روزی حلال
توضیحات
سلام علیکم .بسم الله الرحمن الرحیم. . در این لحظات نورانی، کلامی کوتاه و نوارنی از حضرت امام صادق (علیهالسلام) را مرور میکنیم. امام صادق در روایتی کوتاه می فرمایند:*لاتَدَع طَلَبَ الرِّزقِ مِن حِلِّه. فإنّه أعوَنُ لک علی دینِک.* طلب روزی از راه حلال را رها مکن، زیرا این کار برای حفظ دینت بهترین یاور توست.
*دو نکتۀ مهم، کاربردی و جذاب از این حدیث شریف:*
*۱. کار حلال، عین دینداری است (ردّ رهبانیت)
*
این تفکر که عبادت فقط در گوشۀ مسجد نشستن و دست کشیدن از کار و زندگی است، از نظر ائمه اطهار بهشدت نفی شده است. امام صادق علیهالسلام فرمودند: تلاش برای به دست آوردن روزی حلال را رها نکنید. چرا؟ چون این تلاش، به شما کمک میکند دینتان را بهتر حفظ کنید؛ این کار برای نگهداری و حفظ دینتان بیشترین کمک را به شما میکند. پس کار حلال نه تنها با دینداری منافاتی ندارد، بلکه ابزار حفظ دین و دوری از وابستگی به دیگران است.
*۲. هدف زندگی مالی: «کفاف» نه «حرص»
*
در این حدیث به ما آموخته میشود که هدف از تلاش مالی، حرص ورزیدن بر مال دنیا و جمع کردن ثروت زیاد نیست. بلکه بزرگان ما فرمودهاند هدف باید رسیدن به «الکفاف و العفاف» باشد. کفاف یعنی رسیدن به یک زندگی معمولی و متعارف که در آن، راحت بتوانید گذران عمر کنید و نیازهایتان برآورده شود. و عفاف یعنی خویشتنداری و عفت ورزیدن نسبت به هرآنچه فراتر از این زندگی معمولی است.
و فرزندان میشود. محیط خانواده باید محیط سکینه و آرامش باشد.
از خدای متعال میخواهیم به برکت کلام اهل بیت علیهم السلام و در سایۀ حضرت رضا علیهالسلام، رزق حلال را نصیب همۀ ما بگرداند.
متن اصلی:
الفصل الثانی: فی قواطع السفر
جلسه 300، 1397/2/4
حدیث:
عن عَمرو بن سیف الازدی قال: قال لی ابوعبدالله جعفرُ بنُ محمدٍ«علیهماالسلام»: لاتَدَع طَلَبَ الرِّزقِ مِن حِلِّه. بعضی خیال میکنند عبادت و بندگی خدا در این است که از همۀ کارهای دنیا دست بشویند، یک گوشهای بنشینند عبادت کنند؛ این تفکر، امروز هست! در گذشته هم بوده است بطور ویژه. حضرت میخواهند این را نفی کنند، میفرمایند: طلب رزق از راه حلال را رها نکن! خیال نکنید که این، دنیاپرستیِ مذموم است. انسان برای رزقْ از راه حلال باید تلاش کنند، کسی تصور نکند که این با دینداری و آخرتطلبی منافات دارد؛ فإنّه أعوَنُ لک علی دینِک، این بیشتر کمک میکند برای نگهداری و حفظ دینت. بله، برای دنیا، حرص نباید زد. آنچه نقل شده است از بزرگان، از ائمه«علیهمالسلام» ، الکِفاف و العفاف است. در باب رزق، دنبال زیاده نباید بود، دنبال کفاف باید بود، آنقدری که کفایت کند. کفایت هم فقط نان خالی و نان پنیر نیست، کفاف یعنی: زندگیِ معمولیِ متعارف مردم. این، کفاف است. زندگیای که انسان بتواند در آن، راحت، گذران بکند. و العفاف، یعنی نسبت به ماعدای این، انسان عفت بورزد. از پیغمبر اکرم نقل شده است که فرمودند: من مایلم یک روز سیر باشم، یک روز گرسنه باشم؛ آنروزی که سیرم، خدا را شکر کنم، آنروزی که گرسنهام، از خدا طلب کنم، یعنی همهاش با خدا سر و کار داشته باشم. وقتی انسان، خدا را وارد زندگی میکند در همۀ ابعاد، اینطوری است. طلب رزق هم میتواند برای خدا باشد، بعد فرمود: إعقِل راحِلَتَک و توکَّل! همین با توکل زانوی اُشتر ببند که مولوی گفته است، این، مضمون این حدیث است. یعنی: اتومبیلت را در آنجایی که پارک میکنی، قفل و زنجیر بکن که آنرا دزد نبرد، اما توکل کن به خدا! نمیخواهد تا صبح بالای سرش بایستی. یعنی کارِ عقلائی را انجام بده، مابقی را به خدای متعال واگذار کن! این است. راحله را عقال بکن! رهایش نکن! رهایش کنی، میرود یا میبرندش؛ عِقالش کن! پایش را ببند، بعد توکل کن بر خدا! یعنی انسان هم توکل به خدای متعال بکند، به قدرت غیبی الهی متّکی باشد، هم آن کاری را که بایستی انجام بدهد، به حسب عادی، به حسب طبیعت، قوانین طبیعی که آن را هم خدای متعال قرار داده است، کار را انجام بدهد.
