کل بیان های بین الصلاتین از ۱/۰۱/۰۲ تا ۱/۰۱/۰۹
صله رحم 
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امیرمومنانعلى(علیه السلام) مى فرماید: صِلُوا ارحامَکُمْ وَ لَو بِالتَّسلیمِ»؛(صله رحم را به جا بیاورید، هر چند با یک سلام کردن باشد(. بحار، ج71، ص 126)
صِلِه رَحِم به معنای ارتباط و دیدار با خویشاوندان و کمک به آنها و از آموزههای اخلاقی اسلام است.
صله رحم طبق روایات آثار فراوانی دارد که به برخی اشاره میشود:
1-طول عمر: امام صادق (علیه السلام) چیزی که سبب افزایش عمر گردد ،جز صله رحم نمی شناسم (کافی، ج2 ،ص152)
2-فراوانى روزى: حضرت سجّاد علیه السلام فرمود هر کس دوست دارد، خدا عمرش را طولانى و روزىاش را افزایش دهد، باید صله رحم کند(کافی، ج 2 ، ص 156)
3-بخشش گناهان و دفع بلا: امام باقر علیه السلام فرمود رسیدگى به خویشان، گناهان را پاک مىکند و بلا را دور مىسازد(کافی، ج2 ،ص152)
4-آرامش: امام صادق می فرماید دونفر فامیل وقتی یکدیگر را ببینند آرامش می یابند(امالی، صدوق ص420)
5-برآورده شدن حاجات: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: کسی که صله رحم کند، چهل هزار گناه از گناهان او پاک میگردد، و به همین میزان به درجات معنوی او افزوده میگردد... و هفتاد حاجت از حوائج دنیوی او برآورده میشود(بحار، ج۷۳، ص۳۳۵)
لازم به ذکر است که ما خویشاوندی دینی و روحانی با اهل بیت علیهم السلام داریم چرا که پیامبر فرمودند: «من وعلی پدران این امت هستیم( عیون اخبار الرضا،ج1،ص91)
لذا لازم است رابطه با این بزرگواران داشته باشیم و ارتباط با پیامبر و اهل بیت ایشان مصادیقی دارد که یکی زیارت آنهاست که شما زائران ارجمند این توفیق را پیدا کرده اید.
خداوند، دلهای ما را به هم نزدیکترکند، به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت رضا علیه السلام روایت است که می فرمایند: الصَّغَائِرُ مِنَ الذُّنُوبِ طُرُقٌ إِلَى الْکَبَائِرِ، وَ مَنْ لَمْ یَخَفِ اللَّهَ فِی الْقَلِیلِ لَمْ یَخَفْهُ فِی الْکَثِیر.
گناهان کوچک راه‌هاى گناهان بزرگ هستند. کسى که از خداى تعالى در گناه کوچک ترس نداشته باشد، در گناهان بزرگ هم از او نمى‌هراسد. (عیون الاخبار ، ج2، ص180)
توضیحات
یکی از مسائل مهم دینی و اجتماعی مساله ارتباط با نامحرم است و تفاوتی ندارد که در فضای درس و تحصیل باشد یا در فضای مجازی باشد یا در فضای کسب و کار، در هر صورت چنانچه ضوابط شرعی رعایت نشود آسیب های مختلف اجتماعی را به دنبال دارد لذا هر مؤمنی در ارتباط با نامحرم برای کسب رضای خدا و دور ماندن از آسیبهای فردی یا اجتماعی باید در ارتباطش با نامحرم شرایطی را رعایت کند که به چند نکته اشاره می شود:
1. گفتگو با نامحرم از طریق تلفن یا پیامک یا چت در شبکه های مجازی، در صورتی که همراه با قصد لذت شهوانی یا ترس افتادن در گناه باشد، یا کلمات نامناسب میان دو نامحرم رد و بدل شود، چنین گفتگویی حرام است مثلا اگر خانمی یا آقایی ترس این را داشته باشد که با چت کردن با نامحرم به گناه آلوده می شود یا از همان چت کردن لذت شهوانی برده شود، در این مورد چت با نامحرم گناه و معصیت است. (1)
2. لمس مستقیم بدن نامحرم مثل دست دادن به نامحرم در غیر ضرورت و اضطرار حرام است هر چند نامزد انسان باشد که هنوز بین دو نفر عقد شرعی خوانده نشده باشد.
3. حضور زن و مرد نامحرم در مکان خلوت که دیگری نمی تواند به آنجا وارد شود، و احتمال آلودگی به گناه هم وجود دارد، حرام است حتی به نظر تعدادی از مراجع تقلید (2) صرف حضور زن و مرد در چنین مکان خلوتی هر چند احتمال آلودگی به گناه هم وجود نداشته باشد، باز هم حرام است. (3)
خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب النکاح م29 ؛ سایت لیدر، احکام حجاب و عفاف ؛ منهاج الصالحین ج3 م29 ؛ استفتائات سیستانی س 226 ؛ سایت مکارم، استفتائات، احکام حجاب، احکام موازین ارتباط با نامحرم ؛ توضیح المسائل مکارم م2092)
(2) حضرت امام، گلپایگانی، صافی، مکارم، زنجانی: فتوی یا احتیاط واجب.
(3) (رساله مراجع تقلید م 889)
آثار منفی اسراف
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم اله الرحمن الرحیم
خداوند درباره اسراف کنندگان می فرماید: ولا تطیعوا امر المسرفین: اطاعت فرمان مسرفان نکنید.(آیه 151 شعراء)
اسرافکار، علاوه بر زیانهای اقتصادی که بر جامعه و ملت تحمیل می کند، برای خود نیز زیانهای جبران ناپذیری به بار می آورد:
1- خشم الهی; اسرافکار چون تعادل و توازن اقتصادی جامعه را برهم می زند، از رحمت خدا بدور و گرفتار خشم خدا می شود، همان گونه که در قرآن مجید آمده است: «انه لایحب المسرفین (آیه 14 انعام)) خداوند اسرافکاران را دوست نمی دارد، و امام صادق ( علیه السلام ) فرمود: اسراف مورد غضب خداست( کافی، ج 2، ص 275)
2- محرومیت از هدایت; خدای متعال که همواره درهای رحمتش بر بندگان گشوده است خود را «غافر الذنب و قابل التوب (آیه 3 غافر)معرفی کرده است لکن نسبت به اسرافکاران می فرماید: «ان الله لا یهدی من هو مسرف کذاب (آیه 28 مومن) همانا خداوند کسی را که اسرافکار و دروغگوست هدایت نمی کند.
3-فقر: روشن ترین اثر اقتصادی اسراف، فقر است، زیرا که اسرافکار در اثر مصرف ناروای خود هم جامعه را به ورطه فقر می کشاند و هم خود دچار فقر می شود. حضرت علی ( علیه السلام ) می فرمایند: (اقتصاد و میانه روی باعث توانگری و اسراف و ولخرجی مایه فقر و تنگدستی است. (وسائل الشیعه 15/285.)
4- هلاکت; اسراف از هر نوعی که باشد انسان را به نابودی می کشد. قرآن مجید این حقیقت را چنین بیان می فرماید: ما مسرفان و ستمگران را هلاک کردیم(آیه 90 انبیا) و نیز حضرت علی ( علیه السلام ) می فرماید: اسرافکاری زیاد انسان را به هلاکت می کشاند. (فهرست غررالحکم، ص 159)
5- جهنمی شدن: کیفر کسانی که از حدود الهی تجاوز کرده و اوامر و نواهی خدا را نادیده گرفته باشند، تنها فقر و تنگدستی در دنیا نیست بلکه عذاب اخروی نیز در انتظار آنان است. قرآن مجید در این باره می فرماید:«ان المسرفین هم اصحاب النار» براستی که مسرفان اهل دوزخند(آیه 43 غافر)
خداوند ما را از شر اسراف کاری نجات بفرماید به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
فردی به امام کاظم علیه السّلام نامه نوشت که من پنج سال است که از بچّه دار شدن جلوگیری می کنم؛ چرا که همسرم از بچّه دار شدن کراهت دارد و می‌گوید که به خاطر بی چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. امام علیه السّلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَرْزُقُهُمْ
بچّه دار شو که خداوند روزی آنها را خواهد داد. (الکافی (ط-الاسلامیه) ج6 ص: 3)
توضیحات
چند نکته درباره سقط جنین بیان می کنیم:
1. سقط جنین به هر روشی که باشد، در هر مرحله ای، حتی نطفه‌ای که تازه منعقد (بسته) شده باشد حرام است و از گناهان بزرگ می‌باشد، توجیهاتی نظـیر باردار شـدن در دوران عقـد، زیاد بودن فـرزندان، مهم‌تر بودن تربیت، مشکلات مالی، پشت سر هم بودن بچه؛ مجوزی برای سقط جنین نمی‌شود، حتی اگر در حد نطفه و روزهای اولیه باشد. البته اگر جان مادر به تشخیص پزشک متخصص و مورد اطمینان در خطر باشد آن هم قبل از دمیده شدن روح که حدود چهار ماهگی است اشکالی ندارد. (1)
2. کسی که سقط جنین را انجام داده باید توبه کرده و دیه پرداخت نماید؛ مثلا دیه نطفه به نظر اکثر مراجع 20 مثقال شرعی طلاست که معادل تقریبا 72 گرم طلا میشود که باید به وارث جنین پرداخت نماید. سقط جنین در برخی موارد کفاره قتل عمد نیز دارد. (یعنی 60 روز روزه گرفتن و 60 فقیر را طعام دادن). (2)
خداوند متعال توفیق تربیت فرزندان صالح به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1266 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موارد جواز سقط جنین ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ جامع المسائل ج1 س 1752 و س 1754 ؛ صافی جامع الاحکام ج1 س 1408 ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6279 و س 6284)
(2) سیستانی: دیه نطفه 105 مثقال نقره است. سقط در هر سنی که باشد مباشر باید کفاره بدهد البته اگر روح دمیده نشده باشد احتیاط واجب.
مکارم: سوال: با توجّه به اینکه افراد زیادى (از جمله پزشک، فروشنده، خریدار، تزریق کننده، پدر و مادر جنین) در سقط به وسیله دارو نقش دارند، دیه سقط بر عهده کیست؟ جواب: دیه جنین بر عهده کسانی است که مباشر در سقط بوده اند، و چنانچه مادر با میل و اختیار، خود را در اختیار طبیب قرار داده که سقط کند نیمی از دیه بر عهده اوست، و باید علاوه بر پرداخت دیه از گناه بزرگی که مرتکب شده اند بطور جدی توبه کنند و با اعمال نیک آینده، گذشته را جبران نمایند.
سوال: دیه جنین چه مقدار است؟ جواب: دیه جنین بنا بر احتیاط واجب به شرح زیر است: در بیست روز اوّل (که نطفه است) 15 مثقال معمولی طلا، و در بیست روز دوّم (که علقه است) 30مثقال، و در بیست روز سوّم (که مضغه است) 45 مثقال، و در بیست روز چهارم (که عظام است) 60 مثقال، و در بیست روز پنجم ( که لحم است) تا زمانی که اعضاء کامل شود و قبل از آن که جنین در شکم مادر به حرکت درآید 75 مثقال، و پس از دمیدن روح در پسر دیه کامل، و در دختر نصف دیه کامل تعلّق می گیرد.
(سایت ادمین، سوالات سامانه جامع، مسائل قضایی، سوال شماره 1176047 ؛ استفتائات حضرت امام ج 3 ص: 477 س 41 و س 43 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1268 ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ مکارم، استفتائات سایت، دیه جنین ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6281 ؛ صافی جامع الاحکام ج 1 س 1410)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: هر کس در شهر طوس فرزندم (امام رضا علیه السلام) را زیارت کند در حالی که عارف به حق او باشد، در روز قیامت خودم دست او را می گیرم و وارد بهشت می کنم. و در ادامه حضرتش فرمودند: معنای عارف به حق امام بودن یعنی اینکه بداند او، امام واجب الاطاعه است، غریب و شهید است. (عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 2 ص: 259)
توضیحات
الحمد لله توفیق یافته ایم در اولین چهارشنبه سال جدید در حرم امام رضا علیه السلام شرف حضور داشته باشیم و توفیق زیارت حضرتش را داشته باشیم. و خوب است قدر این لحظات را با رعایت آداب زیارت بدانیم:
1. زیارت آدابی دارد که رعایت آنها مستحب است و هر چه بیشتر این آداب رعایت شود ثواب زیارت بیشتر می شود؛ مثل غسل زیارت، هنگام تشرف گامها را کوتاه برداشتن و مشغول ذکر بودن در هنگام رفتن به زیارت، خواندن زیارت نامه های معتبر مثل زیارت امین الله و زیارت جامعه کبیره، قرآن خواندن، بلند نکردن صدای خود در وقت زیارت، توبه کردن از گناهان و نماز زیارت.
2. همان طور که در ابتدا عرض شد سفارش شده که زیارت با معرفت داشته باشیم و معنای معرفت به حق امام بنابر روایتی که از حضرت صادق علیه السلام بیان شد، این است که باور کنیم امام شاهد بر اعمالمان می باشد و اطاعت از ایشان را در دستورات دینی بر خود واجب بدانیم؛ مثلا در پوشش شرعی یا نماز یا رعایت حقوق مردم، تحصیل کسب درآمد، طبق دستور امام، عمل نماییم.
3. یکی از نکاتی که باید در حین زیارت و البته باقی شوون زندگی بدان توجه نمو، پرهیز از خرافات و بدعت ها است؛ به عنوان مثال، بستن قفل و پارچه به عنوان دخیل به شبکه‌های پنجره فولاد و پنجره های ضریح امام معصوم که تصور می کنند باید برای شفا یا گرفتن حاجت خود، علامت و نشانه‌ای برجا بگذارند! یا اینکه مریضشان را با طناب به شبکه‌های پنجره می بندند! یا انداختن پارچه و لباس بر روی ضریح مطهر امام معصوم علیه السلام.
لازم است همه رفتارهای دینی و اعتقادات خویش را از کلام الهی و خود معصومین اخذ کنیم تا دچار انحراف در عقیده و عمل نشویم.
خداوند متعال توفیق زیارت با معرفت اهل بیت علیهم السلام را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم اله الرحمن الرحیم
خداوند در قران یکی از عوامل اسراف را روحیه برتری جویی و استکبار میداند و میفرماید: می فرماید«إِنَّهُ کانَ عالِیاً مِنَ الْمُسْرِفینَ» همانا فرعون برتری جو وازاسرافگرانبود.(آیه 30 دخان)
عوامل اسراف کردن عبارتند از:
1-جهل و نادانی: یکی از عوامل اسراف نادانی به اثار سوء آن است .امام کاظم(علیه السلام) پیرامون جنود عقل وجهل فرمود: اعتدال و میانه روی از جنود عقل و اسراف و زیاده روی از افرادجهل ونادانی است(تحف العقول، ص300)
2-خودنمایی: یکی از چیز های که ممکن است انسان را در دوران زندگی همواره به خود مشغول دارد خود نمایی است، بویژه اگر در این مدت با محرومیت ها دست به گریبان باشد مثلا برای دفع عقده محرومیت،اسراف نمایی کند.
یپامبر اسلام (صلی الله علیه واله) فخر فروشی و خو د نمایی را یکی از علائم افراد اسرافکار معرفی می نماید:برای مسرف چهار علامت است:فخر به باطل،خریدن، پوشیدن و خوردن چیزی که در شأنش نیست .( بحار، ج1، ص106)
3-تقلید: از چند دهه تا کنون کشور های اسلامی از الگوی مصرفی که از فرهنگ مصرفی غرب گرفته شده پیروی می کنند ، فرهنگی که ارزش انسان را تجملات زندگی اش به مقدار چیزی که میخرد می سنجد . همچنین سبک زندگی گران بصورت که حتی برخی کشور های صنعتی نیز نمیتواند آن را تحمل کند ، در کشور های اسلامی که فقیرند الگوی فخر فروشی شده است .
4-وسواس: شخصی که دروضو یا غسل گرفتار وسواس است،به خیال این که وضو و غسلش بهتر و کامل تر انجام می گیرد چند برابر افراد معمولی آب مصرف مینماید
5- عادت ها و سنّت های غلط: در جامعه معاصر به افرادی که در بعضی از چیزها مثل ولیمه عروسی، سفرهای زیارتی، تولد فرزندان ،بیش از حد ولخرجی و زیاده روی می کنند، تذکر داده می شود که چرا این قدر اسراف و زیاده روی می کنید، جواب می دهند، سنّت و عادت، اجازه نمی دهد، کمتر از این هزینه کنیم. با این که در همین جامعه، انسان های زیادی هستند که زیر خط فقر زندگی می کنند و محتاج به نان شبشان هستند.
خداوند ما را از شر اسراف کاری نجات بفرماید به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از آنجایی که به ماه مبارک رمضان نزدیک می شویم، مؤمنین نسبت به کفاره سوال می کنند؛ لذا چند نکته درباره روزه قضا و کفاره خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. اگر انسان در ماه رمضان بواسطه مریضی یا مسافرت و مانند این دو روزه نگیرد چنانچه قضای روزه را تا ماه رمضان آینده نگیرد علاوه بر لزوم قضا در سالهای بعد، باید کفاره تأخیر هم بدهد؛ البته اگر فرد از ماه رمضان قبل تا ماه رمضان جدید بیمار است و به جهت مریضی و ضرر نتواند روزه بگیرد پرداخت کفاره کافی است و قضای روزه از او ساقط است. (1)
2. آن چیزی که در پرداخت کفاره تأخیر لازم است به فتوای اکثر مراجع تقلید این است که برای هر روز 750 گرم طعام مثل نان و گندم و برنج و مانند اینها به فقیر پرداخت شود و پرداخت پول صحیح نیست مگر اینکه پرداخت کننده مطمئن باشد که فقیر پول دریافتی را از طرف او به مصرف همان غذای محاسبه شده می رساند. بنابراین اگر فقیر پول 10 کیلو نان را گرفته اما با آن مثلا سه کیلو برنج بگیرد کافی نیست. (2)
3. نکته ای که باید نسبت به آن توجه داشت این است کسی که در ماه رمضان به خاطر مریضی یا مسافرت یا مثل بانوان به خاطر عذر شرعی روزه نگرفته باشد، به نظر اکثر مراجع تقلید تا قبل از فرا رسیدن ماه رمضان بعدی کفاره ندارد یعنی اگر تا قبل از فرا رسیدن ماه رمضان بعدی چیزی به عنوان کفاره پرداخت کند، کفاره حساب نمی شود؛ لذا اگر تا ماه رمضان بعدی روزه های قضا را نگرفته باشد، با فرا رسیدن ماه رمضان جدید تازه کفاره واجب می شود و باید برای هر روز که قضای روزه ها را انجام نداده، کفاره پرداخت کند. (3)
خداوند متعال توفیق انجام واجبات را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1702 و م 1703 ؛ عروه الوثقی، فصل فی احکام القضاء، م 13 ؛ مقام معظم رهبری، سایت، احکام روزه، م 274)
(2) مکارم: برای کفاره نان باید آرد آن به مقدار 750 گرم باشد. شبیری: یک مد طعام 900 گرم است. (تحریر الوسیله، کتاب کفارات، م 20 ؛ امام خامنه ای، سایت، احکام روزه، س 374 ؛ منهاج الصالحین، ج 3 ، م 776 ؛ مکارم، سایت، استفتائات قضا و کفاره روزه، کفاره روزه، احکام کفاره روزه و احکام مد طعام)
(3) مکارم: آیا کسی که بر اثر عذر شرعی روزه نگرفته است و تا ماه رمضان سال آینده نیز عذر او برطرف نمی شود می تواند در همان روز، کفاره را پرداخت نماید؟ پاسخ: در فرض سؤال در صورتی که یقین دارد تا رمضان آینده توان قضا کردن روزه را ندارد می تواند کفاره هر روز از ماه رمضان را بعد از همان روز پرداخت نماید. (رهبری، استفتاء خصوصی، شماره 546078 تاریخ 16/03/1394 ؛ توضیح المسائل جامع، م 2075 ؛ مکارم، استفتائات سایت، روزه، قضا و کفاره روزه، احکام کفاره روزه ؛ فاضل، جامع المسائل، ج2 س 401)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم اله الرحمن الرحیم
خداوند در نفی نژاد پرستی می فرماید: یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَىٰ وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُم: ای مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیرهها و قبیلهها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید؛ (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامیترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست؛(آیه 12 حجرات)
این آیه بر تمام امتیازات ظاهری و مادی از جمله نژاد خط بطلان کشیده و این ها را تنها وسیله شناخت افراد از یکدیگر دانسته است
پیامبر فرمود: برتری برای عرب بر عجم و نیز عجم بر عرب نیست؛ همه شما از حضرت آدم علیه السلام خلق شدید و حضرت آدم علیه السلام نیز از خاک آفریده شد.( نهج الفصاحه،ص 675)( بحار الأنوار : 70/287/10.)
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) میفرمود: «نسبهای خود را نزد من نیاورید بلکه عملهای خود را آورید.( تاریخ یعقوبی، ج2 ص110)
یاران پیامبرافرادی مثل سلمان فارسی(سلمان منا اهل البیت)،بلال حبشی،صهیب رومی و ابوذر غفاری بودند
شیطان اولین کسی بود که تعصب نژادی را مطرح کرد که من از آتشم و آدم از خاک.
نقشه دشمن این است که با تبعیض نژادی بین عرب و عجم، و قومیتهای مختلف با تفرقه افکنی به منافع خود برسد که گاهی بوسیله جوک و طنز این نقشه اجرا میشود
خداوند توفیق فهم معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم اله الرحمن الرحیم
راوی می گوید:امام سجاد ( علیه السلام ) را دیدم که بر خاک افتاده و بی تابی وزاری می کند. عرض کردم: شما که پدرتان حسین بن علی است و مادرتان فاطمه زهرا(س) و جدتان رسول خدا - یعنی با این نسبت شریف و پیوند عالی چرا ناراحت هستید؟ امام فرمود: "نسب را کنار بگذار. خداوند بهشت را برای کسی آفریده است که مطیع و نیکوکار باشد، هر چند غلامی سیاه باشد. به خدا قسم! تو را فردا سود نمیدهد مگر عمل صالحی که امروز پیش می فرستی"( بحار، ج 46، ص 81)
از آیات و روایات استفاده می شود که انتساب به کسی امتیاز ایجاد نکرده، انسانها در قیامت مرهون اعمال خود هستند: "کل نفس بما کسبت رهینة(آیه 38 مدثر)
در قرآن خطاب به فرزند نوح پیغمبر آمده است: "قال یا نوح انّه لیس من اهلک "(آیه 49 هود)؛او از خانواده تو نیست زیرا (دارای) عمل غیرصالح است». این آیه بیان کننده این مطلب است که کفر و اعمال غیر صالح خویشاوندی را از بین میبرد.حتّی فرزند پیامبر و رسول الهی را به منزله شخصی غریبه قرار میدهد؛ به خلاف آن جا که فردی ایرانی همچون سلمان در اثر کسب مراتب بالای ایمان در زمره اهل بیت قرار میگیرد، که پیامبر در حق او فرمود: «سلمان منّا اهل البیت؛ سلمان از اهل بیت ماست».
نمونه زیر بیانگر آن است که بستگان برخی از بزرگان دین از مسیر حق خارج شدند. در صدد بودند از انتساب خود سوء استفاده کنند: امام رضا ( علیه السلام ) برادری داشت به نام "زید النار". این برادر چندان مورد رضایت امام نبود. روزی امام در مجلسی سخن می گفت و زید در آن جا حضور داشت. امام متوجه شد که زید عدّهای از اصحاب را مخاطب قرار داده و از مقام خاندان پیامبر سخن گفته و به طور غرورآمیزی دائماً "نحن، نحن" (ما چنین، ما چنان هستیم) می گوید: امام رضا ( علیه السلام ) سخن خود ر ا قطع کرده، خطاب به زید فرمود: "این سخنان چیست که می گویی؟ اگر سخن تو درست باشد و فرزندان رسول خدا وضع استثنایی داشته باشد و خداوند بدکاران آنها را عذاب نکند و بدون عمل به آنها پاداش دهد، پس تو از پدرت موسی بن جعفر ( علیه السلام ) نزد خدا گرامیتری، زیرا وی خدا را بندگی کرد تا به درجات قرب نائل آمد و تو می پنداری بی آن که بندگی خدا کنی، می توانی در درجه موسی بن جعفر قرارگیری!"(عیون اخبارالرضا،ج1،ص257)
خداوند در قرآن میفرماید: «صبغة الله و من احسن من الله صبغة؛رنگ الهی (رنگ ایمان و توحید بپذیرید) و چه رنگی بهتر از رنگ خدایی است؟»(آیه 138 بقره) بنابراین رنگ خدایی نه رنگ پوست و نژاد نزد خدا ارزش دارد
خداوند توفیق فهم معارف دین به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لَا بَیْعٌ فِیهِ وَلَا خُلَّةٌ وَلَا شَفَاعَةٌ
اى کسانى که ایمان آورده‌اید، از آنچه به شما روزى داده‌ایم انفاق کنید پیش از آنکه روزی (قیامت) فرا رسد، که نه در آن خرید و فروشى است و نه دوستى و شفاعتى. (سوره بقره؛ آیه 254)
توضیحات
چند نکته درباره وقف خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. انسان می تواند قبل از فوت به گونه ای عمل کند که برکات اموالش تا سالیان سال به وی برسد، یکی از این فرصت ها وقف کردن است که صدقه جاریه محسوب می شود یعنی ثواب آن بعد از فوت نیز ادامه می یابد. و بسیاری از برکاتی که در مساجد و مشاهد مشرفه من جمله حرم مطهر حضرت رضا علیه السلام مشاهده می شود، از وقفهای گذشتگان است. (1)
2. وقف یعنی جدا کردن یک مال از اموال خود و اختصاص دادن منافع آن برای افراد خاص یا امور خیریه البته یکی از مواردی که برای وقف کردن مورد غفلت واقع شده است وقف کردن اموال برای تبلیغ و ترویج دین است که وقف کنندگان به این جهت هم توجه ویژه ای داشته باشد.
3. به تصریح برخی از فقهاء از جمله امام خامنه ای انسان می تواند منزل یا ملکی را در زمان حیاتش وقف کند و تحویل هم بدهد ولی شرط کند تا زمانی که خودش یا همسرش زنده هست، از آن استفاده کنند. (2)
4. کسانی که توانایی مالی ندارند که به تنهایی مالی را وقف کنند می توانند به طور مشارکتی در این امر خیر سهیم شوند به طور مثال چند نفر با کمک هم فرشی را بخرند و آن را وقف مسجد نمایند. (3)
خداوند متعال به همه ما توفیق کارهای خیر را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب وقف، قبل از مساله1)
(2) (تحریر الوسیله، کتاب وقف م 25 ؛ امام خامنه ای، سایت لیدر، احکام وقف س137 ؛ مکارم، رساله م 2309 ؛ بهجت، رساله م2152 ؛ فاضل، جامع المسائل فارسی ج2 ص: 332 س70 ؛ تبریزی استفتاءات جدید ج1 ص 318 س1418)
(3) (امام خامنه ای لیدر احکام وقف س67و69)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
زیارت آداب ظاهری و باطنی دارد که به برخی آداب باطنی اشاره میشود:
1-شناخت امام ( علیه السلام ) : کسی که بر چشمه آبی وارد می شود، به اندازه ظرفی که به همراه دارد، از آن چشمه بهره می گیرد و زائری که به زیارت امام می آید به اندازه شناخت و معرفتی که دارد، از زیارت خویش سود می برد. پس پیش از هر چیز ، سطح شناخت و آگاهی خود را درباره امام بالا ببریم و قبل از ورود به میهمانی، صاحب خانه، خصوصیات اخلاقی و رفتاری او و نیز انتظارات و خواسته های وی را بشناسیم.
2-طهارت باطنی: برای حضور در حرم ، زائر باید پاک باشد، هم پاکی ظاهری، هم درونی. غسل، یک طهارت جسمی است، اما توبه طهارت باطنی است؛ توبه و خشوع، لباس روح است،بنابراین باید هنگام قصد زیارت باید ابتدا توبه کرد و از گناهان استغفار جست که توبه شامل پشیمانی،قصد عدم تکرار و ادای حق الناس و قضای حق الله است.
3-اذن دخول(اعتقادبه زنده بودن امام) :در اذن دخول آمده:( أَللَّهُمَّ إِنّی أَعْتَقِدُ حُرْمَةَ صاحِبِ هذَا الْمَشْهَدِ الشَّریفِ فی غَیْبَتِهِ کَما أَعْتَقِدُها فی حَضْرَتِهِ ، وَأَعْلَمُ أَنَّ رَسُولَکَ وَخُلَفآءَکَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ أَحْیآءٌ، عِنْدَکَ یُرْزَقُونَ، یَرَوْنَ مَقامی، وَیَسْمَعُونَ کَلامی، وَیَرُدُّونَ سَلامی) یعنی: اینکه امام زنده است و ما را می بیند و جواب سلام ما را میدهد وکلام ما رامیشنود. این اعتقاد ازآیه 105 توبه نیز بدست میآید که می فرماید(اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ )
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر می فرمایند: ...وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ کُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَرِ إِلَّا کَنَفْثَةٍ فِی بَحْرٍ لُجِّی...
تمام کارهای نیکو و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چونان قطره‌ای در برابر دریای پهناور است. (وسائل الشیعة، ج16، ص: 134 حدیث21170)
توضیحات
قصد دارم چند نکته کوتاه درباره امر به معروف و نهی از منکر خدمت شما خوبان تقدیم کنم:
1. از بهترین روشهای امر به معروف و نهی از منکر این است کسی که می خواهد نهی از منکر کند خودش گناه نکند. مثلا اگر رفیقش می خواهد غیبت کند از شنیدن آن معذرت بخواهد. اما اگر کسی خودش در خفا و پنهان گناهی را مرتکب شود باز هم در صورت مشاهده همان گناه از دیگری باید نهی از منکر کند و تکلیف از انسان ساقط نمی شود. (1)
2. در هنگام نهی از منکر باید به گونه ای عمل شود که از کار شخص انتقاد شود نه خود شخص زیرا نهی از منکر مبارزه با بیماری و مرض است نه بیمار، انزجار از عمل زشت و انجام منکر است نه کسی که مبتلا شده است و ناهی از منکر با خود او مخالفت و دشمنی ندارد بلکه از عمل نا‌پسند او بیزار است.
3. واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر، بر هر مکلّف نسبت به خانواده و نزدیکان وی دارای اهمیت بیشتری است؛ بنابراین اگر شخصی در خانواده و نزدیکان فرد می‌باشد که نسبت به واجبات دینی، از قبیل نماز، روزه، خمس، حجاب و... بی‌توجّه است و آنها را سبک می‌شمارد یا نسبت به ارتکاب حرام‌ها از قبیل ربا، غیبت، دروغ، گوش‌دادن به غنا و موسیقی لهوی و... بی مبالات و بی‌باک می‌باشد، باید با اهمّیّت بیشتری با مراعات مراتب سه گانه امر به معروف و نهی از منکر، جلوی کارهای حرام وی را بگیرد و او را به انجام کارهای واجب و ترک حرام دعوت نماید. (2)
خداوند متعال توفیق انجام وظایف دینی را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله آموزشی، ج1 درس 76 ، ص: 328 و ص: 331)
(2) (توضیح المسائل جامع م 2218)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم--
زیارت آدابی باطنی دارد که به برخی از آنها اشاره میشود:
1-دل کندن از غیرخدا:زیارت دل کندن و روی گرداندن است. یعنی از هر چه جز دوست و غیر اوست دل بکند و فقط و فقط به امام نظر دارد. اگر می خواهیم زائری راستین باشیم. باید تمام همت و تلاش خود را به کار گیریم تا در خانه تکانی قلب و روح، هرچه غیر از یار است، بیرون اندازیم. مگر می شود جسم مان در حرم باشد و فکرمان جای دیگر.
2-ملاقات امام نه حرم: باید حواسمان جمع باشد: خانه با صاحب خانه فرق دارد و برای ما زیارت و دیدار با صاحب خانه، سختی و مشقات سفر را به جان خریده ایم نه دیدن خانه! و خانه اگر عزیز می شود و در و دیوارش بوسه گاه می شود و خاک درش توتیای چشم می گردد به حرمت حضور صاحب خانه است. اگر قرار بود به دیدن کاشی کاریها و آینه کاری ها برویم هزاران جای دیگر هم بود
3-زیارت بانشاط انجام دادن : به حکم این که امام زنده و حاضر و ناظر است باید بیش از کمیت به کیفیت اهمیت بدهیم. دعا و زیارت ونماز را با شور و نشاط و بسط روح و شوق تمام انجام دهیم، اگرچه کم باشد. با خستگی و رو در بایستی و بی حوصلگی زیارت نکنیم و از انجام کارها واعمالی که طاقتش را نداریم اجتناب کنیم. چه بسا یک خلوت کوتاه عارفانه، یک زیارت امین الله با شوق و معرفت و دو رکعت نماز زیارت کار صدها ساعت خواندن و قیام و قعود را انجام می دهد.
مهم این است که احساس کنیم با تمام وجود در نزد او میهمانش هستیم، هم خودمان با نشاط، زیارت به جا آوریم و هم همراهان را به زحمت نیندازیم و همه روحیات و ظرفیت ها را در نظر بگیریم.
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت سجاد علیه السلام می فرمایند: إِنَّ أَرْضَاکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَسْبَغُکُمْ عَلَى عِیَالِه... .
پسندیده‌ترین شما نزد خدا کسى است که به شایسته‌ترین نحو، به خانواده‌اش رسیدگى کند. (الکافی(ط-الاسلامیه) ج8 ص: 68)
توضیحات
در تعالیم دینی زوجین در زندگی مشترک دعوت به توافق و تفاهم شده اند؛ اینکه نیازهای مشروع و حلال یکدیگر را برآورده کنند و نسبت به تکالیف شرعی نسبت به هم کوتاهی نکنند که لازم است همه کسانی که ازدواج کرده اند و زندگی مشترک دارند و یا قصد ازدواج دارند با شناسایی این دستورات به نحو صحیح، مطابق دستور دین عمل نمایند که می خواهیم چند مورد را خدمتتان گزارش کنیم:
1. زن و شوهر نسبت به یکدیگر حقوق واجب و مستحبی دارند مثل اینکه زن نباید شرعا بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود و یا اینکه مرد باید نفقه همسر دائمی خودش را که همان تامین خوراک و پوشاک و مسکن و سایر نیازهای متعارف خانم که مطابق شانش باشد تهیه کند و کار کردن خانم در منزل و همچنین آماده کردن رفاه بیشتر توسط مرد برای خانواده از حقوق مستحب زن و شوهر بشمار می آید و سفارش شده زن و شوهر موافق یکدیگر باشند و در امور زندگی درک متقابل داشته باشند. (1) درصد قابل توجهی از آمار طلاق (که متاسفانه آمار وحشتناکی است) به همین بی توجهی زوجین نسبت به حقوق شرعی مرتبط است، اینکه دانسته یا ندانسته حق طرف مقابل را ضایع می کند و سبب اختلافاتی در زندگی می شود.
2. زن و شوهر در یک مورد نباید موافق یکدیگر باشند و آن هم در گناه است یعنی زن یا شوهر نباید در گناه از همسرش اطاعت کند، که به مواردی اشاره می شود:
الف) یکی از گناهان بزرگ سقط جنین (در هر سنی) است که مثلا اگر مرد از همسرش خواست که سقط کند نباید انجام دهد و نباید اطاعت کند.
ب) یکی از این موارد کسب حرام است که مصادیقش فراوان است به این معنا که اگر مثلا خانم از شوهر بخواهد که برای رفاه بیشتر فلان مسیر حرام را برای درآمد بیشتر انتخاب کن مرد نباید به گفته وی ترتیب اثر دهد.
ج) استفاده از طلا برای مردان است؛ زینت و آرایش خانم در منظر نامحرم، تراشیدن ریش برای مرد، استفاده از برخی زینت که برای تکالیف شرعی و عبادی خانم مشکل شرعی دارد مانند ناخن مصنوعی و ... نیز از دیگر موارد اطاعتهای نابجا است.
خداوند متعال به مردان ما غیرت علوی و به زنان ما عفت فاطمی عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب النکاح، ابتدای فصل قسمت و نشوز و شقاق ؛ منهاج الصالحین، ج 3 ، م 337 القسم الاول و القسم الثانی)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام رضا ( علیه السلام ) در مورد فضیت زیارت خودشان فرمودند إنّی سَاقُتَلُ بالسَّمِّ مظلوماً فَمَن زارَنی عارفاً بِحَقّی غَفَرَاللهُ لَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ و ما تَاَخَّرَ: من مسموم می شوم و مظلومانه به شهادت می رسم، هر کس مرا زیارت کند و معرفت به حق من داشته باشد، خداوند گناهان گذشته و حال او را می آمرزد. (عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 26)
فضایل فراوانی برای زیارت امام رضا ( علیه السلام ) نقل شده است که برخی ذکر میشود:
1-ثواب یک ملیون حج: امام جواد «علیه السلام» فرمود: « به خدا سوگند کسی که او را زیارت کند در حالی که حق او را می شناسد، به اندازه یک میلیون حج پاداش دارد»( بحار، ج 101، ص 33)
2-ثوابی بالاتر از ثواب زیارت امام حسین ( علیه السلام ) : علی بن مهزیار از امام جواد«علیه السلام» سوال کرد: آیا زیارت حضرت رضا «علیه السلام» فضیلت بیش تری دارد یا زیارت امام حسین «علیه السلام» حضرت فرمود:«زیارت قبر پدرم با فضیلت تر است؛ زیرا همه مردم به زیارت امام حسین می روند، اما قبر پدرم را تنها شیعیان خاص زیارت می کنند»( کافی، ج 4، ص 584)
3-فریادرسی توسط امام در مواقف: امام رضا ( علیه السلام ) می فرماید: هر کس مرا با دوری سرا و مقبره ام زیارت کند، روز قیامت در سه جایگاه او را درمی یابم و از هولهای رستاخیز می رهانم. آن گاه که نامه های اعمال از چپ و راست به انسانها داده شود و به هنگام گذر از صراط و در برابر میزان.( من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 35)
4-شفاعت : حضرت رضا «علیه السلام» فرمود: هر کس از دوستانم مرا زیارت کند در حالی که حقم را بشناسد، روز قیامت او را شفاعت خواهم کرد(من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 583)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: ...صَومُ شَعبانَ یَذهَبُ بِوَسواسِ الصَّدرِ وَ بَلابِلِ القَلبِ...
روزه ماه شعبان، وسواس دل و پریشانى هاى جان را از بین مى برد. (تحف العقول؛ النص؛ ص 102)
توضیحات
از آنجایی که نزدیک به ماه مبارک رمضان، ماه مهمانی خداوند متعال هستیم چند نکته درباره روزه قضا خدمت شما عرض می شود:
1. اگر کسی از ماه رمضان گذشته روزه قضا داشته باشد مثلا به خاطر اینکه در ماه رمضان مریض بوده و روزه نگرفته یا مسافرت بوده و روزه نگرفته یا خانم عذر شرعی داشته و روزه نگرفته است به فتوای اکثر مراجع تقلید اگر بتواند تا قبل از فرا رسیدن ماه رمضان آینده واجب است (به فتوی یا احتیاط واجب) قضای روزه را انجام دهد. (1)
2. به نظر اکثر فقهای عظام، وقت نیت روزه قضا تا قبل از اذان ظهر است، بشرط اینکه تا آن موقع چیزی که روزه را باطل می کند مانند خوردن و آشامیدن را مرتکب نشده باشد. (2)
3. اگر کسی از روی فراموشی یا غفلت یکی از کارهایی که روزه را باطل می کند مرتکب شود مثلا سهوا بخورد یا بیاشامد روزه باطل نمی شود و فرقی بین روزه واجب و قضا و مستحبی نمی باشد. (3)
4. کسی که می داند روزه قضا دارد اما تعدادش را نمی داند به فتوای اکثر مراجع تقلید اگر همان مقدار حداقل یقینی را، بجا بیاورد کافی است. مثلا فردی می داند روزه قضا دارد اما نمی داند پنج روز است یا هفت روز، همان پنج روز یقینی را بجا بیاورد، کافی است. (4)
خداوند متعال توفیق بندگی و عمل به وظایف دینی را به همه ما عنایت بفرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام، رهبری، صافی، وحید، بهجت: احتیاط واجب. فاضل، مکارم، شبیری: فتوی. خویی، سیستانی: احتیاط مستحب. (عروه الوثقی، فصل فی احکام القضاء، م 18 ؛ رساله آموزشی رهبری، ج 1 درس 64 ؛ منهاج الصالحین، ج 1 م 1047 ؛ رهیافت روزه، ص: 176)
(2) شبیری: در روزه قضای ماه رمضان خودش، تا زمانی که به اندازه نیت کردن به مغرب مانده باشد، نیت روزه صحیح است. (عروه الوثقی، کتاب الصوم، فصل فی النیه، م 12 ؛ رساله مراجع م 1564 و م 1565 ؛ رهبری، سایت، احکام روزه، سوال 55 و 57 ؛ شبیری، المسائل الشرعیه، م 1572)
(3) (رساله مراجع م 1653)
4. امام خامنه ای، آیات عظام شبیری زنجانی، فاضل، وحید: در صورتی که هنگام شروع عذر را می داند ولی نسبت به پایان عذر علم ندارد، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را قضا کند. آیت الله مکارم: کسی که چند روزه از او قضا شده و شماره آنها را نمی‌داند، مثلاً نمی‌داند دو تا بوده یا سه تا کافی است مقدار کمتر را انجام دهد و اضافه بر آن واجب نیست، هرچند احتیاط مستحب است، اما اگر قبلاً شماره آنها را می‌دانسته، ولی به واسطه سهل انگاری فراموش کرده، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را انجام دهد. (رساله مراجع م 1679 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، احکام روزه قضا)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) در مورد ثواب زیارت امام رضا ( علیه السلام ) فرمودند: سَتُدْفَنُ بَضْعَةُ مِنِّی بِأَرْضِ خُرَاسَانَ لَا یَزُورُهَا مُؤْمِنُ الَّا أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّةَ وَ حَرَّمَ جَسَدَهُ عَلَیَّ النَّار: به زودی پارهی تن من در سرزمین خراسان دفن میشود که هیچ مؤمنی او را زیارت نمی‌کند، مگر این که خداوند بهشت را بر او واجب ساخته و پیکرش را بر (آتش) دوزخ حرام میسازد.(عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 255)
فضایل فراوانی برای زیارت امام رضا ( علیه السلام ) نقل شده است که برخی ذکر میشود:
1-رهایی از جهنم: رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود:به زودی پاره تن من در سرزمین خراسان دفن خواهد شد، هیچ مومنی او را زیارت نمی کند، مگر آن که خدای عزوجل بهشت را بر او واجب و جسدش را بر آتش حرام می گرداند.»
2-استجابت دعا: امام رضا ( علیه السلام ) می فرماید:من ظالمانه با سم کشته و در سرزمین غربت دفن خواهم شد، پس هر کس برای زیارت من سفر کند، دعایش مستجاب و گناهانش بخشوده خواهد شد»( وسایل الشیعة، ج 14، ص 562)
3-برطرف شدن غم و اندوه:پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: بزودی پاره ای از تن من در خراسان دفن می شود، هیچ غمگینی او را زیارت نمی کند مگر اینکه خدا غم از دلش بزداید(روضة الواعظین،ج1، ص 234)
4-ثواب شهید: امام صادق «علیه السلام» فرمودند:یکی ازنوه های من درسرزمین خراسان در شهری که به آن طوس می گویند، کشته خواهد شد. هرکس او را زیارت کند در حالی که حقش را بشناسد، خدا به او اجر هفتاد شهید از شهیدانی که باایمان و از روی حقیقت جلوی رسول خدا به شهادت رسیده اند، خواهد داد ( من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 584)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: خـداونـد مـتعال، حقوق بندگانش را مقدمه و زمینه ساز حقوق خود قرار داده است. پس آن که حقوق بندگان خدا را ادا نماید، حقوق الهى را نیز ادا خواهد کرد. (عیون الحکم و المواعظ (للیثی)، ص: 223)
توضیحات
در دین مبین اسلام برای افراد جامعه و افراد خانواده حقوقی وجود دارد که البته این حقوق به صورت متقابل است و یکی طرفی نیست یعنی مثلا اگر پدر و مادر حقوقی دارند فرزند نیز حقوقی دارد، همسایه نسبت به همسایه حقوقی دارد؛ دانستن حقوق خود و دیگران خیلی از مشکل ها در جامعه و خانواده را برطرف می کند. که می توانیم برای این منظور به رساله حقوق امام سجاد علیه السلام مراجعه کنیم.
چند مورد از حقوق را به عنوان مثال خدمتتان بیان می کنیم:
1. در زندگی مشترک همانطور که شوهر بر عهده همسر خود حقوقی دارد مثل اینکه باید در خروج از منزل مطیع همسر خود باشد، خانم نیز بر عهده شوهر خود حقوقی دارد؛ مثل نفقه، و آن این است که بر عهده شوهر واجب است خوراک و لباس و منزل و وسایل ضروری زندگی را در حد شأن همسر خود تهیه کند. (1)
2. در خانواده همانطور که پدر و مادر بر عهده فرزند حقوقی دارند مثل اینکه فرزند نباید با گفتار و رفتار خود باعث اذیت و آزار پدر و مادر خود شود بلکه باید با آنها رفتار نیکو داشته باشد، یا اگر پدر و مادر فقیر هستند واجب است فرزند در حد توان خود به آنها کمک کند؛ فرزند نیز حقوقی بر عهده پدر و مادر دارد مانند: اینکه بر پدر و مادر واجب است فرزند خود را از کودکی با دین و مسائل آن آشنا کنند، یا اگر فرزند فقیر است حتی اگر در خانه پدر و مادر زندگی نمی کنند، در حد توان نیز به فرزند خود کمک کنند. (2)
3. در جامعه نیز افراد جامعه نسبت به یکدیگر حقوق واجبی دارند مثل اینکه همسایه نباید کاری کند که باعث اذیت و آزار دیگران شود مثل اینکه مجلس عروسی بگیرد و با بلند کردن صدای بلندگو، باعث اذیت و آزار دیگران شود. (3)
4. در پایان این نکته هم مناسب است بیان شود که مفهوم بخشش و ایثار از توصیه های مورد تاکید دین ماست و اگر در جایی طرف مقابل حقی از ما ضایع کرد توصیه شده است با بزرگواری انسان او را ببخشاید و این روحیه هم خوب نیست که همیشه دنبال ستاندن حقوقمان باشیم.
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: شأن زن بالنسبه به شوهر سنجیده می شود. مکارم: وسایل مورد نیاز زندگی مطابق با قدرت مرد تهیه شود. (تحریر الوسیله، کتاب النکاح، ابتدای فصل قسمت و نشوز و شقاق ؛ منهاج الصالحین، ج 3 ، م 337 القسم الاول و القسم الثانی ؛ مکارم، استفتائات، ج1 س 846)
(2) (توضیح المسائل جامع م 2290 و م 2291 ؛ استفتائات حضرت امام (10 جلدی) ج 10 ص: 656 رضایت والدین ؛ رهبری، سایت ادمین ؛ مکارم، استفتائات سایت، حقوق، انواع حقوق، حق والدین)
(3) (اجوبه الاستفتائات س 1447)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
برخی اعمال باعث میشود که نماز قبول نشود که برخی ذکر میشود:
1-غیبت مرد یا زن مسلمان، مگر این که غیبت شونده او را ببخشد.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود : هر کس غیبت مرد یا زن مسلمانی را بکند تا چهل روز نمازش قبول نمی‌شود مگر اینکه آن شخص او را ببخشد. (جامع السعادات، ج ۲، ص ۲۳۴)
2-قطع رابطه با برادر دینی
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) به ابوذر فرمودند: "ای ابوذر مبادا با برادر دینی‌ات قطع رابطه کنی که در این صورت هیچ عملی از تو پذیرفته نمی‌شود". (مکارم الاخلاق، ص ۵۵۴)
3- .نگاه تند و خشم آلود به والدین
امام صادق ( علیه السلام ) : هر کس به پدر و مادرش از روی غضب نگاه کند، خدا هیچ نمازی را از او قبول نمی‌کند، اگر چه آنها در حق او ستم نیز کرده باشند. (کافى ، ج 2 ، ص349)
4-.کسی که (عمداً) لقمه حرام بخورد، تا چهل شب نماز او قبول نمی شود. (بحارالانوار، ج 66، ص 313)
5-نماز آدم شرابخوار تا چهل روز پذیرفته نیست. (بحارالانوار، ج 84، ص 317)
البته این بدان معنا نیست که شخص چه نماز بخواند و چه نخواند، فرقی نداشته باشد؛ در واقع اگر چنین کسی نماز را نیز ترک کند دو گناه بزرگ را انجام داده است؛ یکی شراب‌خواری و دیگری ترک نماز؛ بلکه این روایت به این معناست که ارزش و تأثیر آن نماز پایین آمده است.
خداوند اعمال ما را به کرمش قبول بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است‌که می‌فرمایند: مَنْ أَکَلَ الرِّبَا... لَمْ یَزَلْ فِی لَعْنَةِ اللَّهِ وَ الْمَلَائِکَةِ مَا کَانَ عِنْدَهُ قِیرَاطٌ
هر کس ربا بخورد تا زمانی که ذره ای از مالِ ربا نزد او باشد، پیوسته در لعنت و نفرین خدا و فرشتگان خواهد بود. (وسائل الشیعة؛ ج18، ص: 122
توضیحات
یکی از گناهان بزرگ که در قرآن به نوعی جنگ با خدا از آن تعبیر شده است گناهِ ربا است؛ لازم است کسانی که وضعیت کسب و کارشان مورد ابتلاء این مسائل هست با یادگیری دقیق احکام ربا مواظب باشند که خدایی ناکرده دچار این گناه بسیار بزرگ نشوند؛ امروز تصمیم داریم در این باره چند نکته کوتاه عرض کنیم:
1. ربا به معنای زیاده است، که از جهتِ شرعی به هر زیاده گرفتن یا سود یا درصد، ربا گفته نمی شود بلکه از جهت شرعی ربا به سه قسم است و در غیر این سه مورد ربا وجود ندارد:
مورد اول: ربای قرضی یعنی شخص، مالی را به عنوان قرض بدهد و شرطِ سود کند.
نکته: نسبت به تورم و کاهش ارزش پول نیز در این مورد نکاتی وجود دارد (1)
مورد دوم: ربای معاملی یعنی شخص، جنسی را که در بازار به کیل و وزن خرید و فروش میشود، با مثلِ خودش ولی با زیاده، خرید و فروش کند. مثلا 10 کیلو برنج ایرانی را در مقابل 12 کیلو برنج پاکستانی معاوضه کند. البته اگر دو معامله مستقل و جُدا از هم انجام شود اشکالی ندارد. یعنی 10 کیلو برنج ایرانی در برابر پول، بفروشد، سپس 12 کیلو برنچ پاکسانی در برابر پول، خریداری کند. (2)
مورد سوم: ربای جاهلی یعنی اینکه طلبکار به بدهکار برای ادای دینش مهلت بدهد و در مقابل مهلت داده شده، زیادی از او بگیرد. (3)
2. به نظر بیشتر مراجع معظم تقلید در چند مورد ربا گرفتن حرام نیست که به دو مورد اشاره می شود: اول: ربا گرفتن پدر و فرزند از یکدیگر، فرقی بین پسر و دختر نیست؛ اما بین مادر و فرزند یا بین خواهر و برادر جایز نیست. دوم: ربا گرفتن زن و شوهر از یکدیگر. (4)
خدای رحمان، توفیق کسب حلال و نسل صالح به همه ما عنایت فرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) جهت اطلاع: فتوای امام خامنه‌ای نسبت به دریافت دین به نرخ روز مورد توجه بیان کننده باشد. (تحریر کتاب قرض م9 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1011)
(2) (تحریر کتاب البیع، ربا قبل از مساله 1 ؛ منهاج الصالحین ج2 ص72)
(3) (تحریر کتاب الدین م8 ؛ منهاج الصالحین ج2 م992)
(4) زنجانی: ربا گرفتن پدر از پسر و شوهر از زن حرام نیست اما بنابر احتیاط واجب پسر از پدر و زن از شوهر ربا نگیرد. خوئی، تبریزی: ربا گرفتن بنابر احتیاط واجب در موارد فوق جایز نیست. نکته: زن دائم اتفاقی و در موقت اختلافی است. (رساله مراجع م 2080 ؛ رساله آیه الله وحید 2108)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
زیارت آدابی باطنی دارد که به برخی از آنها اشاره میشود:
1-حس حضور داشتن( بلند صحبت نکردن): خداوند می فرماید:«لا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ»: صدای خود را فراتر از صدای پیغمبر نبرید.
یعنی صداهایتان را از صدای پیامبر بلندتر نکنید. رعایت ین نکته یک ادب اجتماعی و معاشرتی است؛ حتی نه حرف های عادی، بلکه زیارتنامه را هم بلند بلند خواندن، به نحوی که تمرکز روحی و حضور قلبی دیگران را به هم بزند، مناسب نیست.
صحبت های بلند بلند هم، علاوه بر ینکه خلاف ادب در محضر ولی خداست، بری دیگران هم مزاحمت و حواس پرتی می آورد.
2-پیمان صداقت و بندگی به درگاه خدا :از جمله عواملی که می تواند در قبولی زیارت مؤثر باشد، این است که در محضر امام ( علیه السلام ) با خدا عهد و پیمان ببندد که واجباتش را انجام دهد و از گناهان دوری نماید، حقوق دیگران را ادا کند و برای فرج و ظهور امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) و نیز پیروزی مسلمانان در سراسر عالم دعا کند.
3-زیارت وداع خواندن : ادب، اقتضا دارد که زائر پس از اتمام ایام زیارت، براى خداحافظى به حرم مشرف شود و ضمن سپاس، آرزوى خود را براى بازگشت دوباره اعلام کند و از خدا بخواهد(لا جَعَلهُ اللهُ آخِرَ العَهْدِ مِنْ زِیارَةِ قُبُورِکُمْ)
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت است که می‌فرمایند: ...اَشَدُّ الناسِ اِجتهاداً مَن تَرکَ الذُّنوب...
کوشاترین مردم کسی است که گناهان را ترک کند. (من لا یحضره الفقیه ج4 ص395)
توضیحات
یکی از مسائل مورد نیاز، احکام استفاده از وسایلی است که از آنها استفاده می کنیم؛ لذا چند نکته کوتاه درباره استفاده از وسایل مشترک بین حلال و حرام خدمت شما بیان می شود:
1. وسیله ای که دارای استفاده حلال و حرام می باشد مثل موبایل یا کامیپوتر وسیله مشترک گفته می شود و چنانچه به قصد استفاده حلال خریداری و نگه داری شود مانعی ندارد.
2. اگر کسی وسیله ای را که دارای استفاده حلال و حرام است، تهیه کرده است اما ترس آن را دارد که خود یا یکی از اعضای خانواده او در راه حرام و گناه از این وسیله استفاده نمایند، نگهداری آن وسیله جایز نیست؛ لذا گوشی های موبایل که قابلیت نصب نرم افزار‌های مختلف و یا اتصال به شبکه های اجتماعی یا اینترنت را دارا می باشد، چنانچه کسی ترس این را داشته باشد که با خرید این وسایل به گناه می افتد یا سبب تضعیف عقاید و ایمانش می شود نمی تواند این وسیله را خریداری کند یا نرم افزار این امکانات را در گوشی همراه خود بارگزاری نماید. (1)
3. باید توجه داشت که نگهداری و نشر و دیدن فیلم و عکسهای مبتذل و مستهجن یا رد و بدل کردن کلمات تحریک آمیز یا ارتباط‌های نادرست میان افراد نامحرم و یا لطیفه‌هایی که توهین به یک شخص و یا گروه خاصی باشد از جمله گناهانی است که در هنگام استفاده از موبایل باید از آن پرهیز کرد.
خداوند متعال توفیق استفاده صحیح و حلال از نعمتهایش را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب التجارة، مقدمه م10 ؛ رساله آموزشی، ج 2 ، درس 4 ص: 18 ؛ منهاج الصالحین ج2 م10 ؛ مکارم، استفتائات سایت، خرید و فروش، معاملات حرام و باطل)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
در قرآن می فرماید: وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُون:
در «زبور» بعد از ذکر(تورات)نوشتیم:«بندگان شایسته‌ام وارث (حکومت) زمین خواهند شد(آیه 105 انبیاء)
برای ظهور امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) شرایطی نیاز است که باید فراهم شود.شرایط به امورى گفته مى شود که تحقق ظهور وابسته به وجود آنهاست و تا آنها محقق نشوند، ظهورى در کار نخواهد بود.
چهار شرط برای ظهور لازم است که 2 عدد از این شرایط فراهم است و باید 2 شرط دیگر را ما فراهم کنیم. دو شرطی که فراهم است،یکی: وجود رهبرمقتدر و توانمند است که خود وجود مقدس امام عصر ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) هستند و دومین شرط، داشتن برنامه اى جامع براى مبارزه با مشکلات و تغییر وضع موجود است که حضرت این برنامه را از جانب خدا دارا هستند.
اما دو شرطی که مردم باید فراهم کنند:
اول: وجود یارانى فداکار است که با آشنایى نسبت به برنامه ها و اهداف و اعتقاد به آنها تا آخرین لحظه، از رهبر و انقلاب دست بر ندارند و آماده هر گونه فداکارى باشند.
دوم: پذیرش مردمى است که اگر مردم آن را نخواهند، و شرایط فکرى و روانى فراهم نباشد، آن قیام به سرانجام نمى رسد؛ چنان که امام حسین«ع» به جهت عدم همراهى مردم به شهادت رسید.
خداوند ما را جزء یاران واقعی امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم از حضرت زهرا سلام الله علیها روایت است که می فرمایند: اگر به‌آنچه ما امر کردیم عمل می کنی و از آنچه که از آن نهی کردیم اجتناب می کنی، از شیعیان ما خواهی بود. (تفسیرالإمام الحسن العسکری ص : 307)
توضیحات
امروز قصد داریم راجع به زینت و کاشت مژه و ناخن مصنوعی که متاسفانه اخیرا بین بانوان مسلمان در حال گسترش است نکاتی شرعی بیان کنیم؛ اینکه آیا خانمی که چنین آرایشی را انجام داده است وضو و غسلش درست است یا نه؟ و حتی اصل کاشت ناخن آیا برای یک بانوی مسلمان متدین جایز است یا خیر؟
در پاسخ لازم است خدمتتان عرض کنیم که اولا اصل کاشت ناخن به تصریح تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای حفظه الله حرام است؛ که متن فتوای معظم له بدین شرح است: اگر کسی بخواهد برای زینت و زیبایی این عمل را انجام دهد و کاشت هم به کیفیتی صورت می گیرد که برداشتن آن برای او ممکن نباشد و یا برداشتن ضرر و یا مشقت زیاد دارد لذا نمی خواهد بردارد ایجاد این مانع روی ناخن شرعا حرام است و خانم نباید از این زینتی که برای طهارتش مشکل ایجاد می کند استفاده کند. (1)
3. در ادامه فتوا، مقام معظم رهبری فرمودند حالا کسی که حکم را نمی دانسته و ناخن مصنوعی کاشته است لازم است برای وضو و غسل تا قبل از اینکه نماز قضا شود آن را جدا کند ولو هزینه سنگینی برایش داشته است،
اما در صورتی که (مثلا در آن وعده نماز به دلیل زمان کم یا نداشتن امکانات) امکان جدا کردن آن تا پایان وقت نماز ممکن نباشد باید فعلا علاوه بر انجام وضو و غسل جبیره ای، تیمم هم انجام دهد و نمازش را بخواند و بعد از برداشتن ناخن مصنوعی به احتیاط واجب نمازهایش را قضا کند. (2)
خداوند متعال توفیق یادگیری مسائل دین و عمل به آنها را به همه ما مرحمت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (العروة الوثقی، ج۲، کتاب الصلاة، فصل فی الستر و الساتر، م1 و 5 ؛ آیت الله مکارم: پوشاندن زیورآلاتی که معمولا در معرض دید نامحرم است مانند انگشتر و حلقه ازدواج چنانچه مفسده ای نداشته باشد واجب نیست ولی غیر اینها را باید از دید نامحرم پوشاند. رهبری، سایت لیدر ؛ مکارم، استفتائات سایت، شرایط صحت وضو، نبودن مانع ؛ سیستانی: اگر بداند نمی تواند مانع را برطرف کند انجام آن در وقت نماز جایز نیست و خارج از وقت نماز به احتیاط واجب جایز نیست.
(2) سیستانى: وظیفه‌اش تیمّم است مگر آن که آن چیز در مواضع تیمّم باشد که در این صورت لازم است بین وضو و تیمّم جمع کند و اگر آن چیزى که چسبیده دوا باشد، حکم جبیره را دارد. خوئى، تبریزى، زنجانی: وظیفه‌اش تیمّم است. تبریزى: مگر در صورتى که در جاى تیمم هم چسبیده باشد که در این صورت، وضو یا غسل کافى است. حضرت امام، فاضل، مکارم، بهجت، نوری: وضوی جبیره بگیرد. گلپایگانى، صافى: و بنابر احتیاط واجب اگر تمام یا بعض محلّ تیمّم بى‌مانع باشد، تیمّم هم بنماید. (امام خامنه ای، استفتاء کتبی از معظم له، تاریخ انتشار: 1400/2/18 ؛ رساله مراجع مساله 338)
گفتار روز
توضیحات
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام خامنه ای برای زیارت آدابی ذکر کرده اند که عرض میشود:
1- به حضور امام توجه کنید: شرط اوّل قبولی زیارت این است که با حضرت «ملاقات» کنید؛ یعنی رفتنِ حرم و آمدن، صِرف رفتن به یک مکان و بیرون آمدن نباشد؛ آنجا یک یک روح والایی حضور دارد؛ به این حضور توجّه بکنید.
2- با امام حرف بزنید: «به چشم دیدن» لازمه‌ی ملاقات نیست؛ او هست و سخن شما را می شنود، حضور شما را می بیند، شخص شما را می بیند، با او حرف بزنید؛ این شد زیارت. زیارت یعنی همین ملاقات.
3- سلام بدهید: انسان وقتی به ملاقات کسی می رود، با او احوالپرسی می کند، به او سلام می کند؛ همین، در ملاقات روح مطهّر ائمّه (علیهم‌السّلام) و اولیای الهی هم لازم است؛ باید رفت، سلام کرد، عرض ادب کرد.
4- با دل حرف بزنید: با دل حرف بزنید. سعی کنید ولو دو دقیقه، ولو پنج دقیقه، دل را فارغ کنید از بقیّه‌ی شاغلها و متّصل کنید به معنویّتی که در آنجا حضور دارد و حرفتان را بزنید.
5- در زیارت به مخاطب آن متوجه باشید: در حالی‌که متن زیارت را می خوانید، ولو معنایش را هم ندانید، متوجّه باشید دارید خطاب به چه کسی می خوانید. اگر این شد، آن وقت می شود زیارت.
6- دلتان به امام متصل باشد: بعضی‌ها خیال می کنند باید بروند حتماً به ضریح بچسبند! اینها چون دلهایشان وصل نمی شود، می خواهند جسمها را وصل کنند؛ چه فایده دارد؟ یکی هم ممکن است دورتر باشد، امّا دلش متّصل باشد؛ این خوب است
خداوند توفیق زیارت با معرفت به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند متعال در قران مجید می فرماید: کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا یُحِبُّ الْمُسْرِفینَ
از نعمتهاى الهى بخورید و بیاشامید ولى اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست ندارد.(اعراف 31)
توضیحات
اقتصاد به معنای میانه روی است که در همه امور زندگی توصیه دین خدا و عقل سلیم است
اقتصاد در معیشت در دو بعد «کسب و درآمد» و در «مصرف» مطرح می شود و در روایات معصومین علیهم السلام به مصرف کردن اموال در راه صحیح و پرهیز از اسراف و تبذیر بسیار سفارش شده، اینکه مومن نباید نعمت خدا و مالی را که خدا در اختیار او قرار داده را دور بریزد و یا نابجا و در گناه مصرف نماید.
اما چند نکته درباره احکام اسراف و تبذیر:
1. اسراف و تبذیر از گناهان کبیره است و باید از آن پرهیز شود، مصرف کردن مال بیش از حد و اندازه نیاز را اسراف میگویند و مصرف کردن مال در کار بیهوده و ناشایست را تبذیر می نامند که هر دو از گناهان و حرام اند. (1)
2. بعضی از مصادیق اسراف و تبذیر: مثل اسراف در تزئینیات و تجملات منزل، باقیمانده میوه و غذا، کوتاهی در نگهداری نان که منجر به هدر رفتن نان می شود واسراف در مصرف آب، برق و گاز، لباس ، هزینه مال برای اینترنت و استفاده آن در امور بی فایده و یا حتی حرام.
3. اسراف کردن در آب برای وضو و غسل نیز جایز نیست و مستحب است با 750 گرم آب وضو گرفته و با 3 کیلو آب غسل انجام شود و بستن شیر آب در هنگام وضو گرفتن اشکالی ندارد و برای اینکه وضوی عزیزان دچار اشکال نشود می‌توانند به این صورت عمل کنند که بعد از ریختن آب روی دست یا صورت، ابتدا شیر آب بسته شود و سپس روی دست و صورت، دست کشیده شود.
خداوند متعال همه ما را از شاکرین نعمت هایش قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
(1) توضیح المسائل (محشى. امام خمینى) ؛ ج2،ص:607. مکارم استفتائات ج1/101س316.
