کل بیان های بین الصلاتین از ۱/۰۲/۱۱ تا ۱/۰۲/۱۸
اهمیت علم آموزی در اسلام 
گفتار روز
توضیحات
خداوند در قرآن درباره اهمیت و عظمت مقام علم؛ می فرماید: « قل هل یستوی الذین یعلمون و الذین لایعلمون... ؛[ای پیامبر!] بگو: آیا کسی که عالم است با کسی که نمی داند برابر است». ( زمر ، آیه 9 )
از آنجا که دین اسلام آخرین و کامل ترین دین است و یکی از ارزشها کسب علم است , در باره علم بسیار سفارش کرده است که نکاتی در این زمینه عرض میشود:
1- معجزه پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) قرآن است که کتابی سراسر معارف و حکمت است واین خودنشان ازاهمیت علم دراسلام داردزیرا می دانید که معجزه دیگر انبیاء کتاب نبوده است و معجزاتی داشته اند که مشاهده ای و تجربی بوده است.
2- قرآن هم سخن خود را با (اقرا)« خواندن » ، « علم » و « کتابت » آغاز کرد و پیوسته مسلمانان را به تفکر و تدبر درهر چه آفریده شده است ، فرا خوانده است.
3-علم اموزی از گهواره تا گور سفارش شده است (اطلبواالعلم من المهد الی اللحد)
4-بخاطر آموختن علم، سفر و مهاجرت به دورترین نقاط سفارش شده است (اطلبوا العلم ولو بالسین)
5-علم آموزی برای همه اعم از زن و مرد است(طلب العلم فریضه علی کل مسلم و مسلمه)
خداوند ما را جزء عالمان دین قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی امام صادق علیه السلام درباره آثار پرداخت فطریه می فرمایند: موجب حفظ انسان از مرگ در آن سال میشود. (1)
در آستانه عید فطر قرار داریم؛ لذا چند نکته کوتاه درباره احکام فطریه تقدیم شما می شود:
1. یکی از سوالاتی که مؤمنین زیاد سوال می کنند این است که چه زمانی باید فطریه را پرداخت کرد؟
در جواب این سوال عرض می شود: به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای مکلف می تواند شب عید فطر و بعد از ثابت شدن عید است؛ فطریه را از مال کنار بگذارد یا آن را به فقیر بپردازد. (2)
2. سوال بعد این است که تا کی فرصت دارد؟ فرموده اند برای کسی که می خواهد در نماز عید فطر شرکت کند (به فتوی یا احتیاط واجب) باید قبل از نماز عید آن را پرداخت کند یا از مال خود جدا کند و کنار بگذارد. و اگر در نماز عید نمی خواهد حاضر شود تا قبل از ظهر روز عید فطر باید فطریه را پرداخت کند یا از مال خود جدا کند و کنار بگذارد و باید دقت داشت که شرعا نباید از این زمان به تاخیر بیفتد. (3)
3. حال اگر کسی وظیفه اش پرداخت فطریه بوده ولی مثلا حکم را نمی دانسته و تا زمان مذکور فطریه را نپرداخت وظیفه چیست؟ به فتوای مقام معظم رهبری و برخی دیگر از مراجع (به فتوی یا احتیاط واجب) فطریه را بدون این که نیّت ادا و قضا کند، پرداخت کند و تکلیفش اداء می شود. (4)
خداوند متعال همه عبادات بویژه نماز و روزه همه ما را قبول فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: اذْهَبْ فَأَعْطِ عَنْ عِیَالِنَا الْفِطْرَةَ- وَ عَنِ الرَّقِیقِ وَ اجْمَعْهُمْ وَ لَا تَدَعْ مِنْهُمْ أَحَداً- فَإِنَّکَ إِنْ تَرَکْتَ مِنْهُمْ إِنْسَاناً تَخَوَّفْتُ عَلَیْهِ الْفَوْتَ- قُلْتُ وَ مَا الْفَوْتُ قَالَ الْمَوْتُ. (الکافی(ط-الاسلامیه) ج 4 ص:174)
(2) (رساله مراجع، م 2029 ؛ رهبری، سایت، احکام روزه، س234)
(3) (رساله مراجع، م2025 و م 2029)
(4) آیت الله صافی: باید بدون نیت ادا و قضا پرداخت کند. حضرت امام و امام خامنه ای و آیات عظام سیستانی: بنابر احتیاط بعدا به نیت مافی الذمه بدهد. مکارم: بنابر احتیاط واجب ساقط نمی شود و بنابر احتیاط مستحب به نیت ما فی الذمه پرداخت کند. آیات عظام خوئی، بهجت، زنجانی: فطریه واجب نیست. (رساله مراجع تقلید م 2029 و م 2030 و م 2031 و م 2032 ؛ العروه الوثقى؛ ج2 فصل فی وقت وجوبها، م6 ؛ زکات فطره ؛ مکارم، استفتائات سایت، زکات فطره)
نکاتی درباره علم در اسلام
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفْعَلُونَ:اى کسانى که ایمان آورده‌اید! چرا چیزى مى‌گویید که عمل نمى‌کنید؟ (آیه 2 صف)
در اسلام علم اهمیت بسیار دارد اما این مطلب مهم دارای نکاتی در اسلام است که خدمت شما عرض میشود:
1-علم همراه با عمل باشد. امام صادق (علیه السلام ) می فرماید: «هر کس که علم بیاموزد و به آن عمل کند و برای خدا آن را به دیگران تعلیم دهد, در ملکوت آسمان ها او را عظیم می خوانند و می گویند برای خدا آموخت برای خدا عمل کرد و برای خدا به دیگران تعلیم داد». (الحیاه، ج 2, ص 336)
2- علم و دانش برای رضای خدا باشد و گرنه علم باعث حجاب اکبر میشود و چنین علمی آدمی را به کمال نمی رساند ولو آن که علم دینی باشد رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرماید: «هر کس برای دنیا و مقام پیدا کردن در چشم مردمان و مورد توجه قدرت ها شدن به جستجوی علم برآید به بابی از آن نمی رسد مگر آن که عظمت و کبریایی او در نزد خودش افزون می شود و زبان و دست درازی او بر مردمان افزایش پیدا می کند و بی توجهی او به خدا و دوری او از دین بیشتر می شود» (الحیاه، ج 2, ص 343 )
3-در فرهنگ دینی علم باید برای فهمیدن باشد نه برای جدال کردن، فخرفروشی و فریب دادن دیگران،(الحیاه، ج 2, ص 332)
4-هر چند در روایات افضل علوم، علم به خدا (و علم معرفت نفس ) دانسته شده است اما در عین حال افضل دانش ها, علمی دانسته شده که در آن خلوص باشد و نافع ترین علم، علمی تلقی گشته است که به آن عمل شود. (میزان الحکمه، ج 6, ص 529)
خداوند ما را جزء عالمان و عاملان به دین قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
روایتی از پیامبر اعظم نقل شده که: چون صبح روز عید فرا رسد خداوند فرشتگانی را به زمین فرستد که سر کوچه ها و گذرها می ایستند و ندا می کنند: اى امّت پیامبر! به سوى پروردگار کریم خود [براى نماز عید] بیرون بیایید که خداوند پاداش فراوان دهد و گناهان بزرگ را بیامرزد. (الأمالی (للمفید)، النص، ص: 232)
امشب چند نکته برای نماز عید فطر بیان می کنیم:
1. زمان خواندن نماز عید فطر از اول آفتاب روز عید است تا ظهر آن. (1)
2. اگر شخصی نماز عید فطر را در وقت مشخص خودش نخواند، خواندن قضای آن در شرع مقدس ثابت نیست. (2)
3. نماز عید فطر در زمان حضور امام علیه السلام، (که انشالله خداوند توفیق درک آن را نصیب همه ما گرداند) واجب است و باید هم به جماعت خونده شود ولی در زمان غیبت امام زمان علیه السلام این نماز مستحب می باشد و فرادا نیز صحیح است. (3)
4. در نماز عید فطر گفتن اذان و اقامه وارد نشده است و مستحب است قبل از نماز عید سه مرتبه کلمه الصلاه گفته شود. (4)
5. در صورتى که مومنین نماز عید را به جماعت انجام می دهند، غیر از قرائت که امام جماعت آن را انجام می دهد، بقیۀ ذکرها، تکبیرها و همچنین اذکار قنوت از مأمومین ساقط نیست و باید آنها را به جا آوردند. (5)
6. برخی از مومنین نسبت به دعای قنوت می پرسند ما که این دعا را حفظ نیستیم تکلیف چیست؟ در پاسخ می گوییم در قنوتهای نماز عید هر دعایی می شود و اینگونه نیست که اگر دعای خاص آن خوانده نشود صحیح نباشد البته خواندن دعای مخوص آن بهتر است و خواندن از روی متن در نماز هم اشکال ندارد. (6)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام سلامتی مراجع عظام خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1517)
(2) (عروه کتاب الصلاه فصل فی صلوات المرقبات فصل فص صلاه العیدین و اجوبه س 636)
(3) (رساله مراجع ج1 م 1407و 1516 ج2 مسائل متفرقه م 17) حضرت امام، صافی: اگر به جماعت می خوانند به قصد رجاء باشد. شبیری: بنابر احتیاط به جماعت نخوانند.
(4) آیات عظام سیستانی و وحید: در صورتی که با جماعت بخوانند مستحب است سه مرتبه الصلاه بگویند. (رساله مراجع م 1916)
(5) عروة‌الوثقى، کتاب‌الصلوة، فصل فی الصلوات المرغبات، فصل فی صلاةالعیدین، مسئلۀ5؛.
(6) توضیح‌المسائل مراجع، ج1، ص824، مسئلۀ1520؛
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که میفرمایند: ... مَن صامَ و لَم یُؤَدِّ الزَّکاةَ فلا صَومَ لَهُ إذا تَرَکَها مُتَعَمِّدا ...
اگر کسى روزه بگیرد و زکات فطره را عمدا ندهد، گویا روزه ای نگرفته است. (من لا‌یحضر الفقیه ج2، ص183)
توضیحات
در آستانه عید سعید فطر هستیم و لازم است مسائل مورد نیازمان را بیاموزیم لذا نکاتی در باب فطریه رو با هم مرور می کنیم:
1. مقدار فطریه ای که برای هر نفر واجب است سه کیلو از غذای معمول شهر است یا محاسبه قیمت سه کیلو از غذای معمول شهر برای هر نفر است و اگر همه عزیزان چه آنهایی که بیشتر در طول سال نان مصرف می کنند یا برنج مصرف می کنند، قیمت گندم را پرداخت کنند یا قیمت برنج را حساب کنند، صحیح است و مانعی ندارد و لازم نیست انسان فطریه را بر اساس غذای غالب خودش بدهد. (1)
2. برای کسی که غروب شب عید فطر می رسد و فقیر شرعی است یعنی خرج سالش را مطابق با شأنش ندارد پرداخت زکات فطره بر او واجب نیست. (2)
3. پرداخت فطریه قبل از اتمام ماه رمضان و قبل از غروب شب عید فطر به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای، صحیح نیست. (3)
4. به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب مصرف فطریه برای فقرا و مساکین می باشد و در موارد دیگری نمی شود مصرف کرد. (4)
خداوند متعال همه عبادات بویژه نماز و روزه همه ما را قبول فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع تقلید، م 1991 ؛ رهبری، سایت لیدر، احکام روزه، م 232 و م 233)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 1992)
(3) حضرت امام، رهبری، مکارم، نوری، بهجت، فاضل: بنابر احتیاط واجب قبل از غروب شب عید فطر پرداخت نکند. (رساله مراجع، م 2025 ؛ عروه الوثقی، زکاه الفطره، فصل فی وقت وجوبها، م1 ؛ تحریرالوسیله، المقصد الثانی فی زکاه الابدان، القول فی وقت وجوبها ؛ منهاج الصالحین، ج1 ، م 1179)
(4) رهبری، سیستانی، مکارم، وحید، صافی: بنابر احتیاط واجب زکات فطریه فقط به فقرای شیعه داده شود. (رساله مراجع م 2014 ؛ عروه الوثقی، زکاه الفطره، مصرف زکاه الفطره ؛ رهبری، سایت، احکام روزه، س 245 ؛ منهاج الصالحین، ج1 ، مصرف زکات، قبل از مساله 1183 ؛ مکارم، توضیح المسائل، م 1710 و م 1732)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم-تبریک ایام
معنای کلمه «فِطر» در لغت، به معنای روزه نبودن است که از ریشه فَطر به معنای شکافتن، گرفته شده و «افطار» و «عید فطر» نیز از همین ریشه است؛ زیرا روزه‌دار دهانش را در وقت مغرب و روز عید فطر بر خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها باز می‌کند(العین و لسان العرب، ذیل واژه «فطر)
1. عید فطر، جشن تولد فطرت : فطرتی که از غبارها و زنگارها پاک شده و اکنون در زیباترین شکل خود خودنمایی می کند. فطرت توحیدی ما را، یادمان می آورد
2.عیدپاداش: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :چون روز اول ماه شوال شود، منادی ندا می‌دهد: ای مؤمنان! صبحگاهان به سوی جایزه‌هایتان بشتابید(کافی، ج۷، ص۶۵۰)
3. عیدمغفرت و آمرزش: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم :فرشتگان در روز عید، سر کوچه‌ها و گذرها می‌ایستند و می‌گویند: «بشتابید به سوی پروردگار کریم که عطای بسیار می‌دهد و گناهان بزرگ را می‌آمرزد(مستدرک ، ج۶، ص۱۵۴)
-یکی از یاران امام علی علیه السلام درعید فطری سفره ساده غذای امام را دید وگفت: یا امیرالمؤمنین! شما روز عیدکه مردم بهترین غذامیخورند چنین غذای کم ارزشی می خورید؟ فرمود: امروز، روز عید است، اما برای کسانی که مورد مغفرت الهی قرار گرفته باشند؛ و فرمودند: این، عیدِ کسی است که خداوند، روزه او را پذیرفته و عبادتش را قبول کرده است و هر روزی که در آن، خدا معصیت نشود، آن روز عید است(نهج البلاغه، حکمت ۴۲۸)
4.شبیه روز قیامت : امیرمؤمنان علیه السلام در روز عید فطر در خطبه ای فرمودند:
ای مردم! امروزِ شما، روزی است که در آن به نیکوکاران پاداش داده می شود و بدکاران در آن زیان می کنند. امروز، شبیه ترین روزها به قیامت شماست. با بیرون آمدن از خانه هایتان به مصلا، از بیرون آمدن از گورها و رفتن به پیشگاه خداوند یاد کنید، و از توقف و ایستادن در محل نماز، وقوف خود در برابر خدا را به یاد آورید، و از بازگشت به خانه هایتان، بازگشت خود را به جهنم و بهشت فرا یاد آرید(روضة الواعظین، ص 564)
5. عید منتظران: امام باقر علیه السلام فرمود: هیچ عید فطر و قربان نیست که با آمدن آن غم آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم تجدید می شود زیرا آنان حق خود را در دست دیگران می بینند و از اینکه افراد غیر شایسته بر جایگاه رهبری امت قرار دارد و امام راستین هنوز ظهور نکرده است که حکومت عادلانه و سایه پر از عدل و داد خود را بر مردم بگستراند، غمگین و ناراحتند.( تهذیب الاحکام، ج 3، ص 289) به همین جهت یکی از اعمال عید فطر، دعای ندبه است
خداوند ما را به معارف دین آشنا بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
مؤمنین نسبت به کفاره زیاد سوال می کنند؛ لذا چند نکته درباره روزه قضا و کفاره خدمت شما خوبان تقدیم می شود.
1. اگر انسان در ماه رمضان بواسطه مریضی یا مسافرت و مانند این دو روزه نگیرد چنانچه قضای روزه را تا ماه رمضان آینده نگیرد علاوه بر لزوم قضا در سالهای بعد، باید کفاره تأخیر هم بدهد؛ البته اگر فرد از ماه رمضان قبل تا ماه رمضان جدید بیمار است و به جهت مریضی و ضرر نتواند روزه بگیرد پرداخت کفاره کافی است و قضای روزه از او ساقط است. (1)
2. آن چیزی که در پرداخت کفاره تأخیر لازم است به فتوای اکثر مراجع تقلید این است که برای هر روز 750 گرم طعام مثل نان و گندم و برنج و مانند اینها به فقیر پرداخت شود و پرداخت پول صحیح نیست مگر اینکه پرداخت کننده مطمئن باشد که فقیر پول دریافتی را از طرف او به مصرف همان غذای محاسبه شده می رساند. بنابراین اگر فقیر پول 10 کیلو نان را گرفته اما با آن مثلا سه کیلو برنج بگیرد کافی نیست. (2)
3. نکته ای که باید نسبت به آن توجه داشت این است کسی که در ماه رمضان به خاطر مریضی یا مسافرت یا مثل بانوان به خاطر عذر شرعی روزه نگرفته باشد، به نظر اکثر مراجع تقلید تا قبل از فرا رسیدن ماه رمضان بعدی کفاره ندارد یعنی اگر تا قبل از فرا رسیدن ماه رمضان بعدی چیزی به عنوان کفاره پرداخت کند، بر آن سال حساب نمی شود؛ لذا اگر تا ماه رمضان بعدی روزه های قضا را نگرفته باشد، با فرا رسیدن ماه رمضان جدید تازه کفاره واجب می شود و باید برای هر روز که قضای روزه ها را انجام نداده، کفاره پرداخت کند. (3)
خداوند متعال توفیق انجام واجبات را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1702 و م 1703 ؛ عروه الوثقی، فصل فی احکام القضاء، م 13 ؛ مقام معظم رهبری، سایت، احکام روزه، م 274)
(2) مکارم: برای کفاره نان باید آرد آن به مقدار 750 گرم باشد. شبیری: یک مد طعام 900 گرم است. (تحریر الوسیله، کتاب کفارات، م 20 ؛ امام خامنه ای، سایت، احکام روزه، س 374 ؛ منهاج الصالحین، ج 3 ، م 776 ؛ مکارم، سایت، استفتائات قضا و کفاره روزه، کفاره روزه، احکام کفاره روزه و احکام مد طعام)
(3) مکارم: آیا کسی که بر اثر عذر شرعی روزه نگرفته است و تا ماه رمضان سال آینده نیز عذر او برطرف نمی شود می تواند در همان روز، کفاره را پرداخت نماید؟ پاسخ: در فرض سؤال در صورتی که یقین دارد تا رمضان آینده توان قضا کردن روزه را ندارد می تواند کفاره هر روز از ماه رمضان را بعد از همان روز پرداخت نماید. (رهبری، استفتاء خصوصی، شماره 546078 تاریخ 16/03/1394 ؛ توضیح المسائل جامع، م 2075 ؛ مکارم، استفتائات سایت، روزه، قضا و کفاره روزه، احکام کفاره روزه ؛ فاضل، جامع المسائل، ج2 س 401)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم-تبریک ایام
زکات دادن آثار فردی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. وسیله تقرب به خداوند : امام صادق علیه السلام فرمود: «خداوند زکات را همراه با نماز وسیله تقرّب مسلمانان به خود قرار داده است.( جامع الاحادیث، ج 9، ص33)
2. وسیله باز شدن گره ها: قرآن کریم می فرماید: «هر کسی بخشش نماید و پرهیزکار باشد و حقیقت را تصدیق نماید، ما کارهای مشکل او را آسان می کنیم. (آِیه 5 لیل)
3. نشانه کمال اسلام و ایمان : با ادای زکات اسلام کامل می شود و پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «علامت و نشانه مؤمنان در سه چیز است: نماز، روزه و زکات. (جامع الاحادیث، ج 9، ص35)
4. سبب گشایش برای مردگان است. شخصی به امام صادق علیه السلام گفت: برادرم از دنیا رفته است و زکات زیادی به عهده اش بود، من آنها را پرداخت کردم، امام فرمود: «با این عمل مشکل او بر طرف می شود(جامع الاحادیث، ج 9، ص 223)
5. سبب استجابت دعا و قبولی نماز: در روایات آمده که دادن زکات موجب استجابت دعا (جامع الاحادیث، ج 9، ص 53) و قبولی نماز می باشد.( جامع الاحادیث، ج 9، ص 53)
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که میفرمایند: إنَّ مِنْ تَمَامِ الصَّوْمِ إعْطَاءُ الزَّکَاةِ
کامل شدن روزه با دادن فطریه است. (من‌لا یحضر الفقیه ج2 ، ص183)
توضیحات
اگر کسی که پرداخت فطریه بر او واجب بوده (مثلا فقیر نبوده) ، ولی فطریه خود را به هر دلیلی پرداخت نکرده (مثلا فراموش کرده)؛ وظیفه اش نسبت به فطریه به چه صورت است؟
در جواب این سوال:
اگر فطریه را از مالش جدا هم نکرده است به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای؛ فطریه از عهده انسان ساقط نمی شود و انسان بدهکار و مدیون است. و (به فتوی یا احتیاط واجب) باید بدون این که نیّت ادا و قضا کند، پرداخت کند. (1) و اگر فطریه را جدا کرده باشد و کنار گذاشته باشد؛ باید همان را به عنوان زکات فطره پرداخت کند و همان هنگام پرداخت (به فتوی یا احتیاط واجب) نیت فطریه کند. (2)
نکته مهم این است اگر انسان فطریه را از اموالش جدا کرده و کنار گذاشته است باید همان مال را پرداخت کند و نمی تواند آن را برای خودش بردارد و مال دیگری برای فطریه بدهد. یا اینکه نمی تواند با پول فطریه چیزی بخرد و به فقیر بدهد. (3)
خداوند متعال توفیق انجام وظایف شرعی را به همه عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (آیت الله صافی: باید بدون نیت ادا و قضا پرداخت کند. حضرت امام و امام خامنه ای و آیت الله سیستانی: بنابر احتیاط بعدا به نیت مافی الذمه بدهد. مکارم: بنابر احتیاط واجب ساقط نمی شود و بنابر احتیاط مستحب به نیت ما فی الذمه پرداخت کند. آیات عظام خوئی، بهجت، زنجانی: فطریه واجب نیست.) (رساله مراجع تقلید م 2029 و م 2030 و م 2031 و م 2032 ؛ العروه الوثقى؛ ج2 فصل فی وقت وجوبها، م6 ؛ رهبری، استفتاء خصوصی ؛ زکات فطره ؛ مکارم، استفتائات سایت، زکات فطره)
(2) (رساله مراجع تقلید، م 2031 ؛ عروه الوثقی، زکات فطره، فصل فی وقت وجوبها، م 2)
(3) (رساله مراجع تقلید، م 2032)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم -تبریک ایام
زکات دادن آثار فردی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. کلید برکت و ازدیاد رزق: واژه زکات و برکت به طور مساوی در قرآن ذکر شده اند و در روایات نیز آمده است: «الزّکاة تزیدُ فی الرزق» «زکات روزی انسان را زیاد می کند. (جامع الاحادیث، ج 9، ص 52 و 69)
2. درمان بخل: پرداخت زکات آدمی را از صفت مذموم بخل می رهاند. امام صادق علیه السلام فرمود: «هر کس زکات مال خود را بپردازد، قطعا از بخل حفظ شده است. ( جامع الاحادیث، ج 9، ص 48)
3. بیمه کردن مال: امام کاظم علیه السلام فرمود: «اموال خود را از طریق زکات بیمه کنید.( جامع الاحادیث، ج 9، ص 49)
4. محبوب ترین نزد خدا: امام صادق علیه السلام فرمود: «محبوب ترین فرد نزد خداوند، سخاوتمندترین آنان است و سخاوتمندترین مردم کسی است که زکات مال خود را بدهد و از آنچه خداوند در مال او واجب نموده است، در مورد مؤمنان بخل نکند. ( جامع الاحادیث، ج 9، ص 65)
5. مایه فرو نشاندن غضب الهی و کفّاره گناهان است. حضرت علی علیه السلام می فرماید: «ا«شما را به خدا، شما را به خدا درباره زکات [دقت کنید] که به تحقیق غضب پروردگار را فرو می نشاند.»( وسائل الشیعه، ج 6، ص 10)
6. کفاره گناهان: در قرآن آمده است: اگر نماز به پا دارید و زکات بپردازید، من بدیهای شما را می پوشانم. (آِیه 12 مائده)
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
زکات دادن آثار اجتماعی فراوانی دارد که برخی ذکر میشود:
1. تقویت بنیه دینی مردم: امام رضا علیه السلام فرمود: «فلسفه پرداخت زکات، قوت فقرا و تقویت و کمک رسانی در امور دینی آنهاست. (وافی، ج 10، ص 51)
از محل زکات جمع آوری شده می توان مدارس، کتابخانه ها، مساجد و سایر مراکز دینی و فرهنگی را ایجاد نمود و یا آنچه را که قبلاً احداث شده است، توسعه داد و با دعوت از کارشناسان دینی و علما و اساتید، پایگاه علمی و اعتقادی مردم را تقویت نمود.
2. فقر زدایی، حل مشکلات و محو نمودن مفاسد اجتماعی. یکی از راههای مهم مبارزه با فقر، گرسنگی، کمبودها و مشکلات یا نابسامانی های اجتماعی توجه جدی به مسئله زکات می باشد. امیرمؤمنان علیه السلام فرمود: «هیچ فقیری گرسنه نمی ماند مگر به سبب آنکه توانمندی حق خدا را نمی پردازد و خداوند در روز قیامت توانمند را به همین دلیل بازخواست خواهد کرد(سفینة البحار، ج 3، ص 474)
3. دفع بلا از امّت و اقتدار امّت اسلامی: امام صادق علیه السلام فرمود: «قطعا خداوند به خاطر کسانی از شیعیان ما که زکات می دهند، انواع بلاها و خطرات را از سایر مردم دفع می کند و اگر زکات این گروه نبود، همه یکجا نابود می شدند(جامع الاحادیث، ج 9، ص 56)
4. تقویت برادری، و کینه زدایی: با پرداخت زکات رابطه عاطفی میان افراد عمیق تر شده و مفهوم آیه «انّما المومنون اخوة (آیه9 حجرات) بهتر مورد توجه و عمل قرار می گیرد. با پرداخت زکات، شعله مهر و محبت در دلها فروزان می شود و این دوستی و محبت در تعاون و یاری رساندن به یکدیگر و حفاظت از دستاوردهای جامعه اسلامی نقش مهمی دارد.
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از پیامبر خدا صلى الله علیه و آله حدیثی نسبت به کوچک نشمردن گناهان روایت شده است که فرموده اند: مؤمن گناه خود را چونان تخته سنگ بزرگى بر بالاى سرش مى بیند که مى ترسد به روى او بیفتد و کافر گناه خویش را مانند مگسى مى بیند که از جلوى بینى اش رد می شود . [ الأمالی للطوسی : 527/1162]
توضیحات
امروز قصد داریم راجع به زینت ناخن مصنوعی که متاسفانه اخیرا بین بانوان مسلمان در حال گسترش است نکاتی شرعی بیان کنیم؛ اینکه آیا خانمی که چنین آرایشی را انجام داده است وضو و غسلش درست است یا نه؟ و حتی اصل کاشت ناخن آیا برای یک بانوی مسلمان متدین جایز است یا خیر؟
در پاسخ لازم است خدمتتان عرض کنیم که اولا اصل کاشت ناخن به تصریح برخی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای حفظه الله حرام است؛ که متن فتوای معظم له بدین شرح است: اگر کسی بخواهد برای زینت و زیبایی این عمل را انجام دهد و کاشت هم به کیفیتی صورت می گیرد که برداشتن آن برای او ممکن نباشد و یا برداشتن ضرر و یا مشقت زیاد دارد لذا نمی خواهد بردارد ایجاد این مانع روی ناخن شرعا حرام است و خانم نباید از این زینتی که برای طهارتش مشکل ایجاد می کند استفاده کند. (1)
3. در ادامه فتوا، مقام معظم رهبری فرمودند حالا کسی که حکم را نمی دانسته و ناخن مصنوعی کاشته است لازم است برای وضو و غسل تا قبل از اینکه نماز قضا شود آن را جدا کند ولو هزینه سنگینی برایش داشته است،
اما در صورتی که ( مثلا در آن وعده نماز به دلیل زمان کم یا نداشتن امکانات) امکان جداکردن آن تا پایان وقت نماز ممکن نباشد باید فعلا علاوه بر انجام وضو و غسل جبیره ای، تیمم هم انجام دهد و نمازش را بخواند و بعد از برداشتن ناخن مصنوعی به احتیاط واجب نمازهایش را قضا کند. (2)
راجع به روز نیز حکم مشابه نماز است و همین احتیاط در قضای روزه جاری است.
خداوند متعال توفیق پاسداشت کرداری از دستورات دین به همه ما مرحمت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست.
(2) امام خامنه ای، استفتاء کتبی از معظم له، تاریخ انتشار: 1400/2/18.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم
بسم الله الرحمن الرحیم
نکاتی درباره اهمیت زکات در اسلام ذکر میشود:
1. در اهمیت زکات همین بس که یکی از پایه های دین مبین اسلام شمرده شده و به عنوان درمان دردهای اقتصادی جامعه محسوب می شود؛ چنان که اگر برای عضوی از بدن کسی ناراحتی ای پیش بیاید او را از حرکت می اندازد، در جامعه نیز اگر گروهی با مشکلات مالی روبه رو شوند، حرکت آن جامعه فلج می شود.
2. خروج از اسلام پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) : فرمود: یا علی! ده گروه از امّت من کافر می شوند که یکی از گروهها کسانی هستند که زکات نمی پردازند (بحارالانوار، ج 96، ص30) و امام صادق علیه السلام فرمود: کسی که ذرّه ای از زکات را ندهد یا یهودی یا نصرانی می میرد.»( بحارالانوار، ج 96، ص20)
3. از اولین وظایف حکومت صالحان رسیدگی به فقرا در سایه پرداخت زکات است: «الذین ان مکّناهم فی الارض أقاموا الصّلاة و آتوا الزّکاة » (آیه 41 حج)
4. با پرداخت زکات، سلام و صلوات پیامبر را دریافت می داریم؛ چون خداوند به پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرموده: زکات مردم را بگیر و بر آنها درود فرست. (آیه 103 توبه)
5. دریافت کننده زکات در ظاهر فقرا هستند، ولی در واقع خداوند است و این اهمیت برجسته زکات را می رساند
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از پیامبر خدا صلى الله علیه و آله نقل شده است: لا صَلاةَ لِمَن لم یُطِعِ الصَّلاةَ، و طاعَةُ الصَّلاةِ أن تَنهى عنِ الفَحشاءِ و المُنکَرِ
کسى که از نمازش اطاعات نکند گویی نمازی نخوانده است و اطاعت از نماز دوری از کار گناهان است. [بحار الأنوار : 82/198]
توضیحات
امروز قصد دارم چند مساله شرعی درباره احکام نماز جماعت، خدمتتان عرض کنم:
1. در نماز جماعت، بعد از تکبیرِ امام، اگر صف جلو آماده‌ی نماز و تکبیر گفتنِ آنها نزدیک باشد، کسانى که در صف بعد ایستاده اند، مىتوانند تکبیر بگویند. (1)
2. کسی که مسافر است و یا دیر به جماعت رسیده، اگر بخواهد در رکعت سوم یا چهارم اقتدا کند، چنانچه در حالی که امام ایستاده، بخواهد اقتدا کند، باید حمد و سوره را آهسته بخواند، و اگر برای خواندن سوره وقت ندارد، باید حمد را تمام کند و به فتوای تعداد زیادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه‌ای، در رکوع، خود را به امام جماعت برساند. (2)
3. اگر می‌داند که برای خواندن حمد، زمان کافی ندارد (بنا بر احتیاط واجب) باید صبر کند تا امام به رکوع برسد، بعد اقتدا کند؛ لذا در حالی‌که امام بعد از تکبیر در حال رفتن به رکوع است نیز اقتدا نکند. (3)
قبولی طاعات و عبادات، صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) ولى احتیاط مستحب آن است که صبر کند تا تکبیر صف جلو تمام شود. مشهور؛ مکارم: انتظار کشیدن خلاف احتیاط است. بهجت: زودتر تکبیر گفتن بر خلاف احتیاط است.) (رساله مراجع م 1418 ؛ بهجت استفتائات ج2 س2672)
(2) امام خامنه‌ای، آیات عظام خوئی، بهجت، فاضل، تبریزی، سیستانی، مکارم، وحید: خودش را به رکوع برساند. آیت الله سیستانی: اگر برای تمام حمد وقت ندارد، حمد را قطع کند و با امام به رکوع برود.) (امام خامنه‌ای، سایت ادمین، استفتاء شخصی ؛ رساله مراجع م1442)
(3) (رساله مراجع م 1441).
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
ترک کردن و ندادن زکات آثار زیانباری برای تارک آن دارد که برخی ذکر میشود:
1- تلف شدن اموال:حضرت امام صادق علیه السلام فرمود:«هیچ مالی در خشکی و دریا ضایع نمی شود، مگر به ضایع ساختن زکات.»( جامع الاحادیث، ج 9، ص 50)
2ـ خسارت دو برابر: در روایتی آمده است:«کسی که حق خدا را نپردازد (در راه حق مال خود را صرف نکند) دو برابر آن را در راه باطل صرف خواهد کرد.»( وافی، ج 10، ص 42)
3 ـ هزینه کردن در راه اشرار و گناه: امام صادق علیه السلام فرمود:«بدان، کسی که مال خود را در راه اطاعت خداوند صرف نکند، به هزینه کردن آن در راه معصیت خداوند گرفتار می شود و هر کس در حلّ مشکلات ولیّ خدا گامی بر ندارد، خداوند او را بر تلاش و حرکت در راه حلّ مشکلات دشمن خدا گرفتار می کند.»( وسائل الشیعه، ج 6، ص 25)
4 ـ محروم شدن از رحمت الهی: امام صادق علیه السلام فرمود:«کسی که حق خداوند را از مالش نپردازد، سزاوار است که خداوند رحمت خود را از او دریغ کند.»(( جامع الاحادیث، ج 9، ص 57)
5 ـ قبول نشدن نماز: امام رضا علیه السلام فرمود:«خداوند نماز و زکات را [در قرآن] قرین یکدیگر قرار داده و نماز بی زکات پذیرفته نیست(جامع الاحادیث، ج 9، ص 30)
6 ـ هم ردیفی با رباخواران: حضرت علی علیه السلام فرمود«کسی که زکات ندهد همچون رباخوار است.»( جامع الاحادیث، ج 9، ص 63.)
خداوند ما را جزء عاملان به دستورات خدا قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایت است که حضرت امام رضا علیه السلام هر زمانی که مسافر بودند و نماز را قصر می خواندند بعد از نماز 30 مرتبه ذکر «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ» را می گفتند و بعد می فرمودند: این عمل سبب کامل شدن این دو راکعت ناقصی نماز است. (وسائل الشیعة ؛ ج8 ؛ ص523)
توضیحات
و بر همین اساس فقها فرموده اند مستحب است کسی که نمازش شکسته است بعد از نمازهای قصر خود 30 مرتبه تسبیحات اربعه را بگوید که این کار جایگزین دو رکعتی است که از مسافر ساقط است. (1)
امشب چند نکته درباره نماز مسافر خدمت شما تقدیم می شود:
1. مسافری‌که نمازش شکسته است اگر تصمیم قطعی داشته باشد که حداقل 10 روز کامل در شهر یا روستای محل اقامت بماند باید نمازش را کامل بخواند؛ لذا اگر فردی که می‌داند ده روز نمی ماند یا تردید و شک دارد؛ نمازش شکسته است و روزه صحیح نیست. (2)
2. آنچه در قصد ده روز مهم است کیفیت محاسبه دقیق قصد ده روز است بنابر این اگر کسی در بین روز وارد شهر یا روستای محل اقامت شود چنانچه بتواند حداقل ده شبانه روز کامل یعنی240 ساعت در آنجا بماند می‌تواند قصد ده روز کند مثلا اگر کسی ساعت10 صبح وارد مشهد شود در صورتی که بتواند حداقل تا ساعت10روز یازدهم در مشهد بماند می تواند قصد ده روز کند. اما اگر کسی شب وارد شهر یا روستای محل اقامت شود همین که بتواند حداقل تا غروب روز دهم آنجا بماند قصد ده روز صحیح است مثلا اگر کسی ساعت 12 شب وارد شهر مشهد شده همین که قصد ماندن تا غروب روز دهم داشته باشد کافی است هر چند که کمتر از دویست و چهل ساعت می شود. (3)
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام بویژه زائرین حضرت رضا علیه السلام را بی‌‌خطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) عروه الوثقی، فصل فی احکام صلاه المسافر، م 15.
(2) رساله مراجع م 1335.
(3) (رساله مراجع م 1336 ؛ عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، فصل فی قواطع السفر، الثانی)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
بعضی می پرسند ما که مالیات به دولت اسلامی می دهیم، پرداخت خمس و زکات، دیگر برای چیست؟
در پاسخ لازم است به برخی تفاوتها اشاره کنیم:
1-مالیات نوعا برای هزینه های شخصی زندگی خود ما است، ولی خمس و زکات برای کمک به دیگران است.
توضیح این که همان گونه که انسان داخل خانه را موزائیک می کند، مبلغی به عنوان مالیات می پردازد که بیرون خانه او آسفالت شود یا در منزل لامپ روشن مىکند، به دولت نیز مالیات مىدهد تا بیرون منزل، کوچه و خیابان را روشن کند. بنابر این زکات و خمس برای خدمت به دیگران است، ولی مالیات برای دریافت خدمات دولتی برای خود ماست.
2-خمس و زکات را مردم با اراده و اختیار به کسانی می دهند که محبوب آنها هستند ولی در مالیات نه دهنده اختیاری دارد و نه گیرنده آن قداستی.
3- پرداخت خمس و زکات، به عنوان یک عبادت است و در آن قصد قربت لازم است که اگر نباشد عمل قبول نمىشود. بر خلاف مالیات که قصد قربت نمىخواهد و نوعاً با اکراه پرداخت مىگردد.
4- در خمس و زکات به پرداخت کننده اعتماد مىشود، یعنى خودش حساب مال خود را مىکند نه
مأمور دولت.
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت عسکری علیه السلام روایت شده که می فرمایند: ...اَمّا مَنْ کَانَ مِنَ الْفُقَهَاءِ صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِیْنِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِیْعاً لِاَمْرِ مَوْلَاهُ فَلِلْعَوَامِ أَنْ یُقَلِّدُوْهُ ...
از بین فقهاء آنان که خویشتندار و پرهیزکار هستند و با هوای نفس مبارزه می‌کنند و مطیع اوامر مولایشان می باشند، بر دیگران لازم است که از آنان تقلید کنند. (وسایل الشیعه ج27 ص: 131)
توضیحات
یکی از مسائلی که ذهن برخی را به خود مشغول کرده است روش صحیح انتخاب مرجع تقلید است؛ اینکه بین مراجع کدام عالم تر و شایسته تر برای تقلید است؛ که به صورت خلاصه به دو روش انتخاب مرجع اعلم اشاره می شود:
1. اینکه دو نفر عالم و عادل که می توانند مجتهد اعلم را تشخیص دهند، اعلم بودن (شایستگی برای تقلید) کسی را تصدیق کنند.
2. (مسیر دوم که شاید بیشترین کاربرد را بین روش ها در انتخاب مرجع تقلید داشته باشد حصول اطمینان به اعلمیت مرجعی بین مراجع تقلید است) اینکه عده ای از اهل علم و طلاب علوم دینی، فردی را به عنوان مرجع اعلم معرفی کنند و شخص مکلف از گفته آنها اطمینان حاصل کند.
حتی به نظر مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای اگر از این راه ها برای انسان حتی گمان یا احتمال هم حاصل شود باز هم باید از همان کسی که گمان یا احتمال به اعلمیتش پیدا کرده است تقلید شود. (1)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خاصه مقام معظم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: اگر اعلمیت معلوم نباشد یا مساوی باشند باید به اورع در استنباط مراجعه کرد و گرنه مخیر است مگر در موارد علم اجمالی. (رساله مراجع، مساله 3 و 4 ؛ توضیح المسائل جامع، مساله 12)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در سیره امام رضا علیه السلام به تعلیم و تعلم اهمیت زیادی قائل شده اند که نمونه هایی نقل میشود:
1. فهم مطلب نه فقط نقل آن : در روایت اول حضرت رضا ( علیه السلام ) می‌فرماید: ( کونوا دراةً و لا تکونوا رُواة حدیث تعرفون فقهه خیرٌ من ألفٍ ترونه ) بر آن باشید که احادیث را دقیقاً درک کنید، نه فقط آنها را روایت کنید. فهم و درک یک حدیث بسیار بهتر از روایت کردن هزار حدیث است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۸ )
در این روایت امام ( علیه السلام ) تاکید دارند که اگر یک حدیث را دقیقا بفهمید و به آن عمل کنید بهتر از آن است که هزاران حدیث را فقط نقل کنید . پس اولین نکته در باب تعلم و آموختن ، تفکر در آن علم و یا حدیث است .
2. انتشار علم به عنوان زکات علم: امام رضا ( علیه السلام ) فرموده اند : بهترین توشه‌ای که شخص دانشمند دوستدار ما برای روز فقر و نیاز و ذلّت خود ذخیره می‌کند، حمایت علمی از دوستان ناتوان ما، و نجات ایشان از چنگال دشمنان خدا و رسول او است. [در این صورت] وقتی از قبر برخیزد صفوف فرشتگانی را مشاهده کند که از محلّ قبر تا جایگاهش در بهشت برین صف کشیده‌اند، و او را با بالهای خود بلند نموده و به عمارت مخصوصش در بهشت حمل کرده و به او می‌گویند: آفرین بر تو! خوش باد تو را، ای کسی که دشمنان خوبان را مقهور ساخته و از ائمّه اطهار علیهم السلام خود حمایت و طرفداری می‌نمودی. (احتجاج ،ج۱،ص۱۹ )
3. ثواب روزه داری برای مذاکره علمی: امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : (الذّکر فیه یعدل بالصیام ) مذاکره علمی، معادل روزه‌داری است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۷ )
4. تعلیم و تعلم علم را همسان با نماز معرفی کرده اند و از همنشینی با جاهل تذکر داده اند امام رضا ( علیه السلام ) میفرمایند : تدریس علم، همسان نماز است. (مسند امام رضا(ع) ج۱، ص ۷)
خداوند توفیق علم و عمل به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند: در روز قیامت قبل از اینکه انسان قدم از قدم بردارد از او چهار سؤال می شود که یکی از آنها این است که: ...عَمَّا اکْتَسَبَهُ مِنْ أَیْنَ اکْتَسَبَه وَ فِیمَ أَنْفَقَهُ ....
از مالش سؤال می شود که از چه راهی به دست آورده و در چه راهی مصرف کرده است. (تحف العقول ؛ النص ؛ ص56)
توضیحات
انسان نسبت به پولی که به دست می آورد و همچنین نسبت به پولی که هزینه می کند باید توجه داشته باشد که از جهت شرعی دچار گناه و معصیت نشود؛ لذا چند مساله شرعی در‌بارۀ مصرف مال در راه حرام عرض می شود:
1. مصرف کردن مال در راه حرام گناه و خودش نوعی کفران نعمت الهی است و در برخی موارد، مصرف مال در راه حرام، خود نوعی تشویق و ترویج گناه بوده و حرام است. و کسی که مالش را در راه حرام مصرف کند، پرداخت خمس آن مالی که در راه حرام مصرف شده واجب است. (1)
2. هزینه کردن مال در جهت خرید مواد مخدر یا فیلم و عکسهای مبتذل و مستهجن بلکه هر ابزاری که اعتقاد و اخلاق انسان را فاسد کند یا برگزاری مجالس رقص و موسیقی حرام و مانند اینها، حرام است و درآمدی که فردی از این راهها و مشابه این راهها بدست آورد، درآمد حرام محسوب می شود. (2)
3. اگر انسان بخواهد وسیله یا نرم افزاری را تهیه و خریداری کند که دارای استفاده حلال و حرام است اما ترس این باشد که خودش یا خانواده اش به حرام و گناه آلوده می شوند، نباید چنین وسیله را تهیه کند. مثلا استفاده از موبایل های لمسی و دارای نرم افزار اندروید در جهت حلال شرعا اشکالی ندارد ولی در همین مورد اگر کسی می ترسد با خرید چنین موبایلی به گناه آلوده می شود، با توجه به اهمیت گناه نکردن در پیشگاه خداوند، نباید این چنین موبایلی را تهیه کند. (3)
خداوند توفیق دوری از گناه را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1775 ؛ رساله آموزشی، ج1 درس 68 ص: 283 ؛ توضیح المسائل جامع م 2317)
(2) (رساله مراجع م 2055 و 2064 و 2070 ؛ رساله آموزشی، ج1 درس 12 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1403 ؛ منهاج الصالحین، المکاسب محرمه م 9)
(2) (المسائل المنتخبه(للسیستانی) م 647)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام درباره حقیقت نماز می فرمایند: أَنَّهَا إِقْرَارٌ بِالرُّبُوبِیَّةِ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ خَلْعُ الْأَنْدَادِ ... .
نماز اقرار به ربوبیت خدا و نفی هر گونه شریک برای اوست. (من لا یحضره الفقیه ؛ ج1 ؛ ص214)
توضیحات
یکی از شرایط صحت نماز، طهارت بدن و لباس از نجاست است؛ لکن استثنائاتی دارد و چند مورد هست که اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد برای نماز او اشکال ندارد که به تعدادی از آنها اشاره می شود:
مورد اول: اگر بدن دارای زخم یا جراحت قابل توجهی باشد که به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای آب کشیدن بدن یا لباس یا تعویض لباس سخت باشد، در این صورت با وجود نجس بودن بدن یا لباس، نماز صحیح است. (1)
مورد دوم: اگر بدن یا لباس نمازگزار به مقدار کمتر از یک درهم به خون زخم بدن یا حیوان حلال گوشت آلوده باشد، در این صورت هم برای نماز مانعی ندارد. (جهت اطلاع: (فتوا یا احتیاط)به شرط اینکه خون سه گانه زنان نباشد.) مقدار مساحت یک درهم به نظر بسیاری از مراجع از جمله امام خامنه ای به اندازه انگشت سبابه است. (2)
مورد سوم: نجس بودن لباسهای کوچک که نمی شود با آنها عورت را پوشاند مانند جوراب، دستکش، عرق چین، عینک یا انگشتر. (3)
مورد چهارم: اگر همراه انسان چیز نجس مانند دستمال یا تلفن همراه، باشد، برای نماز اشکالی ندارد. (4)
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع خصوصا امام خامنه‌ای، صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام، امام خامنه ای، فاضل، مکارم، بهجت، صافی، نوری: یا برای خصوص او سخت باشد. سیستانی و زنجانی: تعویض لباس لازم نیست در نظر عرف سختی فوق العاده ای داشته باشد. (عروه، الطهاره، فصل فیما یعفی عنه فی الصلاه ؛ رساله مراجع م848 و 849 و 850 ؛ رساله آموزشی ج1 درس 29 ؛ توضیح المسائل جامع م965)
(2) (رساله مراجع م855 و 858 ؛ رساله جامع م946 ؛ رساله آوزشی ج1 درس 29)
(3) (رساله مراجع م861)
(4) حضرت امام، رهبری، بهجت، فاضل: اگر ساتر عورت باشد بنابر احتیاط واجب نماز باطل است. (رساله مراجع ج 1 م 862)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در اسلام داشتن برنامه ی صحیح اقتصادی در امور زندگی از نشانه های انسان پرهیزکار و با ایمان معرفی شده است، چنان که امام رضا (علیه السلام) می فرمایند: «تا سه خصلت در آدمی نباشد، حقیقت ایمان او کمال نیابد: ژرف شناختن دین، اندازه نگه داشتن در زندگی و پایداری در مصیبت ها. (بحار، ج59، ص142)
از دیدگاه امام هشتم (علیه السلام) هم کسی که در مصرف، به خود و خانواده خود سخت می گیرد و در مصرف، خسَّت می ورزد، از جاده ی مستقیم بیرون است و هم آن که اسراف کرده و زیاده روی می کند. امام رضا (علیه السلام) هر دو شیوه را ناپسند می شمارند.
- از دیدگاه امام رضا ( علیه السلام ) ارزش معنوى کار چنان است که مقام کارگر را بالاتر از جهادگران در راه خدا مى دانند: «آنکه با کار و کوشش در جست و جوى مواهب زمینى براى تأمین خانواده خویش است، پاداشى بزرگتر از مجاهدان در راه خدا دارد.» ( تحف العقول»، ص 808)
امام رضا (علیه السلام) درباره ی چگونگی تأمین مخارج زندگی و خانواده فرمودند ؛ پرداخت مخارج خانواده میان دو مرز قرار دارد: مرز اسراف و زیاده روی و مرز اقتار و تنگ نظری و خسَّت و ایجاد کمبود. (بحار ، ج68، ص347)
خداوند ما را جزء یاران بامعرفت امامان قراردهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
نقل شده امیرالمومنین علی علیه السلام ـ هنگام شهادت ـ فرمودند : اللّه َ اللّه َ فی جِیرانِکُم فإنَّهُم وَصیَّةُ نَبیِّکُم ، ما زالَ یُوصی بِهِمْ حتّى ظَنَنّا أنَّهُ سَیُوَرِّثُهُم.
خدا را، خدا را درباره همسایگانتان ، که آنان مورد سفارش پیامبر شمایند ، و حضرتش چنان درباره همسایگان سفارش می کردند که گویی آنها ارث بر هستند. نهج البلاغة: الکتاب47
توضیحات
در این فرصت کوتاه نکاتی درباره حقوق همسایگان خدمت شما عرض می کنیم:
1. مهمترین حقی که همسایگان بر عهده یکدیگر دارند، دوری از اذیت و آزار همسایگان می باشد و به عنوان نمونه به برخی از مصادیق آزار و اذیت اشاره می شود:
الف: پارک کردن اتومبیل مقابل درب منازل همسایگان در صورتی که مانع عبور و مرور به خانه شود، حرام است؛ بلکه ایجاد مزاحمت در مقداری که حریم خانه محسوب می‌گردد و مورد احتیاج اهل خانه است جایز نیست. (1)
ب: برگزاری مجالس اعم از مجالس شادی یا عزاداری باید به گونه ای باشد که سر و صدا یا پذیرایی از مهمانان سبب اذیت و آزار همسایگان نشود. (2)
2. استفاده از درخت همسایه اعم از میوه و شاخ و برگ آن جایز نیست مگر اینکه با اجازه و رضایت همسایه باشد. (3)
3. در آپارتمانها یا در مجتمع ها، مکانهایی که مشترک است، استفاده و هرگونه دخل و تصرف باید با رضایت همه اعضا باشد. (4) و همچنین در زندگی آپارتمانی در ساعت رفت و امد در راهروها و سرویس پله ها و همچنین سر و صدا کردن باید دقت شود.
4. رعایت مسائل بهداشتی و دقت در این امر نیز حق الناس است. اینکه مثلا زباله ها بی موقع بیرون بگذاریم و حتی از بوی بد آن همسایه و یا عابر آزرده شود، این موارد نیز حق الناس است چه برسد به اینکه این آلودگی ها منجر به بیماری و صدمه و خسارت شود.
خداوند متعال توفیق خدمت رساندن به مؤمنین را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (استفتائات آیت الله سیستانی ص: 339)
(2) (اجوبه الاستفتائات س 1447)
(3) (جامع المسائل، فاضل، ج1 س 2235)
(4) (استفتائات آیت الله سیستانی ص: 333)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
در قرآن، گاهى خداوند کارهایى را به خودش نسبت مىدهد و گاهى همان کار را به دیگرى، مثلاً در مورد گرفتنِ جان انسان، یک جا مىفرماید: «اللّه یتوفّى الانفس»(سوره زمر، آیه 42.) خدا، جان مردم را مىگیرد.
و در جاى دیگر مىفرماید: «یتوفّاکم ملک الموت»(سوره سجده، آیه 11.) ملک الموت «عزرائیل»، جان مردم را مىگیرد.
و جایى دیگر مىفرماید: «تَوفّته رُسُلنا»( سوره انعام، آیه 61.) فرشتگان، جان مردم را مىگیرند.
هر سه تعبیر قابل قبول است. چنانکه وقتى شما به یک ساختمان نگاه مىکنید، مىتوانید بگویید:
این ساختمان را مهندس و معمار ساخت، -این ساختمان را بنّا و کارگران ساختند، -این ساختمان را صاحبش ساخت، نسبت ساختن خانه به همه اینها درست است.
چنانکه مىتوان گفت: کلید، در را باز کرد، دستم در را باز کرد، خودم در را باز کردم، زیرا کلید در اختیار دست و دستم در اختیار من است.
در آیات فوق نیز شاید این گونه باشد: فرشتگان جانها را مىگیرند و به عزرائیل تحویل مىدهند و عزرائیل جانها را به خدا تحویل مىدهد.
یا منظور این است که: جان افراد عادى را فرشتگان مىگیرند، جان افراد برجسته را عزرائیل مىگیرد و جان اولیاى الهى را خداوند مىگیرد.
خداوند توفیق فهم معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام عصر ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) می فرمایند: أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ الْفَرَجِ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُم پس برای ما بسیار دعا کنید. زیرا که فرج و گشایش امور شما در آن است(بحار،ج53 ، ص180 )
فواید دعا برای امام عصر علیه السلام عبارتند از:
1- همانطور که درحدیث خوانده شده گذشت: دعا در زمان غیبت حضرت مهدی ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) باعث دفع بلا از شخص می شود و باعث حل مشکلات خود فرد میشود.
2- دعای به آن حضرت دلیل بر اظهار، محبت و دوستی به آن حضرت است و ایشان ذرّیه پیامبر است و محبت ذرّیه به آن حضرت امر خدا و مزد رسالت پیامبر است (قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَى 23شوری)
3- ثواب دعا عاید همه مومنین و مومنات می شود چون خیر ظهور آن حضرت به همه می رسد. باعث سرور آن حضرت می شود. امام صادق (علیه السلام ) می فرمایند: هیچ عبادتی نزد خداوند بهتر نیست از مسرور ساختن مومن.( کافی، ج 2، ص 188)
4- بر طبق روایات ، وقت ظهور امام عصر «عجل الله تعالی فرجه الشریف » از امور بدائیه است . به این معنا که امکان پس افتادن یا پیشتر به وقوع پیوستن آن قطعاً وجود دارد . بنابراین شاید جلو افتادن وقت ظهور ، به اهتمام ما در دعا برای ایشان وابسته باشد . امام صادق « علیه السلام» فرمودند : وقتی عذاب و سختی بر بنی اسرائیل به طول انجامید ، به درگاه خدا چهل روز ضجه و ناله زدند ، پس خداوند به موسی و هارون وحی فرستاد که بنی اسرائیل را خلاص کنند و از صد و هفتاد سال ] باقی مانده‌ی این عذاب [ صرف نظر کرد .حضرت سپس فرمودند : شما نیز همین طورید ، اگر چنین کنید خدا فرج ما را می‌رساند و گرنه ] تاخیر [ این امر تا آخرین حد خود خواهد رسید(بحار ، ج 52 ، ص 131)
5- بزرگترین اجر دعای ما علاوه بر همه ی برکات و آثار مادی و معنویش ، این است که مشمول دعای نیمه شب حضرت خواهیم بود و از رزق مادی و معنوی گرفته ، تا طول عمر و سعادت لقای آن حضرت ، تا مصون ماندن از آفات آخر الزمان ، همه را از ابر برکت آن حضرت ، بر سرمان خواهند بارید .
خداوند ما را مشمول دعاهای حضرت قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که میفرمایند: ...اَشَدُّ الناسِ اِجتهاداً مَن تَرکَ الذُّنوب...
کوشاترین مردم کسی است که گناهان را ترک کند. (من لا یحضره الفقیه ج4 ص395)
توضیحات
در عصر حاضر فضای مجازی تقریبا (مستقیم یا غیر مستقیم) مورد ابتلا همه ماست؛ لذا چند نکته کوتاه در رابطه با شبکه های مجازی خدمت شما عرض می شود:
اول: با بهره بردن از این امکانات، مؤمنین می توانند، فرهنگ و معارف دینی و علوم و اطلاعات مفید را گسترش دهند و ترویج کنند؛ از موارد مورد سفارش می توان به امر به معروف و نهی از منکر، دفاع از مؤمنین و مظلومین، صله رحم و ارتباط با خویشان و ... نام برد.
دوم: با توجه به اینکه این امکانات قابلیت این را دارند که هم در مسیر حلال استفاده شوند و هم در مسیر حرام، باید توجه داشت که مبتلای به آسیبهای آن نشویم؛ لذا به جهت تذکر و توجه دادن مؤمنین به برخی استفاده های حرام این نرم افزارها و اجتناب از آن به برخی از مصادیق استفاده ی حرام از آنها اشاره می شود:
1. عضو شدن در کانال ها یا گروه هایی که حاوی مطالب ضد دینی و در نهایت باعث انحراف عقیده صحیح انسان می شود، زیرا کسی که خودش اطلاع کاملی از مباحث دینی ندارد نمی تواند در برابر هجوم شبهات و اشکالات جوابگو و پاسخ گو باشد در نتیجه سستی و ضعف دینی حتی انحراف را به همراه دارد.
2. غیبت، دروغ و تهمت، اختصاص به جلسات حضوری ندارد بلکه متاسفانه شرایط این گناهان در فضای مجازی، نیز فراهم است مثل اینکه انسان گناه یا عیب فردی را مشاهده کند و با عکس برداری یا فیلم برداری آن را در فضای مجازی نشر دهد و یا اینکه آنرا به صورت متن یا صوت منتشر می کند که این غیبت است و یا مثلا بدون اینکه از صحت و سقم خبر و نسبتی علم واطلاع داشته باشد به انتشار آن می پردازد.
3. دریافت مشاهده، نگهداری و انتشار فیلم ها و تصاویر خلاف عفت و حیا که برای هیچ کس چه مجرد و چه متاهل مجاز نیست و حرام است. (1)
خداوند متعال به همه ی ما توفیق شناخت محرمات و ترک آن را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی، ج 2 ص: 18 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 م 10 ؛ استفتائات سایت مکارم، رسانه ها، اینترنت)
