودَ فإنّه یَحُطُّ الذُّنوبَ کماتَحُطُّ الرِّیحُ وَرَقَ الشَّجَرِ.
زیاد سجده کن ؛ زیرا ، همچنان که باد برگ درختان را می ریزد، سجده نیز گناهان را از بین می برد.(أمالی الصدوق : 404 / 11)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره احکام سجده:
1.در سجده نماز لازم است هفت موضع بر روی زمین قرار بگیرد و اگر عمدا قرار ندهد نماز باطل است:1-پیشانی 2-کف دو دست 3- سر دو زانو 4-سر انگشت بزرگ پاها. (مشهور: احتیاط واجب سر انگشت شصت پاها؛ مخالف: آیات عظام سیستانی، خوئی، وحید: قسمتی از انگشت بزرگ پاها مثل طرف، ظهر یا بطن انگشت کافی است ؛ العروه الوثقی السجود، مساله6)
2.در سجده اگر مقداری از پیشانی را بر زمین یا مهر یا شیء دیگری که سجده بر‌آن صحیح است، بگذارد که عرفاً صدق سجده نماید، کافی است هر چند به اندازه یک بند انگشت یا به نظر اکثر مراجع تقلید حتی اگر کمتر از یک بند انگشت باشد. (مخالف خویی و گلپایگانی بنابر احتیاط واجب کمتر از یک بند انگشت نباشد؛ عروه الوثقی فصل فی السجود‌م1). اما مستحب است تمام پیشانی بر چیزی که سجده بر آن‌صحیح است گذاشته شود.
3.مهر یاچیز دیگرى که بر آن سجده می کند باید پاک باشد ولى اگر مثلا مهر را روى فرش نجس بگذارد یا یک طرف مهر نجس باشد و پیشانى را به طرف پاک آن بگذارد اشکال ندارد. (رساله مراجع م 1065)
خداوند متعال توفیق عمل به واجبات را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم.بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام رضا علیه السلام که می فرمایند: اِعْلَمْ أَنَّه مَنِ اسْتَدانَ دَیْنا وَ نَوى قَضاءَهُ، فَهُوَ فى أَمانِ اللّه‌حَتّى یَقْضیَهُ، فَإنْ لَمْ یَنْوِ قَضاءَهُ فَهُوَ سارِقٌ؛
کسى که قرض بگیرد در صورتى که تصمیم داشته باشد آن را پس دهد در امان خداست تا آن را اداء کند ولى اگر تصمیم نداشته باشد آن را به صاحبش برگرداند، دزد محسوب مى شود.
توضیحات
در روایات معصومین علیهم السلام بدهکار بودن و قرض گرفتن ناپسند شمرده شده و مذمت شده مگر در موارد خاص و اضطرار؛ حتی در برخی روایات آمده که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم بر جنازه فردی که بدهکار بود نماز نمی خوانندو در روایتی نقل است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:
إِیَّاکُمْ وَ الدَّیْنَ فَإِنَّهُ هَمٌّ بِاللَّیْلِ وَ ذُلٌّ بِالنَّهَار؛ بپرهیزید از قرض گرفتن، زیرا قرض گرفتن، غصه شب و ذلّت روز است. مومن می بایست عزت خود را حفظ کند و قناعت کردن و درخواست نکردن از دیگران باعث عزت می شود و خود این حالت باعث جلب رضای خدا و وسعت رزق است.
چند نکته در مورد اداء دین و بدهی:
1. اگر طلبکار طلب خود را مطالبه کند، چنانچه بدهکار بتواند بدهى خود را بدهد باید فورا آن را بپردازد و اگر تاخیر بیندازد گناهکار است.
2.اگر بدهکار مال و اموالی ندارد یا اگر مالی هم دارد منحصر به خانهاى است که در آن نشسته و اثاثیه منزل و چیزهاى دیگرى که از لوازم ضروری زندگی است و به آنها احتیاج دارد، حرام است که طلبکار طلب خود را از او‌مطالبه نماید بلکه باید به بدهکار مهلت دهد و نمى‌تواند او را مجبور کند که چیزهاى‌که از ضروریات زندگی است را بفروشد، امّا بدهکار باید براى پرداخت بدهى خود در صورت توان تلاش کند و از طریق کسب‌و‌کار چیزى بدست آورده و بدهى خود را بپردازد.
3.کسى که دسترسى به طلبکار خود ندارد، چنانچه امید نداشته باشد که او را پیدا کند به نظر اکثر فقها باید (فتوی یا احتیاط) با اجازه حاکم شرع طلب او را به فقیر بدهد، و شرط نیست در فقیر که سید نباشد. (فاضل، اراکی، گلپایگانی،صافی: احتیاط واجب این است که اگر طلبکار سید نیست به سید ندهد. ( مساله٢٢٧٦رساله مراجع مساله٢٢٧٧)(رساله مراجع مساله ٢٢٧٩)
خداوند متعال ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از امام على علیه السلام که می فرمایند: حُسْنُ الْخُلْقِ فى ثَلاثٍ: اِجْتِنابُ الْمَحارِمِ وَ طَـلَبُ الْحَلالِ وَ التَّـوَسُّعُ عَلَى الْعِیالِ؛
اخلاق و رفتار خوب در سه چیز است: دورى کردن از حرام، طلب حلال و فراهم آوردن آسایش و رفاه براى خانواده.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره نفقه:
1.در احکام اسلامی برخی از افراد واجب النقه انسان معرفی شده است یعنی تامین خرجی و نفقه آنها بر انسان واجب است و مقصود از نفقه تامین خوراک, پوشاک, و مسکن و دیگر ما یحتاج معمول زندگی، است.
2.افراد واجب النفقه عبارت است:1- همسر دائمی انسان. 2- پدر و مادر. 3- فرزندان. (تحریر ج4 نکاح مسأله1 نفقه نزدیکان- جامع المسائل ج2 س1319)
3.پدر و مادر و فرزندان زمانی واجب النفقه هستند که فقیر باشند برخلاف همسر که چه فقیر باشد و چه غنی، خرجیش بر انسان واجب است، و اگر مرد نفقه همسرش را ندهد مدیون است.
نکته مهم این که: پرداخت کفارات، رد مظالم، فطریه و زکات اگر بابت نفقه باشد به واجب النفقه صحیح نیست، اما به دیگر ارحام مثل خواهر و برادر و ... دادنش اشکال ندارد. (مراجع م 1948- بهجت ج2 ص 3763 س 2906 و س 3359 و ج3 س 3777- مکارم ج1 ص 95- جامع المسائل ج2 س 1319)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام خصوصا مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: یَا أیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِأزوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ المُؤمِنِینَ یُدنِینَ عَلَیهِنَّمِن جَلَابِیبِهِنّ ذَلِکَ أدنَی أن یُعرَفنَ فَلَا‌یُؤذَینَ.
ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنه بگو پوشش سر خود را بلند گیرند (تا تمام بدنشان را بپوشاند). این برای آن است که (به عفت) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند.
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره پوشش و لباس یک فردمسلمان:
1. پوشش مناسب رعایت حریم دیگران و باعث آرامش روانی و تحریک نکردن هیجانات و غرایض دیگران است؛ حفظ پوشش شرعی یکی از مسلمات و ضروریات دینی است که هدف از حجاب و پوشش، گسترش حیا و عفت در جامعه و جلوگیری از فساد، استحکام و گرم شدن کانون خانواده است و فقدان حجاب سبب معاشرت‌های نادرست میان زن و مرد و سست شدن کانون خانواده می‌شود لذا هم مردان و هم زنان واجب است حجاب شرعی را رعایت کنند و مردان مراقب حجاب دختران و همسرانشان باشد و عموم مردم هم نسبت به نهی از منکر در صورت وجود شرایط نهی از منکر نسبت به افراد متخلف، کوتاهی نکنند.
2.لباس از عوامل فرهنگ‌ساز است لذا نباید کیفیت پوشش لباس ترویج فرهنگ ضد دینی باشد مثلا روی لباس تصاویر یا نوشته هایی باشد که تبلیغ فرقه های منحرف و ضد دینی باشد.
3.رعایت پوشش شرعی در برابر هر نامحرمی، واجب است فرقی بین فامیل و همکار و دکتر و بیگانه ندارد و همچنین تفاوتی میان مکانهای زیارتی و مجالس عروسی یا مجالس جشن میلاد اهل بیت علیهم السلام نمی‌باشد.
خداوند متعال به مردان ما غیرت و به زنان ما عفت عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. در روایت است از حضرت امام حسین علیه السلام که می‌فرمایند: مَ نْ حَاوَلَ امْرَأً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما‌یَحْذَرُ.
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست می دهد و از آنچه می ترسد به سراغش می‌آید.
توضیحات
چند نکته درباره احکام نگاه و پوشش:
1.رعایت نگاه و پوشش در برابر نامحرم واجب است و تفاوتی میان فامیل یا غیر فامیل یا نزد پزشک نیست و همچنین تفاوتی میان مکان های زیارتی و مجالس عروسی یا مجالس عزاداری نمی باشد.
2.نگاه کردن مرد به بدن زنان نامحرم و همچنین نگاه کردن به موی آنان، چه با قصد لذت باشد چه بدون آن، حرام است و نگاه کردن به صورت آنان و دستهای شان تا مچ نیز، اگر با قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد حرام است.
3.نگاه کردن زن به بدن مرد نامحرم حرام است هر چند مرد بخاطر عزاداری همه بدنش پوشیده نباشد باشد مگر به جاهایی از بدن که معمولاً مردها نمی پوشانند مثل سر و دستها و قدم پاها که نگاه کردن زن به این جاها اگر بدون شهوت و ترس افتادن در گناه باشد، اشکال‌ندارد.
4.نگاه کردن به عکس و فیلم‌های مستهجن و مبتذل‌مطلقا حرام است هر چند به قصد لذت نباشد.(امام ،تبریزی ،فاضل ،وحید، سیستانی: فیلم مبتذل در صورتی که قصد لذت نباشد بنابر احتیاط واجب حرام است) (مکارم‌استفتائات‌ج2م1048،رساله جامع ج 2 م 1441 اجوبه الاستفتائات رهبری س 1314و 1313)
خداوند متعال توفیق ترک گناه را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
