سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت رضا علیه السلام در روایتی می فرمایند: ...مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَه.
هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، امامان آنها در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. ( الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
الحمد لله توفیق یافته ایم که به زیارت حجت خدا مشرف شویم، زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم؛ یکی از آداب زیارت، توبه و استغفار از گناهان است. دو نکته در این رابطه عرض کنیم:
1. توبه یعنی شخص از گناهِ گذشتهاش پشیمان باشد و تصمیم جِدّی بر ترک گناه در آینده داشته باشد، ولی اگر حق مالی مردم به گردنش باشد باید حق مالی و بدهی مالی را پرداخت کند و با توبه از گناه، حق مالی مردم از بین نمی رود. بنابر این اگر کسی خسارت مالی به مال کسی وارد کرده یا بدهکاری به مردم دارد، باید بدهیش را در صورت توانایی، فوراً برگرداند. (1)
2. اگر شخص بخواهد بدهی خود را پرداخت کند، چنانچه به طلبکار دسترسی دارد باید به خود او بدهد و اگر فرد از دنیا رفته باشد باید به ورثه اش بپردازد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبروریزی باشد یا مانع شرعی دیگری در میان باشد، میتواند به صورت غیر مستقیم مثلاً به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند، و انجام کارهای خیر از طرفِ طلبکار به جای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار ناامید شود باید (به فتوای یا احتیاط) با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
خداوند متعال به حق حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام زیارت همه را قبول درگاهش قرار بدهد، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب الغصب، مساله 4 ؛ منهاج الصالحین، ج 2 ، م 809)
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنهای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی( علیه السلام ) درباره منابع زیاد عبرت گیری می فرماید: اَکْثَرُ العِبَرُ وَ اَقَلُّ الاِعْتِبَارُ:عبرتها چه بسیارند و عبرت گیرچه کم!(حکمت 289 نهج البلاغه)
برخی از منابع عبرت گیری عبارتند از:
1- دنیا، سرای عبرت: یک نگاه عموعی به دنیا و ویژگیها و سنتهای حاکم بر آن، جدای از وقایع تاریخی، پندهای فراوانی به انسان می دهد. قوانینی بر دنیا حاکم است که هر یک می تواند درس عبرتی برای انسان باشد
امام علی به امام حسن فرمود: پسر عزیزم! من تورا از دنیا و تحولات گوناگونش و نابودی ودست به دست گردیدنش آگاه کردم و از آخرت و آنچه برای انسانها در آنجا فراهم است اطلاع دادم و برای تو از هر دو مثال زدم تا به آن پندپذیری و براساس آن در زندگی گام برداری.( نامه 31 نهج البلاغه)
2-تاریخ مدرسه عبرت آموزی: بخش عظیمی از آیات قرآن، ذکر مباحث تاریخی در قالب داستان، قصه و خاطره تاریخی است و همه اینها با هدف پندآموزی و عبرت دهی به مخاطبان صورت گرفته است. زیرا غالبا پس از ذکر هر قصه یا جریان تاریخی، به این هدف اشاره شده است لَقَدْ کَانَ فِی قِصَصِهِمْ عِبْرَةٌ لاِولِی الاَلْبَابِ: در سرگذشت آنها درس عبرتی برای صاحبان اندیشه بود(حکمت 297 نهج البلاغه)
3- مسافرت و عبرت آموزی:
در بیش از ده آیه قرآن، مردم را تشویق و ترغیب به مسافرت (سیر فی الارض) نموده است. مسافرت و سیر در زمین در فرهنگ قرآن، به معنای جهان گردی بی هدف نیست. بلکه به معنای پندگیری و عبرت آموزی و شناخت نشانه های خداوند و آگاهی از قدرت او و بررسی حوادث تاریخی گذشتگان است.
سِیرُوا فِی الاَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُجْرِمِینَ: در روی زمین سیر کنید و ببینید عاقبت کار مجرمان به کجا رسید!( سوره نمل، آیه 69)
خداوند بصیرت وعبرت گیری از حقایق را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت شده که میفرمایند: ...اَلصُّلحُ جائِزٌ بَینَ المُسلِمینَ، إِلاّ صُلحا أَحَلَّ حَراما و َحَرَّمَ حَلالاً.
صلح میان مسلمانان جایز است، مگر صلحى که حرامى را حلال یا حلالى را حرام کند. (من لا یحضره الفقیه ج3، ص: 32)
دو نکته درباره قرارداد صلح خدمت شما زائرین و مجاورین گرامی بیان می شود:
1. یکی از سادهترین و کاربردیترین قراردادهای شرعی قرارداد صلح است یعنی اگر انسان نسبت به حق یا منفعت یا دینی یا مالی با دیگری اختلاف و یا امکان اختلاف باشد، به سازش و توافقیکه صورت می گیرد صلح گفته می شود مثلا انسان به کسی بدهکار است و مقدار بدهکاری نزد طرفین معلوم نیست در اینجا طلبکار و بدهکار بر پرداخت مقداری مال توافق و مصالحه میکنند در اینجا توافقی که صورت گرفته صلح گفته می شود و در صلح لفظ خاصی معتبر نیست بلکه هر لفظی یا کاری که بفهماند با هم صلح و سازش کرده اند صحیح است. (1)
2. در بسیاری از موارد می توان از قرارداد صلح استفاده کرد مثلا مردی می خواهد همسرش بعد از فوتش از اثاث زندگی یا منزل مسکونی استفاده کند و ورثه اثاث زندگی و منزل را از او نگیرند و تا وقتی که مرد زنده است باز هم خود اختیار اموال را داشته باشد می تواند از قرارداد صلح استفاده کند؛ مثلا بگوید منزل و اثاث منزل را به همسرم صلح کردم بشرط اینکه تا وقتی که خودم زنده ام اختیار تصرف داشته باشم و خانم هم قبول کند خانم مالک اثاث زندگی و منزل مسکونی محسوب می شود.
خداوند متعال همه ما را اهل علم و عمل قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب الصلح ؛ رساله آموزشی ج2 ، درس 45 ؛ منهاج الصالحین، ج2 ، الصلح)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
در روایات آمده، خداوند دو حجت بر بندگانش ارزانی داشته است که ملاک تشخیص حق از باطلند؛ چنانکه امام کاظم( علیه السلام ) میفرمایند: «إِنَّ لِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حُجَّتَیْنِ حُجَّةً ظَاهِرَةً وَ حُجَّةً بَاطِنَةً فَأَمَّا الظَّاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَ الْأَنْبِیَاءُ وَ الْأَئِمَّةُ: وَ أَمَّا الْبَاطِنَةُ فَالْعُقُول: بهدرستی که خداوند دو حجت بر بندگانش دارد، یکی حجت ظاهری و دیگری حجت باطنی؛ اما حجت ظاهری همان رسولان و انبیا و ائمه: هستند و اما حجت باطنی، همان عقل است (اصول کافی، ج1، ص16)
به همین خاطر اهل جهنم می گویند اگر از هر کدام از عقل یا دین پیروی می کردیم اهل جهنم نمی بودیم:«لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ ما کُنَّا فی أَصْحابِ السَّعیر»؛ اگر ما (به سخنان انبیاء) گوش میکردیم یا تعقّل مىکردیم، در میان دوزخیان نبودیم.(آیه 10 ملک) ؛البته اگر کسی واقعا از عقل تبعیت کند عقل دست او را در دست شرع خواهد گذاشت.
برای تشخیص حق ملاکهایی وجود دارد که ذکر میشود:
1- عقل: نخستین معیار برای بازشناسی حق از باطل، عقل است. خداوند انسان را موجودی متفکر آفریده و برای شناخت حق و حقیقت، عقل را به وی عطا کرده است و در سراسر قرآن همۀ انسانها را به تفکر، تعقل و تدبّر فراخوانده است. عقل در دین اسلام از جایگاه بسیار بلندى برخوردار است تا جایى که اساساً اسلام را «دین عقل و فطرت» مىگویند.
امام صادق( علیه السلام ) در تبیین عقل فرمودند: «مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اُکْتُسِبَ بِهِ اَلْجِنَان: عقل آن است که خدای رحمان به آن، عبادت و بهشت جاویدان با آن، کسب میشود».( اصول کافی، ج1، ص11)
2- قرآن کریم:یکی از بهترین معیارهای شناخت حق از باطل، «قرآن» است. چون باطل به قرآن راه ندارد؛ چنانکه خود قرآن به این نکته تصریح کرده است: «از جلو رو و پشت سرش باطل به آن راه نمى که فرو فرستادهاى است از سوى [خداى] با حکمت و ستوده»( فصلت، آیۀ 42)
3-معصومان:زیرا معصوم، گفتار و رفتارش مطابق با واقع و حق است. امام صادق( علیه السلام ) فرمود: «به خدا سوگند، ما صراط مستقیم هستیم».( تفسیر نور الثقلین، ج1، ص36) بر همین اساس، پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم )میفرماید: «عَلِیٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِیٍّ(الامالی صدوق، ص89)
خداوند توفیق تشخیص حق و عمل به آن را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که می فرمایند: الصَّدَقَةُ تَدْفَعُ الْبَلَاءَ الْمُبْرَمَ فَدَاوُوا مَرْضَاکُمْ بِالصَّدَقَةِ
صدقه بلای قطعی را دفع میکند، پس بیمارانتان را با صدقه درمان کنید. (وسائل الشیعة ؛ ج2 ؛ ص433)
اسلام عزیز نسبت به اقتصاد افراد جامعه نیز توجه ویژه دارد که یکی از برنامه های دین اسلام در این زمینه پرداخت صدقه و انفاق است؛ لذا امروز بنا داریم چند نکته ای کوتاه درباره احکام انفاق و صدقه خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. انفاق واجب مثل پرداخت خمس و زکات و رد مظالم و کفارات علاوه بر اینکه ثواب بسیار زیادی دارد، عمل به وظیفه شرعی است و هیچ گاه انفاق مستحب، جای انفاق واجب را نمی گیرد بلکه اگر به مالی از اموال انسان انفاق واجب تعلق بگیرد مثل اینکه خمس بر اموال وی واجب باشد، به فتوای اکثر مراجع تقلید (1) تا خمس آن پرداخت نشود، هرگونه تصرف حتی صدقه و خیرات کردن هم جایز نیست. (2)
2. در مصرف صدقه مستحبی به فتوای اکثر مراجع تقلید فقیر بودن شرط نیست (3) و همچنین می توان صدقه مستحبی را به سادات با حفظ احترام پرداخت کرد. اما سعی شود صدقات به فقرایی که متدین و عفیف هستند پرداخت شود؛ و همچنین به کسی که صدقه پرداخت می شود، هرچه خویشاوندیش نزدیکتر باشد، ثواب آن بیشتر است. مثل پرداخت صدقه به پدر و مادر یا برادر و خواهر. (4)
3. همان طور که صدقه دادن مستحب است، واسطه شدن و کمک کردن در رساندن صدقات به اهلش و نیازمندان مستحب است و در روایت است که به واسطه ی کار خیر هم، پاداش صدقه دهنده، عطا می شود بدون اینکه از ثواب صدقه چیزی کم شود. (5)
عزیزان می توانند سوالات شرعی و دینی خویش را به صورت پیامکی از سامانه 30002020 ارسال کرده و در اسرع زمان ممکن پاسخ را دریافت نمایند.
خداوند متعال توفیق کارهای خیر به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) امام خامنه ای: تصرف جایز است.
(2) (اقتباس از مساله 820 رساله مراجع تقلید)
(3) مکارم: در صدقه مستحبی فقیر بودن شرط است. (مکارم، استفتائات سایت، صدقات)
(4) (اجوبه الاستفتائات س1822 ؛ تحریر الوسیله، کتاب الصدقه، مساله 5 و کتاب الهبه، مساله 21 ؛ منهاج الصالحین ج 2 م 1335 و م 1607 ؛ استفتائات سایت آیت الله مکارم، صدقات)
(5) (تحریر الوسیله کتاب الصدقه، مساله 7 ؛ آیت الله سیستانی، منهاج الصالحین، ج 2 م 1602)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی علیه السلام در وصیت نامه خود خطاب به امام حسن و امام حسین علیهماالسلام می فرماید:
أُوصِیکُما وَ جَمِیعَ وُلْدی وَأَهْلِی وَمَنْ بَلَغَهُ کِتابِی بِتَقْوَی اللّه ِ وَنَظْمِ أَمْرِکُمْ.(نامه 47 نهج البلاغه)
شما و همه فرزندانم و خانواده ام و هر کس را که نامه ام بدو رسد، را به ترس از خدا و نظم در کارهایتان سفارش می کنم.
نمونه هایی از نظم در اسلام ذکر میشود:
1-بههمریختگی موجب فساد است:امام علی «علیه السلام» فرمود: کارهاى نظم یافته را اختلاف تباه میکند(غرر الحکم ج 1، ص 603)
2-یکی از ارکان نظم، انجام دادن به موقع امور است پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم )میفرماید: کارها در گرو وقت خود است. (عوالی اللئالی، ج1، ص292)
3-نظم در نماز جماعت: پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)فرمود: صفهاى خود را (در نماز جماعت) راست کنید، و شانهها را به یک دیگر بچسبانید، تا شکافى میانتان نباشد. و با یک دیگر مخالفت نکنید که در آن صورت خدا میان قلبهاى شما خلاف مىاندازد. و بدانید که من شما را، در پشت سر خود، میبینم. ( تنبیه الخواطر ،ج۲ ،ص۲۶۷)
4-نظم در اوقات: رسولخدا( صلی الله علیه و آله و سلم )چون به خانه میرفت، اوقات خویش را سه قسمت میکرد؛ بخشی را برای عبادت خدا، بخشی برای خانواده خود و بخشی را به خود اختصاص میداد و سپس بخش مربوط به خود را میان خود و مردم تقسیم میکرد. (طبقات الکبری، ج1، ص423)
5-نظم در زندگی:قال علی ( علیه السلام )فرمود:هر چیز را در جای خود قرار بده ،و هر کار را در هنگام خود انجام بده(نامه 53 نهج البلاغه)
خداوند توفیق نظم در زندگی را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام در روایتی می فرمایند: وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ کُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیِ عَنِ الْمُنْکَرِ إِلَّا کَنَفْثَةٍ فِی بَحْرٍ لُجِّی
تمام کارهای نیکو و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چونان قطرهای در برابر دریای پهناور است. (وسائل الشیعة، ج16، ص: 134)
همانطور که همه می دانیم یکی از مهمترین واجبات دین اسلام امر به معروف و نهی از منکر است و تک تک ما در قبال این واجب الهی مسؤل هستیم؛ لذا امشب بنا داریم چند نکته ای درباره احکام امر به معروف و نهی از منکر خدمت شما بیان کنیم:
1. واجب شدن امر به معروف و نهی از منکر شرایطی دارد از جمله: احتمال تاثیر در مخاطب است که قدری راجع به این شرط صحبت کنیم. احتمال تاثیر است یعنی اگر انسان احتمال عقلایی بدهد مثلا ده درصد احتمال بدهد که امر و نهیش نسبت به شخص گنهکار تاثیر دارد باید تذکر بدهد هر چند گمان قوی داشته باشد که ممکن است گنهکار نپذیرد و وجود احتمال برای ثابت شدن تکلیف شرعی کافی است، اما اگر انسان یقین و اطمینان دارد که تذکر هیچ اثری نسبت به گنهکار ندارد به نظر اکثر فقها تکلیف ساقط است (که نوعا این یقین را افراد ندارند لذا مراقب باشیم به بهانه واهی واجب را ترک نکنیم). (1)
2. سوال این است که مراد از این احتمال تاثیر دقیقا چیست؟ (مثلا اگر نهی ناهی موقتا در مخاطب اثر کند آیا تاثیر شرعی محسوب می شود و امر و نهی واجب است ؟) پاسخ این است که اگر انسان احتمال بدهد که با تذکر دادن، گنهکار حتی موقتا و مدت کوتاهی گناه را مرتکب نمی شود یا باعث می شود گناه را کمتر یا کم رنگ تر انجام دهد و یا اینکه امر و نهی در آینده ممکن است در او اثر کند در همه این موارد امر به معروف و نهی از منکر واجب است مثلا اگر کسی نماز نمی خواند چنانچه انسان احتمال بدهد با امر به نماز، اهل نماز می شود یا حداقل چند روزی نماز می خواند یا در آینده اهل نماز می شود، امر به نماز واجب است. (2)
سامانه پیامکی 30002020 به صورت شبانه روزی آماده دریافت سوالات شرعی و دینی شما مؤمنین می باشد.
خداوند متعال توفیق عمل به وظائف شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) سیستانی: اگر می داند تاثیر ندارد، احتیاط واجب کراهت خود را برای کارهای ناشایسته اظهار کند.
(2) (رساله مراجع ج2 ملحقات ص: 956 ؛ تحریر الوسیله، کتاب امر به معروف شرط دوم ؛ رساله جامع م 2202 و 2205)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم
امام علی( علیه السلام ) در فضیلت سکوت می فرمایند: الصَّمْتُ زَینُ الْعِلْمِ وَ عُنْوانُ الْحِلْمِ:خاموشی آرایش و زینت علم و نشانه بردباری و حلم است(غرر الحکم ،ج1؛ص 76)
برخی از فضایل سکوت عبارتند از:
1- برترین عبادات :پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم )میفرمایند: «ألا أخبرکم بأیسر العباده و أهونها على البدن؟ الصمت و حسن الخلق؛ میخواهید شما را به عبادتى که از همه عبادتها بر بدن آسانتر است خبر دهم؟ سکوت و خوشاخلاقی». (ترجمه نهج الفصاحه، ص241)
2-عدم احتیاج به عذر خواهی: پرگو و پرحرف در لابلای کلماتش سخنانی هرز صادر می شود و او برای حفظ موقعیت آینده خود مجبور به عذرخواهی و طلب بخشش می شود چه اینکه اگر چنین نکند بدتر از پیش از چشمها می افتد و اعتماد نسبی دیگران را نسبت به خود از دست می دهد.امام علی علیه السلام فرمود:خاموشی، لباس وقار بر تو می پوشاند و سختی عذرخواهی را از تو برمی دارد.(غررالحکم، ج1 ،ص276)
3- طرد شیطان:زبان عامل بسیاری از انواع مختلف گناهان است و لذا وسیله ای خوب برای رسیدن ابلیس به مطامع خود می باشد. و سکوت در خلاف این جهت حرکت کرده و لذا موجب توقف و طرد ابلیس می شود.پیامبر فرمود: بر تو باد سکوت زیاد که موجب طرد شیطان و باعث یاری دین تو می باشد.( بحار ،ج71،ص 279)
4- افزایش بصیرت: از مهمترین آثار سکوت باز شدن چشم دل است، سکوت موجب مصونیت از بسیاری از معاصی می شود، علایق انسان را می کاهد، حلم او را بالا می برد و شیطان را از او دور می کندپیامبر فرمود:اگر زیادگوئی شما و اختلاط قلوب شما نبود، هر آنچه که ما می دیدیم و می شنیدیم، شما می دیدید و می شنیدید(شرح اصول کافی؛ج1؛ص602)
-البته سکوت در برابر حق و پذیرفتن ظلم کار صحیحی نیست.
خداوند توفیق کنترل زبان را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم )می فرمایند: أحسَنُ النّاسِ إیماناً أحسَنُهُم خُلُقاً و ألطَفُهُم بِأهِلهِ : نیکوترین مردم از نظر ایمان، خوش اخلاق ترینِ آنها و مهرورزترین شان با خانواده خود است(بحار، ج ۷۱، ص ۳۸۷)
در روایات فضایل و اثرات زیادی برای خوش اخلاقی در خانواده ذکر شده که برخی را ذکر می کنیم:
1-رسیدن به مقام صدّیقان و شهیدان: پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم )فرمودند: به اهل و عیال خود خدمت نکند مگر صدّیق یا شهید یا مردی که خداوند خیر دنیا و آخرت او را بخواهد(بحار، ج ۱۰۴، ص ۱۳۲)
2- نزدیکی به پیامبر در قیامت: پیامبر اعظم (صلوات الله علیه و آله) نزدیکترین شخص به خود را در قیامت این گونه معرفی کرده و فرمودند: نزدیکترین شما به مقام و جایگاه من در روز رستاخیز... همانانند که با همسرانشان بهتر رفتار کنند(وسائل الشیعه، ج 8، ص 507)
3- افزایش طول عمر: امام صادق (علیهالسلام) فرمود: هرکس با خانوادهاش نیک رفتار باشد، خداوند بر عمرش بیفزاید.( کافی، ج 8، ص 219)
4-ثوابی برابر اعتکاف : پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ): نشستن مرد در کنار خانواده اش، نزد خدای بزرگ دوست داشتنی تر از اعتکاف [و نشستن] در این مسجد من است .»( تنبیه الخواطر، ج ۲، ص ۱۲۲)
5- آمرزش گناهان: پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ):خدمت مرد به اهل و عیال از روی محبت و اشتیاق، کفاره گناهان بزرگ اوست که غضب پروردگار را خاموش میکند(بحار، ج ۱۳، ص ۱۳۳)
خداوند به همه اخلاق خوش عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی امیر المؤمنین علیه السلام می فرمایند: ....أَفْضَلُ الْعِبَادَة الْعَفَافُ... .
برترین عبادت پاکدامنی است. (الکافی(ط الاسلامیه) ج2 ص467)
در بین اطرافیانمان برخی محرم هستند و برخی نامحرم و از طرفی چون با ایشان ارتباط و ابتلا داریم لازم است دقیقا محرم را از نامحرم بشناسیم؛ برخی از مواردش کاملا مشخص است و همه می دانند لکن نکات دقیقی هم در این باب هست که لازم است برای کسانی که مورد ابتلائشان هست بیاموزند؛ در این زمینه چند نکته کلی بیان می کنیم:
1. در اسلام، فقط سه راه برای ایجاد مَحرمیت بیان شده که عبارت است از: 1- کسانی که با ولادت به افراد محرم می شوند (محارم نسبی)، کسانی که با ازدواج کردن با انسان محرم می شوند (محارم سببی) و کودکی که با شیر خوردن از مادری با وجود شرایطی محرم می شود (محارم رضاعی) و جز این موارد راه دیگری برای محرمیت وجود ندارد.
2. کسانی که فرزند خوانده به منزل می آورند صرف این عمل محرمیت نمی آورد و نامحرم است مگر آنکه با عقد ازدواج و یا شیرخوارگی محرمیت درست کنند. که البته احکام دقیقی دارد که برای کسانی که مورد ابتلائشان است باید سوال کنند.
3. اینکه بعضی در ارتباط با نامحرم ادعا میکنند ارتباط ما در قالبِ ارتباط خواهر و برادری است، منشأ شرعی نداشته و چیزی به نام صیغه خواهر و برادری که باعث ایجاد محرمیت شود در اسلام وجود ندارد. (1)
4. قبل از خوانده شدن صیغه عقد ازدواج، دختر و پسر با یکدیگر نامحرم هستند حتی اگر نامزد بوده و قصد ازدواج داشته باشند و فرقی با سایر نامحرمها ندارند.
5. خانمی که ازدواج دائم کرده، تا هنگامی که طلاق نگرفته و صیغه طلاق جاری نشده، شوهردار محسوب میشود هر چند ماهها و سالها از هم جُدا زندگی کنند یا در حال پیگیریِ طلاق باشند. (2)
زائرین و مجاورین محترم میتوانید سوالات دینی را با ذکر نام مرجع تقلید خود به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابق نظر مرجع تقلید خود دریافت کنید.
خدا توفیق بندگی و ارتباط سالم اجتماعی به ما و نسل ما عنایت فرماید، به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
منابع و نکات توضیحی:
(1) (استفتائات بهجت ج4 س4960)
(2) (رساله مراجع قبل از مساله 2363 و 2464)
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت صادق علیه السلام که می فرمایند: مَن ْسَرَّهُ أَنْ تُسْتَجَابَ دَعْوَتُهُ فَلْیُطَیِّبْ مَکْسَبَهُ
هر که بخواهد دعایش مورد اجابت قرار گیرد، باید کسب خود را پاک و طاهر گرداند. (وسائل الشیعة، ج7، ص:84)
چند نکته کوتاه درباره پیش خرید:
یکی از اقسام خرید و فروش، پیش خرید یا پیش فروش است به این معنا که انسان مبلغ کالا را زمان معامله پرداخت کند و در آینده کالایش را تحویل بگیرد (عکس نسیه)
هر کدام از معاملات هم برای صحیح واقع شدن شرایطی دارند و معامله سلف نیز شرایطی دارد که در صورت تخلف از آن صحیح نخواهد بود؛ به برخی از آنها اشاره می شود:
1. خصوصیاتى را که قیمت جنس بواسطۀ آنها تفاوت پیدا می کند معین نمایند. مثلا در پیش خرید ماشین نوع، رنگ، مدل و امثال آن که در قیمت ماشین مؤثر است باید در زمان قرارداد مشخص شود.
2. مدّت را کاملًا معین کنند، لذا اگر مثلًا بگوید تا اوّلین باران یا تا برداشت محصول جنس را تحویل مىدهم، چون مدّت کاملًا معلوم نشده معامله باطل است.
3. پیش از آن که خریدار و فروشنده از هم جدا شوند، خریدار باید تمام مبلغ کالای خریداری شده را به فروشنده بدهد و چنانچه بخواهد مبلغ کالای خریداری شده را به صورت قسطی بدهد، صحیح نیست (1) بنابر این پیش خرید آپارتمان یا خودرو به صورت قسطی باطل است مگر اینکه از قرارداد صلح یا شراکت و مانند اینها استفاده کنند. (اینکه برخی از شرکتهای داخلی خودرو ثبت نام می کنند و در دو یا چند قسط مبالغی از فرد دریافت می کنند معامله سلف (پیش فروش) نیست که البته صرفا بازی با الفاظ نیست و بر این مسائل آثاری مترتب است). (2)
توصیه می شود که برای اطلاع از جزئیات با کارشناس مسائل شرعی مشورت صورت بگیرد؛ می توانید در این زمینه با تلفن 05132020 که به صورت شبانه روز پاسخگویی می کند نیز بهره ببرید.
خداوند متعال به همه ما برکت در مال و عمر عنایت فرماید به حرمت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) جهت اطلاع: اگر مقداری از قیمت را بدهد معامله به همان مقدار صحیح است ولی با توجه به اینکه افراد هدفشان کل آپارتمان است یا تمام وسیله است؛ لذا نسبت به مابقی آپارتمان یا کالا باطل است.
(2) (اجوبه الاستفتائات س 1597و 1598 ؛ رساله مراجع م 2112)
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند درباره خمس می فرماید: وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَی وَالْیتَامَی وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیل إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ: بدانید که هر غنیمتی به دست شما رسید یک پنجم آن برای خدا و پیامبر و برای خویشاوندان [او] و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است، اگر به خدا و آنچه در روز فرقان بر رسولش نازل کرد ایمان دارید(آیه 41 انفال)
1- در این آیه تأکیدهای ادبی متعددی وجود دارد: واعلموا، انّما، مِن شیءٍ، فَإنّ، لِلّه، إن کنتُم آمَنتُم که اهمیت بالای خمس را میرساند.
2-معنای لغوی «غُنم» هر سود و منفعتی است که به دست انسان برسد، چه منفعت کسب باشد چه غنیمت جنگی یا هر سود دیگری.( مفردات، ج1، ص615؛ التحقیق، ج7، ص271.)
3-برخلاف آنچه احیاناً گمان مى شود این غنیمت تنها غنیمت جنگى نیست، گرچه آیه خمس در ضمن آیات جنگ آمده، زیرا اولًا لغت غنیمت تمام بهره ها را در بردارد، و ثانیا آیاتى مانند( فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ کَثِیرَة) غنیمتهایى بسیارى را هم از طرف خدا مقرر داشته، و آیا خدا هم جنگ مى کند تا غنیمتى جنگى داشته باشد؟! ومثلا :امام علی( علیه السلام ) از کلمه غنیمت استفاده کرده و فرموده است: اغتنم المهل : فرصت ها و مهلت ها را غنیمت بشمارید(خطبه 76 نهج البلاغه) وپیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: خمس از هر چه انسان مالک شود اخراج میگردد(جامع الاحادیث، ج 8، ص 546)
4-علت خمس: امام صادق علیه السلام میفرماید: به راستی خداوندی که خدائی جز او نیست چون زکات را برای ما حرام کرده خمس را برای ما قرار داده است پس زکات را بر ما حرام کرده و خمس را برای ما (دادن خمس به ما) واجب کرده است(وسائل، ج 6، ص 337)
5-فلسفه خمس: امام رضا علیه السلام فرمود: «انَّ الْخُمْسَ عَوْنُنا عَلى دینِنا وَ عَلى عَیالاتِنا وَ عَلى مَوالینا؛ همانا خمس کمکى بر دین (و اهداف دینى)، خاندان و دوستان ماست»(جامع احادیث الشیعه، ج 8، ص 581)
6-مصرف خمس: در راه مصالح مسلمانان، توسعه و ترویج فرهنگ و معارف اسلامى، مصرف کند. از این رو، اداره شئون مقام ولایت و رهبرى، تقویت مراکز دینى و اسلامى، تقویت بنیه اقتصادى حکومت اسلامى، تضمین استقلال آن، رفع محرومیت ها و نیازمندى هاى جامعه (به ویژه سادات) و... از آثار و برکات خمس خواهد بود
خداوند توفیق عمل به دستورات دین را به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم بسم الله الرحمن الرحیم
در روایتی حضرت صادق علیه السلام می فرمایند: إِنَّ أَشَدَّ مَا فِیهِ النَّاسُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَنْ یَقُومَ صَاحِبُ الْخُمُسِ فَیَقُولَ یَا رَبِّ خُمُسِی...
سخت ترین و شدیدترین حالی که در روز قیامت به مردم دست می دهد آن است که مستحقان خمس برخیزند و بگویند: پروردگارا خمس ما را از کسانی که خمس پرداخت نکرده اند بگیر. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج1، ص: 547)
امشب بنا داریم چند نکته کوتاه درباره سال خمسی بیان کنیم:
1. کسی که دارای درآمد است، از جهت شرعی سال خمسی او مشخص است هر چند تا به حال محاسبه خمس نداشته، و از آنجایی که در ملاک شروع سال خمسی بین مراجع تفاوت فتوی وجود دارد، هر شخصی باید طبق نظر مرجع تقلیدش عمل کند مثلا کسی که مقلد امام خامنه ای است و حقوق بگیر است، سال خمسی او زمان امکان دریافت اولین حقوقش بوده است ، که تا یک سال بعد همان تاریخ انتهای سال خمسی او می باشد و لازم است آنچه از درآمدهایش در انتهای سال خمسی باقی مانده، خمسش را پرداخت کند. مثلا فرض کنید کسی اول بهمن سال 1399 در جایی مشغول به کار می شود و در آغاز اسفند همان سال حقوقش واریز می شود که در این مثال اول اسفند سال خمسی او می شود (یک اسفند 99) حالا تا اول اسفند 1400 (در بین این یک سال) اموالش را خرج می کند در اول اسفند 1400 باید خمس اموالش را بپردازد. مثلا اگر دو میلیون در حسابش باقیمانده خمس آن را به نماینده مرجع تقلیدش بپردازد. (1)
2. حالا اگر شخصی چند سالی از درآمد و زندگی او گذشته و تا حالا حساب سال نداشته اند لازم است برای محاسبه خمس به نماینده مرجع تقلیدش مراجعه کند که نسبت به موارد مشکوک نماینده مرجع با وی مصالحه می کند. (فتوی یا احتیاط)(2)
احکام و مسائل شرعی مخصوصا مسائل خمس بسیار دقیق و جزئی است که می توانید برای پرسش سوالات از سامانه تلفنی 05132020 که به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما زائرین و مجاورین محترم می باشد بهره مند شوید.
خداوند توفیق انجام وظیفه شرعی را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع م 1765و م 1760)
(2) (رساله مراجع م 1797 ؛ اجوبه الاستفتائات س 928)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
امام باقر (علیه السلام) فرمودند:... وإن من علاماتِ خروجِه خروجُ السفیانیِّ من الشام وخروجُ الیمانیِّ [من الیمن] ومنادٍ ینادی مِن السماءِ: از نشانه های خروج امام مهدی (عجّل الله فرجه) خروج سفیانی از شام وخروج یمانی [از یمن] وندادهنده ای است که از آسمان ندا می دهد( کمال الدین، ص۳۲۸، باب۳۲، ح۷)
برای ظهور امام عصر( عجل الله تعالی فرجه الشریف ) 2گونه علامت وجود دارد:علائم غیرمتصل و غیر حتمی ظهور(حدود هزار علامت) ؛ و علائم متصل و حتمی ظهور(5 علامت)؛ که یکی از مهمترین علائم ظهور، قیام سیدیمانی از یمن(صنعاء) در همان سال ظهور(9ماه تا 15 ماه قبل ظهور) است که به ظهور پیوسته است
نکاتی درباره سید یمانی:
1- سید یمانی از یمن(صنعاء) است نه از عراق، افغانستان و ایران (کمال الدین، ص۳۳۱+ مختصر اثبات الرجعه، ص455+ الفتن، ص۱۷۴)
2- یمانی قیامش متصل به ظهور است و فقط چند ماه با ظهور همگانی امام فاصله دارد نه اینکه مثلا 20 سال فاصله باشد(الغیبه نعمانی، ص۳۱۶)
3- قیام یمانی و سید خراسانی(که هر دو طرفدار امام هستند) و خروج سفیانی از شام(دشمن امام) همزمان و نزدیک به هم و پیوسته است نه اینکه فاصله داشته باشد(الغیبه للنعمانی، ص۲۶۲ باب۱۴، ح۱۳+ الغیبه للطوسی، ص۴۴۶+ کمال الدین، ص۳۲۸، باب۳۲، ح۷.)
4- یمانی سید است(نه کسی که سید نباشد و به دروغ عمامه سیاه ببندد) و از نسل زید بن علی(فرزند امام سجاد) است و از طرفی امام زمان( علیه السلام )از نسل امام باقر( علیه السلام ) برادر زید هست و مطمئنا فرزند امام( عجل الله تعالی فرجه الشریف )، نمیتواند فرزند زید باشد( فلاح السائل، ص۱۷۱)
5- اسم یمانی در روایات (منصور،حسین) است نه اسم دیگری مثل احمد-البته قطعی نیست-(بحار، ج۵۱، ص۱۶۲ و معجم احادیث الامام المهدی ( علیه السلام )، ج۳، ص۲۷۵)
خداوند ما را از فتنه های آخرالزمان نجات دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امام صادق علیه السلام: صدقةُ درهم افضل من صیام یوم
یک درهم صدقه دادن ثوابش از یک روز روزه مستحبى بیشتر است. من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 84 ، ح 1794.
چند نکته کوتاه درباره قرض الحسنه یا قرض دادن:
1. یکی از کارهای پسندیده که در اسلام نسبت به آن تاکید زیادی شده است، قرض الحسنه یا قرض دادن، می باشد مخصوصا قرض دادن به کسی که نیاز دارد. حتی در روایات وارد شده که ثواب قرض دادن از صدقه بیشتر است. (1)
2. اگر به کسی قرضی داده شود و در ضمن قرض به صورت صریح یا ضمنی شرط سود و منفعت شود حرام است و معنای شرط سود این است که قرض گیرنده ملزم به پرداخت سود باشد که اگر سود را پرداخت نکند مورد اعتراض قرض دهنده قرار می گیرد. حتی اگر مقدار سود را معین نکند و بگوید هر چه دوست داری پرداخت کن، باز هم ربا محسوب می شود. (2)
3. اگر بدهکار غیر از ضروریات زندگی اش (مثل منزل و وسایل زندگی و ...) چیزی اضافی نداشته باشد تا قرض خود را در زمان خودش بپردازد، بر طلبکار حرام است که با مطالبه و خواستن طلب، او را در تنگنا و زحمت قرار دهد؛ بلکه واجب است او را تا توانایى پیداکردن مهلت بدهد. (3)
سامانه پیامکی 30002020 آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات خویش را به این سامانه ارسال کرده و جواب را دریافت کنید.
خداوند متعال توفیق کسب روزی حلال به همه عنایت کند به برکت صلوات بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب القرض م1و 2 ؛ منهاج الصالحین ج2 م1002 و 1003)
(2) (رساله مراجع، مساله 2283 ؛ تحریر الوسیله، کتاب قرض م 9 ؛ منهاج الصالحین ج2 م 1011)
(3) تحریر الوسیلة، کتاب الدّین و القرض، القول فی احکام الدین، م۱۶؛ ناصر مکارم شیرازی، توضیح المسائل، م۱۹۴۳؛ سیدعلی سیستانی، منهاج الصالحین، ج۲، م۱۰۰۰.
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
برخی اعمال باعث میشود که نماز قبول نشود که برخی ذکر میشود:
1-ایمان نداشتن به امام زمان( عجل الله تعالی فرجه الشریف )
امام باقر ( علیه السلام ) فرمودند: "کسی که به وجود امام زمانش اعتقاد نداشته باشد نمازش قبول نمیگردد" (کافی، ج1، ص449)
2-سبک شمردن نماز :
پیامبر اعظم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: "چه بسا شخصی پنجاه سال نماز میخواند ولی یک نمازش قبول نمیشود؛ چون نمازش را سبک میگیرد و نمازی که سبک شمرده شود قبول نمیگردد". ( کافی، ج 3، ص 269)
3- نداشتن حضور قلب:
امام صادق( علیه السلام ) فرمود:همانا از نماز انسان، نصفش، ثلثش، ربعش یا خمسش بالا برده می شود و آن مقداری از نماز که توجّه قلبی داشته باشد بالا برده می شود.»( بحارالانوار، ج 84، ص 238)
4-.ریا و خودنمایى در نماز
امام صادق( علیه السلام ) فرمودند: "در روز قیامت بندهاى را مىآورند که اهل نماز بوده و خود نیز چنین ادعا میکند. به او مىگویند: تو برای آن نماز خواندی که تو را ستایش کنند؛ پس به فرشتگان دستور مىرسد او را به سوى آتش ببرند، پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودهاند: کسى که براى خودنمایى نماز بخواند، مشرک است. (تفسیر قرطبى ، ج 10، ص 71)
5- مردانی که زنانشان را آزار دهند و زنانی که شوهرانشان را آزار می دهند نمازشان قبول نمیشود(وسائل،ج 20 ،ص 163)
البته این بدان معنا نیست که شخص چه نماز بخواند و چه نخواند، فرقی نداشته باشد؛ در واقع اگر چنین کسی نماز را نیز ترک کند دو گناه بزرگ را انجام داده است؛ یکی شرابخواری و دیگری ترک نماز؛ بلکه این روایت به این معناست که ارزش و تأثیر آن نماز پایین آمده است.
خداوند اعمال ما را به کرمش قبول بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
امشب بنا دارم نسبت به شک در رکعت 3 و 4 و نماز احتیاط نکاتی بیان کنم:
1. برخی از شکها در رکعات نماز هست که سبب واجب شدن نماز احتیاط میشود، مثل شک بین 3 و 4 در نماز چهار رکعتی که دستور این است که نمازگزار بنا را بر 4 بگذارد و در همان رکعت، نماز را تمام کند و بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط بخواند.
2. نماز احتیاط به این صورت است که اگر نمازگزار بخواهد یک رکعت نماز احتیاط بخواند، باید فورا بعد از سلامِ نماز، نیت نماز احتیاط کند و سپس تکبیر بگوید و حمد را بخواند و به رکوع برود و دو سجده کند و بعد از دو سجده، تشهد و سلام را بخواند و اگر وظیفه اش دو رکعت نماز احتیاط است بعد از دو سجدهی رکعت اول نماز احتیاط، یک رکعت دیگر مثل رکعت اول بجا آورد و بعد از دو سجدهی رکعت دوم، تشهد و سلام را بخواند. (2)
3. نماز احتیاط، سوره و قنوت ندارد و نباید نیتِ نماز احتیاط را به زبان آورد، و باید (فتوا یا احتیاط) حمد، حتی بسم الله آن را آهسته بخواند. (3)
زائرین و مجاورین محترم میتوانید سوالات دینی خود را با ذکر نام مرجع تقلیدتان به سامانه 30002020 پیامک کرده و پاسخ را مطابقِ نظر همان مرجع دریافت کنید.
خداوند متعال ما را با اقامه کنندگان نماز محشور کند، به برکت صلوات بر محمد و اله محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1199)
(2) (رساله مراجع م 1215)
(3) (سیستانی: احتیاط مستحب بسم الله آهسته خوانده شود.) (رساله مراجع م 1216)
سلام علیکم-بسم الله الرحمن الرحیم
برخی اعمال باعث میشود که نماز قبول نشود که برخی ذکر میشود:
1-غیبت مرد یا زن مسلمان، مگر این که غیبت شونده او را ببخشد.
پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم )فرمود : هر کس غیبت مرد یا زن مسلمانی را بکند تا چهل روز نمازش قبول نمیشود مگر اینکه آن شخص او را ببخشد. (جامع السعادات، ج ۲، ص ۲۳۴)
2-قطع رابطه با برادر دینی
پیامبر اکرم( صلی الله علیه و آله و سلم )به ابوذر فرمودند: "ای ابوذر مبادا با برادر دینیات قطع رابطه کنی که در این صورت هیچ عملی از تو پذیرفته نمیشود". (مکارم الاخلاق، ص ۵۵۴)
3- .نگاه تند و خشم آلود به والدین
امام صادق ( علیه السلام ) : هر کس به پدر و مادرش از روی غضب نگاه کند، خدا هیچ نمازی را از او قبول نمیکند، اگر چه آنها در حق او ستم نیز کرده باشند. (کافى ، ج 2 ، ص349)
4-.کسی که (عمداً) لقمه حرام بخورد، تا چهل شب نماز او قبول نمی شود. (بحارالانوار، ج 66، ص 313)
5-نماز آدم شرابخوار تا چهل روز پذیرفته نیست. (بحارالانوار، ج 84، ص 317)
البته این بدان معنا نیست که شخص چه نماز بخواند و چه نخواند، فرقی نداشته باشد؛ در واقع اگر چنین کسی نماز را نیز ترک کند دو گناه بزرگ را انجام داده است؛ یکی شرابخواری و دیگری ترک نماز؛ بلکه این روایت به این معناست که ارزش و تأثیر آن نماز پایین آمده است.
خداوند اعمال ما را به کرمش قبول بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از حضرت کاظم علیه السلام روایت شده که می فرمایند: ... َالخیانَةُ و َالکَذِبُ یَجلِبانِ الفَقرَ وَ النِّفاقَ ...
خیانت در امانت مردم و دروغگویى باعث فقر و نفاق مى شود. (تحف العقول ص: 403)
یکی از مسائل شرعی که یا برایمان پیش آمده است و یا ممکن است پیش بیاید پیدا کردن اشیاء و اموال در اماکن عمومی است و اینکه وقتی چیزی پیدا کردیم دستور دین در رابطه با آن چیست؟ امروز چند نکته در این باره بیان می کنیم:
1. بر انسان لازم نیست مالیکه پیدا شده را بردارد بلکه برداشتن شیئی که پیدا شده مثل پول، کفش، طلا و گوشی به نظر اکثر مراجع تقلید کراهت دارد و بهتر است انسان برندارد. (1)
2. اگر مالی که برداشته نشانهای نداشته باشد که بواسطه آن صاحبش معلوم شود به فتوای اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای بنابر احتیاط واجب، آن را از طرف صاحبش به فقیر شرعی صدقه بدهد. (2)
3. اگر نشانه ای دارد که بواسطه آن می تواند صاحبش را پیدا کند و ارزش آن به مقدار حدود دو و نیم گرم نقره یا بیشتر باشد باید تا یک سال مرتب اعلام کند به این صورت که هفته اول هر روز و هفتههای بعد هر هفته یک بار اعلام کند و نباید در اطلاع رسانی سهل انگاری نماید و چنانچه بعد از یکسال اطلاع رسانی صاحبش پیدا نشود می تواند آنها را برای خود بردارد به قصد اینکه هر وقت صاحبش پیدا شد عوضش را بدهد یا به صورت امانت برای صاحبش نگهداری کند یا صدقه بدهد. (3)
بزرگواران اگر در این زمینه یا مسائل دیگر شرعی سوالاتی در ذهن دارند می توانند با شماره پیامکی 30002020 و یا تلفنی 05132020 درمیان گذاشته و با ذکر نام مرجع تقلید پاسخ را دریافت کنند.
خداوند متعال روزی حلال به همه عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) آیت الله سیستانی: کراهت در جایی است که احتمال اینکه صاحب مال دنبال آن بیاید باشد.
(2) آیت الله سیستانی: انسان می تواند آن را برای خود بردارد چه قیمت آن کمتر از یک درهم باشد و چه بیشتر از یک درهم باشد، هر چند احتیاط مستحب آن است که از طرف صاحبش آن را صدقه بدهد.
(3) رساله مراجع م 2564 و 2574 ؛ تحریر الوسیله، القول فی لقطه غیر الحیوان م 5، منهاج الصالحین ج 2 م643 و م766)
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
قرآن نیز یکی از علل اصلی بی ایمانی را جهل و ضعف معرفتی انسان ها می داند؛چنانچه حضرت نوح(علیه السلام)به قوم خود می فرماید:(وَلَـکِنِّیَ أَرَاکُمْ قَوْماً تَجْهَلُونَ)(هود: 29); شما را مردمانی ناآگاه می بینم.
امیر مؤمنان(علیه السلام) نیز درباره علت کفر می فرماید:اگر مردم در موارد ناآگاهی درنگ و تأمّل می کردند، هرگز به کفر و گم راهی نمی گراییدند.( میزان الحکمة،ج 2، ص 153)
بنابراین، یکی از علل روان شناختی دین گریزی در همه انسان ها، به ویژه جوانان، ضعف معرفتی و عدم تفکر درباره دین است
برخی از علل دین گریزی عبارتند از:
1- خانواده: خانواده ها با تربیت نادرست وناقص خود اغلب زمینه های دین گریزی را فراهم می کنند. پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمود: کلُّ مولودٍ یُولَد على الفطرةِ فاَبواهُ یَهوّدانهِ او یُمجّسانه»؛هر انسانى که به دنیا مىآید، در ذاتش به خداپرستى گرایش دارد. اما پدر و مادر او را از خالق هستى دور کرده، باعث انحراف وى از دینمىشوند(من لایحضره الفقیه،ج 2،ص49)
2- دوستان ورفیقان ناباب:دوستان نقش مهمی در زندگی انسانها دارند. امام صادق( علیه السلام )می فرمایند: «المرءُ على دینِ خلیله.» (وسائل الشیعه، ج 4، ص 207). به همین دلیل است که گاهى یک فرد فاسق در مدتى کوتاه گروه زیادى را از دین بىزار مىکند. در قیامت نیز شکایت اهل دوزخ از دوستان و اطرافیان می باشد: یَا وَیْلَتَا لَیْتَنى لَمْ أَتَّخِذْ فُلانا خَلیلاً لَقَدْ أَضَلَّنی(آیه 228فرقان)
3- مطبوعات ورسانه های جمعی تحت قدرت مستکبرین: مستکبران در هر زمانى با شیوههاى گوناگون تبلیغاتى، شایعه و تهمت، و زدن برچسبهایى مثل مخالف آزادى، مرتجع و عقب مانده و یا با ترویج شک و شبهه، تحقیر و استهزاى باورهاى دینى مردم، موجبات دینگریزى را فراهم کردهاند. مردم را از دین گریزان مىکنند. براى نمونه، هنگامى که شعیب علیهالسلام مردم را به ترک بتپرستى و پرهیز از کمفروشى دعوت مىکرد، به او مىگفتند: این دعوت تو مخالف با آزادى انسانهاست. آزادى انسان حکم مىکند هر که را خواست، بپرستد و هرگونه که خواست در اموالش تصرف کند
4-نداشتن الگوهای مناسب: گاهی بجای اینکه الگوگیری از شهدا،علما ،متفکرین و دانشمندان داشته باشند؛برخی از بازیگران و هنرمندان فاسق غربی را الگو قرار می دهند که اثر منفی زیادی دارد.
خداوند ما را از شر وسوسه های شیطانی نجات دهد به برکت صلوات برمحمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
می خواهیم چند نکته کوتاه درباره فردی که غسل واجب دارد و یا بانوانی که عذر شرعی دارند خدمتتان بیان کنم:
1. برخی از اعمال برای شخصی که غسل جنابت بر عهده اوست و انجام نداده و یا خانمی که در عذر شرعی است حرام است مانند:
الف: رساندن جایی از بدنش به خط قرآن و نام خداوند متعال یا برخی از اسماء متبرکه دیگر، هر چند وضو بگیرد.
ب: توقف در مساجد مانند مسجد گوهرشاد (حتی حیاط آن). این افراد هر چند برای تعزیه یا مجلس عزاداری، حرام است که در مسجد توقف داشته باشد ولو برای دقایقی کوتاه باشد.
ج: گذاشتن چیزی در مسجد (به فتوا یا احتیاط واجب)، مثل اینکه مهر مسجد را بخواهد در مسجد بگذارد. (1)
د: یکی از این موارد هم مرتبط با زائرین است و آن اینکه به فتوای بیشتر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای توقف زیر گنبد و اطراف ضریح مطهر اهل بیت علیهم السلام نیز، حرام است. (2)
2. خواندن قرآن و دعا و گفتن ذکر و صلوات برای جنب و خانمی که عذر شرعی دارد اشکالی ندارد البته به نظر اکثر مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای خواندن آیاتی که سجده واجب دارد، حرام است، اما گوش کردن آن اشکال ندارد. (3)
خداوند متعال توفیق یادگیری احکام و عمل به آنها را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) مکارم: داخل شدن در مسجد براى گذاشتن چیزى در آن. سیستانی، گلپایگانی، صافی: بنابر احتیاط واجب چیزی را از بیرون در مسجد نگذارد.(حضرت امام: فتوی) نکته: نسبت به اینکه چیزی از مسجد بردارد، تفاوت فتوا وجود دارد.
(2) مشهور: توقف در زیر گنبد حرام است. زنجانی(فتوی)، گلپایگانی، صافی، بهجت (بنابر احتیاط): ورود حراماست.
(3) حضرت امام، بهجت، نوری: خواندن کل سوره حرام است. وحید و سبحانی: احتیاط واجب خواندن کل سوره حرام است. (رساله مراجع م 355 و م 1093 ؛ تحریر الوسیله، القول فی احکام الجنب ؛ رساله آموزشی، ج1 درس: 20 ص: 88)
سلام علیکم- بسم الله الرحمن الرحیم-
پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: «مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیَّةً»؛هر کس امام زمانش را نشناسد و در همان حال بمیرد، به مرگ جاهلى مرده است (کمال الدین ، ج 2، ص 409) البته این حدیث با کلماتی شبیه (لَیسَ فى عُنُقِهِ بَیعَةٌ) و(بِغَیرِ إمامٍ) نیز درکتب اهل سنت نقل شده است.(صحیح مسلم ، ج ۶ ،ص 21 + مسند احمد،ج ۴ ،ص ۹۶)
مطالبی که از این حدیث برداشت میشود:
1-مرگ بدون شناخت امام و بدون داشتن امام زمان خودش، مرگ جاهلی و کفر است،و این مطلب نشان میدهد اعتقادبه امامت از اصول اعتقادات و همردیف توحید است؛چونکه مرگ جاهلیت را در پی دارد.
2-باید در هرزمانی امام زنده همان زمان باشد(نه امام گذشته و یا آینده-امام زمانه)،بنابراین در هر عصری باید امام زمانی باشد که نشان میدهد اکنون نیز باید امامی زنده باشد
3- امام رضا ( علیه السلام ) در حدیث سلسسله الذهب ،شرط ورود به دژ امن توحید را ولایت امام زنده دانسته اند(بشروطها و انا من شروطها) و نفرمودند:ولایت امام گذشته،بلکه (انا) یعنی امام زنده و امام زمان، که حدیث سلسله الذهب توضیح دهنده همین حدیث (من مات )میباشد.
4-در شناخت، منظور شناخت اینکه(کجا بدنیاآمده، خانواده اش کیست و...)اینگونه امور ظاهری نیست،زیرا این امور را حتی دشمنان امامان نیز میدانستند،بلکه یعنی شناخت مقام امام که از جانب خدا برگزیده شده است و معصوم است و علم مطلق دارد و اعمال ما را میبیند و واجب الاطاعه است.
5-در شناخت نیاز به دیدن نیست،همانطور که خدا و ملائکه را با چشم ظاهری نمیبینیم وبا استدلال عقلی و نقلی می فهمیم. البته غیبت امام معرفتی است،یعنی بین مردم بصورت ناشناس زندگی میکند(مثل حضرت یوسف که برادرانش او را دیدند،ولی نشناختند) نه اینکه نامرئی باشد.
خداوند توفیق شناخت و پیروی از دستورات امام را بما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام صادق علیه السلام روایت است که میفرمایند: مَنْ تَعلَّم ِلِلّه و عَمِلَ ِلله وَ عَلَّم ِلله دُعِیَ فی مَلکوتِ السّماواتِ عظیماً.
کسیکه برای خدا علم را بیاموزد و به آن عمل کند و به دیگران هم یاد بدهد، در آسمانها از او به بزرگی یاد میشود. (امالی طوسی: ص:167)
امروز به نام روز دانشجو نامگذاری شده است به همین بهانه قصد دارم چند نکته کوتاه درباره یادگیری و آموزش خدمت شما عزیزان عرض کنم:
1. یادگیری و آموزش و دریافت اطلاعات و دانشها در یک تقسیم بندی کلی از نگاه دین و شرع به علوم واجب مستحب حرام و مکروه و مباح تقسیم می شود. (یعنی یادگیری و کسب اطلاعات مفید خیلی برای انسان خوب و کارگشا است و البته گاهی بر انسان واجب است)
1. مسائلى که ما غالبا به آنها احتیاج داریم، واجب است یاد بگیریم تا هنگام عمل بر خلاف وظیفه شرعی رفتار نکنیم. مثل احکام نماز، روزه و یا احکام معاملات مثل احکام خرید و فروش یا گرفتن وام و تسهیلات برای کسانی که مورد احتیاجشان هست. (1)
2. در بسیاری از احکام و مسائل دینی «ندانستن و جهل» عذر محسوب نمی شود. مثلا اگر کسی به خاطر ندانستن و جهل به مساله، وضو یا غسل باطلی انجام دهد یا ارکان نماز را کم یا زیاد کند، نمازی که با وضو یا غسل باطل انجام داده باطل است و باید نماز را دوباره بخواند. یا کسی که مثلا توانایی ایستادن دارد هر چند به کمک تکیه بر دیوار یا صندلی، ولی نماز را نشسته میخواند، نمازهایی که به این صورت خوانده باید دوباره بخواند؛ هر چند از مساله آگاه نبوده. (2)
خداوند متعال توفیق بندگی در زندگی، به همه ما عنایت کند، به برکت صلوات بر محمد و آل پاک محمد
منابع و نکات توضیحی:
(1) (توضیح المسائل مراجع م 11)
(2) (توضیح المسائل مراجع م 942 و 1264 و 1265)
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم
رسول اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) می فرمایند: قیّد والعلمَ، قیل : و ما تقییده؟ قال : کتابته:«علم و دانش را به بند کشید و از آن نگهبانی کنید. عرض کردند: چگونه علم را به بند کشیده شود؟ فرمود: کتابت و نگارش آن».(منیه المرید : ۱۵۱/۲ ، باب ۹۱ ، حدیث ۵۳.)
علاوه بر علم آموزی در اسلام تاکید زیادی بر کتاب و کتابت شده است توصیه شده است که علم را با نوشتن و کتابت در بند کنید و زیباترین تعبیر، اطلاق عنوان کتاب به قرآن است.
تعبیر«والکتاب المبین» نشانگر ارزش و اهمیت کتاب و نوشتار است. ارزش خواندن و مطالعه در صدر اسلام به حدی بود که در پایان جنگ بدر که تعداد زیادی از مشرکین به اسارت مسلمانان در آمدند، اعلام شد که هر یک از مشرکین اگر فدیه بپردازد یا به 10 نفر از مسلمانان سواد خواندن و نوشتن را بیاموزد آزاد خواهد شد.
در اهمیت نقش کتاب در تکامل جوامع انسانی همین بس که تمام ادیان آسمانی و بزرگان تاریخ بشری از طریق کتاب جاودانه ماندهاند
فلسفه دین و نبوت بیرون آوردن بشر از جهل و نادانی است و این مقام جز با کسب علم حاصل نمی شود این منطق دین خداست.
فلسفه قیام و شهادت امام حسین ( علیه السلام ) ، رهایی مردم از جهالت و گمراهی در زیارت اربعین یاد شده است(لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضلاله)
در قیامت خون های شهیدان با مرکب قلم دانشمندان به سنجش آید، مرکب قلم دانشمندان بر خون های شهیدان برتری یابد.»
(من لایحضره الفقیه، ج 4، ص 398)
خداوند توفیق علم به همراه عمل را به ما عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در حدیثی حضرت رضا علیه السلام نسبت به فضیلت زیارت ائمه معصومین علیهم السلام اینگونه می فرمایند: ... مَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِی زِیَارَتِهِمْ وَ تَصْدِیقاً بِمَا رَغِبُوا فِیهِ، کَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَة
هر کس با رغبت و علاقه ائمه معصومین علیهم السلام را زیارت کند و به آنچه آنان ترغیب کرده اند باور داشته باشد، ایشان در روز قیامت شفیعانشان خواهند بود. (الکافی (ط - الإسلامیة) ؛ ج4 ؛ ص567)
الحمد لله توفیق یافته ایم که به زیارت حجت خدا مشرف شویم، زیارت مشتمل بر آداب و احکامی است که برای انجام صحیح آن لازم است این امور را بیاموزیم:
1. یکی از مستحباتی که سفارش شده است و فضیلت فراوانی برایش نقل شده زیارت حضرت رضا علیه السلام است که حتی در برخی از روایات ثواب زیارت حضرتش از ثواب زیارت حضرت سید الشهدا علیه السلام بیشتر است.
2. زیارت آدابی دارد که رعایت آنها مستحب است و هر چه بیشتر این آداب رعایت شود ثواب زیارت بیشتر می شود؛ مثل غسل زیارت، هنگام تشرف گامها را کوتاه برداشتن و مشغول ذکر بودن در هنگام رفتن به زیارت، خواندن زیارت نامه های معتبر مثل زیارت امین الله و زیارت جامعه کبیره، قرآن خواندن، بلند نکردن صدای خود در وقت زیارت، توبه کردن از گناهان و نماز زیارت.
3. در روایات سفارش شده است که زیارت با معرفت داشته باشیم و معنای معرفت به حق امام بنابر روایتی که از حضرت صادق علیه السلام رسیده (عیون اخبار الرضا ج 2 ص 259) این است که باور کنیم امام شاهد بر اعمالمان می باشد و اطاعت از ایشان را در دستورات دینی بر خود واجب بدانیم؛ مثلا در پوشش شرعی یا نماز یا رعایت حقوق مردم، تحصیل کسب درآمد، طبق دستور امام، عمل نماییم.
سامانه پیامکی 30002020 آماده پاسخگویی به سوالات شرعی شما زائرین محترم می باشد.
خداوند متعال توفیق زیارت با معرفت به همه ما عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
سلام علیکم—بسم الله الرحمن الرحیم---
خداوند درباره فلسفه حجاب می فرماید: یا أَیهَا النَّبِی قُلْ لِأَزْواجِک وَ بَناتِک وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِینَ یدْنِینَ عَلَیهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ ذلِک أَدْنی أَنْ یعْرَفْنَ فَلا یؤْذَینَ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً: ای پیغمبر با زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادرهای خود فروپوشند که این کار برای این که آنها به عفت و حریت شناخته شوند تا از تعرض و جسارت آزار نکشند(آیه 59 احزاب)
قرآن در این آیه فلسفه حجاب را شناخته شدن زنهای مومن از بقیه زنها و نیز اذیت نشدن میداند.
حجاب فلسفه هایی دارد که به برخی اشاره میشود:
1-آرامش روانی: وقتی بین زن و مرد حریم نباشد; میل و غریزه ای که در طرفین است افزایش می یابد. غریزه جنسی به گونه ای است که هر چه بیشتر از آن استفاده شود; سرکش تر می شود و هر چه بر روی آن مهر زده شود مهار می گردد.
2- پایداری خانواده: اگر حجاب با کیفیت خاص خود در خانواده برقرار باشد و زن به جز مرد خود به کسی نگاه نکند و تمام توجهش به مردش باشد; عشق و محبت خود را در او خلاصه خواهد کرد و مرد هم اگر این طور باشد; زندگیشان بسیار شیرین و با صفا خواهدشد.
3- استواری جامعه: اگر زن و مرد هر یک به آنچه وظیفه اسلامی آنان است عمل کنند. یعنی زنان با حجاب کامل وارد اجتماع شوند; چشم طماع مردان هوسباز را از خود دور نگه داشته و بدون دغدغه کار خود را به نحو احسن انجام می دهند. مردان هم به کارها و فعالیتهای اجتماعی خود ادامه می دهند
4- حفظ ارزش و مقام زن: چون مردان خود را نسبت به زنان نیازمند می بینند; اگر زن خود را از نظرهای شهوانی آنان دور نگه دارد موجب ارزش او می شود. زیرا مردان با مشاهده مرز میان خواهش و رسیدن به زن، وی را به چشم مروارید گرانبهایی می بینند که به علت قرار گرفتن در صدف حجاب، به آسانی نمی توان به آن دست یافت. از نظر اسلام نیز زن هر اندازه عفیف تر باشد; ارزش و احترامش بهتر محفوظ می ماند.
خداوند حجاب فاطمی به زنان عنایت بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد