بیان بین الصلاتین
چک 
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام حسین علیه السلام نقل شده است: مَنْ حَاوَلَ أمْرَاً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ.
کسی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه می ترسد زودتر به سراغش می‌آید. (تحف العقول ص 177)
توضیحات
چند نکته کوتاه درباره خرید و فروش چک:
اگر انسان بابت طلبکاریش چک مدت داری گرفته مثلا بابت فروش کالایی چک مدت دار گرفته یا بابت حقوق و مزد کارش چک مدت دار گرفته چنانچه بخواهد زودتر از موعد سر رسید آن، چک را نقدا به مبلغ کمتر بفروشد، به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای جایز است.
مقداری که بابت نقد کردن چک محاسبه می شود به توافق خریدار و فروشنده بستگی دارد.
اگر چک صوری باشد و بابت طلبکاری نبوده، مثل اینکه انسان چک خودش را مدت دار تاریخ بزند و به صورت نقدی به مبلغ بفروشد خرید و فروش چنین چکی حرام و باطل است.
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام: فروش چک به شخص ثالث جایز نیست. وحید، بهجت: احتیاط واجب جایز نیست. (استفتائات حضرت امام ج2 س 225 ؛ توضیح المسائل وحید م2869)
(2) صرفا جهت اطلاع: فاضل، سیستانی، مکارم، صافی. (مسائل جدید ج 1ص 99 ؛ مکارم رساله م 2429 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 2168 و 2288 ؛ اجوبة الاستفتائات س 1950)(جهت اطلاع: البته قابل به ذکر است انچه در حقیقت خرید و فروش می شود برگه چک نیست بلکه همان طلب ودین، خرید و فروش می شود
اهمیت نماز
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. امام حسین علیه السلام در روایتی می فرمایند: مَنْ عَبَدَ اللَّهَ حَقَ عِبَادَتِهِ آتَاهُ اللَّهُ فَوْقَ أَمَانِیِّهِ وَ کِفَایَتِه
هر که خدا را چنان که حق عبادت اوست عبادت کند، خداوند برتر از آرزوها و بیشتر از حدّ کفایتش به او عطا فرماید. (بحار الانوار، ج 68 ص: 184)
توضیحات
دو نکته کوتاه در اهمیت نماز:
1.نماز از مهمترین واجبات دینی است و در هیچ حالتی از انسان عاقل و بالغ ساقط نمی شود. حال اگر کسی عمدا نماز نخواند یا کوتاهی کند تا نماز قضا شود مرتکب گناه کبیره شده و باید فورا توبه کرده و همچنین در انجام قضای آن کوتاهی نکند.
2.بیمار بودن مکلف و عدم امکان بجا آوردن نماز به طور معمولی یا انجام عمل جراحی یا داخل وسیله نقلیه بودن یا عدم امکان غسل واجب و مانند این موارد، مجوز ترک نماز نیست؛ و باید طبق وظیفه شرعی نماز خود را بخواند. مثلا اگر کسی بیماری دارد که به طور کلی نمی تواند بایستد (ولو با تکیه به عصا) باید نشسته نماز بخواند و حتی اگر وضعیت کسی به نحوی است که حتی توان نشستن هم ندارد باید به پهلوی راست رو به قبله نماز بخواند و اگر نمی تواند به پهلوی چپ رو به قبله بخواند و اگر این را هم نتواند، به پشت بخوابد که کف پایش رو به قبله باشد و نمازش را بخواند. (رساله مراجع م 971)
خداوند توفیق نماز اول وقت همراه با حضور قلب به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد.
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام حسین علیه السلام نقل شده است: مَنْ حَاوَلَ أمْرَاً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ
کسی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه می ترسد زودتر به سراغش می‌آید. (تحف العقول ص 177)
توضیحات
اما مساله شرعی : چند نکته کوتاه درباره خرید و فروش چک:
1- اگر انسان بابت طلبکاریش چک مدت داری گرفته مثلا بابت فروش کالایی چک مدت دار گرفته یا بابت حقوق و مزد کارش چک مدت دار گرفته چنانچه بخواهد زودتر از موعد سر رسید آن، چک را نقدا به مبلغ کمتر بفروشد، به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای جایز است. 2- مقداری که بابت نقد کردن چک محاسبه می شود به توافق خریدار و فروشنده بستگی دارد. 3 - اگر چک صوری باشد و بابت طلبکاری نبوده، مثل اینکه انسان چک خودش را مدت دار تاریخ بزند و به صورت نقدی به مبلغ بفروشد خرید و فروش چنین چکی حرام و باطل است.خداوند متعال به همه ما توفیق کسب روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام: فروش چک به شخص ثالث جایز نیست. وحید، بهجت: احتیاط واجب جایز نیست. (استفتائات حضرت امام ج2 س 225 ؛ توضیح المسائل وحید م2869)
(2) صرفا جهت اطلاع: فاضل، سیستانی، مکارم، صافی. (مسائل جدید ج 1ص 99 ؛ مکارم رساله م 2429 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 2168 و 2288 ؛ اجوبة الاستفتائات س 1950)(جهت اطلاع: البته قابل به ذکر است انچه در حقیقت خرید و فروش می شود برگه چک نیست بلکه همان طلب ودین، خرید و فروش می شود)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت عاشورای حسینی
امام حسین علیه السلام فرمودند که من از رسول خدا صلى الله علیه وآله شنیدم که می فرمایند: مَنْ ماتَ وَ عَلَیْهِ دَیْنٌ أُخِذَ مِنْ حَسَناتِهِ یَوْمَ الْقِیامَةِ
هر کس از دنیا برود و دَیْنى بر ذمّه داشته باشد، از حسنات وى در فرداى قیامت برداشته مى شود. (احقاق الحق، ج 19، ص: 429)
توضیحات
در اهمیت رعایت حقوق دیگران همین بس که حضرت سید الشهداء علیه السلام با توجه به اهمیت حق الناس، در روز عاشورا فرمودند: میان همه یارانم اعلان کنید که هر کس بدهکار است در رکاب من پیکار نکند؛ لذا بنا داریم امروز با تأسی به سیره حضرت سیدالشهدا علیه السلام چند نکته ای درباره حق الناس خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. تضییع حقوق مردم از گناهان است و تنها با توبه برطرف نمی شود بلکه باید انسان بعد از توبه حق مردم را نیز ادا کند.
2. حال اگر حقی که ضایع شده است از حقوق غیر مالی باشد، مثل اینکه غیبت مسلمانی را کرده باشد، یا تهمت به کسی زده باشد و مانند اینها؛ در این موارد اگر مفسده نداشته باشد علاوه بر توبه به تصریح تعدادی از مراجع تقلید از جمله امام خامنه ای باید حلالیت بطلبد. (1)
3. اما اگر حقی که ضایع شده است از حقوق مالی باشد، مثل اینکه پولی قرض گرفته اما هنوز قرض خود را ادا نکرده است یا به مال کسی خسارتی وارد کرده باشد اگر چه سالیان زیادی از آن گذشته باشد؛ در این صورت علاوه بر توبه اگر توانایی پرداخت دین خود را دارد در صورتی که به صاحب مال دسترسی دارد باید فورا آن را به صاحب مال پرداخت کند و اگر صاحب مال فوت کرده است باید به ورثه او بدهد. و اگر پرداخت مستقیم بدهی به طلبکار سبب آبرو ریزی یا مانع شرعی دیگری در میان است می تواند به صورت غیر مستقیم مثلا به کمک واسطه بدون ذکر جزئیات، بدهی خود را پرداخت کند. و انجام کارهای خیر از طرف طلبکار بجای پرداخت بدهی کافی نیست. اگر به طلبکار دسترسی ندارد باید برای پیدا کردن او تلاش کند و چنانچه از پیدا کردن طلبکار مأیوس شود باید با اجازه دفتر مرجع تقلید مقدار بدهی را از طرف طلبکار به فقیرشرعی صدقه بدهد. (2)
خداوند متعال بحق امام حسین علیه‌السلام ما را مدیون احدی قرار ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) نکته: رهبری، بهجت، مکارم:(احتیاط واجب): اگر مفسده ای ندارد باید حلالیت بطلبد. (رهبری، رساله آموزشی، ج2، درس: 19 ؛ استفتائات امام خمینی ج2 گناهان کبیره س 16 ؛ مکارم، سایت، استفتائات، تهمت ؛ بجهت، استفتائات، ج4، ص: 562، س 6475 ؛ منهاج الصالحین،ج 2 م29 )
(2) نکته: طبق فتوای امام خامنه‌ای برای اجازه در پرداخت رد مظالم احتیاط مستحب است. (سوالات سامانه جامع، اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم، تاریخ ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ ؛ استفتائات آیت الله سیستانی، سوال 353 ؛ منهاج الصالحین، ج2 م 990)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت تاسوعای حسینی
امام حسین علیه السلام در عصر روز نهم محرم به برادرشان ابالفضل علیه السلام فرمودند نزد دشمن برو و از آنان بخواه که جنگ را تا سپیده دم فردا به تأخیر بیاندازند تا در این شب به درگاه خداوند نماز بگذاریم چراکه هُوَ یَعْلَمُ أَنّی کُنْتُ اُحِبُّ الصَّلاةَ لَهُ ...
خدا می‌داند که من (حسین) چقدر نماز را دوست دارم. (الارشاد، شیخ مفید، ج2 ، ص: 91)
توضیحات
یکی از درسهای کربلا که روز عاشورا آن را در خود ثبت کرده است نماز اول وقت سید الشهدا علیه السلام و اصحاب ایشان است؛ بنا داریم چند مساله شرعی درباره اهمیت نماز خدمت شما عزاداران حسینی تقدیم کنیم:
1. نماز از مهمترین واجبات دینی است و تاکید فراوانی شده است که شخص مسلمان نمازش را اول وقت و به جماعت بخواند و در اهمیت نماز و جماعت خواندن آن همین بس که امام حسین علیه السلام با وجود جنگ در ظهر عاشورا نماز را اول وقت و به جماعت خواندند.
2. اگر کسی عمدا حتی یک رکعت نمازش را در وقت نخواند و یا کوتاهی کند تا قضا شود گناه کبیره انجام داده و باید فورا توبه کرده و نباید در انجام نمازهای قضایش کوتاهی کند. (1)
3. نماز در هیچ حالتی از انسان عاقل و بالغ ساقط نمی شود حتی اگر انسان در حال مریضی است یا داخل وسایل نقلیه است و نماز در حال قضا شدن است باید نماز را با رعایت شرائطی که مقدور است، بخواند و امثال این موارد بهانه‌ای برای ترک نماز نمی شود.
4. بنابر این حتی کسی که مریضی دارد که به طور کلی نمی تواند بایستد (ولو با تکیه به عصا) باید نشسته نماز بخواند و حتی اگر وضعیت کسی به نحوی است که حتی توان نشستن هم ندارد باید به پهلوی راست رو به قبله نماز بخواند و اگر نمی تواند به پهلوی چپ رو به قبله بخواند و اگر این را هم نتواند، به پشت بخوابد که کف پایش رو به قبله باشد و نمازش را بخواند. (2)
خداوند متعال به حق امام حسین علیه السلام همه ما را از نمازگزاران واقعی قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1370 و م 1372)
(2) (رساله مراجع م 971)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شب تاسوعای حسینی
در روز نهم محرّم، وقتی که سپاه عمر سعد تصمیم به حمله گرفت، امام حسین علیه السلام برادر بزرگوارشان (حضرت عباس علیه السلام) را برای مهلت گرفتن یک شب به جهت ادای نماز و دعا به سمت دشمن فرستاد و فرمود: هُوَ یَعْلَمُ أَنّی کُنْتُ اُحِبُّ الصَّلاةَ لَهُ وَ تِلاوَةَ کِتابِهِ وَ کَثْرَةَ الدُّعاءِ وَ الْاِسْتِغْفارِ
خدا می‌داند که من (حسین) نمازگزاردن و تلاوت قرآن، زیاد دعا کردن و استغفار را دوست دارم. (الارشاد، شیخ مفید، ج2 ، ص: 91)
توضیحات
در شب تاسوعا قرار داریم و به برکت عزاداری ها و این ایام دلهای مردم برای آمدن به درگاه الهی بیش از پیش آماده است؛ لذا چند نکته درباره توبه و استغفار خدمت شما عزاداران حسینی تقدیم می کنم:
1. یکی از مهمترین واجبات، توبه از گناهان است که واجب فوری است و تأخیر انداختن آن جایز نیست و زمان و مکان و آداب خاصی لازم ندارد؛ لذا فرد وقتی گناهی مرتکب شد باید سریعا توبه کند اگر چه قبلا هم توبه کرده و آن را شکسته؛ باز هم باید توبه واقعی کند و به سوی خداوند متعال برگردد و از رحمت خدا ناامید نباشد زیرا ناامیدی از رحمت خدا خودش نیز گناه است.
2. حقیقتِ توبه پشیمانی از گناه است، یعنی قلبا از گناهش پشیمان شود و تصمیم بر ترک گناه بگیرد و گناهانی را که انجام داده مثل دروغ، تهمت، غیبت، بدحجابی، نگاه به نامحرم، موسیقی حرام، خرید و فروش و استعمال مواد مخدر، تصمیم [جدّی] بگیرد که ترک کند. (1)
3. همچنین نسبت به برخی گناهان، جبران گذشته واجب است. مثلا اگر گناهش ترک نماز و روزه بوده، در انجام نماز و روزهای قضا کوتاهی نکند یا اگر خمس، زکات و حق الناس برگردن دارد را پرداخت کند. در ادای دین، صدقه یا انجام کار خیر برای طلبکار، هر چند از دنیا رفته باشد، کافی نیست. (2)
خداوند متعال به حق حضرت ابالفضل العباس به همه ما توفیق توبه واقعی عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) عروه الوثقی، ابتدای فصل فی احکام الاموات
(2) (رساله مراجع اقتباس از م 2279 و م 2701)
گفتار روز
سلام علیکم.
بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام
از امام‌حسین علیه السلام روایت شده که فرمودند: إنَّ‌الْمُؤْمِنَ‌لا یُسىءُ وَ لا یَعْتَذِرُ، وَ الْمُنافِقُ کُلَّ یَوْم یُسىءُ وَ یَعْتَذِرُ
همانا شخص مؤمن خلاف و کار زشت انجام نمى دهد تا عذرخواهى کند. ولى فرد منافق هر روز مرتکب خلاف و کارهاى زشت مى گردد و همیشه عذرخواهى مى نماید.تحف العقول: ص 179، بحارالأنوار: ج 75، ص 119، ح 2.
توضیحات
چند نکته در رابطه شبکه های مجازی
1.یکی از کارهایی که مومن باید نسبت به آن مواظبت نماید استفاده حرام از بعضی وسائل و امکانات است ویکی از زمینه هایی که در عصر حاضر امکان استفاده حلال و حرام دارد شبکه های مجازی‌است‌لذا می توان از این طریق معارف و فرهنگهای صحیح و دینی را با کمترین هزینه ترویج و تبلیغ نمود.
2-متاسفانه در شبکه های مجازی علاوه بر امکان استفاده حلال، زمینه استفاده حرام هم وجود داردکه باید از موارد حرام اجتناب شود که به برخی از آنها اشاره می شود:
1-استفاده کردن از کانال ها و گروههای حاوی مطالب ضد دینی‌که ورود به اینها منجر به ضعف اعتقادی و دینی می شود زیرا کسی که خودش اطلاع کاملی از مباحث دینی ندارد نمی تواند در برابر هجوم شبهات و اشکالات جوابگو و پاسخ گو باشد در نتیجه سستی و ضعف دینی حتی انحراف را به همراه دارد.
2-غیبت و دروغ و تهمت اختصاص به فضای خارجی ندارد بلکه امکان غیبت و دروغ و تهمت در شبکه های مجازی نیز بسیار وجود دارد مثل اینکه انسان گناه یا عیب فردی را مشاهده کرده با عکس برداری یا فیلم برداری آن را در فضای‌های مجازی نشر دهد.
خداوند متعال توفیق استفاده صحیح و حلال از نعمتهایش را به همه ما عنایت فرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
گفتار روز
سلام علیکم.
بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام
حضرت سیدالشهداء در روز عاشورا از لشگر کوفه خواست که ساکت شوند تا با آنها سخن بگوید ولی آنهاساکت نشدند ، فرمودند وای بر شما چه شده است که ساکت نمیشوید تا اینکه فرمودند: فَقَدْ مُلِئَتْ بُطُونُکُمْ مِنَ الْحَرَامِ وَ طُبِعَ عَلَى قُلُوبِکُم
گوش به سخن من نمیدهید زیرا که شکم های شما از حرام پر شده و به قلب های شما مهر (قساوت) زده شده است،(بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج45، ص: 8)
توضیحات
بی توجهی به مصرف مال مردم و رعایت نکردن حقوق مردم می تواند از موارد مصرف مال حرام باشد و به همین جهت چند نکته‌در باب حق الناس بیان می شود:
1-تضییع حقوق مردم از گناهان است و با توبه برطرف نمی شود بلکه باید بعد از توبه حق مردم را نیز ادا کند.
2-برای پرداخت مال اگر انسان به طلبکار دسترسی دارد باید به خود وی بدهد و اگر فرد فوت کرده می‌بایست به ورثه‌اش بپردازد.
3.اگر‌طلبکار معلوم نیست باید برای پیدا کردن او جستجو نماید و چنانچه مایوس از پیداکردن طلبکار باشد ،دادن آن به مجالس عزاداری و مانند آن صحیح نیست بلکه باید با اجازه مرجع تقلید مقدار بدهی را به فقیر متدین بدهد.
4.اگر پرداخت مال به طلبکار باعث آبرو‌ریزی شود یا مانع شرعی دیگری باشدلازم نیست جزئیات را بگوید بلکه می‌شود به صورت ناشناس هر‌چند با واسطه ان را به طلبکار بعنوان اداء دین برگرداند مثلا مقدار بدهی را به کسی بدهد و بگوید به طلبکار بدون ذکر نام پرداخت کند.
(چند مثال: پولی که اشتباها و اضافی به افراد داده می‌شود و بعدا متوجه می‌شود، ضرر مالی یا بدنی که موجب دیه شده و جبران‌نکرده ،صحنه‌سازی و استفاده دروغین از انواع بیمه، کم فروشی)
،(جامع‌المسائل‌ج2 س1075
خداوند متعال مارا مدیون احدی قرار‌ندهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
گفتار روز
سلام علیکم.
بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام
. در روایت است که امام حسین علیه السلام فرمودند: اَیُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى المَکارِمِ وَ سارِعوا فِى المَغانِمِ
اى مردم در خوبىها با یکدیگر رقابت کنید و در بهره گرفتن از فرصتها شتاب نمایید. (بحارالأنوار، ج 75، ص 121)
توضیحات
یکی از فرصت هایی که برای مومنین قرار داده شده وقف است و باتوجه به سوالاتی که در ایام عزای سالار و سرور شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام داریم نکاتی عرض می شود:
1.وقف آن است که انسان مالی را بصورت مخصوص به موارد و مصارف معینی مثل مسجد، مدرسه، حرمهای معصومین علیهم‌السلام، مجالس عزای سید الشهداء علیه السلام یا فقرا....اختصاص دهد، البته وقف اختصاص به موارد فردی ندارد بلکه افرادی بایکدیگر هم می توانند چیزی را وقف کنند و همه از این ثواب بهره ببرند .
2.اگر‌‌کسی‌‌چیزی‌‌را‌‌وقف‌‌کند‌از‌ملک‌او‌خارج‌می‌شود و خود او و دیگران نمی توانند آن را ببخشند یا بفروشند یا حتی جهت و‌مصرف‌وقف‌را‌تغییر‌دهند‌البته‌در‌مواردی نادر‌مثل خرابی وقف با شرایط خاصی که دارد تغییر و فروش وقف جایز است که برای اگاهی از شرایط و احکامش با کارشناس مسائل دینی مشورت شود.
3.بیرون‌بردن اموالی که مخصوص مسجد یا حسینیه یا مکان دیگری است حتی‌برای‌مدت کوتاه حرام است.
خداوند متعال به همه ما توفیق کارهای خیر را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
(تحریر الوسیله امام ،ج ،2 م 3 و 4 ،ص60 – استفتائات مقام معظم رهبری س 1995و1998ص489 هدایه العباد آیت الله صافی ج2 ص180هدایه العباد‌آیت‌الله‌گلپایکانی ج2 ص140و آیت الله اراکی توضیح المسائل مراجع ج2 ذیل مساله 2677(
گفتار روز
سلام علیکم.
بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام
امام حسین علیه السلام در وصیتش در مدینه به برادرش (محمد بن حنفیه) مرقوم داشت: إِنَّمَا خَرَجتُ لِطَلبِ الإِصلاَحِ فِی أُمَّةِ جَدِّی صلَّی‌الله‌علیه‌و‌آله، أُرِیدُ أَن آمَرَ بالمَعرُوفِ و أَنهی عَنِ المُنکَر
همانا هدف از قیام من اصلاح‌در امت جدم است و خواستهام امر به معروف و نهى از منکر مىباشد.مقتل الحسین، عبدالرزاق مقرّم، ص156، بحار الانوار، ج 44، ص 329
توضیحات
به مناسبت هفته امرو به معروف و نهی از منکر دو نکته در رابطه با این فریضه بیان می شود:
1.در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر همین بس که حضرت سید الشهداء علیه السلام یکی از اهداف قیام خود را احیاء فریضه امر‌به معروف و نهی از منکر می‌داند، و لذا با الگو گرفتن از قیام سید الشهدا علیه السلام‌بر همه‌مومنین‌واجب است نسبت به این فریضه الهی ساکت ننشینند چرا که احیاء این فریضه خواست عمومی جامعه را می‌طلبد و. فرقی نمی‌کند تذکر به صورت مستقیم باشد مثلا زبانا تذکر بدهد یا به طریق غیر مستقیم مانند پیامک یا نامه اعتراضش را برساند.
2-اگر انسان گناهی مانند پخش آهنگهای رقص آور وحرام، ضایع کردن حقوق دیگران ، بدحجابی یا‌کم کاری مسئولی را در وظیفه خودش مشاهده کند . لازم نیست اطمینان به تاثیر داشته باشد بلکه حتی اگر احتمال تاثیر هم بدهد، واجب است تذکر بدهد. گرچه با تکرار تذکر‌یا تذکر‌گروهی باشد.،مثلا عده‌ای از اقوام به برگزار کنندگان مجلس عروسی همراه با گناه بگویند اگر مجلس شما همراه با گناه باشد ما شرکت نمی کنیم.
خداوند متعال همه مارا از‌عاملین‌امر به معروف و نهی از منکر قرار دهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
از امام حسین علیه السلام نقل شده است: مَنْ حَاوَلَ أمْرَاً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه می ترسد زودتر به سراغش می‌آید. (تحف العقول ص 177)
توضیحات
اما مسئل امروز: پرسیده می شود که آیا خرید و فروش چک از لحاظ شرع اسلام جایز است یا حرام؟
مسئله دو صورت دارد:
1. اگر انسان بابت طلبکاریش چک مدت داری گرفته مثلا بابت فروش کالایی یا قرضی که داده است چکی شش ماهه دریافت کرده است چنانچه بخواهد زودتر از موعد سررسید چک، آن را به شخص دیگری غیر از صاحب چک بفروشد، به نظر بیشتر مراجع از جمله امام خامنه ای جایز است مثلا ماشینی را چکی به 100 میلیون تومان می فروشد و تاریخ چک 6 ماه دیگر است او می تواند آن دین را به مبلغ کمتر به شخص دیگری بفروشد؛ و مقداری که بابت نقد کردن چک محاسبه می شود از لحاظ شرعی محدودیت نداشته و به توافق خریدار و فروشنده بستگی دارد. (1)
2. اما حالت دوم مسأله آن است که اگر چک واقعی نباشد یعنی در قبال معامله و یا بدهی نوشته نشده است بلکه مثلا کسی دسته چک خودش را برداشته و مبلغی را در آن مشخص کرده است در این صورت حکم آن است که فروش آن به کمتر از مبلغ چک ربا و حرام است. (2)
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب و روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) حضرت امام: فروش چک به شخص ثالث جایز نیست. وحید، بهجت: احتیاط واجب جایز نیست. (استفتائات حضرت امام ج2 س 225 ؛ توضیح المسائل وحید م2869)
(2) صرفا جهت اطلاع: فاضل، سیستانی، مکارم، صافی. (مسائل جدید ج 1ص 99 ؛ مکارم رساله م 2429 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 2168 و 2288 ؛ اجوبة الاستفتائات س 1950)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت سید الشهداء علیه السلام. حضرتش در روایتی نورانی می فرمایند: اَیُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى المَکارِمِ وَ سار‌عوا فِى المَغانِمِ
اى مردم در خوبی ها با یکدیگر رقابت کنید و در بهره گرفتن از فرصت ها شتاب نمایید. (بحارالأنوار، ج 75، ص112)
توضیحات
انسان می تواند قبل از فوت به گونه ای عمل کند که برکات اموالش تا سالیان سال به وی برسد، یکی از این فرصت ها وقف کردن است که صدقه جاریه محسوب می شود یعنی ثواب آن بعد از فوت نیز ادامه می یابد. و بسیاری از برکاتی که در مساجد و مشاهد مشرفه من جمله حرم مطهر حضرت رضا علیه السلام مشاهده می شود، از وقفهای گذشتگان است، لذا چند نکته کوتاه درباره احکام وقف عرض می شود:
1. اگر کسی مالی را مثل زمین یا ظرف یا فرش و مانند اینها وقف مکانی کند، بعد از اینکه وقف به صورت شرعی تحقق پیدا کرد، واقف اختیاری نسبت به این مال وقفی ندارد بنابر این نمی تواند شکل وقف اولیه را تغییر بدهد یا اینکه مال وقفی را بفروشد یا مال وقفی را به کسی ببخشد یا امانت بدهد، بلکه باید مطابق همان وقف اولیه به آن عمل شود. (1)
2. خرید و فروش مال وقفی جایز نیست و چنانچه مالی وقف مسجدی شده و مورد نیاز مسجد نیست و همین وسیله در مسجد دیگری مورد نیاز است باید به همین مسجد دیگر منتقل کرد و نمی توان آن وسیله را فروخت و تبدیل به احسن کرد لذا فروش مال وقفی مراحلی دارد که حتما باید به کارشناسان مطلع در این زمینه مراجعه کرد. (2)
خداوند توفیق انجام کارهای خیر را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع مسأله 2676)
(2) (تحریر الوسیله کتاب الوقف م 73 ؛ آیت الله سیستانی منهاج الصالحین ج 2 م 100)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها
حضرت سید الشهداء علیه السلام. حضرتش در روایتی نورانی می فرمایند: اَیُّهَا النّاسُ نافِسوا فِى المَکارِمِ وَ سار‌عوا فِى المَغانِمِ
اى مردم در خوبی ها با یکدیگر رقابت کنید و در بهره گرفتن از فرصت ها شتاب نمایید. (بحارالأنوار، ج 75، ص112)
توضیحات
انسان می تواند قبل از فوت به گونه ای عمل کند که برکات اموالش تا سالیان سال به وی برسد، یکی از این فرصت ها وقف کردن است که صدقه جاریه محسوب می شود یعنی ثواب آن بعد از فوت نیز ادامه می یابد. و بسیاری از برکاتی که در مساجد و مشاهد مشرفه من جمله حرم مطهر حضرت رضا علیه السلام مشاهده می شود، از وقفهای گذشتگان است، لذا چند نکته کوتاه درباره احکام وقف عرض می شود:
1. اگر کسی مالی را مثل زمین یا ظرف یا فرش و مانند اینها وقف مکانی کند، بعد از اینکه وقف به صورت شرعی تحقق پیدا کرد، واقف اختیاری نسبت به این مال وقفی ندارد بنابر این نمی تواند شکل وقف اولیه را تغییر بدهد یا اینکه مال وقفی را بفروشد یا مال وقفی را به کسی ببخشد یا امانت بدهد، بلکه باید مطابق همان وقف اولیه به آن عمل شود. (1)
2. خرید و فروش مال وقفی جایز نیست و چنانچه مالی وقف مسجدی شده و مورد نیاز مسجد نیست و همین وسیله در مسجد دیگری مورد نیاز است باید به همین مسجد دیگر منتقل کرد و نمی توان آن وسیله را فروخت و تبدیل به احسن کرد لذا فروش مال وقفی مراحلی دارد که حتما باید به کارشناسان مطلع در این زمینه مراجعه کرد. (2)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال توفیق انجام کارهای خیر را به همه ما عنایت بفرماید به برکت صلواتی بر محمد و ال محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (توضیح المسائل مراجع مسأله 2676)
(2) (تحریر الوسیله کتاب الوقف م 73 ؛ آیت الله سیستانی منهاج الصالحین ج 2 م 100)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت سید الشهداء علیه السلام در روایتی می‌فرمایند: مَنْ حَاوَلَ أمْراً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ.
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست می دهد و از آنچه می ترسد به سراغش می‌آید. (تحف العقول؛ النص؛ ص: 248)
توضیحات
نعمت هایی را که خداوند متعال به انسان داده است، باید شکر آنها را بجا آورد و نباید در مسیر حرام از آنها استفاده کند؛ یکی از نعمت هایی که خداوند متعال به ما ارزانی داشته نعمت بینایی است که بنا داریم چند نکته ای درباره احکام نگاه خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. یکی از آسیبهای عدم کنترل نگاه به نامحرم، فساد و سست شدن بنیان خانواده و عدم آرامش در مسیر زندگی است.
2. نگاه زن و مرد نامحرم به یکدیگر چنانچه به قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد حرام است بلکه زن نباید به قسمتهایی از بدن مرد که معمولا می پوشاند هر چند بدون قصد لذت نگاه کند و همچنین مرد هم نباید به غیر از صورت و دستهای زن(البته در صورتی که زینت نداشته باشد)، نگاه کند هر چند بدون قصد لذت باشد. (1)
3. نگاه کردن به فیلم ها و عکسهای مبتذل و مستهجن جایز نیست و فرقی ندارد نگاه کننده متأهل باشد یا مجرد. (2)
4. در برخی موارد نگاه کردن به بدن زن نامحرم استثنا شده است که عزیزان می توانند این موارد را با مراجعه به کارشناسان مربوطه پیگیری کنند یکی از آن موارد نگاه پزشک مرد برای معاینه یا جراحی به بدن بیمار خانم است البته این مورد فقط در جایی است که به نظر اکثر مراجع ضرورت و اضطراری در میان باشد. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2433 ؛ رساله آموزشی ج2 درس 76)
(2) (رساله آموزشی ج2 درس 76 ؛ سیستانی، استفتائات، س 222 نگاه به عکس و فیلم)
(3) (رساله مراجع م 2441 و 2442 ؛ رساله آموزشی ج2 درس 77)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
شخصی خدمت حضرت سید الشهدا علیه السلام عرض کرد: مردى گنهکارم و قدرت ترک گناه ندارم مرا موعظه اى کنید سیدالشهدا علیه السلام فرمودند: پنج کار انجام بده و هر چه مى‌خواهى گناه کن که یکی از آن پنج کار این است که: لا تَأکُلْ رِزْقَ اللّه ِ وَ اذْنِبْ ما شِئْتَ
رزق و روزى خدا را نخور، هر چه مى خواهى گناه کن. (بحارالانوار(بیروت) ج75 ص: 126)
توضیحات
با امکاناتی که در اختیار داریم نگاه به فیلم و عکس بسیار اتفاق می افتد؛ لذا چند نکته کوتاه درباره حکم نگاه به فیلم و عکس نامحرم خدمت شما خوبان تقدیم می شود:
1. نگاه به فیلم و عکسهای مبتذل و مستهجن حرام است هر چند به قصد لذت نباشد.
2. نگاه به فیلم و عکس نامحرم که حجاب شرعی را رعایت نکرده باشد، اگر به قصد لذت جنسی باشد یا با نگاه کردن ترس افتادن در گناه وجود داشته باشد، ولو که صاحب عکس و فیلم آشنا نباشد، شرعا حرام است. (1)
3. نگاه به فیلم و عکس نامحرمی که پوشش شرعی را رعایت نکرده و صاحب عکس آشنا باشد، مثل دختر عمو یا خواهر خانم یا همسر برادر و دیگر کسانی که آشنای انسان هستند، نگاه به فیلم و عکس این افراد هر چند بدون قصد لذت باشد، شرعا حرام است. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض می شود؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین می توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خویش را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجع دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خویش را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان مصون بدارد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) صرفا جهت اطلاع: اما چنانچه صاحب عکس آشنا نباشد در صورتی که عکس و فیلم مبتذل نباشد، نگاه کردن مانعی ندارد بشرط اینکه نگاه کردن به قصد لذت نباشد و با نگاه کردن ترس افتادن در گناه وجود نداشته باشد.
صرفا جهت اطلاع: مقصود از آشنا بودن آن است که اگر او را به عنوان زن فلان شخص یا خواهر فلان-مثلا- بشناسد، کافی است. (رهبری استفتاء خصوصی، شماره استفتاء: 745606، تاریخ استفتاء: 1395/12/12 ؛ استفتائات مکارم، ج3 س 679)
(2) (سیستانی، مکارم، وحید: اگر از خانم های بد حجاب یا بی حجابی باشد که وقتی آنان را امر به حجاب کنند اعتنا نمی کنند، باشد؛ در صورتی که بدون قصد لذت جنسی و بدون ترس افتادن در گناه باشد، اشکال ندارد.) (استفتائات حضرت امام، ج2 س 43 و ج3 ص: 261 س: 14 ؛ رساله آموزشی، ج2، درس 76 ؛ اجوبه الاستفتائات، س 1183 ؛ سیستانی، استفتائات، سوال 223، حکم نگاه به عکس و فیلم ؛ توضیح المسائل مراجع، ج2 ذیل مساله 2434 ؛ مکارم، استفتائات سایت، احکام نگاه کردن ؛ جامع الاحکام(صافی) ج2 س 1717 و 1719 ؛ جامع المسائل(فاضل) ج1 س1728 و س 1729 و س 998 ؛ بهجت استفتائات ج4 س5366 و س 5378)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
در روایت است از حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام که می‌فرمایند: مَنْ حَاوَلَ امْرَاً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست میدهد و از آنچه می ترسد به سراغش می‌آید. (تحف العقول ص 177)
توضیحات
یکی از مسائل مورد ابتلا در ارتباط با بانکها، چک بانکی است لذا چند نکته کوتاه درباره خرید و فروش چک بیان می شود:
1. اگر انسان بابت طلبکاریش چک مدت داری گرفته مثلا بابت فروش کالایی یا قرضی که داده است چکی شش ماهه دریافت کرده است چنانچه بخواهد زودتر از موعد سررسید چک، چک را به شخص دیگری غیر از صاحب چک بفروشد، به نظر اکثر مراجع از جمله امام خامنه ای جایز است البته قابل به ذکر است آنچه در حقیقت خرید و فروش می شود برگه چک نیست بلکه همان طلب و دین، خرید و فروش می شود. (1)
2. مقداری که بابت نقد کردن چک محاسبه می شود به توافق خریدار و فروشنده بستگی دارد.
3. اگر چک صوری و جعلی باشد و بابت طلبکاری دریافت نشده است، فرقی نمی‌کند چک مدت دار از خود انسان باشد یا دوستانه از کسی گرفته شده است، خرید و فروش چنین چکی حرام و باطل است. (2)
در پایان عرض می کنیم در آستان ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در برخی از مسیرها در اماکن متبرکه میز خدمت پاسخگویی با حضور کارشناس آقا و خانم قرار داده شده است که زائرین می توانند سوالات دینی خویش را بپرسند.
خداوند متعال به همه ما توفیق کسب و روزی حلال را عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (حضرت امام: فروش چک به شخص ثالث جایز نیست. وحید، بهجت: احتیاط واجب جایز نیست.) (استفتائات حضرت امام ج2 س 225 ؛ توضیح المسائل وحید م2869)
(2) (صرفا جهت اطلاع: فاضل، سیستانی، مکارم، صافی.) (مسائل جدید ج 1ص 99 ؛ مکارم رساله م 2429 ؛ رساله مراجع ذیل مساله 2168 و 2288 ؛ اجوبة الاستفتائات س 1950)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت سید الشهداء علیه السلام در روایتی می‌فرمایند: مَنْ حَاوَلَ أمْراً بِمَعْصِیَةِ اللّهِ کانَ أَفْوَتَ لِما یَرْجُو وَ أَسْرَعَ لِما یَحْذَرُ
هر شخصی که پیگیر کاری از مسیر حرام باشد آنچه را به آن امیدوار است سریعا از دست می دهد و از آنچه می ترسد به سراغش می‌آید. (تحف العقول؛ النص؛ ص: 248)
توضیحات
نعمت هایی را که خداوند متعال به انسان داده است، باید شکر آنها را بجا آورد و نباید در مسیر حرام از آنها استفاده کند؛ یکی از نعمت هایی که خداوند متعال به ما ارزانی داشته نعمت بینایی است که بنا داریم چند نکته ای درباره احکام نگاه خدمت شما خوبان تقدیم کنیم:
1. یکی از آسیبهای عدم کنترل نگاه به نامحرم، فساد و سست شدن بنیان خانواده و عدم آرامش در مسیر زندگی است.
2. نگاه زن و مرد نامحرم به یکدیگر چنانچه به قصد لذت یا ترس افتادن در گناه باشد حرام است بلکه زن نباید به قسمتهایی از بدن مرد که معمولا می پوشاند هر چند بدون قصد لذت نگاه کند و همچنین مرد هم نباید به غیر از صورت و دستهای زن(البته در صورتی که زینت نداشته باشد)، نگاه کند هر چند بدون قصد لذت باشد. (1)
3. نگاه کردن به فیلم ها و عکسهای مبتذل و مستهجن جایز نیست و فرقی ندارد نگاه کننده متأهل باشد یا مجرد. (2)
4. در برخی موارد نگاه کردن به بدن زن نامحرم استثنا شده است که عزیزان می توانند این موارد را با مراجعه به کارشناسان مربوطه پیگیری کنند یکی از آن موارد نگاه پزشک مرد برای معاینه یا جراحی به بدن بیمار خانم است البته این مورد فقط در جایی است که به نظر اکثر مراجع ضرورت و اضطراری در میان باشد. (3)
نکات و مسائل شرعی بسیار دقیق و جزئی است و در برخی موارد نیز در نظرات مراجع تفاوت است که عزیزان لازم است مطابق نظر مرجع خویش عمل نمایند؛ سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه آماده پاسخگویی و خدمت می باشد که می توانید سوالات فقهی و اعتقادی خویش را به صورت تلفنی سوال کنید.
خداوند متعال همه ما را از وسوسه های شیطان حفظ بفرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 2433 ؛ رساله آموزشی ج2 درس 76)
(2) (رساله آموزشی ج2 درس 76 ؛ سیستانی، استفتائات، س 222 نگاه به عکس و فیلم)
(3) (رساله مراجع م 2441 و 2442 ؛ رساله آموزشی ج2 درس 77)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت تاسوعای حسینی
امام حسین علیه السلام در عصر روز نهم محرم به برادر بزرگوارشان (حضرت عباس علیه السلام) فرمودند: هُوَ یَعْلَمُ أَنّی کُنْتُ اُحِبُّ الصَّلاةَ لَهُ ... .
خدا می‌داند که من (حسین) نماز را برای او دوست دارم. (الارشاد، شیخ مفید، ج2 ، ص: 91)
توضیحات
یکی از درسهای کربلا که روز عاشورا آن را در خود ثبت کرده است نماز اول وقت سید الشهدا علیه السلام و اصحاب ایشان است؛ بنا داریم چند مساله شرعی درباره اهمیت نماز خدمت شما عزاداران حسینی تقدیم کنیم:
1. نماز از مهمترین واجبات دینی است و تاکید فراوانی شده است که شخص مسلمان نمازش را اول وقت و به جماعت بخواند و در اهمیت نماز و جماعت خواندن آن همین بس که امام حسین علیه السلام با وجود جنگ در ظهر عاشورا نماز را اول وقت و به جماعت خواندند.
2. اگر کسی عمدا حتی یک رکعت نمازش را در وقت نخواند و یا کوتاهی کند تا قضا شود گناه کبیره انجام داده و باید فورا توبه کرده و نباید در انجام نمازهای قضایش کوتاهی کند. (1)
3. نماز در هیچ حالتی از انسان عاقل و بالغ ساقط نمی شود حتی اگر انسان در حال مریضی است یا داخل وسایل نقلیه است و نماز در حال قضا شدن است باید نماز را با رعایت شرائطی که مقدور است، بخواند و امثال این موارد بهانه‌ای برای ترک نماز نمی شود.
4. بنابر این حتی کسی که مریضی دارد که به طور کلی نمی تواند بایستد (ولو با تکیه به عصا) باید نشسته نماز بخواند و حتی اگر وضعیت کسی به نحوی است که حتی توان نشستن هم ندارد باید به پهلوی راست رو به قبله نماز بخواند و اگر نمی تواند به پهلوی چپ رو به قبله بخواند و اگر این را هم نتواند، به پشت بخوابد که کف پایش رو به قبله باشد و نمازش را بخواند. (2)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما زائرین و مجاورین محترم می باشد.
خداوند متعال به حق امام حسین علیه السلام همه ما را از نمازگزاران واقعی قرار بدهد به برکت صلوات بر محمد و آل محمد.
نکات توضیحی و منابع:
(1) (رساله مراجع م 1370 و م 1372)
(2) (رساله مراجع م 971)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت شب تاسوعای حسینی
در روز نهم محرّم، وقتی که سپاه عمر سعد تصمیم به حمله گرفت، امام حسین علیه السلام برادر بزرگوارشان (حضرت عباس علیه السلام) را برای مهلت گرفتن یک شب به جهت ادای نماز و دعا به سمت دشمن فرستاد و فرمود: هُوَ یَعْلَمُ أَنّی کُنْتُ اُحِبُّ الصَّلاةَ لَهُ وَ تِلاوَةَ کِتابِهِ وَ کَثْرَةَ الدُّعاءِ وَ الْاِسْتِغْفارِ
خدا می‌داند که من (حسین) نمازگزاردن و تلاوت قرآن، زیاد دعا کردن و استغفار را دوست دارم. (الارشاد، شیخ مفید، ج2 ، ص: 91)
توضیحات
در شب تاسوعا قرار داریم و به برکت عزاداری ها و این ایام دلهای مردم برای آمدن به درگاه الهی بیش از پیش آماده است؛ لذا چند نکته درباره توبه و استغفار خدمت شما عزاداران حسینی تقدیم می کنم:
1. انسان طوری خلق شده که ممکن است مرتکب گناه شود، خداوند متعال در مقابل، توبه را قرار داده که یکی از مهمترین واجبات، توبه از گناهان است که واجب فوری است و تأخیر انداختنش جایز نیست و زمان و مکان و آداب خاصی لازم ندارد، لذا فرد وقتی گناهی مرتکب شد باید سریعا توبه کند اگرچه قبلا هم توبه کرده و آن را شکسته، باز هم باید تصمیم جدی بگیرد و توبه واقعی کند. و از رحمت خدا ناامید نباشد زیرا ناامیدی از رحمت خدا خودش گناه است.
2. حقیقتِ توبه پشیمانی از گناه است، یعنی قلبا از گناهش پشیمان شود و تصمیم بر ترک گناه بگیرد و گناهانی را که انجام داده مثل دروغ، تهمت، غیبت، بدحجابی، نگاه به نامحرم، موسیقی حرام، خرید و فروش و استعمال مواد مخدر، تصمیم [جدّی] بگیرد که ترک کند. (1)
3. همچنین نسبت به برخی گناهان، جبران گذشته واجب است. مثلا اگر گناهش ترک نماز و روزه بوده، در انجام نماز و روزهای قضا کوتاهی نکند یا اگر خمس، زکات و حق الناس برگردن دارد را پرداخت کند. در ادای دین، صدقه یا انجام کار خیر برای طلبکار، هر چند از دنیا رفته باشد، کافی نیست. (2)
در پایان خدمت زائرین عرض کنم؛ یکی از خدمات فرهنگی و مذهبی آستان قدس رضوی، قراردادن دفاتر پاسخگویی به مسائل شرعی و احکام در اماکن متبرکه است که زائرین محترم می‌توانند با مراجعه، پاسخ سوالات خود را به صورت جزئی و دقیق و مطابق نظر مرجعشان دریافت کنند؛ ضمنا خواهران می‌توانند با مراجعه به دفاتر مخصوص خواهران سوالات خود را از کارشناس خانم بپرسند.
خداوند متعال به حق حضرت ابالفضل العباس به همه ما توفیق توبه واقعی عنایت فرماید به برکت صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) عروه الوثقی، ابتدای فصل فی احکام الاموات
(2) (رساله مراجع اقتباس از م 2279 و م 2701)
گفتار روز
سلام علیکم. بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام
در روایت است از حضرت سید الشهدا علیه السلام که در اهمیت امر به معروف و نهی از منکر می‌فرمایند: ... بِأَنَّهَا إِذَا أُدِّیَتْ وَ أُقِیمَتِ اسْتَقَامَتِ الْفَرَائِضُ کُلُّهَا هَیِّنُهَا وَ صَعْبُهَا... .
اگر حقّ این دو مطلب ادا شده و تحقّق پذیرد و برپا ماند، تمامى واجبات چه آسان و چه مشکلش پایدار و استوار مىگردد.(تحف العقول، النص، ص: 237)
توضیحات
یکی از بزرگترین و با اهمیت ترین دستورات اجتماعی دین مبین اسلام " امر به معروف و نهی از منکر" می باشد و هدف عمده و اساسی در امر به معروف و نهی از منکر محقق شدن معروف و ترک منکر است که به دو نکته در این مورد اشاره می شود:
1. برخی از تکالیف شرعی قالب و شکل ثابتی دارند مثل نماز اما برخی از تکالیف مثل امر به معروف و نهی از منکر با توجه به اینکه هدف، تاثیر گذاری است لذا به هر روش مشروعی که بتوانیم تاثیرگذاری داشته باشیم باید انتخاب نمود مثلا ممکن است برای تاثیر گذاری در شخص گنهکار از خواهش و استدعا استفاده کرد یا از تکرار امر به معروف و یا هر شیوه دیگری که بتوان تاثیر گذاری داشته باشد، واجب است همان شیوه را انتخاب نمود. مثلا اگر فردی غیبت می کند چنانچه در تذکر دسته جمعی احتمال تاثیر وجود دارد بر همه افراد واجب است که تذکر بدهند. یا اگر همکارمان از بیت المال برمی دارد و یا کسی را می بینیم که رشوه می دهد و یا اینکه شخصی حجاب شرعی خودش را رعایت نکرده، چنانچه با خواهش کردن احتمال تاثیر وجود دارد، واجب است همین شیوه را انتخاب کرد.
2. با توجه به اینکه هدف از این فریضه از بین بردن و ریشه کن کردن فساد است؛ لذا اگر کسی بدون قصد قربت این فریضه را انجام دهد باز هم به تکلیف شرعی‌خودش عمل کرده است هر چند اجر و ثواب منوط به این است که قصد قربت داشته باشد. (1)
سامانه تلفنی 32020 با پیش شماره 051 به صورت شبانه روزی آماده پاسخگویی به سوالات شرعی و دینی شما زائرین و مجاورین گرامی می باشد.
تعجیل در فرج امام زمان علیه السلام و سلامتی مراجع عظام تقلید خصوصا مقام معظّم رهبری صلوات بر محمد و آل محمد
نکات توضیحی و منابع:
(1) (تحریر الوسیله، کتاب امر به معروف، اقسام امر به معروف م13 ؛ رساله جامع ج 1م 2216)
