سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- با تبریک ایام
خدواند در قرآن می فرماید: وَ لَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ؛ «و به یقین، در زَبُور بعد از ذکر( تورات) نوشتیم که بندگان شایستهام، آن زمین را به ارث خواهند برد. (انبیاء ؛آیه ۱۰۵) از امام باقر (علیه السلام) حکایت شده که فرمودند: مقصود از آیه فوق امام عصر (علیه السلام) و یاران آن حضرت هستند(بحار، ج ۹، ص ۱۲۶)؛چون منظور از -الارض- کل زمین است و فقط زمان ظهور است که کل زمین در اختیار صالحان واقع میشود.
اسم امام مهدی در قران نیامده ؛اما چند دسته از آیات قرآن را برای مسئله مهدویت استفاده میکنند:
1-آیاتی که بر ضرورت وجود امام تاکید دارد: در دیدگاه قرآن، خداوند برای هر امتی فردی را انتخاب کرده تا آنها را هدایت کند: «وَلِکلِّ قَوْمٍ هَادٍ»، «و برای هر جامعه راهنمایی هست.»(سوره رعد، آیه۷) امام صادق در تفسیر این آیه فرمود: «در هر زمانی امامی از خاندان ما وجود دارد که مردم را به آنچه رسول خدا آورده هدایت میکند(بحار،ج۲۳، ص۵)
2-آیاتی که بشارت به حکومت صالحان و مومنان بر روی زمین میدهد: مثل («وَ نُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ (سوره قصص آیه ۵) روایات این دوآیه را به مهدویت نسبت دادهاند
3-آیاتی که تسلط نهایی دین اسلام بر ادیان الهی را نوید میدهد ولی هنوز تحقق نیافته است و تنها تفسیر آن در مورد مهدویت صادق است. مثل: هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَی وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ؛ «او کسی است که فرستادهاش را با هدایت و دین حق فرستاد، تا آن را بر همه دین [ها] پیروز گرداند؛ و گر چه مشرکان ناخشنود باشند». (سوره توبه؛ آیه ۳۳)
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: به خدا سوگند که تفسیر این آیه هنوز نیامده است. راوی پرسید:چه موقع تفسیر آیه تحقق مییابد. فرمود: هنگامی که قائم ما قیام کند ان شاء الله(کمال الدین، ج 2، ص 670)
خداوند فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را تعجیل بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت باقر علیه السلام می فرمایند: چهار چیز است که هر کس داشته باشد ایمانش کامل و گناهانش پاک می گردد، و پروردگارش را در حالی ملاقات می کند که از او خوشنود است که یکی از آن موارد این است: صَدَقَ لِسَانُهُ مَعَ النَّاس
زبانش با مردم راست باشد؛ یعنی دروغ نگوید. (الخصال؛ ج 1 ص: 8
یکی از گناهان بزرگ که منجر به سلب اعتماد در میان افراد جامعه می شود که باید از آن دوری کرد، دروغ است؛ که چند نکته کوتاه درباره دروغ بیان می شود:
1. دروغ یعنی خبر دادن از چیزی که واقعیت ندارد. حتی اگر به صورت شوخی هم خبر دروغ بدهد باز هم حرام است. در حرام بودن دروغ فرقی نیست بین اینکه دروغ را به زبان بگوید یا به قلم بنویسید یا به اشاره بفهماند و همچنین فرقی نیست بین اینکه دروغی را که می گوید در کتابی دیده باشد یا اختراع خودش باشد. و نیز فرقی ندارد به چه کسی بگوید مثل همسر، فرزند، دوست یا مشتری باشد. (1)
2. همانطور که دروغ حرام است گفتار بدون علم و دلیل معتبر نیز حرام است مثلا اگر انسان خبر یا مطلبی بشنود یا در فضای مجازی مشاهده کند و از درستی و نادرستی خبر و مطلب مطلع نباشد و از جهت شرعی هم اعتبار چنین مطلبی ثابت نشده باشد نمی توان این خبر و مطلب را به عنوان یک خبر صحیح برای دیگران نقل یا نشر داد. (2)
3. در آستانه میلاد امام زمان علیه السلام هستیم که در این رابطه یکی از مصادیق دروغ این است که افراد در زمان غیبت حضرت ولی عصر ارواحنا فداه ادعای ارتباط خاص با حضرتش داشته باشند. و همچنین تعیین وقت خاص برای ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف به هیچ وجه صحیح نیست. (3)
خداوند متعال توفیق ترک گناه و معصیت را به همه عنایت فرماید و همچنین سالهای غیبت امام زمان را به ثانیه مبدل گرداند به برکت صلوات بر محمد وآل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (استفتائات حضرت امام، ج1 ص: 485 س11 و ج2 ص: 617 س5 ؛ رساله آموزشی، ج2 ص: 217 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 38)
(2) (تحریر الوسیله، صلاه الجماعه، شرایط امام جماعت ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، دروغ)
(3) (فاضل، جامع المسائل ج2، ص: 493 س 309 ؛ سایت مکارم، امام زمان علیه السلام، تعیین وقت برای ظهور)
نکات توضیحی و منابع:
(1) منهاج الصالحین سیستانی ج2 م 38 ؛ مکارم، استفتائات ج3 س490 و 1661 ؛ اجوبه الاستفتائات س1976 ؛ فاضل، جامع المسائل ج2، ص: 494)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک شب میلاد با سعادت حضرت ولی عصر ارواحنا فناه
از حضرت رضا علیه السلام در مورد شب نیمه شعبان سؤال شد، آن حضرت فرمودند: هِیَ لَیْلَةٌ یُعْتِقُ اللهُ فِیهِ الرِّقَابَ مِنَ النَّارِ وَ یَغْفِرُ فِیهَا الذُّنُوبَ الْکِبَارَ... .
شبی است که خداوند متعال افراد را از آتش جهنم آزاد میکند و گناهان کبیره را میآمرزد. (عیون اخبار الرضا ج1 ص: 293)
در روایتی دیگر از حضرت باقر علیه السلام از فضیلت شب نیمه شعبان سوال شد؟ که حضرتش فرمودند: شب نیمه شعبان بعد از شب قدر با فضیلت ترین شب های سال است.
الف: در این شب پر برکت چندین عمل وارد شده است:
1. غسل؛ 2. اِحیاء و شب زنده داری به نماز و دعاء و استغفار. 3. زیارت امام حسین علیه السلام که افضل و بهترین اعمال این شب است. 4. خواندن نماز جعفر طیار و دعای کمیل و دعاها و نمازهای مستحب دیگری که تفصیل آن در مفاتیح ذکر شده است. (1)
ب: از آنجایی که روزهای 13 و 14 و 15 هر ماه قمری برای روزه داری سفارش شده است؛ لذا چند نکته کوتاه برای روزه مخصوصا افرادی که از سال گذشته روزه قضا دارند خدمت شما عرض می شود:
1. کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد و همچنین کسی که مسافر است و نمازش شکسته است نمی تواند روزه بگیرد. (2)
2. کسی که بابت ماه رمضان سال گذشته روزه قضا دارد به نظر اکثر مراجع تقلید چنانچه توانایی روزه گرفتن دارد باید تا قبل از ماه رمضان سال جدید روزه قضای خودش را بگیرد. (3) و چنانچه فرد توانایی روزه گرفتن داشته و بدون عذر روزه قضا را نگیرد علاوه بر لزوم قضای روزه در سالهای بعد، باید یک بار به تعداد روزه های قضای همان سال کفاره تاخیر بدهد یعنی به ازاء هر روز 750 گرم نان یا برنج و مانند اینها به فقیر بدهد. (4)
3. کسی که می داند روزه قضا دارد اما تعدادش را نمی داند به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای همان مقدار حداقل یقینی را، بجا بیاورد کافی است. مثلا فردی می داند روزه قضا دارد اما نمی داند پنج روز است یا هفت روز، همان پنج روز یقینی را بجا بیاورد، کافی است. (5)
خداوند متعال عیدی همه شیعیان و مستضعفان عالم را ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (مفاتیح الجنان، اعمال نیمه شعبان، عروه، مفاتیح نوین)
(2) (رساله مراجع م 1563)
(3) حضرت امام، رهبری، گلپایگانی، وحید: احتیاط واجب. فاضل، مکارم: فتوی. خویی، سیستانی: احتیاط مستحب (جزوه روزه ص158 و رساله آموزشی رهبری، احکام روزه قضا م 6)
(4) نکته: نسبت به لزوم کفاره تاخیر در جایی که با عذر روزه قضا را نگرفته، تفاوت فتوی وجود دارد. شبیری: یک مد طعام 900 گرم است.
(5) مکارم: کسی که چند روزه از او قضا شده و شماره آنها را نمیداند، مثلاً نمیداند دو تا بوده یا سه تا کافی است مقدار کمتر را انجام دهد و اضافه بر آن واجب نیست، هرچند احتیاط مستحب است، اما اگر قبلاً شماره آنها را میدانسته، ولی به واسطه سهل انگاری فراموش کرده، احتیاط واجب آن است که مقدار بیشتر را انجام دهد. (رساله مراجع م 1679 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، احکام روزه قضا)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- با تبریک ایام
امام صادق (علیهالسلام) فرمود:
«قال یصنع ما صنع رسول الله یهدم ما کان قبله کما هدم رسول الله امر الجاهلیة و یستانف الاسلام جدیدا»؛ «همان کاری را که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) انجام داد، مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) انجام میدهد. بدعتهای موجود را خراب میکند؛ چنانکه رسول خدا اساس جاهلیت را منهدم نمود، آنگاه اسلام را از نو بنا میکند».(بحار،ج52،ص352)
برخی گویند:امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) موقع ظهور دین جدیدی میآورد در صورتی که در هیچ روایتی کلمه(دین جدید) وجود ندارد بلکه عبارت(یستانف الاسلام جدیدا) آمده است که منظور بازسازی اسلام است نه آوردن دین جدیدی غیر از اسلام، یعنی همان اسلام را از نو میآورد.
چون اولا: قرآن کریم میفرماید: إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ(آیه 19 آل عمران) و پیامبر اسلام پیامبر خاتم است(لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ (آیه 40 احزاب)
ثانیا: در احادیث آمده است که: القائم... سنته سنتی یقیم الناس علی طاعتی و شریعتی و یدعوهم الی کتاب ربی»؛ «قائم از فرزندان من، همنام و هم کنیه من است، شمایل و رفتارش، شمایل و رفتار من است و مردم را به اطاعت من و دین من وادار مینماید و به قرآن دعوتشان میکند».(کمال الدین،ج2،ص411)
ثالثا: دلیل اصلی نامیده شدن امام زمان (عجلاللهفرجهالشریف)، به مهدی آن است که آن حضرت مردم را به آنچه که از آن دور شدهاند؛ یعنی احکام واقعی اسلام هدایت خواهد کرد. شاهدش این حدیث است: «اذا قام القائم (علیهالسلام) دعا الناس الی الاسلام جدیدا و هداهم الی امر قد دثر و ضل عنه الجمهور... )وقتی قائم ما قیام کرد مردم را از نو به سوی اسلام دعوت مینماید و به سوی چیزی که کهنه شده و عموم مردم(نه همه) از آن دور افتادهاند، هدایت میکند. آن جناب، مهدی نامیده شده؛ چون به چیزی که مردم از آن دور شدهاند هدایت میشود (بحار،ج51،ص311)
بنابراین منظور این است که برخی احکام ممکن است بخاطر ازبین رفتن احادیث به ما نرسیده باشد و برخی بدلایل شرایط زمانه عمل نشده باشد مثل اجرای برخی حدود. از طرفی بیشتر این گونه احادیث برای فرقه های اسلامی است که خیلی از احکام اسلام را عوض کرده و بدعت در دین گذاشته اند.
خداوند توفیق فهم معارف دین را به ماعنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تبریک شام ولادت با سعادت حضرت ولی عصر ارواحنا فداه
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که فرمودند: ...مَنْ سَرَّهُ اَنْ یَکُونَ مِنْ اَصْحابِ الْقائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ، وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحاسِنِ الأَخلاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرُ... .
کسى که مایل است جزء یاران حضرت مهدى علیه السلام قرار گیرد باید منتظر باشد و اعمال و رفتارش در حال انتظار با تقوى و اخلاق نیکو توأم گردد. (الغیبة للنعمانی، ص: 200)
شیعیان و دوستان امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در زمان غیبت حضرتش مناسب است وظایفی را رعایت کنند:
1. توسل به آن حضرت در مشکلات و گرفتاری ها.
2. دعا کردن برای فرج حضرت و صدقه دادن برای سلامتی وجود شریفش.
3. هدیه کردن ثواب اعمال خیر برای آن وجود نازنین مثلا ثواب حج عمره یا نماز یا زیارت قبور معصومین را به یوسف زهرا ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) هدیه کنند.
4. شرکت کردن در مجالسی که سبب تقویت اعتقادات و دفع شبهات دینی میشود.
5. آنچه لازم است در زمان غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) رعایت شود این است که فرد غیر مجتهد باید برای عمل به احکام شرعی مطابق نظر مرجع اعلم یعنی کسی که از دیگران توانایی بیشتر در استنباط و استخراج احکام دارد، عملکند. (1)
6. یکی از راه های تشخیص مرجع اعلم این است که عده ای از اهل علم و طلاب علوم دینی، فردی را به عنوان مرجع اعلم معرفی کنند و شخص مکلف از گفته آنها اطمینان حاصل کند. حتی به نظر مشهور مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای اگر از این راه برای انسان حتی گمان یا احتمال هم حاصل شود باز هم باید از همان کسی که گمان یا احتمال به اعلمیتش پیدا کرده است تقلید شود. (2)
ان شاء الله همه ما جزء منتظران واقعی حضرت صاحب الامر علیه السلام باشیم به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1)
(2) سیستانی: اگر اعلمیت معلوم نباشد یا مساوی باشند باید به اورع در استنباط مراجعه کرد و گرنه مخیر است مگر در موارد علم اجمالی. (رساله مراجع، مساله 3 و 4 ؛ توضیح المسائل جامع، مساله 12)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم- با تبریک ایام
خداوند در قرآن می فرماید: وَ نُریدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثینَ: ما میخواهیم بر مستضعفان زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم!(آیه 5 قصص)
اینکه گفته میشود امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) کشتار زیادی موقع ظهور برپا می کند،غلط است به چند دلیل:
1- عمل به سیره پیامبر: امام عصر(علیه السلام) به سیره جدش عمل می کند و سیره پیامبرحمت است؛ «وَما اَرْسَلْناکَ اِلّا رَحْمَةً لِلعالَمینَ»
راوی از امام باقر (علیه السلام) سوال کرد:وقتی که قائم (علیه السلام) قیام کند به چه روشی با مردم رفتار کند؟ فرمود: بهمان روشی که حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) با مردم داشت تا اسلام ظاهر و آشکار گشت.(اثبات الهداة ،ج 3 ،ص 455)
2- امام برای اجرای عدالت ظهور می کند و عدالت با کشتار و خونریزی شدید ناسازگار است
3- برخی از کشتارها که در روایات آمده، مربوط به وضعیت دنیا قبل از ظهور است و ربطی به ظهور ندارد.
4-بیشتر روایات کشتار از اسرائیلیات است و ضعیف است، و راویانش کذاب و دروغگو هستند.
5- در احادیث آمده است که تمام ساکنین زمین و آسمان از حکومت او خشنود می شوند(بحار؛ ج52، ص129) و به همه مردم بشارت ظهور او داده شده است ؛ بنابراین چنین فردی نمی تواند خونریز باشد، مگر برخی خونهایی که باید ریخته شود و چاره ای در آن نیست.
خداوند ما را از یاران حقیقی امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن در باره ظالمین شفاعت را نمی پذیرد و می فرماید: مَا لِظّالِمِین مِن حَمِیمٍ وَ لَا شَفِیعٍ یُطاع؛[ برای ستمکاران دوستی وجود ندارد و نه شفاعت کننده ای که شفاعتش پذیرفته شود"( آیه 18غافر)
برخی از اعمال باعث میشود که گنهکاران شامل شفاعت نشوند که عبارتند از:
1-ظالم و ستمگر بودن:
از آیات استفاده می شود که از شرایط حتمی شفاعت شدن، پرهیز از ظلم و ستم است. در قرآن از قول خداوند خطاب به نوح نبی (علیه السلام) آمده : "وَ لَا تُخَاطِبْنِی فِی الّذِینَ ظَلَمُوا؛[هود، آیه 37] درباره ستمگران شفاعت مکن، زیرا آنان محکوم به عذابند و مسلّماً غرق خواهند شد".
2-سبک شمردن نماز: امام صادق(علیه السلام)فرمودند شفاعت ما به کسی که نماز را سبک بشمارد نمی رسد(منلایحضرهالفقیه، ج 1 ،ص 206 )پس مطمئنا کسی که اصلا نماز نخواند به هیچ وجه شامل شفاعت نمیشود.
3-عمل نکردن به دستورات دین : در منابع دینى شرط شفاعت، عمل به دستورات دین و اطاعت از خدا و امامان معصوم(علیهم السلام) ذکر شده است. کسى که روش عملى او اطاعت از خدا و عمل به وظایف و مسؤولیتهاى دینى بوده؛ لکن گاهى هم دچار لغزش و خطا شده است، شایستگى دریافت رحمت الهى را در آخرت خواهد داشت.
امام صادق(علیه السلام) مىفرماید: «هرکس دوست دارد شفاعت در مورد او سودمند واقع شود، باید در صدد جلب رضایت خداوند برآید. بدانید هیچ کس رضایت خداوند را جلب نخواهد کرد؛ مگر با اطاعت از خدا و پیامبر و اولیاى الهى از آل محمد(صلی الله علیه و آله و سلم)».( بحار الانوار، ج 75، ص 220. )این روایت ضمن بیان شرط اساسى شفاعت (رضایت خداوند)، راه جلب خشنودى او را عمل به دستورات دین دانسته است.
4-توبه نکردن : امام صادق(علیه السلام)فرمودند:شفاعت ما برای شیعیانی از ماست که گناه کبیره انجام داده اند اما آنهایی که توبه کنند؛ پس توبه نکردن از گناه مانع شفاعت اهل بیت(علیهم السلام)می شود(منلایحضرهالفقیه ج 3 ص 574 )
خداوند همه ما را شامل شفاعت معصومین قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم در روایتی از حضرت رضا علیه السلام راجع به آثار پرداخت خمس اینگونه نقل شده که حضرت فرمده اند: پرداخت خمس کلید رزق شماست. (وسائل الشیعه، ج9، ص: 538)
مسائل خمس بسیار مورد نیاز است؛ لذا چند نکته کوتاه درباره احکام خمس خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. درآمدی که از مخارج و هزینه های سال خمسی اضافه بیاید با شرایطی خمس دارد و همچنین پولی که بابت خرید منزل یا خودرو و یا جهیزیه از درآمدهای بین سال پس انداز می شود به نظر اکثر فقها از جمله امام خامنه ای خمس دارد و اگر بر کسی خمس واجب شد و او در آن زمان توان پرداخت خمس را نداشت باید به دفتر مرجع تقلید خود مراجعه نماید تا راهکار مناسبی (مثل مصالحه نمودن یا اجازه گرفتن) برای او ارائه دهند. (1)
2. اگر خویشاوندان یا دوستان و اطرافیانی که بطور یقینی خمس مالشان را نمی دهند و انسان را به مهمانی دعوت کنند یا به انسان هدیه یا سوغاتی بدهند، اما شک داریم به همین مالی که هدیه داده اند یا غذایی که مقابلمان گذاشته اند، خمس تعلق گرفته یا خیر، در این صورت استفاده کردن اشکال ندارد و نیازی به بررسی و جست و جو نمی باشد. (2)
3. و مشابه همین حکم درباره افرادی که از راه حرام درآمدی دارند نیز جاری است؛ یعنی اگر مالی به انسان هدیه بدهند یا از انسان دعوت کنند و غذایی در اختیار انسان قرار دهند، در حالی که انسان نمی داند همان مال هم حرام است یا حلال، استفاده از آن اشکالی ندارد و لازم نیست انسان جست و جو کند تا یقین به حلال بودن آن پیدا کند. (3)
خداوند متعال محبت دنیا را از دلها خارج فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) صرفا جهت اطلاع: بهجت، فاضل، صافی، زنجانی، نوری، وحید خراسانی: فقط بابت جهیزیه. (گلپایگانی مجمع المسائل ج1 ص337 س173 ؛ فاضل لنکرانی جامع المسائل ج1 ص: 188 س 745 ؛ بهجت استفتائات ج3 س 3499 ؛ رساله مراجع م1391 ؛ صافی جامع الاحکام ج1س750 ؛ وحید خراسانی استفتائات خمس سایت معظم له س467 ؛ وسیلة النجاة آیت الله بهجت م10)
(2) (رساله مراجع م 1795)
(3) (مکارم، سایت، https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=&mid=260781#46683)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است که حضرت امام رضا علیه السلام هر زمانی که مسافر بودند و نماز را قصر می خواندند بعد از نماز 30 مرتبه ذکر «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ» را می گفتند و بعد می فرمودند: این عمل سبب کامل شدن این دو راکعت ناقصی نماز است. (وسائل الشیعة ؛ ج8 ؛ ص523)
و بر همین اساس فقها فرموده اند مستحب است کسی که نمازش شکسته است بعد از نمازهای قصر خود 30 مرتبه تسبیحات اربعه را بگوید که این کار جایگزین دو رکعتی است که از مسافر ساقط است. (1)
امشب چند نکته درباره نماز مسافر خدمت شما تقدیم می شود:
1. مسافریکه نمازش شکسته است اگر تصمیم قطعی داشته باشد که حداقل 10 روز کامل در شهر یا روستای محل اقامت بماند باید نمازش را کامل بخواند؛ لذا اگر فردی که میداند ده روز نمی ماند یا تردید و شک دارد؛ نمازش شکسته است و روزه صحیح نیست. (2)
2. آنچه در قصد ده روز مهم است کیفیت محاسبه دقیق قصد ده روز است بنابر این اگر کسی در بین روز وارد شهر یا روستای محل اقامت شود چنانچه بتواند حداقل ده شبانه روز کامل یعنی240 ساعت در آنجا بماند میتواند قصد ده روز کند مثلا اگر کسی ساعت10 صبح وارد مشهد شود در صورتی که بتواند حداقل تا ساعت10روز یازدهم در مشهد بماند می تواند قصد ده روز کند. اما اگر کسی شب وارد شهر یا روستای محل اقامت شود همین که بتواند حداقل تا غروب روز دهم آنجا بماند قصد ده روز صحیح است مثلا اگر کسی ساعت 12 شب وارد شهر مشهد شده همین که قصد ماندن تا غروب روز دهم داشته باشد کافی است هر چند که کمتر از دویست و چهل ساعت می شود. (3)
خداوند متعال سفر مسافرین اسلام بویژه زائرین حضرت رضا علیه السلام را بیخطر فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (عروه الوثقی، فصل فی احکام صلاه المسافر، م 15)
(2) (رساله مراجع م 1335)
(3) (رساله مراجع م 1336 ؛ عروه الوثقی، فصل فی صلاه المسافر، فصل فی قواطع السفر، الثانی)
سلام علیکم -بسم الله الرحمن الرحیم
خداوند در قرآن می فرماید: أَلَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَرَىٰ: آیا( گنهکار) نمی داند که خدا او را میبیند؟(آیه 14 علق)
برای اینکه بتوانیم گناه را ترک کنیم باید اموری را رعایت کنیم:
1-ترک زمینه گناه: پیشگیرى از گناه آسان ترین راه مبارزه با گناه است . فردى که مى خواهد گناه نکند باید خود را از صحنه هاى گناه دور نگه دارد؛یعنی باید مقدمات گناه را ترک کند ومبادی ورودیهای بدن را کنترل کند؛مثلا: برای غیبت نکردن از جلسات غیبت دوری کند؛ برای کنترل چشم از مجالس مختلط وفیلم و عکس مبتذل دوری کند و...
2-ترک فکر گناه: هر چه بیشتر و دقیقتر زمینه گناه ترک شود فکر گناه کمتر به سراغ انسان مىآید. این فکر گناه است که شوق در انسان ایجاد مىنماید و بعد از شوق ارادهى عمل سپس خود گناه محقق مىشود، مسلما تا اراده و شوق و میل نسبت به کارى نباشد انسان مرتکب آن کار نمىگردد.
3-اشتغال به برنامه شبانهروزى: حتما باید شبانهروز خود را با برنامهریزى صحیح و متناسب وضع روحى و جسمى خود پر کنیم و هیچ ساعت بیکارى نداشته باشیم تا نفس، ما را مشغول کند. در اوقات بیکارى وسوسههاى نفس و شیطان به سراغ انسان مىآید و او را به فکر گناه و سپس به خود گناه مىکشاند
4-توجه کامل به این که خداوند در همه حالات آگاه و ناظر بر اعمال ما است و حتی بر خطورات قلبی ما (در دل می گذرد) احاطه دارد و از آن ها هم با خبر است. اگر انسان چنین یقینی داشته باشد، خجالت می کشد گناه کند و از دستورهای خالقش سرپیچی نماید.
خداوند توفیق ترک گناه به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
امام باقر (علیه السلام) فرمودند:... وإن من علاماتِ خروجِه خروجُ السفیانیِّ من الشام وخروجُ الیمانیِّ [من الیمن] ومنادٍ ینادی مِن السماءِ: از نشانه های خروج امام مهدی (عجّل الله فرجه) خروج سفیانی از شام وخروج یمانی [از یمن] وندادهنده ای است که از آسمان ندا می دهد( کمال الدین، ص۳۲۸، باب۳۲، ح۷)
برای ظهور امام عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف) 2گونه علامت وجود دارد:علائم غیرمتصل و غیر حتمی ظهور(حدود هزار علامت) ؛ و علائم متصل و حتمی ظهور(5 علامت)؛ که یکی از مهمترین علائم ظهور، قیام سیدیمانی از یمن(صنعاء) در همان سال ظهور(9ماه تا 15 ماه قبل ظهور) است که به ظهور پیوسته است
نکاتی درباره سید یمانی:
سید یمانی از یمن(صنعاء) است نه از عراق، افغانستان و ایران (کمال الدین، ص۳۳۱+ مختصر اثبات الرجعه، ص455+ الفتن، ص۱۷۴)
یمانی قیامش متصل به ظهور است و فقط چند ماه با ظهور همگانی امام فاصله دارد نه اینکه مثلا 20 سال فاصله باشد(الغیبه نعمانی، ص۳۱۶)
قیام یمانی و سید خراسانی(که هر دو طرفدار امام هستند) و خروج سفیانی از شام(دشمن امام) همزمان و نزدیک به هم و پیوسته است نه اینکه فاصله داشته باشد(الغیبه للنعمانی، ص۲۶۲ باب۱۴، ح۱۳+ الغیبه للطوسی، ص۴۴۶+ کمال الدین، ص۳۲۸، باب۳۲، ح۷.)
یمانی سید است(نه کسی که سید نباشد و به دروغ عمامه سیاه ببندد) و از نسل زید بن علی(فرزند امام سجاد) است و از طرفی امام زمان(علیه السلام)از نسل امام باقر(علیه السلام) برادر زید هست و مطمئنا فرزند امام(علیه السلام)، نمیتواند فرزند زید باشد( فلاح السائل، ص۱۷۱)
اسم یمانی در روایات (منصور،حسین) است نه اسم دیگری مثل احمد-البته قطعی نیست-(بحار، ج۵۱، ص۱۶۲ و معجم احادیث الامام المهدی (ع)، ج۳، ص۲۷۵)
خداوند ما را از فتنه های آخرالزمان نجات دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: اِنَّ مَعَ اْلاِسْرافِ قِلَّةَ الْبَرَکَةِ
همانا اسراف با کمى برکت همراه است. (وسائل الشیعه، ج 15، ص 261
به فرموده مقام معظم رهبری حفظه الله در سالی که امروز روز آخر آن را سپری می کنیم اقتصاد مقاومتی بهترین راه حل اقتصادی کشور است و از طرفی نقش مردم در این اقتصاد مقاومتی بسیار تعیین کننده می باشد و در این زمینه تکالیف آحاد مردم مشخص شده است. یکی از نقشهای مهم مردم مطابق با این دستورالعمل کارساز که از دستورات اصیل اسلام نیز می باشد پرهیز از اسراف و فاصله گرفتن از فرهنگ مصرف گرایی است.
در همین راستا به دو نکته شرعی در این رابطه اشاره می شود:
1. اسراف و تبذیر از گناهان کبیره است و باید از آن پرهیز شود، زیاده روی در مصرف بیش از مقدار نیاز را اسراف می گویند و مال را بیهوده مصرف کردن تبذیر گفته می شود؛ این گناه در زندگی روزمره ما می تواند مصادیق فراوانی داشته باشد؛ باز گذاشتن شیر آب هنگام شستن خودرو یا مسواک زدن یا وضو گرفتن یا کوتاهی در نگهداری نان که منجر به دور انداختن نان می شود، درست کردن غذا بیش از اندازه و دور ریختن آن و ... از این موارد است. (1)
2. یکی دیگر از مصادیق تبذیر (بیهوده مصرف کردن مال) این است که انسان مالش را در راه حرام استفاده کند؛ مثلا در مجالس شادی و مجالس عروسی به شخصی پول بدهد تا آهنگ حرام بخواند. یا مثلا هزینه اینترنت کند و فیلم و عکس مستهجن دانلود کند که در این صورت مرتکب دو حرام شده است هم تبذیر و هم نگاه به فیلم و عکس مبتذل.
2. اگر کسی تمام مال یا بخشی از اموالش را اسراف یا تبذیر کند یا در راه حرام مصرف کند، علاوه بر اینکه گناه کرده است باید خمس آن مقداری را که در راه حرام مصرف شده یا اسراف یا تبذیر شده است، پرداخت کند و نسبت به مقدار خمسش مدیون است. (2)
با دوری از اسراف و تبذیر خداوند متعال توفیق شکر نعمت هایش را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1469 ؛ مکارم، استفتائات سایت، متفرقه، اسراف)
(2) (توضیح المسائل مراجع م 1775 ؛ توضیح المسائل جامع آیت الله سیستانی م 2317 ؛ عروه الوثقی، ما یجب فیه الخمس، م 61)
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
برخی اعمال باعث میشود که نماز قبول نشود که برخی ذکر میشود:
1-ایمان نداشتن به امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)
امام باقر (علیه السلامچ) فرمودند: "کسی که به وجود امام زمانش اعتقاد نداشته باشد نمازش قبول نمیگردد" (کافی، ج1، ص449)
2-سبک شمردن نماز :
پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: "چه بسا شخصی پنجاه سال نماز میخواند ولی یک نمازش قبول نمیشود؛ چون نمازش را سبک میگیرد و نمازی که سبک شمرده شود قبول نمیگردد". ( کافی، ج 3، ص 269)
3- نداشتن حضور قلب:
امام صادق(علیه السلام) فرمود:همانا از نماز انسان، نصفش، ثلثش، ربعش یا خمسش بالا برده می شود و آن مقداری از نماز که توجّه قلبی داشته باشد بالا برده می شود.»( بحارالانوار، ج 84، ص 238)
4-.ریا و خودنمایى در نماز
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: "در روز قیامت بندهاى را مىآورند که اهل نماز بوده و خود نیز چنین ادعا میکند. به او مىگویند: تو برای آن نماز خواندی که تو را ستایش کنند؛ پس به فرشتگان دستور مىرسد او را به سوى آتش ببرند، پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودهاند: کسى که براى خودنمایى نماز بخواند، مشرک است. (تفسیر قرطبى ، ج 10، ص 71)
5- مردانی که زنانشان را آزار دهند و زنانی که شوهرانشان را آزار می دهند نمازشان قبول نمیشود(وسائل،ج 20 ،ص 163)
البته این بدان معنا نیست که شخص چه نماز بخواند و چه نخواند، فرقی نداشته باشد؛ در واقع اگر چنین کسی نماز را نیز ترک کند دو گناه بزرگ را انجام داده است؛ یکی شرابخواری و دیگری ترک نماز؛ بلکه این روایت به این معناست که ارزش و تأثیر آن نماز پایین آمده است.
خداوند اعمال ما را به کرمش قبول بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
عرض تبریک و آرزوی پر از برکت برای یکایک شما عزیزان!
زائرین گرامی! توفیق حضور در محضر حجت ثامن علیه السلام و شروع سال جدید در کنار حضرت، لبیکی است به فراخوان و دعوت خود حضرت (آنجا که امام رضا علیه السلام فرموده اند: هر امامى به گردن دوستان و شیعیان خود پیمان و تعهدی نهاده است که وفاء کردن به این عهد و پیمان، و بجاى آوردن نیکوى آن ، با زیارت قبور آنان تکمیل می شود.
البته پر واضح است که زیارت و عرض ارادت به محضر امام علیه السلام قطعه کامل کننده این پیمان است و دیگر قطعات این پیمان ارزشمند عمل به تک تک دستورات و توصیه های ایشان است.که برخی حق الله هستند مثل نماز، روزه، حج و مانند آن. و برخی از آنها علاوه حق اللهی جنبه حق الناسی نیز دارند مانند برخی از گناهان مثل غیبت، تهمت، ایجاد اختلاف بین مؤمنین ، کم فروشی، کسب مال از راه های حرام مثل ربا، قمار و...
بطور کلی اگر کسی در انجام وظایف کوتاهی کرده باشد علاوه بر توبه در بعضی موارد باید جبران کند مثلا اگر نماز نخوانده یا روزه نگرفته باید قضایش را بجا آورد.
نسبت به حق الناس اگر حق غیر مالی مثل غیبت و تهمت باشد، علاوه بر توبه در صورتی که مفسده نداشته باشد به فتوای تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای باید از طرف حلالیت بطلبد. (1)
چنانچه حق مالی شخصی به عهده انسان باشد مثل اینکه به شخصی بدهکاری دارد و زمانش رسیده و توان پرداخت دارد یا خسارت مالی به کسی وارد کرده است یا مالی از قمار و شرط بندی بدست آمده است یا به نظر اکثر مراجع مالی که از طریق ربا بدست آمده است یا کسی که بابت برگزاری مجلس حرامی اجرتی دریافت کرده، در صورتی که به طلبکار دسترسی دارد باید بدهی مالی خودش را به او برساند یا از او رضایت بگیرد و اگر طلبکار از دنیا رفته است باید به ورثه او برساند و صدقه دادن و کارهای خیر از جانب طلبکار کافی نیست.
اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار مأیوس شود باید با ا جازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
خداوند متعال امسال را سال فرج مهدی زهرا عجل الله تعالی فرجه الشریف قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (استفتاء خصوصی امام خامنه ای، شماره استفتاء: 833368 تاریخ استفتاء 17/10/1396 ؛ منهاج الصالحین ج1 م 29 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، غیبت)
(2) (توضیح المسائل مراجع، ج2 ، م 2279 ؛ تحریرالوسیله، کتاب لقطه، لقطه غیر حیوان، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
سلام علیکم- بسم اله الرحمن الرحیم-تبریک ایام
امام صادق علیه السلام درباره عید نوروزفرموده اند: هیچ نوروزی نیست که ما در آن متوقع گشایش و فرجی نباشیم زیرا نوروز از روزهای ما و شیعیان ما است(بحار، ج۵۶، ص۹۱)
درباره نوروز احادیثی نقل شده که مورد تایید اکثریت علمای شیعه (شیخ طوسی-شیخ انصاری-جواهر-شهید اول و ثانی- بهایی-نراقی- عروه و..) از قدیم بوده است(البته برخی مخالفت کرده اند) ولی حتی اگر هیچ حدیثی نباشد بر طبق قاعده کلی (که هر سنت حسنه ای که باعث پیوستگی مردم واعمال خیر میشود را نباید مخالفت کرد ) مورد تایید است.- امیرالمؤمنین به مالک اشتر فرمود: آیین پسندیده ای را بر هم مریز که بزرگان این امتْ بِدان رفتار نموده اند و به وسیله آن، مردم به هم پیوسته اند، و رعیّت با یکدیگر سازش کرده اند(نهج البلاغة، صبحی صالح، ص۴۳۱)
برخی از احادیث درباره نوروز ذکر میشود:
1-برای امام علی ( علیه السلام ) هدیه نوروز آوردند. فرمود: «این چیست؟». گفتند: ای امیرمؤمنان! امروز، نوروز است. فرمود: هر روزِ ما را نوروز سازید!( من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۳۰۰)
2- امام صادق ( علیه السلام ) فرمود: روز نوروز، همان روز است که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) در غدیرخم برای امیرالمؤمنین ( علیه السلام ) بیعت گرفت همان روز است که علی ( علیه السلام ) بر نهروانیان پیروز شد و همان روز است که قائم ما و صاحبان حکومت، ظهور می کنند و خداوند، او را بر دجّالْ پیروز می گرداند و دجّال را در زباله دان کوفه به دار می آویزد. ما در هر نوروز، امید فرج داریم؛ چرا که نوروز، از ایّام ماست که پارسیانْ آن را پاس داشتند و شما آن را تباه نمودید(بحار، ج۵۶، ص91)
3- امام صادق ( علیه السلام ) در روز نوروز فرمود: هنگامی که نووز شد، غسل کن و لباس پاکیزه بپوش و خودت را خوشبو ساز و آن روز را روزه بدار. پس هنگامی که نماز ظهر و عصر و نافله های آن را به جای آوردی، نمازی چهار رکعتی بگزار(رکعت1:ده قدر-رکعت2:ده کافرون-رکعت3:ده توحید-رکعت4: ده فلق و ناس). پس از نماز سجده شکر و دعا می کنی.و گناهان پنجاه سالهات بخشیده می شود.( مصباح المتهجّد، ص۵۹۱)
{برای بررسی احادیث مربوطه رجوع شود به: http://www.pasokhgoo.ir/node/24611 }
خداوند عیدی ما را فرج امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم
ضمن عرض تبریک حلول سال نو و آرزوی سالی پر از برکت و خیر
نقل شده است که پیامبر خدا صلى الله علیه و آله فرموده اند: إنَّ اللّه َ تَعالى یُحِبُّ إذا عَمِلَ أحَدُکُم عَمَلاً أن یُتقِنَهُ. (کنز العمّال : ج 3 ص 907 ح 9128)
معنای این حدیث این است که: خدای متعال آن کسی را که عملی انجام میدهد، کاری انجام میدهد و آن کار را به طور محکم و دقیق انجام میدهد، (با احساس مسئولیّت انجام میدهد،) دوست میدارد.
حال سوال این است که چه زمانی انسان می تواند کارش را دقیق و مثمر ثمر و با احساس مسئولیت کامل انجام دهد؟
مقدمتا عرض می کنیم:
شعار امسال را رهبر عزیزمان "تولید دانشبنیان و اشتغالآفرین" بیان فرمودند؛ شعار امسال مانند همه سالها خطابش و اشاره اش هم به مسئولین است (که البته وظیفه ایشان بسیار سنگینتر است و قطعا در خط مقدم مخاطبین هستند) ، هم خطاب به مردم است.
مقام معظم رهبری در یکی از سخنرانی هاشان (در اردیبهشت 99 در ارتباط تصویری که با مجموعههای تولیدی داشتند) اینگونه کارگران را (که در مرکز تولید نقش آفرینی می کنند) مکلف فرمودند:
"اقتصاد سالم نیاز به چند ستون اصلی دارد یک ستون عبارت است از ستون کارگر؛ یکی از عاملهای درجهی اوّلِ تولید ثروت در کشور عبارت است از کارگر؛ کارگر هر چه نوآور باشد، خلّاق باشد طبعاً نتیجهی کار برتر و بالاتر است. لذاست که یکی از وظایف کارفرماها در زمینهی مسائل کارگری این است که دانش و مهارت نیروی انسانی را ارتقا دهند ؛ این یکی از وظایف مهم است و میتواند نتیجهی مطلوبی ببخشد و در نقطهی مقابل هم کارگر طبعاً با مهارت بیشتر، با احساس مسئولیّت بیشتر کار را محکمکاری کند، و تولید و کارش با دانش همراه باشد."
بنابر این در پاسخ به سوال که " چه کنیم که کار و تلاش دقیق و اثر بخش باشد، متقن باشد؟" باید گفت با توجه به روایت و همچنین رهنمود رهبر عزیزمان راه حل همین توجه به شعار سال است که هر کس در هر میدانی که فعالیت دارد و خدمت می کند، آن عملش را آن تولیدش را آن تلاشش را مقرون به دانش و علم و آگاهی و مهارت کند و این مهم مقدماتش فراهم نمی شود مگر آنکه در تمام عرصه ها همافزایی علم و ثروت صورت گیرد و اقتصادمان و تولیدمان دانشمحور شود.
امید است که خدای متعال به مسئولین و آحاد دست اندرکاران توفیق عمل عنایت فرماید و تمام موانع برای تحقق واقعی این شعار گره گشا از کشورمان برداشته شود.
از خداوند متعال برای همه ایشان آرزوی توفیق می کنیم و لحظه به لحظه عزت و سربلندی کشور عزیزمان را آرزومندیم به برکت دعای مستجاب صلوات بر محمد و آل محمد.
سلام علیکم- بسم اله الرحمن الرحیم-
نوروز دارای سنتهای حسنه و نیکی است که برخی ذکر میشود:
1-صله رحم: در اسلام توصیه فراوان به صله رحم شده که دارای آثاری مثل طول عمر،افزایش روزی،بخشش گناهان و... است
2-سفر کردن: در اسلام به مسافرت اهمیت داده شده است(سیروا فی الارض)
3-لباس تمیز و نو پوشیدن :امام صادق علیه السلام فرمودند: هنگامی که نوروز آمد، غسل کن و پاکیزه ترین لباس های خود را بپوش و با خوش بوترین عطرها خود را معطر ساز.( المیزان، ج 20، ص 144.)
4-درس عبرت گرفتن؛ توجه کنیم که وارد بهار شده ایم و باید از این دگرگونی طبیعت درس عبرت بگیریم.
5-دید و بازدید؛ امام علیه السلام در این باره می فرماید: این روز نوروز است که مردم در آن اجتماع دارند و همدیگر را ملاقات می کنند تا .( میزان الحکمه، ج 7،ص131) دیدار با خانواده شهدا، جانبازان و آزادگان عزیز؛ و شادباش گفتن سال نو به آنها در این ایام، دارای اهمیت فوق العاده ای می باشد.
6- بررسی اعمال گذشته؛ بررسی کنیم که یک سال را چگونه سپری کردیم و محاسبه ای انجام دهیم که چه قدر گناه کرده ایم، آبروی چند نفر را بردیم و چقدر کار خیر انجام داده ایم؟ اگر اوصاف زشتی در ما هست، در رفع آنها بکوشیم و اگر کارهای خیری انجام داده ایم، کوشش کنیم که در آینده مداومت داشته باشد.
7- کینه ها را از دل برکنیم؛ با آمدن بهار کینه های گذشته را از دل برکنیم و سعی کنیم در برابر افردی که با آنها دشمنی داریم، بیشتر کنیم اگر چه ممکن است آنها به ما بدی کرده باشند.
8-فتن به اماکن مطهره؛ مثل حرم ملکوتی حضرت امام رضا علیه السلام از اهمیت والایی برخوردار است.
9- رسیدگی به فقرا؛ با کمک به فقرا، آنان را در شادی خودمان شریک نمائیم.
خداوند عیدی ما را فرج امام زمان ( علیه السلام ) قرار دهد به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت أمیرالمومنین علی علیه السلام روایت شده که فرمودند: صِلَةُ الرَّحِمِ تُدِرُّ النِّعَمَ وَ تَدفَعُ النِّقَمَ.
صله رحم نعمت ها را فراوان مىکند و سختى ها را از بین مىبرد. (شرح آقا جمالالدینخوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج4،ص204، ح5836)
بنا دارم چند نکته کوتاه درباره صله رحم که واجب نیز هست، خدمت شما خوبان تقدیم کنم:
1. صله رحم صرفا به معنای دید و بازدید نیست بلکه معنای وسیعی دارد و امور دیگری نیز از مصادیق آن به شمار می آید مثلا در مقامی که جای احسان است، به خویشان احسان کند؛ از مشکلاتشان با خبر شده و در تلاش برای رفع آن باشد؛ در وقت بیماری عیادتشان نماید و در وقت دعوت بپذیرد و امثال آن. و حدّاقل صله رحم آن است که در عرف گفته شود: «فلان کس با خویشاوندانش ارتباط دارد»، و اگر طورى رفتار کند که بگویند: «قطع رابطه کرده» قطع رحم محسوب مىشود. (1)
2. یکی از شیوههای صله رحم، حاضر شدن در منزل ارحام است اما صله رحم منحصر به دیدار حضوری در منزل فرد نیست و ایشان میتواند با تماس تلفنی، پیامک، جویا شدن از احوال او با واسطه؛ یا با احسان به او هر چند از طریق ارسالِ کمک مالی برایش، در مواردی که احتیاج به کمک مالی دارد و مانند آن، این وظیفه الهی را انجام دهد.
3. اگر نوع خاصی از صله رحم با خویشاوند مثلا ملاقات حضوری موجب تأیید کار حرام کسی، یا تشویق بر ارتکاب گناه باشد یا موجب ابتلای خود فرد یا خانواده و فرزندان به گناه شود، آن نوع صله رحم جایز نیست و فرد موظّف است به شیوه دیگری مثلا از طریق تلفن یا راه دیگری صله رحم را انجام دهد. (2)
خداوند متعال توفیق انجام واجبات را به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (مکارم، سایت، استفتائات معاشرت و صله رحم ؛ سایت آیت الله سیستانی، استفتائات صله رحم)
(2) (سایت لیدر، احکام مناسبتی ویژه آغاز سال جدید، توضیح المسائل جامع مساله 2287 و 2288 و 2289)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امیرمومنانعلى(علیه السلام) مى فرماید: صِلُوا ارحامَکُمْ وَ لَو بِالتَّسلیمِ»؛(صله رحم را به جا بیاورید، هر چند با یک سلام کردن باشد(. بحار، ج71، ص 126)
صِلِه رَحِم به معنای ارتباط و دیدار با خویشاوندان و کمک به آنها و از آموزههای اخلاقی اسلام است.
صله رحم طبق روایات آثار فراوانی دارد که به برخی اشاره میشود:
1-طول عمر: امام صادق (علیه السلام) چیزی که سبب افزایش عمر گردد ،جز صله رحم نمی شناسم (کافی، ج2 ،ص152)
2-فراوانى روزى: حضرت سجّاد علیه السلام فرمود هر کس دوست دارد، خدا عمرش را طولانى و روزىاش را افزایش دهد، باید صله رحم کند(کافی، ج 2 ، ص 156)
3-بخشش گناهان و دفع بلا: امام باقر علیه السلام فرمود رسیدگى به خویشان، گناهان را پاک مىکند و بلا را دور مىسازد(کافی، ج2 ،ص152)
4-آرامش: امام صادق می فرماید دونفر فامیل وقتی یکدیگر را ببینند آرامش می یابند(امالی، صدوق ص420)
5-برآورده شدن حاجات: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: کسی که صله رحم کند، چهل هزار گناه از گناهان او پاک میگردد، و به همین میزان به درجات معنوی او افزوده میگردد... و هفتاد حاجت از حوائج دنیوی او برآورده میشود(بحار، ج۷۳، ص۳۳۵)
لازم به ذکر است که ما خویشاوندی دینی و روحانی با اهل بیت علیهم السلام داریم چرا که پیامبر فرمودند: «من وعلی پدران این امت هستیم( عیون اخبار الرضا،ج1،ص91)
لذا لازم است رابطه با این بزرگواران داشته باشیم و ارتباط با پیامبر و اهل بیت ایشان مصادیقی دارد که یکی زیارت آنهاست که شما زائران ارجمند این توفیق را پیدا کرده اید.
خداوند، دلهای ما را به هم نزدیکترکند، به برکت صلوات بر محمد وآل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت رضا علیه السلام روایت است که می فرمایند: الصَّغَائِرُ مِنَ الذُّنُوبِ طُرُقٌ إِلَى الْکَبَائِرِ، وَ مَنْ لَمْ یَخَفِ اللَّهَ فِی الْقَلِیلِ لَمْ یَخَفْهُ فِی الْکَثِیر.
گناهان کوچک راههاى گناهان بزرگ هستند. کسى که از خداى تعالى در گناه کوچک ترس نداشته باشد، در گناهان بزرگ هم از او نمىهراسد. (عیون الاخبار ، ج2، ص180)
یکی از مسائل مهم دینی و اجتماعی مساله ارتباط با نامحرم است و تفاوتی ندارد که در فضای درس و تحصیل باشد یا در فضای مجازی باشد یا در فضای کسب و کار، در هر صورت چنانچه ضوابط شرعی رعایت نشود آسیب های مختلف اجتماعی را به دنبال دارد لذا هر مؤمنی در ارتباط با نامحرم برای کسب رضای خدا و دور ماندن از آسیبهای فردی یا اجتماعی باید در ارتباطش با نامحرم شرایطی را رعایت کند که به چند نکته اشاره می شود:
1. گفتگو با نامحرم از طریق تلفن یا پیامک یا چت در شبکه های مجازی، در صورتی که همراه با قصد لذت شهوانی یا ترس افتادن در گناه باشد، یا کلمات نامناسب میان دو نامحرم رد و بدل شود، چنین گفتگویی حرام است مثلا اگر خانمی یا آقایی ترس این را داشته باشد که با چت کردن با نامحرم به گناه آلوده می شود یا از همان چت کردن لذت شهوانی برده شود، در این مورد چت با نامحرم گناه و معصیت است. (1)
2. لمس مستقیم بدن نامحرم مثل دست دادن به نامحرم در غیر ضرورت و اضطرار حرام است هر چند نامزد انسان باشد که هنوز بین دو نفر عقد شرعی خوانده نشده باشد.
3. حضور زن و مرد نامحرم در مکان خلوت که دیگری نمی تواند به آنجا وارد شود، و احتمال آلودگی به گناه هم وجود دارد، حرام است حتی به نظر تعدادی از مراجع تقلید (2) صرف حضور زن و مرد در چنین مکان خلوتی هر چند احتمال آلودگی به گناه هم وجود نداشته باشد، باز هم حرام است. (3)
خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریرالوسیله، کتاب النکاح م29 ؛ سایت لیدر، احکام حجاب و عفاف ؛ منهاج الصالحین ج3 م29 ؛ استفتائات سیستانی س 226 ؛ سایت مکارم، استفتائات، احکام حجاب، احکام موازین ارتباط با نامحرم ؛ توضیح المسائل مکارم م2092)
(2) حضرت امام، گلپایگانی، صافی، مکارم، زنجانی: فتوی یا احتیاط واجب.
(3) (رساله مراجع تقلید م 889)
سلام علیکم- بسم اله الرحمن الرحیم
خداوند درباره اسراف کنندگان می فرماید: ولا تطیعوا امر المسرفین: اطاعت فرمان مسرفان نکنید.(آیه 151 شعراء)
اسرافکار، علاوه بر زیانهای اقتصادی که بر جامعه و ملت تحمیل می کند، برای خود نیز زیانهای جبران ناپذیری به بار می آورد:
1- خشم الهی; اسرافکار چون تعادل و توازن اقتصادی جامعه را برهم می زند، از رحمت خدا بدور و گرفتار خشم خدا می شود، همان گونه که در قرآن مجید آمده است: «انه لایحب المسرفین (آیه 14 انعام)) خداوند اسرافکاران را دوست نمی دارد، و امام صادق ( علیه السلام ) فرمود: اسراف مورد غضب خداست( کافی، ج 2، ص 275)
2- محرومیت از هدایت; خدای متعال که همواره درهای رحمتش بر بندگان گشوده است خود را «غافر الذنب و قابل التوب (آیه 3 غافر)معرفی کرده است لکن نسبت به اسرافکاران می فرماید: «ان الله لا یهدی من هو مسرف کذاب (آیه 28 مومن) همانا خداوند کسی را که اسرافکار و دروغگوست هدایت نمی کند.
3-فقر: روشن ترین اثر اقتصادی اسراف، فقر است، زیرا که اسرافکار در اثر مصرف ناروای خود هم جامعه را به ورطه فقر می کشاند و هم خود دچار فقر می شود. حضرت علی ( علیه السلام ) می فرمایند: (اقتصاد و میانه روی باعث توانگری و اسراف و ولخرجی مایه فقر و تنگدستی است. (وسائل الشیعه 15/285.)
4- هلاکت; اسراف از هر نوعی که باشد انسان را به نابودی می کشد. قرآن مجید این حقیقت را چنین بیان می فرماید: ما مسرفان و ستمگران را هلاک کردیم(آیه 90 انبیا) و نیز حضرت علی ( علیه السلام ) می فرماید: اسرافکاری زیاد انسان را به هلاکت می کشاند. (فهرست غررالحکم، ص 159)
5- جهنمی شدن: کیفر کسانی که از حدود الهی تجاوز کرده و اوامر و نواهی خدا را نادیده گرفته باشند، تنها فقر و تنگدستی در دنیا نیست بلکه عذاب اخروی نیز در انتظار آنان است. قرآن مجید در این باره می فرماید:«ان المسرفین هم اصحاب النار» براستی که مسرفان اهل دوزخند(آیه 43 غافر)
خداوند ما را از شر اسراف کاری نجات بفرماید به برکت صلوات برمحمد و ال محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
فردی به امام کاظم علیه السّلام نامه نوشت که من پنج سال است که از بچّه دار شدن جلوگیری می کنم؛ چرا که همسرم از بچّه دار شدن کراهت دارد و میگوید که به خاطر بی چیزی، تربیت آنها بر من سخت است. امام علیه السّلام به او نوشتند: اُطْلُبِ الْوَلَدَ فَاِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَرْزُقُهُمْ
بچّه دار شو که خداوند روزی آنها را خواهد داد. (الکافی (ط-الاسلامیه) ج6 ص: 3)
چند نکته درباره سقط جنین بیان می کنیم:
1. سقط جنین به هر روشی که باشد، در هر مرحله ای، حتی نطفهای که تازه منعقد (بسته) شده باشد حرام است و از گناهان بزرگ میباشد، توجیهاتی نظـیر باردار شـدن در دوران عقـد، زیاد بودن فـرزندان، مهمتر بودن تربیت، مشکلات مالی، پشت سر هم بودن بچه؛ مجوزی برای سقط جنین نمیشود، حتی اگر در حد نطفه و روزهای اولیه باشد. البته اگر جان مادر به تشخیص پزشک متخصص و مورد اطمینان در خطر باشد آن هم قبل از دمیده شدن روح که حدود چهار ماهگی است اشکالی ندارد. (1)
2. کسی که سقط جنین را انجام داده باید توبه کرده و دیه پرداخت نماید؛ مثلا دیه نطفه به نظر اکثر مراجع 20 مثقال شرعی طلاست که معادل تقریبا 72 گرم طلا میشود که باید به وارث جنین پرداخت نماید. سقط جنین در برخی موارد کفاره قتل عمد نیز دارد. (یعنی 60 روز روزه گرفتن و 60 فقیر را طعام دادن). (2)
خداوند متعال توفیق تربیت فرزندان صالح به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (اجوبه الاستفتائات س 1266 ؛ سایت مکارم، استفتائات، موارد جواز سقط جنین ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ جامع المسائل ج1 س 1752 و س 1754 ؛ صافی جامع الاحکام ج1 س 1408 ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6279 و س 6284)
(2) سیستانی: دیه نطفه 105 مثقال نقره است. سقط در هر سنی که باشد مباشر باید کفاره بدهد البته اگر روح دمیده نشده باشد احتیاط واجب.
مکارم: سوال: با توجّه به اینکه افراد زیادى (از جمله پزشک، فروشنده، خریدار، تزریق کننده، پدر و مادر جنین) در سقط به وسیله دارو نقش دارند، دیه سقط بر عهده کیست؟ جواب: دیه جنین بر عهده کسانی است که مباشر در سقط بوده اند، و چنانچه مادر با میل و اختیار، خود را در اختیار طبیب قرار داده که سقط کند نیمی از دیه بر عهده اوست، و باید علاوه بر پرداخت دیه از گناه بزرگی که مرتکب شده اند بطور جدی توبه کنند و با اعمال نیک آینده، گذشته را جبران نمایند.
سوال: دیه جنین چه مقدار است؟ جواب: دیه جنین بنا بر احتیاط واجب به شرح زیر است: در بیست روز اوّل (که نطفه است) 15 مثقال معمولی طلا، و در بیست روز دوّم (که علقه است) 30مثقال، و در بیست روز سوّم (که مضغه است) 45 مثقال، و در بیست روز چهارم (که عظام است) 60 مثقال، و در بیست روز پنجم ( که لحم است) تا زمانی که اعضاء کامل شود و قبل از آن که جنین در شکم مادر به حرکت درآید 75 مثقال، و پس از دمیدن روح در پسر دیه کامل، و در دختر نصف دیه کامل تعلّق می گیرد.
(سایت ادمین، سوالات سامانه جامع، مسائل قضایی، سوال شماره 1176047 ؛ استفتائات حضرت امام ج 3 ص: 477 س 41 و س 43 ؛ اجوبه الاستفتائات س 1268 ؛ سیستانی، استفتائات س 446 ؛ مکارم، استفتائات سایت، دیه جنین ؛ بهجت استفتائات ج 4 س 6281 ؛ صافی جامع الاحکام ج 1 س 1410)